Mudre Izreke 23
1 Kad sjedneš blagovati s moćnikom. dobro pazi što je pred tobom;
Uketipo kula chakula na mtawala, angalia vyema kile kilicho mbele yako,
2 stavljaš nož sebi pod grlo ako si proždrljivac;
na utie kisu kooni mwako kama ukiwa mlafi.
3 ne poželi slastica njegovih jer su jelo prijevarno.
Usitamani vyakula vyake vitamu kwa kuwa chakula hicho ni cha hila.
4 Ne trudi se stjecati bogatstvo; okani se takve misli;
Usijitaabishe ili kuupata utajiri, uwe na hekima kuonyesha kujizuia.
5 usmjeriš li oči prema njemu, njega već nema jer načini sebi krila kao orao i odleti u nebo.
Kufumba na kufumbua utajiri hutoweka, huwa kama umepata mabawa ghafula, ukaruka na kutoweka angani kama tai.
6 Ne jedi jela zavidnikova, ne čezni za slasticama njegovim,
Usile chakula cha mtu mchoyo, usitamani vyakula vyake vitamu,
7 jer on je onakav kako u sebi misli: “Jedi i pij”, veli ti, ali mu srce nije s tobom.
kwa maana yeye ni aina ya mtu ambaye kila mara anafikiri juu ya gharama. Anakuambia, “Kula na kunywa,” lakini moyo wake hauko pamoja nawe.
8 Zalogaj koji si pojeo izbljuvat ćeš, uzalud ćeš prosut' svoje ljupke riječi.
Utatapika kile kidogo ulichokula, nawe utakuwa umepoteza bure maneno yako ya kumsifu.
9 Pred bezumnikom nemoj govoriti jer prezire tvoje umne riječi.
Usizungumze na mpumbavu, kwa maana atadhihaki hekima ya maneno yako.
10 Ne pomiči prastare međe i ne prodiri u polje siročadi,
Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani wala kunyemelea kwenye mashamba ya yatima,
11 jer je moćan njihov osvetnik: branit će njihovo pravo protiv tebe.
kwa kuwa Mtetezi wao ni mwenye nguvu, atalichukua shauri lao dhidi yako.
12 Obrati pouci srce svoje i uho svoje riječima mudrim.
Elekeza moyo wako kwenye mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
13 Ne uskraćuj djetetu opomene, jer, udariš li ga šibom, neće umrijeti:
Usimnyime mtoto adhabu, ukimwadhibu kwa fimbo, hatakufa.
Mwadhibu kwa fimbo na kuiokoa nafsi yake kutoka mautini. (Sheol h7585)
15 Sine moj, kad ti je mudro srce, i ja se od srca veselim;
Mwanangu, kama moyo wako una hekima, basi moyo wangu utafurahi,
16 i kliče sva nutrina moja kad ti usne govore što je pravo.
utu wangu wa ndani utafurahi, wakati midomo yako itakapozungumza lililo sawa.
17 Neka ti srce ne zavidi grešnicima, nego neka ti uvijek bude u strahu Gospodnjem,
Usiuruhusu moyo wako kuwaonea wivu wenye dhambi, bali kila mara uwe na bidii katika kumcha Bwana.
18 jer imat ćeš budućnost i tvoja nada neće propasti.
Hakika kuna tumaini la baadaye kwa ajili yako, nalo tarajio lako halitakatiliwa mbali.
19 Slušaj, sine moj, i mudar budi i ravnim putem vodi srce svoje.
Sikiliza, mwanangu na uwe na hekima, weka moyo wako kwenye njia iliyo sawa.
20 Ne druži se s vinopijama ni sa žderačima mesa,
Usiwe miongoni mwa wanywao mvinyo, au wale walao nyama kwa pupa,
21 jer pijanica i izjelica osiromaše i pospanac se oblači u krpe.
kwa maana walevi na walafi huwa maskini, nako kusinzia huwavika matambara.
22 Slušaj svoga oca, svoga roditelja, i ne prezri majku kad ostari.
Msikilize baba yako, aliyekuzaa, wala usimdharau mama yako atakapokuwa mzee.
23 Pribavi istinu i ne prodaji je, steci mudrost, pouku i razbor.
Nunua kweli wala usiiuze, pata hekima, adabu na ufahamu.
24 Radovat će se otac pravednikov, i roditelj će se mudroga veseliti.
Baba wa mwenye haki ana furaha kubwa, naye aliye na mwana mwenye hekima humfurahia.
25 Neka se veseli otac tvoj i majka tvoja, i neka se raduje roditeljka tvoja.
Baba yako na mama yako na wafurahi, mama aliyekuzaa na ashangilie!
26 Daj mi, sine moj, srce svoje, i neka oči tvoje raduju putovi moji.
Mwanangu, nipe moyo wako, macho yako na yafuate njia zangu,
27 Jer bludnica je jama duboka i tuđinka tijesan zdenac.
kwa maana kahaba ni shimo refu na mwanamke mpotovu ni kisima chembamba.
28 Ona i vreba u zasjedi kao lupež i uvećava broj bezbožnika među ljudima.
Kama mnyangʼanyi, hungojea akivizia, naye huzidisha wasio waaminifu miongoni mwa wanaume.
29 Komu: ah? komu: jao? komu: svađe? komu: uzdasi? komu: rane nizašto? komu: zamućene oči?
Ni nani mwenye ole? Ni nani mwenye huzuni? Ni nani mwenye ugomvi? Ni nani mwenye malalamiko? Ni nani aliye na majeraha yasiyo na sababu? Ni nani mwenye macho mekundu?
30 Onima što kasno sjede kod vina, koji su došli kušati vino začinjeno.
Ni hao wakaao sana kwenye mvinyo, hao waendao kuonja mabakuli ya mvinyo uliochanganywa.
31 Ne gledaj na vino kad rujno iskri, kad se u čaši svjetlucavo prelijeva: pije se tako glatko,
Usiukodolee macho mvinyo wakati ukiwa mwekundu, wakati unapometameta kwenye bilauri, wakati ushukapo taratibu!
32 a na kraju ujeda kao zmija i žaca kao guja ljutica.
Mwishowe huuma kama nyoka na kutia sumu yake kama nyoka mwenye sumu.
33 Oči će ti gledati tlapnje i srce govoriti ludosti.
Macho yako yataona mambo mageni na moyo wako kuwazia mambo yaliyopotoka.
34 I bit će ti kao da ležiš na pučini morskoj ili kao da ležiš navrh jarbola.
Utakuwa kama alalaye katikati ya bahari, alalaye juu ya kamba ya merikebu.
35 “Izbiše me, ali me ne zabolje; istukoše me, ali ne osjetih; kad se otrijeznim, još ću tražiti.”
Utasema, “Wamenipiga lakini sikuumia! Wamenichapa, lakini sisikii! Nitaamka lini ili nikanywe tena?”
