Mudre Izreke 23
1 Kad sjedneš blagovati s moćnikom. dobro pazi što je pred tobom;
Ati yeroo waa nyaachuuf bulchaa tokko wajjin teessutti, waan fuula kee dura jiru hubadhuu ilaali;
2 stavljaš nož sebi pod grlo ako si proždrljivac;
ati yoo nyaataaf fedhii guddaa qabaatte, qoonqoo kee irra billaa kaaʼi.
3 ne poželi slastica njegovih jer su jelo prijevarno.
Waan nyaanni sun nama gowwoomsuuf, miʼaa isaatti hin gaggabin.
4 Ne trudi se stjecati bogatstvo; okani se takve misli;
Sooromuuf jettee of hin dadhabsiisin; of qabuufis ogummaa qabaadhu.
5 usmjeriš li oči prema njemu, njega već nema jer načini sebi krila kao orao i odleti u nebo.
Sooromni yommuu ati ija irra buufattutti ni bada; inni dhugumaan Baallee baafatee akkuma risaa gara samiitti ol barrisaatii.
6 Ne jedi jela zavidnikova, ne čezni za slasticama njegovim,
Buddeena doqnaa hin nyaatin; cidha isaas hin kajeelin;
7 jer on je onakav kako u sebi misli: “Jedi i pij”, veli ti, ali mu srce nije s tobom.
inni yeroo hunda waaʼee gatii yaadaatii. Inni, “Nyaadhuu dhugi” siin jedha; garaan isaa garuu si wajjin hin jiru.
8 Zalogaj koji si pojeo izbljuvat ćeš, uzalud ćeš prosut' svoje ljupke riječi.
Ati waanuma xinnoo nyaatte sana ni diddigda; dubbii kee gaarii sana illee ni dhabda.
9 Pred bezumnikom nemoj govoriti jer prezire tvoje umne riječi.
Sababii inni ogummaa dubbii keetii tuffatuuf ati nama gowwaatti hin dubbatin.
10 Ne pomiči prastare međe i ne prodiri u polje siročadi,
Dhagaa daangaa durii hin dhiibin yookaan lafa qotiisaa ijoollee abbaa hin qabneetti hin darbin.
11 jer je moćan njihov osvetnik: branit će njihovo pravo protiv tebe.
Furiin isaanii jabaadhaatii; inni gara isaanii goree sitti falma.
12 Obrati pouci srce svoje i uho svoje riječima mudrim.
Qalbii kee gara gorsaatti, gurra kee immoo gara dubbii beekumsaatti deebifadhu.
13 Ne uskraćuj djetetu opomene, jer, udariš li ga šibom, neće umrijeti:
Ijoollee kee adabachuu hin dhiisin; yoo ati arcummeedhaan adabde isaan hin duʼan.
Arcummeedhaan isaan adabiitii lubbuu isaanii duʼa oolchi. (Sheol h7585)
15 Sine moj, kad ti je mudro srce, i ja se od srca veselim;
Yaa ilma ko, yoo garaan kee ogeessa taʼe, garaan koo ni gammada;
16 i kliče sva nutrina moja kad ti usne govore što je pravo.
yoo arrabni kee waan qajeelaa dubbate, keessi koo baayʼee gammada.
17 Neka ti srce ne zavidi grešnicima, nego neka ti uvijek bude u strahu Gospodnjem,
Garaan kee cubbamootatti hin hinaafin; garuu yeroo hunda Waaqayyoon sodaadhu.
18 jer imat ćeš budućnost i tvoja nada neće propasti.
Ati dhugumaan gara fuulduraatti abdii qabda; abdiin kees hin citu.
19 Slušaj, sine moj, i mudar budi i ravnim putem vodi srce svoje.
Yaa ilma ko, dhaggeeffadhu; ogeessa taʼi; qalbii kee daandii qajeelaa irra buufadhu.
20 Ne druži se s vinopijama ni sa žderačima mesa,
Warra daadhii wayinii baayʼee dhuganitti yookaan warra foonitti gaggabanitti hin makamin;
21 jer pijanica i izjelica osiromaše i pospanac se oblači u krpe.
machooftuu fi albaadheyyiin ni hiyyoomu; hirriba baayʼisuunis moofaa nama uffachiisa.
22 Slušaj svoga oca, svoga roditelja, i ne prezri majku kad ostari.
Abbaa kee kan si dhalche dhagaʼi; haadha kees yeroo isheen jaartu hin tuffatin.
23 Pribavi istinu i ne prodaji je, steci mudrost, pouku i razbor.
Dhugaa bitadhu malee hin gurgurin; ogummaa, qajeelfamaa fi hubannaas bitadhu.
24 Radovat će se otac pravednikov, i roditelj će se mudroga veseliti.
Abbaan nama qajeelaa gammachuu guddaa qaba; namni ilma ogeessa qabu isatti gammada.
25 Neka se veseli otac tvoj i majka tvoja, i neka se raduje roditeljka tvoja.
Abbaan keetii fi haati kee haa gammadan; isheen si deesse sun haa ililchitu!
26 Daj mi, sine moj, srce svoje, i neka oči tvoje raduju putovi moji.
Yaa ilma ko, garaa kee naa kenni; iji kees karaa koo haa ilaalu;
27 Jer bludnica je jama duboka i tuđinka tijesan zdenac.
sagaagaltuun boolla gad fagoodhaatii, niitiin ganda labeenis boolla bishaanii dhiphaa dha.
28 Ona i vreba u zasjedi kao lupež i uvećava broj bezbožnika među ljudima.
Isheen akkuma saamtuutti riphxee nama eeggatti; namoota gidduuttis warra hin amanamne baayʼifti.
29 Komu: ah? komu: jao? komu: svađe? komu: uzdasi? komu: rane nizašto? komu: zamućene oči?
Eenyutu, “Anaaf wayyoo!” jedha? Eenyutu gadda qaba? Eenyutu lola qaba? Eenyutu komii qaba? Eenyutu sababii malee madaaʼa? Kan iji isaa diimatu eenyu?
30 Onima što kasno sjede kod vina, koji su došli kušati vino začinjeno.
Warra daadhii wayinii dhuguu irra akka malee turan, warra daadhii wayinii walmakaa afaaniin qabuu dhaqanii dha.
31 Ne gledaj na vino kad rujno iskri, kad se u čaši svjetlucavo prelijeva: pije se tako glatko,
Yeroo inni diimatutti, yeroo inni billillee keessa ol xixinniqutti, yeroo inni suuta jedhee gad buʼutti daadhii wayinii ija itti qabdee hin ilaalin.
32 a na kraju ujeda kao zmija i žaca kao guja ljutica.
Dhuma irratti akkuma bofaa nama idda; akkuma buutiis nama ciniina.
33 Oči će ti gledati tlapnje i srce govoriti ludosti.
Iji kee waan haaraa arga; qalbiin kees jalʼina yaada.
34 I bit će ti kao da ležiš na pučini morskoj ili kao da ležiš navrh jarbola.
Ati akkuma nama walakkaa galaana guddaa ciisuu ti; akkuma nama fiixee utubaa doonii irra ciisuu taata.
35 “Izbiše me, ali me ne zabolje; istukoše me, ali ne osjetih; kad se otrijeznim, još ću tražiti.”
Ati akkana jetta; “Isaan na dhaʼan; ani garuu hin miidhamne! Isaan na tuman; garuu natti hin dhagaʼamne! Ani dhugaatii biraa barbaaddachuuf yooman dammaqa?”
