Mudre Izreke 10
1 Mudar sin veseli oca, a lud je sin žalost majci svojoj.
Miyambo ya Solomoni: Mwana wanzeru amakondweretsa abambo ake, koma mwana wopusa amamvetsa amayi ake chisoni.
2 Ne koristi krivo stečeno blago, dok pravednost izbavlja od smrti.
Chuma chochipeza mwachinyengo sichipindulitsa, koma chilungamo chimapulumutsa ku imfa.
3 Ne dopušta Jahve da gladuje duša pravednika, ali odbija pohlepu opakih.
Yehova salola kuti munthu wolungama azikhala ndi njala; koma amalepheretsa zokhumba za anthu oyipa.
4 Lijena ruka osiromašuje čovjeka, a marljiva ga obogaćuje.
Wochita zinthu mwaulesi amasauka, koma wogwira ntchito mwakhama amalemera.
5 Tko sabira ljeti, razuman je sin, a tko hrče o žetvi, navlači sramotu.
Amene amakolola nthawi yachilimwe ndi mwana wanzeru, koma amene amangogona nthawi yokolola ndi mwana wochititsa manyazi.
6 Blagoslovi su nad glavom pravedniku, a usta opakih kriju nasilje.
Madalitso amakhala pa mutu wa munthu wolungama, koma pakamwa pa munthu woyipa pamaphimba chiwawa.
7 Pravednikov je spomen blagoslovljen, a opakom se ime proklinje.
Munthu wolungama anzake adzamukumbukira ngati mdalitso, koma dzina la munthu woyipa lidzayiwalika.
8 Tko je mudra srca, prima zapovijedi, dok brbljava luda propada.
Munthu wa mtima wanzeru amasamala malamulo, koma chitsiru chomangolongolola chidzawonongeka.
9 Tko nedužno živi, hodi bez straha, a tko ide krivim putovima, poznat će se.
Munthu woyenda mwangwiro amayenda mosatekeseka; koma amene amayenda njira yokhotakhota adzadziwika.
10 Tko žmirka okom, zadaje tugu, a tko ludo zbori, propada.
Aliyense wotsinzinira maso mwachinyengo amabweretsa mavuto, koma wodzudzula chitsiru molimba mtima amabweretsa mtendere.
11 Pravednikova su usta izvor života, a opakomu usta kriju nasilje.
Pakamwa pa munthu wolungama ndi kasupe wamoyo, koma pakamwa pa munthu woyipa pamabisa chiwawa.
12 Mržnja izaziva svađu, a ljubav pokriva sve pogreške.
Udani umawutsa mikangano, koma chikondi chimaphimba zolakwa zonse.
13 Na usnama razumnoga nalazi se mudrost, a batina je za leđa nerazumna čovjeka.
Nzeru imapezeka pa milomo ya munthu wozindikira zinthu, koma pa msana pa munthu wopanda nzeru sipachoka chikwapu.
14 Mudri kriju znanje, a luđakova su usta blizu propasti.
Anzeru amasunga chidziwitso koma pakamwa pa chitsiru pamatulutsa zowononga.
15 Blago je bogatomu tvrdi grad, a ubogima je propast njihovo siromaštvo.
Chuma cha munthu wolemera ndiye chitetezo chake; koma umphawi ndiye chiwonongeko cha osauka.
16 Pravednik prirađuje za život, a opaki prirađuje za grijeh.
Moyo ndiye malipiro a munthu wolungama, koma phindu la anthu oyipa ndi uchimo ndi imfa.
17 Tko se naputka drži, na putu je života, a zabluđuje tko se na ukor ne osvrće.
Wosamalira malangizo amayenda mʼnjira ya moyo, koma wonyoza chidzudzulo amasochera.
18 Lažljive usne kriju mržnju, a tko klevetu širi, bezuman je!
Amene amabisa chidani chake ndi munthu wonama, ndipo amene amafalitsa miseche ndi chitsiru.
19 Obilje riječi ne biva bez grijeha, a tko zauzdava svoj jezik, razuman je.
Mawu akachuluka zolakwa sizisowa, koma amene amasunga pakamwa pake ndi wanzeru.
20 Pravednikov je jezik odabrano srebro, a razum opakoga malo vrijedi.
Mawu a munthu wolungama ali ngati siliva wabwino kwambiri, koma mtima wa munthu woyipa ndi wopanda phindu.
21 Pravednikove su usne hrana mnogima, a luđaci umiru s ludosti svoje.
Milomo ya anthu olungama imalimbikitsa ambiri; koma chitsiru chimafa chifukwa chosowa nzeru.
22 Gospodnji blagoslov obogaćuje i ne prati ga nikakva muka.
Mdalitso wa Yehova ndiwo umabweretsa chuma, ntchito za munthu siziwonjezerapo kanthu.
23 Bezumniku je radost učiniti sramotno djelo, a razumnu čovjeku biti mudar.
Kwa chitsiru kuchita zinthu zoyipa ndiye chinthu chomusangalatsa, koma kwa munthu womvetsa bwino zinthu nzeru ndiyo imamusangalatsa.
24 Čega se opaki boji, ono će ga stići, a pravednička se želja ispunjava.
Chimene munthu woyipa amachiopa chidzamuchitikira; chimene munthu wolungama amachilakalaka adzachipeza.
25 Kad oluja prohuja, opakoga nestane, a pravednik ima temelj vječni.
Pamene namondwe wawomba, anthu oyipa amachotsedwa, koma anthu olungama amakhazikika mpaka muyaya.
26 Kakav je ocat zubima i dim očima, takav je ljenivac onima koji ga šalju.
Momwe amakhalira vinyo wosasa mʼkamwa ndi momwe umakhalira utsi mʼmaso, ndi momwenso amakhalira munthu waulesi kwa amene amutuma.
27 Strah Gospodnji umnaža dane, a opakima se prekraćuju godine.
Kuopa Yehova kumatalikitsa moyo; koma zaka za anthu oyipa zidzafupikitsidwa.
28 Pravedničko je ufanje puno radosti, a opakima je nada uprazno.
Chiyembekezo cha olungama chimapatsa chimwemwe, koma chiyembekezo cha anthu ochimwa chidzafera mʼmazira.
29 Gospodnji je put okrilje bezazlenu, a propast onima koji čine zlo.
Njira za Yehova ndi linga loteteza anthu ochita zabwino, koma wochita zoyipa adzawonongeka.
30 Pravednik se neće nikad pokolebati, a opakih će nestati s lica zemlje.
Munthu wolungama sadzachotsedwa, pamalo pake koma oyipa sadzakhazikika pa dziko.
31 Pravednikova usta rađaju mudrošću, a opak jezik čupa se s korijenom.
Pakamwa pa munthu wolungama pamatulutsa za nzeru, koma lilime lokhota lidzadulidwa.
32 Pravednikove usne znaju što je milo, dok usta opakih poznaju zloću.
Milomo ya anthu olungama imadziwa zoyenera kuyankhula, koma pakamwa pa anthu ochimwa pamatulutsa zokhota zokhazokha.
