ⲚⲒⲢⲰⳘⲈⲞⲤ 1
Polo, mowumbu ya Yesu-Klisto, oyo abengama mpo ete azala ntoma mpe aponama mpo na kosakola Sango Malamu ya Nzambe,
Sango Malamu oyo Nzambe alaka wuta kala na nzela ya basakoli na Ye kati na Makomi ya bule,
Sango Malamu oyo ezali koloba na tina na Mwana na Ye, oyo kati na bomoto na Ye, abotamaki na libota ya Davidi,
4 ⲇ̅ ⲡⲉⲛⲧⲁⲩⲧⲟϣϥ̅ ⲛ̅ϣⲏⲣⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲛ̅ⲧϭⲟⲙ ⲕⲁⲧⲁⲡⲉⲡ̅ⲛ̅ⲁ̅ ⲙ̅ⲡⲧⲃ̅ⲃⲟ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲙ̅ⲡⲧⲱⲟⲩⲛ ⲛ̅ⲛⲉⲧⲙⲟⲟⲩⲧ ⲛ̅ⲓ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲭ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲛϫⲟⲉⲓⲥ.
mpe na nzela ya Molimo Mosantu, amonisamaki na nguya nyonso ete azali Mwana na Nzambe, na nzela ya lisekwa na Ye kati na bakufi: Yesu-Klisto, Nkolo na biso.
5 ⲉ̅ ⲡⲁⲓ̈ ⲉⲛⲧⲁⲛϫⲓ ⲛⲟⲩⲭⲁⲣⲓⲥ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲟⲟⲧϥ̅ ⲙⲛ̅ⲟⲩⲙⲛ̅ⲧⲁⲡⲟⲥⲧⲟⲗⲟⲥ ⲉⲡⲥⲱⲧⲙ̅ ⲛ̅ⲧⲡⲓⲥⲧⲓⲥ ϩⲛ̅ⲛ̅ϩⲉⲑⲛⲟⲥ ⲧⲏⲣⲟⲩ ϩⲁⲡⲉϥⲣⲁⲛ
Ezali na nzela na Ye nde nazwaki ngolu ya kozala ntoma mpo na kosala ete na Kombo na Ye, Bapagano batosa Ye na nzela ya kondima.
Boye, bino mpe bozali na molongo ya bato yango oyo Yesu-Klisto abenga.
7 ⲍ̅ ⲛⲉⲧϩⲛ̅ϩⲣⲱⲙⲏ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲙ̅ⲙⲉⲣⲓⲧ ⲛ̅ⲧⲉⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛⲉⲧⲧⲁϩⲙ̅ ⲉⲧⲟⲩⲁⲁⲃ. ⲧⲉⲭⲁⲣⲓⲥ ⲛⲏⲧⲛ̅ ⲙⲛ̅ϯⲣⲏⲛⲏ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲡⲉⲛⲉⲓⲱⲧ ⲙⲛ̅ⲡϫⲟⲉⲓⲥ ⲓ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲭ̅ⲥ̅·
Epai na bino nyonso oyo, kati na Rome, bozali balingami ya Nzambe mpe bobengama mpo na kozala basantu: Tika ete ngolu mpe kimia epesamela bino kowuta na Nzambe, Tata na biso, mpe na Nkolo Yesu-Klisto!
8 ⲏ̅ ϣⲟⲣⲡ̅ ⲙⲉⲛ ϯϣⲡ̅ϩⲙⲟⲧ ⲛⲧⲙ̅ⲡⲁⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲓⲧⲛ̅ⲓ̅ⲥ̅ ⲡⲉⲭ̅ⲥ̅ ⲉⲧⲃⲉⲧⲏⲩⲧⲛ̅ ⲧⲏⲣⲧⲛ̅ ϫⲉ ⲥⲉϯⲥⲟⲉⲓⲧ ⲉⲧⲉⲧⲛ̅ⲡⲓⲥⲧⲓⲥ ϩⲙ̅ⲡⲕⲟⲥⲙⲟⲥ ⲧⲏⲣϥ̅·
Ya liboso, nazali kozongisa matondi epai ya Nzambe na ngai, na nzela ya Yesu-Klisto, mpo na bino nyonso, pamba te bazali kolobela kondima na bino kati na mokili mobimba.
9 ⲑ̅ ⲡⲁⲙⲛ̅ⲧⲣⲉ ⲅⲁⲣ ⲡⲉ ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲡⲁⲓ̈ ⲉϯϣⲙ̅ϣⲉ ⲛⲁϥ ϩⲙ̅ⲡⲁⲡ̅ⲛ̅ⲁ̅ ϩⲙ̅ⲡⲉⲩⲁⲅⲅⲉⲗⲓⲟⲛ ⲙ̅ⲡⲉϥϣⲏⲣⲉ ⲛ̅ⲑⲉ ⲁϫⲛ̅ⲱϫⲛ̅ ⲉⲓ̈ⲉⲓⲣⲉ ⲙ̅ⲡⲉⲧⲛ̅ⲙⲉⲉⲩⲉ
Nzambe oyo nasalelaka na motema na ngai mobimba tango nateyaka Sango Malamu ya Mwana na Ye, azali Motatoli na ngai ete natikaka te kotanga kombo na bino
kati na mabondeli na ngai tango nyonso; mpe nasengaka na Nzambe ete, na mikolo oyo to na mikolo oyo ekoya, apesa ngai nzela ya koya kotala bino, soki ezali mokano na Ye.
Pamba te nazali na posa makasi ya komona bino mpo na kopesa bino likabo ya ngolu, likabo ya Molimo, mpo ete bolendisama na kondima na bino
to mpo ete tolendisana elongo, na nzela ya kondima moko oyo tozali na yango.
13 ⲓ̅ⲅ̅ ϯⲟⲩⲱϣ ⲅⲁⲣ ⲉⲧⲣⲉⲧⲛ̅ⲉⲓⲙⲉ ⲛⲁⲥⲛⲏⲩ ϫⲉ ⲁⲓ̈ⲕⲁⲁⲥ ϩⲁⲉⲓⲁⲧ ⲛ̅ϩⲁϩ ⲛ̅ⲥⲟⲡ ⲉⲉⲓ ϣⲁⲣⲱⲧⲛ̅. ⲁⲩⲱ ⲁⲩⲕⲱⲗⲩ ⲙ̅ⲙⲟⲓ̈ ϣⲁⲧⲉⲛⲟⲩ. ϫⲉⲕⲁⲁⲥ ⲉⲓ̈ⲉϫⲡⲟ ⲛ̅ⲟⲩⲕⲁⲣⲡⲟⲥ ⲛ̅ϩⲏⲧⲧⲏⲩⲧⲛ̅. ⲕⲁⲧⲁⲑⲉ ϩⲙ̅ⲡⲕⲉϣⲱϫⲡ̅ ⲛ̅ϩⲉⲑⲛⲟⲥ.
Bandeko na ngai, nalingi boyeba ete nazalaki mbala mingi kosala mabongisi ya koya epai na bino, mpo na kobuka mbuma kati na bino, ndenge nazalaki kosala kati na Bapagano mosusu; kasi kino sik’oyo, bipekiselo mingi ezali kokanga ngai nzela.
Nazali na niongo ya Bagreki mpe ya bato oyo bazali Bagreki te, ya bato ya bwanya mpe ya bazoba.
Yango wana nazali penza na posa makasi ya koteya Sango Malamu epai na bino oyo bozali na Rome.
16 ⲓ̅ⲋ̅ ⲛ̅ϯϯϣⲓⲡⲉ ⲅⲁⲣ ⲁⲛ ⲙ̅ⲡⲉⲩⲁⲅⲅⲉⲗⲓⲟⲛ. ⲟⲩϭⲟⲙ ⲅⲁⲣ ⲛ̅ⲧⲉⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲡⲉ ⲉⲩⲟⲩϫⲁⲓ̈ ⲛ̅ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲙ ⲉⲧⲡⲓⲥⲧⲉⲩⲉ ⲛ̅ⲓ̈ⲟⲩⲇⲁⲓ̈ ⲙⲛ̅ⲛ̅ⲟⲩⲉⲓ̈ⲉⲛⲓⲛ.
Nazali na soni te mpo na Sango Malamu, pamba te ezali nguya ya Nzambe mpo na lobiko ya moto nyonso oyo andimaka: liboso, ya Moyuda, mpe sima, ya Mogreki.
17 ⲓ̅ⲍ̅ ⲧⲇⲓⲕⲁⲓⲟⲥⲩⲛⲏ ⲅⲁⲣ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛⲁϭⲱⲗⲡ̅ ⲉⲃⲟⲗ ⲛ̅ϩⲏⲧϥ̅ ϩⲛ̅ⲟⲩⲡⲓⲥⲧⲓⲥ ⲉⲩⲡⲓⲥⲧⲓⲥ. ⲕⲁⲧⲁⲑⲉ ⲉⲧⲥⲏϩ ϫⲉ ⲉⲣⲉⲡⲇⲓⲕⲁⲓⲟⲥ ⲛⲁⲱⲛϩ̅ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ̅ⲧⲡⲓⲥⲧⲓⲥ.
Pamba te Sango Malamu yango emonisaka biso bosembo ya Nzambe, oyo ezwamaka na nzela ya kondima, wuta na ebandeli kino na suka, kolanda ndenge ekomama: « Moto ya sembo akobika na nzela ya kondima. »
18 ⲓ̅ⲏ̅ ⲧⲟⲣⲅⲏ ⲅⲁⲣ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛⲁϭⲱⲗⲡ̅ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ̅ⲧⲡⲉ ⲉϫⲙ̅ⲙⲛ̅ⲧϣⲁϥⲧⲉ ⲛⲓⲙ. ⲁⲩⲱ ⲡϫⲓ ⲛ̅ϭⲟⲛⲥ̅ ⲛ̅ⲛ̅ⲣⲱⲙⲉ ⲛⲁⲓ̈ ⲉⲧⲁⲙⲁϩⲧⲉ ⲛ̅ⲧⲙⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲛ̅ⲟⲩϫⲓ ⲛ̅ϭⲟⲛⲥ̅
Solo, Nzambe amonisaka kanda na Ye wuta na lola mpo na kopesa etumbu, na lisumu mpe na mabe nyonso ya bato oyo bazipaka bosolo na nzela ya misala na bango ya mabe,
pamba te makambo oyo bakoki koyeba na tina na Nzambe emonanaka polele kati na bango; Ye moko Nzambe nde alakisa bango yango na polele.
20 ⲕ̅ ⲛⲉϥⲡⲉⲑⲏⲡ ⲅⲁⲣ ⲉⲑⲟⲗ ϩⲙ̅ⲡⲥⲱⲛⲧ̅ ⲙ̅ⲡⲕⲟⲥⲙⲟⲥ. ϩⲛ̅ⲛⲉϥⲧⲁⲙⲓⲟ ⲉⲩⲛⲟⲓ̈ ⲙ̅ⲙⲟⲟⲩ ⲥⲉⲛⲁⲩ ⲉⲣⲟⲟⲩ ⲉⲧⲉⲧⲉϥϭⲟⲙ ⲧⲉ ⲛ̅ϣⲁⲉⲛⲉϩ ⲙⲛ̅ⲧⲉϥⲙⲛ̅ⲧⲛⲟⲩⲧⲉ. ⲉⲧⲣⲉⲩϣⲱⲡⲉ ⲉⲙⲛ̅ⲧⲟⲩϣⲁϫⲉ ⲙ̅ⲙⲁⲩ ⲉϫⲱ. (aïdios g126)
Wuta Nzambe akela mokili, makoki na Ye, oyo emonanaka na miso te, lokola nguya na Ye ya seko mpe bonzambe na Ye, emonanaka polele penza, tango bayekolaka yango na nzela ya misala na Ye. Boye, bato bakoki te komilongola na ngambo. (aïdios g126)
21 ⲕ̅ⲁ̅ ϫⲉ ⲁⲩⲥⲟⲩⲛ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲙ̅ⲡⲟⲩϯⲉⲟⲟⲩ ⲛⲁϥ ϩⲱⲥ ⲛⲟⲩⲧⲉ. ⲁⲩⲱ ⲙ̅ⲡⲟⲩϣⲡ̅ϩⲙⲟⲧ ⲁⲗⲗⲁ ⲁⲩⲣⲡⲉⲧϣⲟⲩⲉⲓⲧ ϩⲛ̅ⲛⲉⲩⲙⲉⲉⲩⲉ. ⲁⲩⲱ ⲁⲡⲉⲩϩⲏⲧ ⲛ̅ⲁⲧⲥⲃⲱ ⲣ̅ⲕⲁⲕⲉ ⲉⲣⲟⲟⲩ.
Pamba te, atako bayebaki Nzambe, kasi bapesaki Ye te lokumu oyo ekoki na Nzambe mpe bapesaki Ye matondi te, kasi makanisi na bango ekomaki ya bozoba, mpe mitema na bango, oyo ezangaki mayele, etondaki na molili.
Atako bazalaki komimona bato ya bwanya, kasi bakomaki bazoba.
23 ⲕ̅ⲅ̅ ⲁⲩϣⲓⲃⲉ ⲙ̅ⲡⲉⲟⲟⲩ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲛ̅ⲁⲧⲧⲁⲕⲟ ϩⲛ̅ⲟⲩⲉⲓⲛⲉ ⲛ̅ϩⲓⲕⲱⲛ ⲛ̅ⲣⲱⲙⲉ ⲉϣⲁϥⲧⲁⲕⲟ ϩⲓϩⲁⲗⲏⲧ ϩⲓⲧⲃ̅ⲛⲏ. ϩⲓϫⲁⲧϥⲉ·
Na esika ete bakumisa Nzambe oyo akufaka te mpe atonda na nkembo, bakumisaki banzambe ya bikeko lokola bililingi ya bato oyo bakufaka, ya bandeke, ya banyama oyo etambolaka na makolo minei mpe oyo etambolaka na libumu.
Yango wana, Nzambe akabaki bango kati na baposa mabe ya mitema na bango mpe na misala ya bosoto, mpo ete basambwisa banzoto na bango moko, na nzela ya moko to ya mosusu.
25 ⲕ̅ⲉ̅ ⲛⲁⲓ̈ ⲉⲛⲧⲁⲩϣⲓⲃⲉ ⲛ̅ⲧⲙⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲙ̅ⲡϭⲟⲗ. ⲁⲩⲟⲩⲱϣⲧ̅. ⲁⲩⲱ ⲁⲩϣⲙ̅ϣⲉ ⲙ̅ⲡⲥⲱⲛⲧ̅ ⲡⲁⲣⲁⲡⲉⲛⲧⲁϥⲥⲱⲛⲧ ⲡⲁⲓ̈ ⲉⲧⲥⲙⲁⲙⲁⲁⲧ ϣⲁⲛⲓⲉⲛⲉϩ ϩⲁⲙⲏⲛ· (aiōn g165)
Basundolaki bosolo ya Nzambe mpo na komipesa na makambo ya lokuta, bapesaki lokumu mpe bagumbamelaki bikelamu, na esika ya Mokeli oyo apesamela nkembo mpo na seko. Amen! (aiōn g165)
26 ⲕ̅ⲋ̅ ⲉⲧⲃⲉⲡⲁⲓ̈ ⲁⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲧⲁⲁⲩ ⲉϩⲣⲁⲓ̈ ⲉϩⲉⲛⲡⲁⲑⲟⲥ ⲉⲩⲥⲏϣ. ⲉⲓⲧⲉ ⲡⲁⲣ ⲛⲉⲩϩⲓⲟⲙⲉ ⲁⲩϣⲓⲃⲉ ⲙ̅ⲡϩⲱⲃ ⲛ̅ⲧⲉⲩⲫⲩⲥⲓⲥ ⲉⲩⲡⲁⲣⲁⲧⲉⲩⲫⲩⲥⲓⲥ.
Yango wana, Nzambe asundolaki bango kati na baposa ya soni. Ezala basi na bango, batikaki kosangisa nzoto na mibali mpo na komipesa na bosangisi nzoto oyo esengeli te.
27 ⲕ̅ⲍ̅ ϩⲟⲙⲟⲓⲱⲥ ⲛⲉⲩⲕⲉϩⲟⲟⲩⲧ ⲁⲩⲕⲱ ⲛ̅ⲥⲱⲟⲩ ⲙ̅ⲡϩⲱⲃ ⲛ̅ⲧⲉⲫⲩⲥⲓⲥ ⲛ̅ⲧⲉⲥϩⲓⲙⲉ ⲁⲩⲙⲟⲩϩ ⲙ̅ⲡⲉⲩⲙⲉ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲛⲉⲩⲉⲣⲏⲩ. ϩⲉⲛϩⲟⲟⲩⲧ ⲙⲛ̅ϩⲉⲛϩⲟⲟⲩⲧ ⲉⲩⲣ̅ϩⲱⲃ ⲉⲧⲁⲥⲭⲩⲙⲟⲥⲩⲛⲏ. ⲁⲩⲱ ⲧϣⲃ̅ⲉⲓⲱ ⲙ̅ⲡⲃⲉⲕⲉ ⲛ̅ⲧⲉⲩⲡⲗⲁⲛⲏ ⲉⲧⲉϣϣⲉ ⲉⲩϫⲉⲓ ⲙ̅ⲙⲟϥ ϩⲣⲁⲓ̈ ⲛ̅ϩⲏⲧⲟⲩ.
Ndenge moko mpe mpo na mibali: batikaki kosangisa nzoto na basi, batondisamaki na posa ya kosangisa nzoto na baninga na bango mibali; basalaki makambo ya soni, mibali na mibali, mpe bazwaki kati na bango moko lifuti oyo ekokaki na libunga na bango.
28 ⲕ̅ⲏ̅ ⲁⲩⲱ ⲕⲁⲧⲁⲑⲉ ⲉⲧⲉⲙ̅ⲡⲟⲩⲇⲟⲕⲓⲙⲁⲍⲉ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲉⲕⲁⲁϥ ⲛⲁⲩ ϩⲛ̅ⲟⲩⲥⲟⲟⲩⲛ. ⲁⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲧⲁⲁⲩ ⲉϩⲣⲁⲓ̈ ⲉⲩϩⲏⲧ ⲛ̅ϫⲟⲟⲩⲧ ⲉⲉⲓⲣⲉ ⲛ̅ⲛⲉⲧⲉⲙⲉϣϣⲉ.
Lokola bamonaki ete koyeba Nzambe ezali na tina te, Nzambe akabaki bango na makanisi na bango ya mabe, mpo ete basala makambo oyo ebongi te.
29 ⲕ̅ⲑ̅ ⲉⲩϫⲏⲕ ⲉⲃⲟⲗ ⲛ̅ϫⲓ ⲛ̅ϭⲟⲛⲥ̅ ⲛⲓⲙ. ϩⲓⲕⲁⲕⲓⲁ. ϩⲓⲡⲟⲛⲏⲣⲓⲁ ϩⲓⲙⲁⲓ̈ⲧⲟ ⲛ̅ϩⲟⲩⲟ. ⲉⲩⲙⲉϩ ⲛ̅ⲗⲁ ϩⲓϩⲱⲧⲃ̅. ϩⲓϯⲧⲱⲛ. ϩⲓⲕⲣⲟϥ. ⲛ̅ϩⲏⲧ ⲉϥϩⲟⲟⲩ.
Batondaki na lolenge nyonso ya misala ya sembo te, ya makambo mabe, ya lokoso, ya mabe, ya zuwa, ya misala ya koboma bato, ya koswana, ya kokosela baninga makambo mpe ya koyina bato; bakomaki bato na songisongi,
30 ⲗ̅ ⲛ̅ⲣⲉϥⲕⲁⲥⲕⲥ̅. ⲛ̅ⲣⲉϥⲕⲁⲧⲁⲗⲁⲗⲉⲓ ⲙ̅ⲙⲁⲥⲧ̅ⲛⲟⲩⲧⲉ. ⲛ̅ⲣⲉϥⲥⲱϣ. ⲛ̅ϫⲁⲥⲓϩⲏⲧ. ⲛ̅ⲃⲁⲃⲉⲣⲱⲙⲉ. ⲛ̅ⲣⲉϥⲕⲱⲧⲉ ⲛ̅ⲥⲁⲡ̅ⲡⲉⲑⲟⲟⲩ. ⲉⲛⲥⲉⲥⲱⲧⲙ̅ ⲁⲛ ⲛ̅ⲥⲁⲛⲉⲩⲉⲓⲟⲧⲉ.
na kotiola baninga, banguna ya Nzambe, bato batonda na lolendo, na lofundu, na bilobaloba, na mayele ya kosala mabe, batomboki na miso ya baboti na bango;
bato bazanga mayele, bosembo, bolingo mpe mawa.
32 ⲗ̅ⲃ̅ ⲛⲁⲓ̈ ⲉⲧⲥⲟⲟⲩⲛ ⲙ̅ⲡⲇⲓⲕⲁⲓⲱⲙⲁ ⲙ̅ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ. ϫⲉ ⲛⲉⲧⲉⲓⲣⲉ ⲛ̅ⲛⲁⲓ̈ ⲥⲉⲙ̅ⲡϣⲁ ⲙ̅ⲡⲙⲟⲩ. ⲟⲩⲙⲟⲛⲟⲛ ⲥⲉⲉⲓⲣⲉ ⲙ̅ⲙⲟⲟⲩ. ⲁⲗⲗⲁ ⲥⲉⲥⲩⲛⲉⲩⲇⲟⲕⲓ ⲟⲛ ⲙⲛ̅ⲛⲉⲧⲉⲓⲣⲉ ⲙ̅ⲙⲟⲟⲩ·
Bayebi malamu ekateli ya sembo ya Nzambe ete bato oyo basalaka makambo ya lolenge wana basengeli na kufa, kasi bazali kaka kokoba kosala makambo wana nyonso mpe kondima bato oyo basalaka yango.
