Kazatel 10
1 Muchy mrtvé nasmrazují a nakažují mast apatekářskou; tak pro moudrost a slávu vzácného maličko bláznovství zohyžďuje.
Мертві мухи псують та зашумовують оливу мирова́рника, — так трохи глупо́ти псує мудрість та славу.
2 Srdce moudrého jest po pravici jeho, ale srdce blázna po levici jeho.
Серце мудрого тягне право́руч, а серце безумного — ліво́руч.
3 I tehdáž, když blázen cestou jde, srdce jeho nedostatek trpí; nebo všechněm znáti dává, že blázen jest.
Коли нерозумний і прямою дорогою йде, йому серця бракує, і всім він говорить, що він нерозумний.
4 Jestliže by duch toho, jenž panuje, povstal proti tobě, neopouštěj místa svého; nebo krotkost přítrž činí hříchům velikým.
Коли гнів володаря стане на тебе, не лишай свого місця, — бо лагі́дність доводить до про́щення навіть великих провин.
5 Jest zlá věc, kterouž jsem viděl pod sluncem, totiž neprozřetelnost, kteráž pochází od vrchnosti,
Є зло, що я бачив під сонцем, мов по́милка, що повстає від володаря:
6 Že blázen postaven bývá v důstojnosti veliké, a bohatí že v nízkosti sedávají.
на великих висо́тах глупо́та буває поста́влена, а багаті сидять у низині́!
7 Viděl jsem služebníky na koních, knížata pak, ana chodí pěšky jako služebníci.
Я бачив на ко́нях рабів, князі́ ж пішки ходили, немов ті раби.
8 Kdo kopá jámu, upadá do ní; a kdo boří plot, ušťkne jej had.
Хто яму копає, той в неї впаде́, а хто валить мура, того га́дина вкусить.
9 Kdo přenáší kamení, urazí se jím; a kdo štípá dříví, nebezpečenství bude míti od něho.
Хто зно́сить камі́ння, пора́ниться ним; хто дро́ва рубає, загро́жений ними.
10 Jestliže se ztupí železo, a nenabrousí-li ostří jeho, tedy síly přičiniti musí; ale mnohem lépe může to spraviti moudrost.
Як залізо ступіє, й хтось ле́за не ви́гострить, той мусить напру́жити свою силу, — та мудрість зара́дить йому!
11 Ušťkne-li had, než by zaklet byl, nic neprospějí slova zaklinače.
Коли вкусить гадюка перед закля́ттям, тоді ворожби́т не потрібний.
12 Slova úst moudrého jsou příjemná, ale rtové blázna sehlcují jej.
Слова́ з уст премудрого — милість, а губи безумного нищать його:
13 Počátek slov úst jeho jest nemoudrost, a ostatek mluvení jeho pouhé bláznovství.
поча́ток слів його уст — глупо́та, а кінець його уст — зле шале́нство.
14 Nebo blázen mnoho mluví, ješto neví člověk ten, co budoucího jest. To zajisté, co bude po něm, kdo mu oznámí?
Нерозумний говорить багато, та не знає люди́на, що́ буде; а що буде по ньому, хто скаже йому?
15 Práce bláznů k ustání je přivodí, nebo neumí ani do města trefiti.
Втомляє безумного праця його, бо не знає й дороги до міста.
16 Běda tobě, země, když král tvůj dítě jest, a knížata tvá ráno hodují.
Горе, кра́ю, тобі, коли цар твій — хлопчи́на, а влади́ки твої спозара́нку їдять!
17 Blahoslavená jsi ty země, když král tvůj jest syn šlechetných, a knížata tvá, když čas jest, jídají pro posilnění, a ne pro opilství.
Щасливий ти, кра́ю, коли син шляхе́тних у тебе царем, а влади́ки твої своєча́сно їдять, як ті му́жі, а не як п'яни́ці!
18 Ano pro lenost schází krov, a pro opuštění rukou kapává do domu.
Від лі́нощів ва́литься стеля, а з опу́щення рук тече дах.
19 Pro obveselení strojívají hody, a víno obveseluje život, peníze pak ke všemu dopomáhají.
Гости́ну справляють для радощів, і вином весели́ться життя, а за срі́бло все це можна мати.
20 Ani sám u sebe králi nezlořeč, ani v skrýších pokoje svého nezlořeč mocnějšímu; nebo pták nebeský donesl by hlas ten, a to, což křídla má, vyjevilo by řeč tvou.
Навіть у ду́мці своїй не злосло́в на царя, і в спа́льні своїй не кляни багача́, — небесний бо птах віднесе́ твою мову, а крила́тий розкаже про слово твоє.
