Mudre Izreke 17
1 Bolji je zalogaj suha kruha s mirom nego sa svađom kuća puna žrtvene pečenke.
Más vale un bocado seco y con tranquilidad, Que casa llena de sacrificios injustos con contienda.
2 Razuman sluga vlada nad sinom sramotnim i s braćom će dijeliti baštinu.
El esclavo prudente se impondrá al hijo que deshonra, Y con los hermanos compartirá la herencia.
3 Taljika je za srebro i peć za zlato, a srca iskušava Jahve sam.
El crisol para la plata y la hornaza para el oro, Pero Yavé prueba los corazones.
4 Zločinac rado sluša usne prijevarne, i lažac spremno prisluškuje pogubnu jeziku.
El malhechor hace caso al labio inicuo, Y el mentiroso escucha la boca detractora.
5 Tko se ruga siromahu, podruguje se Stvoritelju njegovu, i tko se veseli nesreći, ne ostaje bez kazne.
El que se burla del pobre afrenta a su Hacedor, El que se alegra de la calamidad no quedará impune.
6 Unuci su vijenac starcima, a sinovima ures oci njihovi.
Corona de los ancianos son sus nietos, Honra de los hijos son sus padres.
7 Ne dolikuje budali uzvišena besjeda, a još manje odličniku usne lažljive.
No conviene al necio el lenguaje excelente, ¡Cuánto menos al príncipe el labio mentiroso!
8 Dar je čarobni kamen u očima onoga koji ga daje: kamo se god okrene, uspijeva.
El soborno le parece piedra mágica al que lo practica: A donde se dirija halla prosperidad.
9 Tko prikriva prijestup, traži ljubav, a tko glasinu širi, razgoni prijatelje.
El que busca amistad encubre la falta, Pero el que la divulga aparta al amigo.
10 Razumna se ukor jače doima nego bezumna stotina udaraca.
Una sola reprensión es más eficaz para el prudente Que 100 golpes al imprudente.
11 Opak čovjek ide samo za zlom, ali se okrutan glasnik šalje na nj.
El rebelde no busca sino el mal. Un mensajero cruel será enviado contra él.
12 Bolje je nabasati na medvjedicu kojoj ugrabiše mlade nego na bezumnika u njegovoj ludosti.
Mejor es encontrarse con una osa despojada de sus crías, Que con un necio empeñado en su insensatez.
13 Tko dobro zlom uzvraća neće ukloniti nesreću od doma svojeg.
Al que paga cosas malas por cosas buenas, El mal no se aparta de su casa.
14 Zametnuti svađu isto je kao pustiti poplavu: stoga prije nego svađa izbije, udalji se!
El que comienza una contienda suelta las aguas. Desiste, pues, antes que estalle el pleito.
15 Tko opravdava krivoga i tko osuđuje pravoga, obojica su mrski Jahvi.
El que justifica al impío y el que condena al justo, Ambos igualmente son repugnancia a Yavé.
16 Čemu novac u ruci bezumnomu? Da njime mudrost kupi, kad nema razbora!
¿Para qué sirve el dinero en mano del necio? ¿Para adquirir sabiduría sin entendimiento?
17 Prijatelj ljubi u svako vrijeme, a u nevolji i bratom postaje.
En todo tiempo ama el amigo, Y el hermano nace para [el tiempo] de angustia.
18 Nerazuman čovjek daje ruku i jamči pred svojim bližnjim.
El hombre carente de entendimiento da pronto la mano, Y sale fiador de su vecino.
19 Grijeh ljubi tko ljubi svađu, i tko visoko diže svoja vrata, traži propast.
El que ama la transgresión ama la disputa, Y el que abre mucho la puerta busca su ruina.
20 Opak srcem ne nalazi sreće, i komu je jezik zao, zapada u nesreću.
El corazón engañoso no halla el bien, Y el de boca perversa cae en el mal.
21 Tko rodi bezumna, na tugu mu je; a nije veseo ni otac budale.
El que engendra a un insensato le resulta para su tristeza, Y el padre de un necio no tiene alegría.
22 Veselo je srce izvrstan lijek, a neveseo duh suši kosti.
El corazón alegre es una buena medicina, Pero un espíritu quebrantado seca los huesos.
23 Opaki prima dar iz njedara da bi iskrivio putove pravici.
El perverso toma soborno de su seno Para pervertir el curso de la justicia.
24 Razuman ima mudrost pred sobom, a bezumniku su oči na kraj zemlje.
En el rostro del entendido se refleja la sabiduría, Pero los ojos del necio vagan hasta el extremo de la tierra.
25 Briga je ocu bezuman sin i žalost roditeljki svojoj.
El hijo necio es pesadumbre de su padre, Y amargura de la que lo dio a luz.
26 Ne valja kažnjavati pravednika, a nije pravo ni tući odličnike.
Ciertamente no es bueno condenar al justo, Ni golpear a nobles que hacen lo recto.
27 Tko usteže svoje riječi, razumije mudrost, i razuman je čovjek mirna duha.
El que refrena sus palabras tiene entendimiento, Y el de espíritu sereno es hombre prudente.
28 I luđak se smatra mudrim kada šuti i razumnim kad susteže svoje usne.
Aun el necio cuando calla es tenido por sabio, El que cierra sus labios es entendido.
