ⲚⲒⲢⲰⳘⲈⲞⲤ 1
Paulo, mtumishi wa Yesu Kristo, aliyeitwa kuwa mtume, na kutengwa kwa ajili ya Injili ya Mungu.
Hii ndio ile Injili aliyoiahidi zamani kupitia manabii wake katika maandiko matakatifu.
Ni kuhusu Mwana wake, aliyezaliwa kutoka ukoo wa Daudi kwa jinsi ya mwili.
4 ⲇ̅ ⲡⲉⲛⲧⲁⲩⲧⲟϣϥ̅ ⲛ̅ϣⲏⲣⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲛ̅ⲧϭⲟⲙ ⲕⲁⲧⲁⲡⲉⲡ̅ⲛ̅ⲁ̅ ⲙ̅ⲡⲧⲃ̅ⲃⲟ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲙ̅ⲡⲧⲱⲟⲩⲛ ⲛ̅ⲛⲉⲧⲙⲟⲟⲩⲧ ⲛ̅ⲓ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲭ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲛϫⲟⲉⲓⲥ.
Yeye alitangazwa kwa Mwana wa Mungu kwa nguvu ya Roho ya utakatifu kwa ufufuo wa wafu, Yesu Kristo Bwana wetu.
5 ⲉ̅ ⲡⲁⲓ̈ ⲉⲛⲧⲁⲛϫⲓ ⲛⲟⲩⲭⲁⲣⲓⲥ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲟⲟⲧϥ̅ ⲙⲛ̅ⲟⲩⲙⲛ̅ⲧⲁⲡⲟⲥⲧⲟⲗⲟⲥ ⲉⲡⲥⲱⲧⲙ̅ ⲛ̅ⲧⲡⲓⲥⲧⲓⲥ ϩⲛ̅ⲛ̅ϩⲉⲑⲛⲟⲥ ⲧⲏⲣⲟⲩ ϩⲁⲡⲉϥⲣⲁⲛ
Kupitia yeye tumepokea neema na utume kwa utii wa imani kati ya mataifa yote, kwa ajili ya jina lake.
Kati ya mataifa haya, ninyi pia mmeitwa kuwa wa Yesu Kristo.
7 ⲍ̅ ⲛⲉⲧϩⲛ̅ϩⲣⲱⲙⲏ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲙ̅ⲙⲉⲣⲓⲧ ⲛ̅ⲧⲉⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛⲉⲧⲧⲁϩⲙ̅ ⲉⲧⲟⲩⲁⲁⲃ. ⲧⲉⲭⲁⲣⲓⲥ ⲛⲏⲧⲛ̅ ⲙⲛ̅ϯⲣⲏⲛⲏ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲡⲉⲛⲉⲓⲱⲧ ⲙⲛ̅ⲡϫⲟⲉⲓⲥ ⲓ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲭ̅ⲥ̅·
Barua hii ni kwa wote walioko Rumi, wapendwao na Mungu, walioitwa kuwa watu watakatifu. Neema na iwe kwenu, na amani kutoka kwa Mungu Baba yetu na Bwana Yesu Kristo.
8 ⲏ̅ ϣⲟⲣⲡ̅ ⲙⲉⲛ ϯϣⲡ̅ϩⲙⲟⲧ ⲛⲧⲙ̅ⲡⲁⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲓⲧⲛ̅ⲓ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲭ̅ⲥ̅ ⲉⲧⲃⲉⲧⲏⲩⲧⲛ̅ ⲧⲏⲣⲧⲛ̅ ϫⲉ ⲥⲉϯⲥⲟⲉⲓⲧ ⲉⲧⲉⲧⲛ̅ⲡⲓⲥⲧⲓⲥ ϩⲙ̅ⲡⲕⲟⲥⲙⲟⲥ ⲧⲏⲣϥ̅·
Kwanza, namshukuru Mungu wangu katika Yesu Kristo kwa ajili yenu nyote, kwa sababu imani yenu inahubiriwa katika dunia nzima.
9 ⲑ̅ ⲡⲁⲙⲛ̅ⲧⲣⲉ ⲅⲁⲣ ⲡⲉ ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲡⲁⲓ̈ ⲉϯϣⲙ̅ϣⲉ ⲛⲁϥ ϩⲙ̅ⲡⲁⲡ̅ⲛ̅ⲁ̅ ϩⲙ̅ⲡⲉⲩⲁⲅⲅⲉⲗⲓⲟⲛ ⲙ̅ⲡⲉϥϣⲏⲣⲉ ⲛ̅ⲑⲉ ⲁϫⲛ̅ⲱϫⲛ̅ ⲉⲓ̈ⲉⲓⲣⲉ ⲙ̅ⲡⲉⲧⲛ̅ⲙⲉⲉⲩⲉ
Kwa maana Mungu ni shahidi wangu, ambaye ninamtumikia kwa roho yangu katika injili ya Mwana wake, jinsi ninavyodumu katika kuwataja.
Daima naomba katika sala zangu kwamba kwa njia yoyote nipate mwishowe kuwa na mafanikio sasa kwa mapenzi ya Mungu katika kuja kwenu.
Maana natamani kuwaona, ili nipate kuwapa ninyi baadhi ya karama za rohoni, nipate kuwaimarisha.
Yaani, natazamia kutiwa moyo pamoja nanyi, kwa njia ya imani ya kila mmoja wetu, yenu na yangu.
13 ⲓ̅ⲅ̅ ϯⲟⲩⲱϣ ⲅⲁⲣ ⲉⲧⲣⲉⲧⲛ̅ⲉⲓⲙⲉ ⲛⲁⲥⲛⲏⲩ ϫⲉ ⲁⲓ̈ⲕⲁⲁⲥ ϩⲁⲉⲓⲁⲧ ⲛ̅ϩⲁϩ ⲛ̅ⲥⲟⲡ ⲉⲉⲓ ϣⲁⲣⲱⲧⲛ̅. ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲕⲱⲗⲩ ⲙ̅ⲙⲟⲓ̈ ϣⲁⲧⲉⲛⲟⲩ. ϫⲉⲕⲁⲁⲥ ⲉⲓ̈ⲉϫⲡⲟ ⲛ̅ⲟⲩⲕⲁⲣⲡⲟⲥ ⲛ̅ϩⲏⲧⲧⲏⲩⲧⲛ̅. ⲕⲁⲧⲁⲑⲉ ϩⲙ̅ⲡⲕⲉϣⲱϫⲡ̅ ⲛ̅ϩⲉⲑⲛⲟⲥ.
Sasa ndugu, sitaki mkose kufahamu kwamba, mara nyingi nimekusudia kuja kwenu, lakini nimezuiliwa mpaka sasa. Nilitaka hivi ili kuwa na matunda kwenu kama ilivyo pia miongoni mwa watu wa mataifa.
Nadaiwa na Wayunani na wageni pia, werevu na wajinga.
Kwa hiyo, kwa upande wangu, mimi niko tayari kutangaza injili kwenu pia ninyi mlio huko Roma.
16 ⲓ̅ⲋ̅ ⲛ̅ϯϯϣⲓⲡⲉ ⲅⲁⲣ ⲁⲛ ⲙ̅ⲡⲉⲩⲁⲅⲅⲉⲗⲓⲟⲛ. ⲟⲩϭⲟⲙ ⲅⲁⲣ ⲛ̅ⲧⲉⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲡⲉ ⲉⲩⲟⲩϫⲁⲓ̈ ⲛ̅ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲙ ⲉⲧⲡⲓⲥⲧⲉⲩⲉ ⲛ̅ⲓ̈ⲟⲩⲇⲁⲓ̈ ⲙⲛ̅ⲛ̅ⲟⲩⲉⲓ̈ⲉⲛⲓⲛ.
Kwa maana siionei haya injili, kwa kuwa ni uweza wa Mungu uletao wokovu kwa kila aaminiye, kwa Myahudi kwanza na kwa Myunani pia.
17 ⲓ̅ⲍ̅ ⲧⲇⲓⲕⲁⲓⲟⲥⲩⲛⲏ ⲅⲁⲣ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛⲁϭⲱⲗⲡ̅ ⲉⲃⲟⲗ ⲛ̅ϩⲏⲧϥ̅ ϩⲛ̅ⲟⲩⲡⲓⲥⲧⲓⲥ ⲉⲩⲡⲓⲥⲧⲓⲥ. ⲕⲁⲧⲁⲑⲉ ⲉⲧⲥⲏϩ ϫⲉ ⲉⲣⲉⲡⲇⲓⲕⲁⲓⲟⲥ ⲛⲁⲱⲛϩ̅ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ̅ⲧⲡⲓⲥⲧⲓⲥ.
Kwa maana haki ya Mungu imedhihirishwa kutoka imani hata imani, kama ilivyo andikwa, “Mwenye haki ataishi kwa imani.”
18 ⲓ̅ⲏ̅ ⲧⲟⲣⲅⲏ ⲅⲁⲣ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛⲁϭⲱⲗⲡ̅ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ̅ⲧⲡⲉ ⲉϫⲙ̅ⲙⲛ̅ⲧϣⲁϥⲧⲉ ⲛⲓⲙ. ⲁⲩⲱ ⲡϫⲓ ⲛ̅ϭⲟⲛⲥ̅ ⲛ̅ⲛ̅ⲣⲱⲙⲉ ⲛⲁⲓ̈ ⲉⲧⲁⲙⲁϩⲧⲉ ⲛ̅ⲧⲙⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲛ̅ⲟⲩϫⲓ ⲛ̅ϭⲟⲛⲥ̅
Maana ghadhabu ya Mungu imedhihirishwa kutoka mbinguni dhidi ya uasi na uovu wote wa watu, ambao kwa njia ya udhalimu huificha kweli.
Hii ni kwa sababu, yote yanayoweza kujulikana juu ya Mungu ni wazi kwao. Maana Mungu amewafahamisha.
20 ⲕ̅ ⲛⲉϥⲡⲉⲑⲏⲡ ⲅⲁⲣ ⲉⲑⲟⲗ ϩⲙ̅ⲡⲥⲱⲛⲧ̅ ⲙ̅ⲡⲕⲟⲥⲙⲟⲥ. ϩⲛ̅ⲛⲉϥⲧⲁⲙⲓⲟ ⲉⲩⲛⲟⲓ̈ ⲙ̅ⲙⲟⲟⲩ ⲥⲉⲛⲁⲩ ⲉⲣⲟⲟⲩ ⲉⲧⲉⲧⲉϥϭⲟⲙ ⲧⲉ ⲛ̅ϣⲁⲉⲛⲉϩ ⲙⲛ̅ⲧⲉϥⲙⲛ̅ⲧⲛⲟⲩⲧⲉ. ⲉⲧⲣⲉⲩϣⲱⲡⲉ ⲉⲙⲛ̅ⲧⲟⲩϣⲁϫⲉ ⲙ̅ⲙⲁⲩ ⲉϫⲱ. (aïdios g126)
Maana mambo yake yasioonekana vizuri yamekuwa wazi tangu kuumbwa kwa ulimwengu. Yanaeleweka kupitia vitu vilivyoumbwa. Mambo haya ni uwezo wake wa milele na asili ya uungu. Matokeo yake, watu hawa hawana udhuru. (aïdios g126)
21 ⲕ̅ⲁ̅ ϫⲉ ⲁⲩⲥⲟⲩⲛ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲙ̅ⲡⲟⲩϯⲉⲟⲟⲩ ⲛⲁϥ ϩⲱⲥ ⲛⲟⲩⲧⲉ. ⲁⲩⲱ ⲙ̅ⲡⲟⲩϣⲡ̅ϩⲙⲟⲧ ⲁⲗⲗⲁ ⲁⲩⲣⲡⲉⲧϣⲟⲩⲉⲓⲧ ϩⲛ̅ⲛⲉⲩⲙⲉⲉⲩⲉ. ⲁⲩⲱ ⲁⲡⲉⲩϩⲏⲧ ⲛ̅ⲁⲧⲥⲃⲱ ⲣ̅ⲕⲁⲕⲉ ⲉⲣⲟⲟⲩ.
Hii ni kwa sababu, ingawa walijua kuhusu Mungu, hawakumtukuza yeye kama Mungu, wala hawakumpa shukrani. Badala yake, wamekuwa wapumbavu katika mawazo yao, na mioyo yao yenye ujinga ilitiwa giza.
Walijiita kuwa ni werevu, lakini wakawa wajinga.
23 ⲕ̅ⲅ̅ ⲁⲩϣⲓⲃⲉ ⲙ̅ⲡⲉⲟⲟⲩ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛ̅ⲁⲧⲧⲁⲕⲟ ϩⲛ̅ⲟⲩⲉⲓⲛⲉ ⲛ̅ϩⲓⲕⲱⲛ ⲛ̅ⲣⲱⲙⲉ ⲉϣⲁϥⲧⲁⲕⲟ ϩⲓϩⲁⲗⲏⲧ ϩⲓⲧⲃ̅ⲛⲏ. ϩⲓϫⲁⲧϥⲉ·
Waliubadili utukufu wa Mungu asie na uharibifu kwa mfano wa sura ya binadamu aliye na uharibifu, na ya ndege, ya wanyama wenye miguu minne, na ya viumbe vitambaavyo.
Kwa hiyo Mungu aliwaacha wafuate tamaa za mioyo yao kwa uchafu, kwa miili yao kufedheheshwa baina yao.
25 ⲕ̅ⲉ̅ ⲛⲁⲓ̈ ⲉⲛⲧⲁⲩϣⲓⲃⲉ ⲛ̅ⲧⲙⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲙ̅ⲡϭⲟⲗ. ⲁⲩⲟⲩⲱϣⲧ̅. ⲁⲩⲱ ⲁⲩϣⲙ̅ϣⲉ ⲙ̅ⲡⲥⲱⲛⲧ̅ ⲡⲁⲣⲁⲡⲉⲛⲧⲁϥⲥⲱⲛⲧ ⲡⲁⲓ̈ ⲉⲧⲥⲙⲁⲙⲁⲁⲧ ϣⲁⲛⲓⲉⲛⲉϩ ϩⲁⲙⲏⲛ· (aiōn g165)
Ni wao walioibadili kweli ya Mungu kuwa uongo, na ambao waliabudu na kutumikia viumbe badala ya Muumbaji, ambaye anasifiwa milele. Amina. (aiōn g165)
26 ⲕ̅ⲋ̅ ⲉⲧⲃⲉⲡⲁⲓ̈ ⲁⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲧⲁⲁⲩ ⲉϩⲣⲁⲓ̈ ⲉϩⲉⲛⲡⲁⲑⲟⲥ ⲉⲩⲥⲏϣ. ⲉⲓⲧⲉ ⲡⲁⲣ ⲛⲉⲩϩⲓⲟⲙⲉ ⲁⲩϣⲓⲃⲉ ⲙ̅ⲡϩⲱⲃ ⲛ̅ⲧⲉⲩⲫⲩⲥⲓⲥ ⲉⲩⲡⲁⲣⲁⲧⲉⲩⲫⲩⲥⲓⲥ.
Kwa sababu hii, Mungu aliwaacha wafuate tamaa zao za aibu, kwa kuwa wanawake wao walibadilisha matumizi yao ya asili kwa kile kilicho kinyume na asili.
27 ⲕ̅ⲍ̅ ϩⲟⲙⲟⲓⲱⲥ ⲛⲉⲩⲕⲉϩⲟⲟⲩⲧ ⲁⲩⲕⲱ ⲛ̅ⲥⲱⲟⲩ ⲙ̅ⲡϩⲱⲃ ⲛ̅ⲧⲉⲫⲩⲥⲓⲥ ⲛ̅ⲧⲉⲥϩⲓⲙⲉ ⲁⲩⲙⲟⲩϩ ⲙ̅ⲡⲉⲩⲙⲉ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲛⲉⲩⲉⲣⲏⲩ. ϩⲉⲛϩⲟⲟⲩⲧ ⲙⲛ̅ϩⲉⲛϩⲟⲟⲩⲧ ⲉⲩⲣ̅ϩⲱⲃ ⲉⲧⲁⲥⲭⲩⲙⲟⲥⲩⲛⲏ. ⲁⲩⲱ ⲧϣⲃ̅ⲉⲓⲱ ⲙ̅ⲡⲃⲉⲕⲉ ⲛ̅ⲧⲉⲩⲡⲗⲁⲛⲏ ⲉⲧⲉϣϣⲉ ⲉⲩϫⲉⲓ ⲙ̅ⲙⲟϥ ϩⲣⲁⲓ̈ ⲛ̅ϩⲏⲧⲟⲩ.
Hali kadhalika, wanaume pia wakaacha matumizi yao ya asili kwa wanawake na kuwakwa na tamaa dhidi yao wenyewe. Hawa walikuwa wanaume ambao walifanya na wanaume wenzao yasiyo wapasa, na ambao walipokea adhabu iliyostahili upotovu wao.
28 ⲕ̅ⲏ̅ ⲁⲩⲱ ⲕⲁⲧⲁⲑⲉ ⲉⲧⲉⲙ̅ⲡⲟⲩⲇⲟⲕⲓⲙⲁⲍⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲉⲕⲁⲁϥ ⲛⲁⲩ ϩⲛ̅ⲟⲩⲥⲟⲟⲩⲛ. ⲁⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲧⲁⲁⲩ ⲉϩⲣⲁⲓ̈ ⲉⲩϩⲏⲧ ⲛ̅ϫⲟⲟⲩⲧ ⲉⲉⲓⲣⲉ ⲛ̅ⲛⲉⲧⲉⲙⲉϣϣⲉ.
Kwa sababu walikataa kuwa na Mungu katika fahamu zao, aliwaacha wafuate akili zao zisizofaa, wafanye mambo yale yasiyofaa.
29 ⲕ̅ⲑ̅ ⲉⲩϫⲏⲕ ⲉⲃⲟⲗ ⲛ̅ϫⲓ ⲛ̅ϭⲟⲛⲥ̅ ⲛⲓⲙ. ϩⲓⲕⲁⲕⲓⲁ. ϩⲓⲡⲟⲛⲏⲣⲓⲁ ϩⲓⲙⲁⲓ̈ⲧⲟ ⲛ̅ϩⲟⲩⲟ. ⲉⲩⲙⲉϩ ⲛ̅ⲗⲁ ϩⲓϩⲱⲧⲃ̅. ϩⲓϯⲧⲱⲛ. ϩⲓⲕⲣⲟϥ. ⲛ̅ϩⲏⲧ ⲉϥϩⲟⲟⲩ.
Wamejawa na udhalimu wote, uovu, tamaa na ubaya. Wamejawa na wivu, uuaji, ugomvi, udanganyifu, na nia mbaya.
30 ⲗ̅ ⲛ̅ⲣⲉϥⲕⲁⲥⲕⲥ̅. ⲛ̅ⲣⲉϥⲕⲁⲧⲁⲗⲁⲗⲉⲓ ⲙ̅ⲙⲁⲥⲧ̅ⲛⲟⲩⲧⲉ. ⲛ̅ⲣⲉϥⲥⲱϣ. ⲛ̅ϫⲁⲥⲓϩⲏⲧ. ⲛ̅ⲃⲁⲃⲉⲣⲱⲙⲉ. ⲛ̅ⲣⲉϥⲕⲱⲧⲉ ⲛ̅ⲥⲁⲡ̅ⲡⲉⲑⲟⲟⲩ. ⲉⲛⲥⲉⲥⲱⲧⲙ̅ ⲁⲛ ⲛ̅ⲥⲁⲛⲉⲩⲉⲓⲟⲧⲉ.
Wao pia ni wasengenyaji, wasingiziaji, na wenye kumchukia Mungu. Wenye vurugu, kiburi, na majivuno. Wao ni watunga mabaya, na wasiotii wazazi wao.
Wao hawana ufahamu; wasioaminika, hawana mapenzi ya asili, na wasio na huruma.
32 ⲗ̅ⲃ̅ ⲛⲁⲓ̈ ⲉⲧⲥⲟⲟⲩⲛ ⲙ̅ⲡⲇⲓⲕⲁⲓⲱⲙⲁ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ. ϫⲉ ⲛⲉⲧⲉⲓⲣⲉ ⲛ̅ⲛⲁⲓ̈ ⲥⲉⲙ̅ⲡϣⲁ ⲙ̅ⲡⲙⲟⲩ. ⲟⲩⲙⲟⲛⲟⲛ ⲥⲉⲉⲓⲣⲉ ⲙ̅ⲙⲟⲟⲩ. ⲁⲗⲗⲁ ⲥⲉⲥⲩⲛⲉⲩⲇⲟⲕⲓ ⲟⲛ ⲙⲛ̅ⲛⲉⲧⲉⲓⲣⲉ ⲙ̅ⲙⲟⲟⲩ·
Wanaelewa kanuni za Mungu, ya kwamba watu watendao mambo ya jinsi hiyo wanastahili kifo. Lakini si tu wanafanya mambo hayo, wao pia wanakubaliana na wale wanaofanya mambo hayo.
