Mudre Izreke 19

1 Bolji je siromah koji živi u nedužnosti nego čovjek opakih usana i k tomu bezuman.

هەژارێک ڕێگای تەواوەتی گرتبێت باشترە لەوەی زمان خوار و گێلە.

2 Revnost bez razboritosti nije dobra, i tko brzo hoda, spotiče se.

دڵگەرمی بەبێ زانیاری باش نییە و ئەوەی پەلە بە پێیەکانی بکات بە هەڵەدا دەچێت.

3 Ludost čovjeku kvari život, a srce mu se ljuti na Jahvu!

مرۆڤ بە گێلایەتییەکەی ڕێگای خۆی وێران دەکات، کەچی دڵی لە دژی یەزدان هەڵدەچێت.

4 Bogatstvo pribavlja mnoge prijatelje, a siromaha i njegov prijatelj ostavlja.

دەوڵەمەندیێتی برادەری زۆر پەیدا دەکات، بەڵام هەژار برادەرەکەشی لێی جیا بووەتەوە.

5 Lažljiv svjekok ne ostaje bez kazne, i tko širi laži, neće uteći.

شایەتی درۆزن بێ سزا نابێت، ئەوەی درۆ پەخش دەکات دەرباز نابێت.

6 Mnogi laskaju licu odličnikovu i svatko je prijatelj čovjeku darežljivu.

زۆر کەس هەوڵی بەدەستهێنانی ڕەزامەندی میر دەدەن، هەمووش دۆستی پیاوی بەخشندەن.

7 Na siromaha mrze sva braća njegova, još više se udaljuju od njega prijatelji njegovi: on hlepi za dobrim riječima, ali ih ne nalazi!

پیاو هەژار بێت براکانی خۆشی ڕقیان لێی دەبێتەوە، لەوەش زیاتر هاوڕێیەکانی لێی دوور دەکەونەوە! بە پاڕانەوەکانی دوایان دەکەوێت، بەڵام بێ سوودە.

8 Tko stječe razboritost, ljubi sebe, a tko čuva razum, nalazi sreću.

ئەوەی دانایی دەست بکەوێت خۆی خۆشدەوێت، ئەوەی بایەخ بە تێگەیشتن بدات چاکە دەدۆزێتەوە.

9 Lažljiv svjedok ne ostaje bez kazne, i tko širi laži, propada.

شایەتی درۆزن بێ سزا نابێت، ئەوەی درۆ پەخش بکات لەناودەچێت.

10 Ne dolikuje bezumnomu živjeti raskošno, a još manje sluzi vlast nad knezovima.

گێل خۆشگوزەرانیی لێ ناوەشێتەوە، لەوەش زیاتر دەسەڵاتداربوونی کۆیلە بەسەر میرانەوە.

11 Um čovjeka usteže od srdžbe, a čast mu je oprostiti krivicu.

وریایی مرۆڤ تووڕەبوونی خاودەکاتەوە، شانازیشی لێبوردنە لە یاخیبوون.

12 Kraljev je gnjev kao rika lavlja, a njegova milost kao rosa bilju.

هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، بەڵام ڕەزامەندییەکەی وەک شەونمە بەسەر گیاوە.

13 Nesreća je ocu svojemu bezuman sin, i neprestano prokišnjavanje svađe su ženine.

کوڕی گێل ماڵوێرانی باوکیەتی، ناکۆکی ژنیش دڵۆپەکردنی بەردەوامە.

14 Kuća se i bogatstvo baštine od otaca, a od Jahve je žena razumna.

ماڵ و سامان میراتی باوکانە، بەڵام ژنی وریا لەلایەن یەزدانەوەیە.

15 Lijenost navlači čovjeku dubok san i nemarna duša gladuje.

تەمبەڵی خەوی قووڵ دەهێنێت، کەسی سست برسی دەبێت.

16 Tko se drži zapovijedi, čuva život svoj, a tko ne pazi putove svoje, umire.

ئەوەی ڕاسپاردە بپارێزێت گیانی خۆی دەپارێزێت، بەڵام ئەوەی بە سووکی بڕوانێتە ڕێگای خۆی لەناودەچێت.

17 Jahvi pozaima tko je siromahu milostiv, i on će mu platiti dobročinstvo.

ئەوەی بەزەیی بە هەژاردا بێتەوە قەرز بە یەزدان دەدات، ئەویش پاداشتی چاکەکەی دەداتەوە.

18 Kažnjavaj sina svoga dok ima nade, ali ne idi za tim da ga ubiješ.

کوڕەکەت تەمبێ بکە ئەوەندەی ئومێدی تێدایە، مەبە هۆکاری مردنی.

19 Tko je jarostan, plaća globu, i kad ga štediš, samo uvećavaš njegov gnjev.

ئەوەی زۆر تووڕە بێت بەرگەی ئەنجامەکەی دەگرێت، چونکە ئەگەر جارێک فریای بکەویت دەبێت دووبارەی بکەیتەوە.

20 Slušaj savjet i primaj pouku, kako bi naposljetku postao mudar.

گوێ لە ڕاوێژ بگرە و تەمبێکردن وەربگرە، بۆ ئەوەی دانا بیت لە دواڕۆژت.

21 Mnogo je namisli u srcu čovječjem, ali što Jahve naumi, to i bude.

مرۆڤ پلانی زۆری لە دڵدایە، بەڵام تەنها ڕاوێژی یەزدان دەچەسپێت.

22 Dražest je čovjekova u dobroti njegovoj, i bolji je siromah od lažljivca.

ئارەزووی مرۆڤ لە خۆشەویستی نەگۆڕە، هەژار لە پیاوی درۆزن باشترە.

23 Strah Gospodnji daje život, i tko se njime ispuni, zlo ga ne pohodi.

لەخواترسی بۆ ژیانە، بە تێری دەنوێت و خراپە بەسەری ناکاتەوە.

24 Lijenčina umače ruku u zdjelu, ali je ustima svojim ne prinosi.

تەمبەڵ دەست دەخاتە ناو قاپ، تەنانەت بۆ دەمیشی نابات.

25 Udari podsmjehivača, i lud se opameti; ukori razumnog, i shvatit će znanje.

لە گاڵتەجاڕ بدە و ساویلکە ژیر دەبێت، تێگەیشتوو سەرزەنشت بکە زانیاری تێدەگات.

26 Sin je sramotan i pokvaren tko zlostavlja oca i odgoni majku.

ئەوەی باوکی تاڵان بکات و دایکی دەربکات، کوڕێکە مایەی شەرمەزاری و ڕیسوایی.

27 Prestani, sine moj, slušati naputke koji odvode od riječi spoznaje!

ڕۆڵە، ئەگەر وازت لە گوێگرتن لە ڕاوێژ هێنا، لە وتەکانی زانیاری گومڕا دەبیت.

28 Nevaljao se svjedok podruguje pravdi i usta opakih gutaju nepravdu.

شایەتی دڵڕەش گاڵتە بە دادپەروەری دەکات، دەمی بەدکارانیش تاوان قووت دەدات.

29 Pripravljene su kazne podsmjevačima i udarci za leđa bezumnika.

سزا بۆ گاڵتەجاڕەکان ئامادەکراوە، لێدانیش بۆ پشتی گێلەکان.