Príslovia 14
1 Moudrá žena vzdělává dům svůj, bláznice pak rukama svýma boří jej.
Һәр бир дана аял өз аилисини ават қилар; Ахмақ аял аилисини өз қоли билән вәйран қилар.
2 Kdo chodí v upřímnosti své, bojí se Hospodina, ale převrácený v cestách svých pohrdá jím.
Дуруслуқ йолида маңидиған киши Пәрвәрдигардин қорқар; Қиңғир йолда маңған киши [Худани] көзгә илмас.
3 V ústech blázna jest hůl pýchy, rtové pak moudrých ostříhají jich.
Ахмақниң тәкәббур ағзи өзигә таяқ болар; Ақиланиниң ләвлири өзини қоғдар.
4 Když není volů, prázdné jsou jesle, ale hojná úroda jest v síle volů.
Улақ болмиса, еғил пак-пакиз турар; Бирақ өкүзниң күчи болғандила [саңға] ашлиқ толар.
5 Svědek věrný neklamá, ale svědek falešný mluví lež.
Ишәшлик гувачи ялған ейтмас; Сахта гувачи ялған гәпни нәпәстәк тинар.
6 Hledá posměvač moudrosti, a nenalézá, rozumnému pak umění snadné jest.
Һакавурлар даналиқ издәп тапалмас; Бирақ йорутулған адәмгә билим елиш асанға чүшәр.
7 Odejdi od muže bláznivého, když neseznáš při něm rtů umění.
Бирәвниң ағзида билим йоқлуғини билип йәткәндә, Униңдин өзүңни нери тарт.
8 Moudrost opatrného jest, aby rozuměl cestě své, bláznovství pak bláznů ke lsti.
Әқил-парасәтлик кишиниң даналиғи өз йолини ойлиништидур; Ахмақларниң әқилсизлиги болса өзлириниң алдинишидур.
9 Blázen přikrývá hřích, ale mezi upřímými dobrá vůle.
Ахмақлар болса «итаәтсизлик қурбанлиғи»ни көзгә илмайду, Һәққанийлар арисида болса илтипат тепилар.
10 Srdce ví o hořkosti duše své, a k veselí jeho nepřimísí se cizí.
Көңүлдики дәрдни пәқәт өзила көтирәләр; Көңүлдики хушлуққиму башқилар шерик болалмас.
11 Dům bezbožných vyhlazen bude, ale stánek upřímých zkvetne.
Яманниң өйи өрүлүп чүшәр; Һәққаний адәмниң чедири гүллинип кетәр.
12 Cesta zdá se přímá člověku, a však dokonání její jest cesta k smrti.
Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
13 Také i v smíchu bolí srdce, a cíl veselí jest zámutek.
Оюн-күлкә болса қәлбтики ғәм-қайғуни япар, Хошаллиқ өтүп кәткәндә, ғәм-қайғу йәнила қалар.
14 Cestami svými nasytí se převrácený srdcem, ale muž dobrý štítí se jeho.
Тоғра йолдин бурулуп янған адәм һаман өз йолидин тояр; Яхши адәм өз ишидин қанаәтлинәр.
15 Hloupý věří každému slovu, ale opatrný šetří kroku svého.
Саддилар һәммә гәпкә ишинип кетәр; Лекин пәм-парасәтлик киши һәр бир қәдәмни авайлап басар.
16 Moudrý bojí se a odstupuje od zlého, ale blázen dotře a smělý jest.
Дана адәм еһтиятчан болуп аваричиликтин нери кетәр; Ахмақ һакавурлуқ қилип, өзигә ишинип алдиға маңар.
17 Náhlý se dopouští bláznovství, a muž myšlení zlých v nenávisti bývá.
Териккәк ахмақлиқ қилар; Нәйрәңваз адәм нәпрәткә учрар.
18 Dědičně vládnou hlupci bláznovstvím, ale opatrní bývají korunováni uměním.
Саддилар ахмақлиққа варислиқ қилар; Пәм-парасәтликләр билимни өз таҗи қилар.
19 Sklánějí se zlí před dobrými, a bezbožní u bran spravedlivého.
Яманлар яхшиларниң алдида егиләр; Қәбиһләр һәққанийниң дәрвазилири алдида [баш урар].
20 Také i příteli svému v nenávisti bývá chudý, ale milovníci bohatého mnozí jsou.
Намрат киши һәтта өз йеқиниғиму яман көрүнәр. Байниң дости болса көптур.
21 Pohrdá bližním svým hříšník, ale kdož se slitovává nad chudými, blahoslavený jest.
Йеқинини пәс көргән гунакардур; Лекин мискинләргә рәһим қилған бәрикәт тапар.
22 Zajisté žeť bloudí, kteříž ukládají zlé; ale milosrdenství a pravda těm, kteříž smýšlejí dobré.
Яманлиқ ойлиғанлар йолдин адашқанлардин әмәсму? Бирақ яхшилиқ ойлиғанлар рәһим-шәпқәт, һәқиқәт-садиқлиққа муйәссәр болар.
23 Všeliké práce bývá zisk, ale slovo rtů jest jen k nouzi.
Һәммә меһнәттин пайда чиқар; Бирақ қуруқ параңлар адәмни муһтаҗлиқта қалдурар.
24 Koruna moudrých jest bohatství jejich, bláznovství pak bláznivých bláznovstvím.
Ақиланиләр үчүн байлиқлар бир таҗдур; Ахмақларниң наданлиғидин пәқәт йәнә шу наданлиқла чиқар.
25 Vysvobozuje duše svědek pravdomluvný, ale lstivý mluví lež.
Һәққаний гувалиқ бәргүчи кишиләрниң һаятини қутқузар; Ялған-явидақ сөзләйдиған [гувачи] ялған гәпни нәпәстәк тинар.
26 V bázni Hospodinově jestiť doufání silné, kterýž synům svým útočištěm bude.
Пәрвәрдигардин қорқидиғанниң күчлүк йөләнчүки бар, Униң балилириму һимайигә егә болар.
27 Bázeň Hospodinova jest pramen života, k vyhýbání se osídlům smrti.
Пәрвәрдигардин қорқуш һаятниң булиқидур; У кишини әҗәллик қапқанлардин қутқузар.
28 Ve množství lidu jest sláva krále, ale v nedostatku lidu zahynutí vůdce.
Падишаһниң шан-шәриви пухрасиниң көплигидиндур; Пухрасиниң кәмлиги әмирниң һалакитидур.
29 Zpozdilý k hněvu hojně má rozumu, ale náhlý pronáší bláznovství.
Еғир-бесиқ киши интайин ақил кишидур; Чечилғақ ахмақлиқни улуқлар.
30 Život těla jest srdce zdravé, ale hnis v kostech jest závist.
Хатирҗәм көңүл тәнниң сақлиғидур; Һәсрәт чекиш болса сүйәкләрни чиритар.
31 Kdo utiská chudého, útržku činí Učiniteli jeho; ale ctí jej, kdož se slitovává nad chudým.
Мискинни бозәк қилғучи — Пәрвәрдигарға һақарәт қилғучидур; Һаҗәтмәнләргә шапаәт қилиш Уни һөрмәтлигәнликтур.
32 Pro zlost svou odstrčen bývá bezbožný, ale naději má i při smrti své spravedlivý.
Яман өз яманлиғи ичидә жиқитилар; Һәққаний адәм һәтта сәкратта ятқандиму хатирҗәм болар.
33 V srdci rozumného odpočívá moudrost, co pak jest u vnitřnosti bláznů, nezatají se.
Йорутулған кишиниң көңлидә даналиқ ятар; Бирақ ахмақниң көңлидикиси ашкарә болмай қалмас.
34 Spravedlnost zvyšuje národ, ale hřích jest ku pohanění národům.
Һәққанийәт һәр қайси әлни жуқури көтирәр; Гуна һәр қандақ милләтни номусқа қалдурар.
35 Laskav bývá král na služebníka rozumného, ale hněviv na toho, kterýž hanbu činí.
Падишаһниң илтипати әқиллиқ хизмәткарниң бешиға чүшәр; Бирақ униң ғәзиви номуста қалдурғучи уятсиз хизмәткариниң бешиға чүшәр.
