Príslovia 22

1 Vzácnější jest jméno dobré než bohatství veliké, a přízeň lepší než stříbro a zlato.

نیکنامی برتر از ثروت هنگفت است و محبوبیت گرانبهاتر از طلا و نقره.

2 Bohatý a chudý potkávají se, učinitel obou jest Hospodin.

دارا و ندار یک وجه مشترک دارند: هر دوی آنها را خداوند آفریده است.

3 Opatrný vida zlé, vyhne se, ale hloupí předce jdouce, těžkosti docházejí.

شخص زیرک خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید ولی آدم جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

4 Pokory a bázně Hospodinovy odplata jest bohatství a sláva i život.

ثمرهٔ تواضع و خداترسی، ثروت و احترام و عمر طولانی است.

5 Trní a osídla jsou na cestě převráceného; kdož ostříhá duše své, vzdálí se od nich.

راه اشخاص فاسد از خارها و دامها پوشیده است، پس اگر جان خود را دوست داری از رفتن به راه آنها خودداری کن.

6 Vyučuj mladého podlé způsobu cesty jeho; nebo když se i zstará, neuchýlí se od ní.

بچه را در راهی که باید برود تربیت کن و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد.

7 Bohatý nad chudými panuje, a vypůjčující bývá služebníkem toho, jenž půjčuje.

فقیر اسیر ثروتمند است و قرض گیرنده غلام قرض دهنده.

8 Kdo rozsívá nepravost, žíti bude trápení; prut zajisté prchlivosti jeho přestane.

هر که ظلم بکارد مصیبت درو خواهد کرد و قدرتش در هم خواهد شکست.

9 Oko dobrotivé, onoť požehnáno bude; nebo udílí z chleba svého chudému.

شخص سخاوتمندی که غذای خود را با فقرا تقسیم می‌کند، برکت خواهد یافت.

10 Vyvrz posměvače, a odejdeť svada, anobrž přestane svár a lehkost.

مسخره کننده را بیرون بینداز تا نزاع و مجادله و فحاشی خاتمه یابد.

11 Kdo miluje čistotu srdce, a v čích rtech jest příjemnost, takového král přítelem bývá.

اگر کسی پاکی قلب را دوست بدارد و سخنانش دلنشین باشد، حتی پادشاه نیز دوست او خواهد شد.

12 Oči Hospodinovy ostříhají umění, ale snažnosti ošemetného převrací.

خداوند آدمهای درستکار را محفوظ نگه می‌دارد، اما نقشه‌های بدکاران را باطل می‌کند.

13 Říká lenoch: Lev jest vně, naprostřed ulic byl bych zabit.

آدم تنبل در خانه می‌ماند و می‌گوید: «اگر بیرون بروم شیر مرا می‌خورد.»

14 Jáma hluboká ústa postranních; ten, na kohož se hněvá Hospodin, vpadne tam.

سخنان زن بدکار مانند یک دام خطرناک است و هر که مورد غضب خداوند باشد در آن می‌افتد.

15 Bláznovství přivázáno jest k srdci mladého, ale metla kázně vzdálí je od něho.

حماقت در وجود کودک نهفته است، ولی چوب تأدیب آن را از او بیرون می‌کند.

16 Kdo utiská nuzného, aby rozmnožil své, a dává bohatému, jistotně bude v nouzi.

کسی که به خاطر نفع خودش به فقرا ظلم کند و به ثروتمندان هدیه دهد، عاقبت گرفتار فقر خواهد شد.

17 Nakloň ucha svého, a slyš slova moudrých, a mysl svou přilož k učení mému.

به این سخنان مردان حکیم که به تو یاد می‌دهم گوش فرا ده و با تمام وجود از آنها پیروی کن؛

18 Nebo to bude utěšenou věcí, jestliže je složíš v srdci svém, budou-li spolu nastrojena ve rtech tvých.

زیرا حفظ کردن آنها در دل و قرار دادن آنها بر زبان، کار پسندیده‌ای است.

19 Aby bylo v Hospodinu doufání tvé, oznamujiť to dnes. I ty také ostříhej toho.

این سخنان را امروز به تو تعلیم می‌دهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد.

20 Zdaližť jsem nenapsal znamenitých věcí z strany rad a umění,

این کلمات گزیده را که مملو از حکمت و اندرز است، برای تو نوشته‌ام

21 Aťbych v známost uvedl jistotu řečí pravých, tak abys vynášeti mohl slova pravdy těm, kteříž by k tobě poslali?

تا حقیقت را آنچنان که هست به تو یاد دهم و تو نیز آن را به کسانی که از تو سؤال می‌کنند، بیاموزی.

22 Nelup nuzného, proto že nuzný jest, aniž potírej chudého v bráně.

اموال شخص فقیر را که حامی ندارند، غارت نکن و حق بیچارگان را در دادگاه پایمال ننما؛

23 Nebo Hospodin povede při jejich, a vydře duši těm, kteříž vydírají jim.

زیرا خداوند به داد ایشان خواهد رسید و کسانی را که به ایشان ظلم کرده‌اند به سزای اعمالشان خواهد رسانید.

24 Nebývej přítelem hněvivého, a s mužem prchlivým neobcuj,

با اشخاص تندخو که زود خشمگین می‌شوند معاشرت نکن،

25 Abys se nenaučil stezkám jeho, a nevložil osídla na duši svou.

مبادا مثل آنها شوی و زندگی خود را تباه کنی.

26 Nebývej mezi rukojměmi, mezi slibujícími za dluhy.

ضامن دیگری نشو و تعهد نکن که او قرض خود را پس خواهد داد،

27 Nemáš-li, čím bys zaplatil, proč má kdo bráti lůže tvé pod tebou?

زیرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوی و نتوانی آن را بپردازی، رختخوابت را از زیرت بیرون می‌کشند.

28 Nepřenášej mezníku starodávního, kterýž učinili otcové tvoji.

حدود ملک خود را که اجدادت از قدیم آن را تعیین کرده‌اند، به نفع خود تغییر نده.

29 Vídáš-li, že muž snažný v díle svém před králi stává? Nestává před nepatrnými.

اگر کسی در کار خود ماهر باشد، بدان که جزو افراد گمنام نخواهد ماند، بلکه به دربار پادشاهان راه خواهد یافت.