Mudre Izreke 16
1 Čovjek snuje u srcu, a od Jahve je što će jezik odgovoriti.
Biarpun manusia merencanakan dalam hati jawaban yang akan diberikannya, sebenarnya TUHANlah yang mengatur pesan yang tersampaikan.
2 Čovjeku se svi njegovi putovi čine čisti, a Jahve ispituje duhove.
Setiap orang menganggap apa yang dia lakukan sudah benar, tetapi TUHAN mengetahui tujuan tersembunyi di balik setiap perbuatan.
3 Prepusti Jahvi svoja djela, i tvoje će se namisli ostvariti.
Percayakanlah segala usahamu kepada TUHAN, maka rencanamu akan berhasil.
4 Jahve je sve stvorio u svoju svrhu, pa i opakoga za dan zli.
Ada tujuan di balik segala hal yang TUHAN jadikan. Ya, bahkan orang jahat dibiarkan-Nya ada untuk satu tujuan, yaitu dihukum pada hari penghakiman.
5 Mrzak je Jahvi svatko ohola duha: takav zaista ne ostaje bez kazne.
Orang sombong menjijikkan di mata TUHAN. Yakinlah bahwa mereka pasti dihukum.
6 Ljubavlju se i vjernošću pomiruje krivnja, i strahom se Gospodnjim uklanja zlo.
Tunjukkanlah kasih dan kesetiaan kepada sesamamu, maka TUHAN juga akan mengampunimu. Sikap hormat dan takut akan TUHAN mencegah engkau berbuat jahat.
7 Kad su Jahvi mili putovi čovječji, i neprijatelje njegove miri s njim.
Ketika cara hidupmu menyenangkan TUHAN, musuh-musuhmu pun dibuat-Nya berdamai denganmu.
8 Bolje je malo s pravednošću nego veliki dohoci s nepravdom.
Lebih baik miskin harta tetapi hidup benar di mata TUHAN daripada penghasilan besar dengan cara yang curang.
9 Srce čovječje smišlja svoj put, ali Jahve upravlja korake njegove.
Manusia menyusun rencana dalam hati, tetapi TUHANlah yang menentukan arah langkahnya.
10 Proročanstvo je na usnama kraljevim: u osudi se njegova usta neće ogriješiti.
Keputusan raja berada dalam kendali Allah. Saat mengadili, keputusannya haruslah adil.
11 Mjere i tezulje pripadaju Jahvi; njegovo su djelo i svi utezi.
TUHAN menghendaki kejujuran dalam berdagang: timbangan yang tepat, ukuran yang akurat. Dialah yang sudah menentukan pengukuran dengan adil.
12 Mrsko je kraljevima počiniti opačinu, jer se pravdom utvrđuje prijestolje.
Takhta kekuasaan menjadi kokoh dengan pemerintahan yang adil. Karena itu raja seharusnya pantang berbuat curang.
13 Mile su kraljevima usne pravedne i oni ljube onog koji govori pravo.
Perkataan yang benar menyenangkan hati raja. Dia mengasihi orang yang berkata jujur.
14 Jarost je kraljeva vjesnik smrti ali je mudar čovjek ublaži.
Kemarahan raja mengakibatkan hukuman mati, tetapi orang yang bijak meredakannya.
15 U kraljevu je vedru licu život, i njegova je milost kao oblak s kišom proljetnom.
Penerimaan raja menentukan hidup mati bawahannya. Bila raja menunjukkan wajah ramah, dia berkenan kepadamu dan engkau akan hidup. Perkenanan raja bagaikan hujan segar yang menumbuhkan pepohonan.
16 Probitačnije je steći mudrost nego zlato, i stjecati razbor dragocjenije je nego srebro.
Memperoleh kebijaksanaan jauh lebih baik daripada emas, dan memiliki pemahaman jauh lebih berharga daripada perak.
17 Životni je put pravednih: kloniti se zla, i tko pazi na svoj put, čuva život svoj.
Orang jujur menjauhkan diri dari kejahatan. Siapa yang hidup dengan jujur melindungi dirinya dari bahaya.
18 Pred slomom ide oholost i pred padom uznositost.
Kesombongan awal dari kehancuran. Keangkuhan awal dari kejatuhan.
19 Bolje je biti krotak s poniznima nego dijeliti plijen s oholima.
Lebih baik hidup sederhana bersama orang-orang miskin, daripada ikut menikmati hasil rampasan bersama orang-orang sombong.
20 Tko pazi na riječ, nalazi sreću, i tko se uzda u Jahvu, blago njemu.
Andalkan TUHAN dan taatilah nasihat yang bijaksana, maka engkau akan berhasil dan bahagia.
21 Mudar srcem naziva se razumnim i prijazne usne uvećavaju znanje.
Kebijaksanaan seseorang tampak melalui pemikiran yang cerdas. Perkataan yang ramah membuat pengajaran lebih mudah diterima.
22 Izvor je životni razum onima koji ga imaju, a ludima je kazna njihova ludost.
Wawasan luas adalah sumber kehidupan bagi orang yang memilikinya, tetapi orang bebal menanggung akibat dari kebodohannya sendiri.
23 Mudračev duh urazumljuje usta njegova, na usnama mu znanje umnožava.
Hati orang bijak mengendalikan perkataannya agar menyampaikan perkataan yang mudah diterima.
24 Saće meda riječi su ljupke, slatke duši i lijek kostima.
Perkataan yang ramah ibarat madu: Manis di hati dan menyehatkan tubuh.
25 Neki se put čini čovjeku prav, a na kraju vodi k smrti.
Ada pilihan hidup yang tampaknya baik dan benar, namun ternyata berakhir pada kebinasaan.
26 Radnikova glad radi za nj; jer ga tjeraju usta njegova.
Kebutuhan hidup mendorong orang untuk bekerja keras agar dia dapat mengisi perutnya.
27 Bezočnik pripravlja samo zlo i na usnama mu je oganj plameni.
Orang jahat gemar mencari-cari kesalahan orang lain. Gosip yang dia sebar membakar sesamanya.
28 Himben čovjek zameće svađu i klevetnik razdor među prijatelje.
Orang yang suka bergosip menebar permusuhan dan merusak persahabatan.
29 Nasilnik zavodi bližnjega svoga i navodi ga na rđav put.
Orang yang kejam membujuk sesamanya untuk mengikuti mereka ke jalan yang salah.
30 Tko očima namiguje, himbu smišlja, a tko usne stišće, već je smislio pakost.
Waspadalah terhadap orang yang tersenyum sambil bermain mata dengan rekannya, karena mereka sudah merencanakan kejahatan.
31 Sijede su kose prekrasna kruna, nalaze se na putu pravednosti.
Rambut putih ibarat mahkota yang menjadi lambang kehormatan, sebab usia tua itu dicapai dengan hidup yang benar.
32 Tko se teško srdi, bolji je od junaka, i tko nad sobom vlada, bolji je od osvojitelja grada.
Mengendalikan amarah lebih berat daripada perjuangan merebut kota, maka orang yang sabar lebih kuat daripada pahlawan perang.
33 U krilo plašta baca se kocka, ali je od Jahve svaka odluka.
Manusia melakukan undi untuk mengambil keputusan, tetapi TUHANlah yang mengatur hasilnya.
