Mudre Izreke 24
1 Ne zavidi opakim ljudima niti želi da budeš s njima.
Mma wʼani mmerɛ amumuyɛfoɔ, mfa wo ho mmɔ wɔn;
2 Jer im srce smišlja nasilje i usne govore o nedjelu.
Ɛfiri sɛ, wɔn akoma dwene atirimuɔdensɛm ho, na wɔn ano ka deɛ ɛde basabasayɛ ba ho asɛm.
3 Mudrošću se zida kuća i razborom utvrđuje,
Wɔde nyansa na ɛsi efie, na nhunumu mu na wɔma ɛtim;
4 i po znanju se pune klijeti svakim blagom dragocjenim i ljupkim.
ɛnam nimdeɛ so na wɔnya ademudeɛ a ɛho yɛ na na ɛyɛ fɛ hyehyɛ nʼadan mu.
5 Bolji je mudar od jakoga i čovjek razuman od silne ljudine.
Onyansafoɔ wɔ tumi a ɛso, na onimdefoɔ nyini ahoɔden mu;
6 Jer s promišljanjem se ide u boj i pobjeda je u mnoštvu savjetnika.
deɛ ɔretu sa hia akwankyerɛ, deɛ ɔrepɛ nkonimdie no hia afotufoɔ pii.
7 Previsoka je bezumnomu mudrost: zato na sudu ne otvara usta svojih!
Nyansa wɔ akyiri dodo ma ɔkwasea; wɔ apono ano dwabɔ mu no ɔnni hwee ka.
8 Tko smišlja zlo zove se učitelj podmukli.
Onipa ɔbɔ pɔ bɔne no wɔbɛfrɛ no ɔkɔtwebrɛfoɔ.
9 Ludost samo grijeh snuje, i podrugljivac je mrzak ljudima.
Ogyimifoɔ nhyehyɛeɛ yɛ bɔne, nnipa kyiri ɔfɛdifoɔ.
10 Kloneš li u dan bijede, bijedna je tvoja snaga.
Sɛ wʼabamu go wɔ ɔhaw mu a, na wʼahoɔden sua!
11 Izbavi one koje vode u smrt; i spasavaj one koji posrćući idu na stratište.
Gye wɔn a wɔde wɔn rekɔ akɔkum wɔn no nkwa; na sianka wɔn a wɔtɔ ntintan kɔ akumiiɛ.
12 Ako kažeš: “Nismo za to znali”, ne razumije li onaj koji ispituje srca? I ne znade li onaj koji ti čuva dušu? I ne plaća li on svakomu po njegovim djelima?
Sɛ woka sɛ, “Na yɛnnim yei ho hwee a,” deɛ ɔkari akoma hwɛ no nhunu anaa? Deɛ ɔbɔ wo nkwa ho ban no nnim anaa? Ɔrentua deɛ obiara ayɛ so ka anaa?
13 Jedi med, sine moj, jer je dobar, i saće je slatko nepcu tvome.
Me ba, di ɛwoɔ, ɛfiri sɛ ɛyɛ; ɛwokyɛm mu woɔ yɛ wʼanomu dɛ.
14 Takva je, znaj, i mudrost tvojoj duši: ako je nađeš, našao si budućnost i nada tvoja neće propasti.
Hunu nso sɛ nyansa yɛ wo kra dɛ; sɛ wonya a, wowɔ anidasoɔ ma daakye, na wʼanidasoɔ renyɛ kwa.
15 Ne postavljaj, opaki, zasjede stanu pravednikovu, ne čini nasilja boravištu njegovu;
Nkɔtɛ ɔteneneeni fie sɛ ɔkwanmukafoɔ, na ɛnkɔto nhyɛ nʼatenaeɛ so,
16 jer padne li pravednik i sedam puta, on ustaje, a opaki propadaju u nesreći.
Ɛwom sɛ ɔteneneeni hwe ase mpɛn nson deɛ, nanso ɔsɔre bio, na amumuyɛfoɔ deɛ, amanehunu baako ma wɔhwe ase.
17 Ne veseli se kad padne neprijatelj tvoj i ne kliči srcem kada on posrće,
Sɛ wo ɔtamfoɔ hwe ase a mma ɛnyɛ wo dɛ; na sɛ ɔsunti a mma wʼakoma nni ahurisie,
18 da ne bi vidio Jahve i za zlo uzeo i obratio srdžbu svoju od njega.
ɛfiri sɛ Awurade bɛhunu wʼadwene na ɔrempɛ na ɔbɛyi nʼabufuhyeɛ afiri ne so.
19 Nemoj se srditi zbog zločinaca, nemoj zavidjeti opakima,
Ɛnha wo ho wɔ abɔnefoɔ enti na ɛmma wʼani mmere amumuyɛfoɔ nso,
20 jer zao čovjek nema budućnosti, svjetiljka opakih gasi se.
ɛfiri sɛ, ɔbɔnefoɔ nni anidasoɔ biara daakye, na wɔbɛdum amumuyɛfoɔ kanea.
21 Boj se Jahve, sine moj, i kralja: i ne buni se ni protiv jednoga ni protiv drugoga.
Me ba, suro Awurade ne ɔhene, na mfa wo ho mmɔ adɔnyɛfoɔ ho,
22 Jer iznenada provaljuje nesreća njihova i tko zna kad će doći propast njihova.
ɛfiri sɛ saa baanu yi de ɔsɛeɛ bɛba wɔn so mpofirim, na hwan na ɔnim amanehunu ko a wɔbɛtumi de aba?
23 I ovo je od mudraca: Ne valja biti pristran na sudu.
Yeinom nso yɛ anyansafoɔ Nsɛnka: Atemmuo a animhwɛ wɔ mu no nyɛ:
24 Tko opakomu veli: “Pravedan si”, proklinju ga narodi i kunu puci;
Obiara a ɔbɛka akyerɛ deɛ ɔdi fɔ sɛ, “Wo ho nni asɛm” no nnipa bɛdome no na amanaman remmɔ no din pa.
25 a oni koji ga ukore nalaze zadovoljstvo, i na njih dolazi blagoslov sreće.
Na wɔn a wɔbu afɔdifoɔ fɔ no ɛbɛsi wɔn yie, na nhyira bɛba wɔn so.
26 U usta ljubi tko odgovara pošteno.
Mmuaeɛ pa te sɛ mfeano.
27 Svrši svoj posao vani i uredi svoje polje, potom i kuću svoju zidaj.
Wie wo mfikyidwuma na siesie wo mfuo; ɛno akyi, si wo fie.
28 Ne svjedoči lažno na bližnjega svoga: zar ćeš varati usnama svojim?
Nni adanseɛ ntia ɔyɔnko a ɔnyɛɛ wo hwee, na mfa wʼano nnaadaa.
29 Ne reci: “Kako je on meni učinio, tako ću i ja njemu; platit ću tom čovjeku po djelu njegovu!”
Nka sɛ, “Deɛ wayɛ me no me nso mɛyɛ no bi; deɛ ɔyɛeɛ no metua ne so ka.”
30 Prolazio sam mimo polje nekog lijenčine i mimo vinograd nekog luđaka,
Menante faa onihafoɔ afuo ho twaa mu wɔ deɛ ɔnni adwene bobefuo nso ho;
31 i gle, sve bijaše zaraslo u koprive, i sve pokrio čkalj, i kamena ograda porušena.
nkasɛɛ afu wɔ baabiara, wira afu akata asase no so, na aboɔ afasuo no nso abubu.
32 Vidjeh to i pohranih u srcu, promotrih i uzeh pouku:
Mede mʼadwene kɔɔ deɛ mehunuiɛ no so na mesuaa biribi firii mu:
33 “Još malo odspavaj, još malo odrijemaj, još malo podvij ruke za počinak,
nna kakra, nkotɔ kakra, nsa a woabobɔ de rehome kakra,
34 i doći će tvoje siromaštvo kao skitač i oskudica kao oružanik!”
bɛma ohia aba wo so sɛ ɔkwanmukafoɔ na nneɛma ho nna bɛba wo so sɛ obi a ɔkura akodeɛ. Na ohia bɛto akyere wo sɛ ɔkwanmukafoɔ; ahokyere bɛtoa wo sɛ ɔkorɔmfoɔ.
