< Mudre Izreke 1 >
1 Mudre izreke Salomona, sina Davidova, kralja izraelskog:
Исраил падишаси Давутниң оғли Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: —
2 da se spozna mudrost i pouka, da se shvate razumne riječi;
Бу пәнд-несиһәтләр саңа әқил-парасәт, әдәп-әхлақни үгитип, сени ибрәтлик сөзләрни чүшинидиған қилиду;
3 da se primi umna pouka, pravda i pravica i nepristranost;
саңа даналиқ, һәққанийлиқ, пәм-парасәт вә дуруслуқниң йолйоруқ-тәрбийисини қобул қилдуриду.
4 da se dade pamet neiskusnima, mladiću znanje i umijeće;
Бу [пәнд-несиһәтләр] наданларни зерәк қилип, яшларни билимлик вә сәзгүр қилиду;
5 kad mudar čuje, da umnoži znanje, a razuman steče mudrije misli;
буларға қулақ селиши билән даналар билимини ашуриду, йорутулған кишиләр техиму дана мәслиһәткә еришиду,
6 da razumije izreke i prispodobe, riječi mudraca i njihove zagonetke.
шундақла пәнд-несиһәтләр һәм тәмсилләрниң мәнасини, данишмәнләрниң һекмәтлири һәм тилсим сөзлирини чүшинидиған қилиниду.
7 Strah je Gospodnji početak spoznaje, ali ludi preziru mudrost i pouku.
Пәрвәрдигардин қорқуш билимниң башлинишидур; Ахмақлар даналиқни вә тәрбийини көзгә илмайду.
8 Poslušaj, sine moj, pouku oca svoga i ne odbacuj naputka svoje majke!
И оғлум, атаңниң тәрбийисигә қулақ сал, анаңниң сөз-несиһәтидин айрилма;
9 Jer će ti biti ljupki vijenac na glavi i ogrlica oko tvoga vrata.
чүнки улар сениң бешиңға тақалған гүл чәмбирәк, бойнуңға есилған марҗан болиду.
10 Sine moj, ako te grešnici mame, ne pristaj;
И оғлум, яманлар сени аздурса, уларға әгәшмигин.
11 ako bi rekli: “Hodi s nama, da vrebamo krv, čekamo u zasjedi nevina ni za što;
Әгәр улар: — Жүр, қапқан қуруп адәм өлтүрәйли; Йошурунивелип, бирәр бегуна кәлгәндә урайли!
12 da ih progutamo žive kao carstvo smrti i cijele kao one koji silaze u grob; (Sheol )
Тәһтисарадәк уларни жутуветәйли, Сақ болсиму, һаңға чүшкәнләрдәк уларни жиқитайли; (Sheol )
13 naplijenit ćemo svakojaka blaga, napuniti svoje kuće plijenom;
Улардин хилму-хил қиммәтлик мал-дунияға егә болуп, Өйлиримизни олҗа билән толдуримиз.
14 bacat ćeš s nama svoj ždrijeb, svi ćemo zajedno imati jednu kesu.”
Биз билән шерик бол, Һәмянимиз бир болсун, десә, —
15 Sine moj, ne idi s njima na put, makni nogu od njihove staze.
И оғлум, уларға йолдаш болма, Өзүңни уларниң изидин нери қил!
16 Jer na zlo trče svojim nogama i hite prolijevati krv.
Чүнки уларниң путлири рәзилликкә жүгүриду, Қолини қан қилиш үчүн алдирайду.
17 Jer uzalud je razapinjati mrežu pred očima svima pticama.
Һәр қандақ учарқанат туюп қалғанда қапқан қоюш бекар аваричиликтур;
18 A oni vrebaju vlastitu krv, postavljaju zasjedu svojemu životu.
Лекин булар дәл өз қенини төкүш үчүн сақлайду; Өз җанлириға замин болушни күтиду.
19 Takva je sudba svih lakomih na ružan dobitak: on ih života stane.
Нәпси йоғинап кәткән һәр бир адәмниң йоллириниң ақивити мана шундақ; [Һарам мал-дуния] өз егилириниң җенини алиду.
20 Mudrost glasno uzvikuje na ulici, na trgovima diže svoj glas;
[Бүйүк] даналиқ кочида очуқ-ашкарә хитап қилмақта, Чоң мәйданларда садасини аңлатмақта.
21 propovijeda po bučnim uglovima, na otvorenim gradskim vratima govori svoje riječi:
Коча доқмушлирида адәмләрни чақирмақта, Шәһәр дәрвазилирида сөзлирини җакалимақта: —
22 “Dokle ćete, vi glupi, ljubiti glupost i dokle će podsmjevačima biti milo podsmijevanje, i dokle će bezumnici mrziti znanje?
И саддилар, қачанғичә мошундақ наданлиққа берилисиләр? Мәсқирә қилғучилар қачанғичә мәсқириликтин һозур алсун? Ахмақлар қачанғичә билимдин нәпрәтләнсун?!
23 Poslušajte moju opomenu! Gle, svoj duh pred vas izlijevam, hoću vas poučiti svojim riječima.
Тәнбиһлиримгә қулақ селип маңған йолуңлардин янған болсаңлар еди! Роһумни силәргә төкүп берәттим, Сөзлиримни силәргә билдүргән болаттим.
24 Koliko sam vas zvala, a vi ste odbijali; pružala sam ruku, ali je nitko ne opazi.
Лекин чақирсам, аңлимидиңлар; Қолумни узартсам, һеч қайсиңлар қаримидиңлар.
25 Nego ste odbacili svaki moj savjet i niste poslušali moje opomene;
Несиһәтлиримниң һәммисигә пәрва қилмидиңлар, Тәнбиһимни аңлашни қилчә халимидиңлар.
26 zato ću se i ja smijati vašoj propasti, rugat ću se kad vas obuzme tjeskoba:
Шуңа, бешиңларға балаю-қаза кәлгәндә күлимән, Вәһимә силәргә йетиши билән мәсқирә қилимән.
27 kad navali na vas strah kao nevrijeme i zgrabi vas propast kao vihor, kad navali na vas nevolja i muka.
Һалакәт елип кәлгән вәһимә үстүңләргә чүшкәндә, Вәйранчилиқ силәргә қуюнтаздәк кәлгәндә, Силәр еғир қайғуға вә азапқа муптила болғиниңларда —
28 Tada će me zvati, ali se ja neću odazvati; tražit će me, ali me neće naći.
У чағда мошу кишиләр мәндин өтүнүп чақириду, Мән пәрва қилмаймән, Мени тәлмүрүп издисиму, тапалмайду.
29 Jer su mrzili spoznaju i nisu izabrali Gospodnjeg straha
Улар билимгә нәпрәтләнгинидин, Пәрвәрдигардин әйминишни таллимиғинидин,
30 niti su poslušali moj savjet, nego su prezreli svaku moju opomenu.
Мениң нәсиһитимни қилчә қобул қилғуси йоқлуғидин, Тәнбиһимгиму пәрва қилмиғиниңлардин,
31 Zato će jesti plod svojeg vladanja i nasititi se vlastitih savjeta.
Улар өз бешини йәйду, Өз қәстлиридин толуқ азап тартиду;
32 Jer glupe će ubiti njihovo odbijanje, a nemar će upropastiti bezumne.
Чүнки саддиларниң йолдин чиқиши өз җениға замин болиду; Ахмақлар раһәтлик турмушидин өзлирини һалак қилиду.
33 A tko sluša mene, bezbrižan ostaje i spokojno živi bez straha od zla.”
Лекин маңа қулақ салғанлар аман-есән яшайду, Балаю-қазалардин, ғәм-әндишләрдин халий болуп, хатирҗәм туриду.