< ⳘⲀⲦⲐⲈⲞⲚ 19 >

1 ⲁ̅ ⲁⲥϣⲱⲡⲉ ⲇⲉ ⲛⲧⲉⲣⲉⲓⲏⲥ ϫⲱⲕ ⲉⲃⲟⲗ ⲛⲛⲉⲓϣⲁϫⲉ ⲁϥⲡⲱⲱⲛⲉ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ ⲧⲅⲁⲗⲓⲗⲁⲓⲁ ⲁϥⲉⲓ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉⲛⲧⲟϣ ⲛϯⲟⲩⲇⲁⲓⲁ ⲡⲉⲕⲣⲟ ⲙⲡⲉⲓⲟⲣⲇⲁⲛⲏⲥ
Kui Jeesus lõpetas kõnelemise, lahkus ta Galileast, ning läks Jordani jõe taha Juuda aladele.
2 ⲃ̅ ⲁⲩⲟⲩⲁϩⲟⲩ ⲛⲥⲱϥ ⲛϭⲓ ϩⲉⲛⲙⲏⲏϣⲉ ⲉⲛⲁϣⲱⲟⲩ ⲁϥⲣⲡⲁϩⲣⲉ ⲉⲣⲟⲟⲩ ϩⲙ ⲡⲙⲁ ⲉⲧⲙⲙⲁⲩ
Suured rahvahulgad järgisid teda ja ta tegi terveks need, kes rahva seast haiged olid.
3 ⲅ̅ ⲁⲩϯⲡⲉⲩⲟⲩⲟⲓ ⲉⲣⲟϥ ⲛϭⲓ ⲛⲉⲫⲁⲣⲓⲥⲥⲁⲓⲟⲥ ⲉⲩⲡⲉⲓⲣⲁⲍⲉ ⲙⲙⲟϥ ⲉⲩϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲉⲛⲉⲉⲝⲉⲥⲧⲉⲓ ⲙⲡⲣⲱⲙⲉ ⲉⲛⲟⲩϫⲉ ⲉⲃⲟⲗ ⲛⲧⲉϥⲥϩⲓⲙⲉ ⲕⲁⲧⲁⲁⲓⲧⲓⲁ ⲛⲓⲙ
Mõned variserid tulid teda proovile panema. „Kas mehel on lubatud oma naisest mingil põhjusel lahutada?“küsisid nad.
4 ⲇ̅ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲁϥⲟⲩⲱϣⲃ ⲉⲩϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲙⲡⲉⲧⲛⲟϣϥ ϫⲉ ⲡⲉⲛⲧⲁϥⲥⲱⲛⲧ ϫⲓⲛ ⲛϣⲟⲣⲡ ⲛⲧⲁϥⲧⲁⲙⲉⲓⲉⲟⲩϩⲟⲟⲩⲧ ⲙⲛⲟⲩⲥϩⲓⲙⲉ
Jeesus vastas: „Kas te ei ole lugenud, et Jumal, kes lõi alguses inimesed, tegi nad meheks ja naiseks?
5 ⲉ̅ ⲁⲩⲱ ⲉⲧⲃⲉ ⲡⲁⲓ ⲡⲣⲱⲙⲉ ⲛⲁⲕⲁⲡⲉϥⲉⲓⲱⲧ ⲛⲥⲱϥ ⲙⲛ ⲧⲉϥⲙⲁⲁⲩ ⲛϥⲧⲱϭⲉ ⲙⲙⲟϥ ⲉⲧⲉϥⲥϩⲓⲙⲉ ⲛⲥⲉϣⲱⲡⲉ ⲙⲡⲉⲥⲛⲁⲩ ⲉⲩⲥⲁⲣⲝ ⲛⲟⲩⲱⲧ
Ta ütles: „Sel põhjusel jätab mees maha oma isa ja ema ning ühineb oma naisega ja nemad kaks saavad üheks.“
6 ⲋ̅ ϩⲱⲥⲧⲉ ϭⲉ ⲛⲥⲛⲁⲩ ⲁⲛ ⲛⲉ ⲁⲗⲗⲁ ⲟⲩⲥⲁⲣⲝ ⲛⲟⲩⲱⲧ ⲧⲉ ⲡⲉⲛⲧⲁⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϭⲉ ϣⲟⲛⲃⲉϥ ⲙⲡⲣⲧⲣⲉⲛⲣⲱⲙⲉ ⲡⲟⲣϫϥ
Nüüd ei ole nad enam kaks, vaid üks. Keegi ei tohi eraldada seda, mille Jumal on liitnud.“
7 ⲍ̅ ⲡⲉϫⲁⲩ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⲉⲧⲃⲉ ⲟⲩ ϭⲉ ⲁⲙⲱⲩⲥⲏⲥ ϩⲱⲛ ⲉⲧⲟⲟⲧⲛ ⲉϯ ⲛⲁⲩ ⲛⲟⲩϫⲱⲱⲙⲉ ⲛⲧⲟⲩⲉⲓⲟ ⲉⲛⲟϫⲟⲩ ⲉⲃⲟⲗ
„Miks siis Mooses andis seaduse, et mees võib oma naisest lahutada, kui annab talle lahutustunnistuse, ja ta minema saata?“küsisid nad.
8 ⲏ̅ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲉⲧⲃⲉ ⲧⲉⲧⲛⲙⲛⲧⲛⲁϣⲧϩⲏⲧ ⲁⲙⲱⲩⲥⲏⲥ ϯⲧⲉϩⲓⲏ ⲛⲏⲧⲛ ⲉⲛⲟⲩϫⲉ ⲉⲃⲟⲗ ⲛⲛⲉⲧⲛϩⲓⲟⲙⲉ ϫⲓⲛ ⲧⲉϩⲟⲩⲉⲓⲧⲉ ⲇⲉ ⲙⲡⲉⲥϣⲱⲡⲉ ϩⲓⲛⲁⲓ
„Teie kalgi südame pärast lubas Mooses teil oma naisest lahutada, aga alguses ei olnud see nii, “vastas Jeesus.
9 ⲑ̅ ϯϫⲱ ⲇⲉ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲏⲧⲛ ϫⲉ ⲡⲉⲧⲛⲁⲛⲟⲩϫⲉ ⲉⲃⲟⲗ ⲛⲧⲉϥⲥϩⲓⲙⲉ ⲁϫⲛϣⲁϫⲉ ⲙⲡⲟⲣⲛⲉⲓⲁ ⲛϥϩⲙⲟⲟⲥ ⲙⲛ ⲕⲉⲟⲩⲉⲓ ϥⲟ ⲛⲛⲟⲉⲓⲕ
„Ma ütlen teile, igaüks, kes lahutab oma naisest muidu kui seksuaalse ebamoraalsuse tõttu ja abiellub siis teise naisega, rikub abielu.“
10 ⲓ̅ ⲡⲉϫⲁⲩ ⲛⲁϥ ⲛϭⲓ ⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ϫⲉ ⲉϣϫⲉ ⲧⲁⲓ ⲧⲉ ⲧⲉⲧⲓⲁ ⲙⲡⲣⲱⲙⲉ ⲙⲛ ⲧⲉϥⲥϩⲓⲙⲉ ⲛⲥⲣⲛⲟϥⲣⲉ ⲁⲛ ⲉϫⲓϩⲓⲙⲉ
„Kui olukord mehe ja naise vahel on selline, siis on parem mitte abielluda!“ütlesid ta jüngrid talle.
11 ⲓ̅ⲁ̅ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲙⲛⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲙ ⲛⲁϥⲓ ϩⲁⲡⲉⲓϣⲁϫⲉ ⲁⲗⲗⲁ ⲛⲉⲛⲧⲁⲩⲧⲁⲁϥ ⲛⲁⲩ ⲛⲉ
„Kõik ei suuda seda õpetust vastu võtta, vaid ainult need, kellele see on antud, “lausus Jeesus neile.
12 ⲓ̅ⲃ̅ ⲟⲩⲛϩⲉⲛⲥⲓⲟⲩⲣ ⲅⲁⲣ ⲛⲧⲁⲩϫⲡⲟⲟⲩ ⲉⲃⲟⲗ ⲛϩⲏⲧⲥ ⲛⲧⲉⲩⲙⲁⲁⲩ ⲛⲧⲉⲓϩⲉ ⲁⲩⲱ ⲟⲩⲛϩⲉⲛⲥⲓⲟⲩⲣ ⲛⲁⲓ ⲛⲧⲁⲩⲁⲁⲩ ⲛⲥⲓⲟⲩⲣ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓ ⲧⲟⲟⲧⲟⲩ ⲛⲛⲣⲱⲙⲉ ⲁⲩⲱ ⲟⲩⲛϩⲉⲛⲥⲓⲟⲩⲣ ⲛⲁⲓ ⲛⲧⲁⲩⲁⲁⲩ ⲛⲥⲓⲟⲩⲣ ⲙⲙⲓⲛ ⲙⲙⲟⲟⲩ ⲉⲧⲃⲉ ⲧⲙⲛⲧⲣⲣⲟ ⲛⲙⲡⲏⲩⲉ ⲡⲉⲧⲉⲟⲩⲛϭⲟⲙ ⲙⲙⲟϥ ⲉϥⲓ ⲙⲁⲣⲉϥϥⲓ
„Mõni on sündinud eunuhh, mõne on eunuhhiks teinud inimesed ning mõni otsustab olla eunuhh taevariigi pärast. Need, kes suudavad selle vastu võtta, peaks seda tegema.“
13 ⲓ̅ⲅ̅ ⲧⲟⲧⲉ ⲁⲩⲉⲓⲛⲉ ⲛⲁϥ ⲛϩⲉⲛϣⲏⲣⲉ ϣⲏⲙ ϫⲉⲕⲁⲥ ⲉϥⲉⲧⲁⲗⲉⲛⲉϥϭⲓϫ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉϫⲱⲟⲩ ⲛϥϣⲗⲏⲗ ⲙⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲇⲉ ⲁⲩⲉⲡⲓⲧⲓⲙⲁ ⲛⲁⲩ
Inimesed tõid väikesed lapsed tema juurde, et ta neid õnnistaks ja nende eest palvetaks. Kuid jüngrid keelasid neid.
14 ⲓ̅ⲇ̅ ⲡⲉϫⲁϥ ⲇⲉ ⲛϭⲓ ⲓⲏⲥ ϫⲉ ⲕⲁⲛϣⲏⲣⲉ ϣⲏⲙ ⲁⲩⲱ ⲙⲡⲣⲕⲱⲗⲩ ⲙⲙⲟⲟⲩ ⲉⲧⲣⲉⲩⲉⲓ ϣⲁⲣⲟⲓ ⲧⲁⲛⲁⲓ ⲅⲁⲣ ⲛⲧⲉⲓⲙⲓⲛⲉ ⲧⲉ ⲧⲙⲛⲧⲣⲣⲟ ⲛⲙⲡⲏⲩⲉ
Aga Jeesus ütles: „Laske lastel minu juurde tulla. Ärge takistage neid. Taevariik kuulub neile, kes on nendesarnased!“
15 ⲓ̅ⲉ̅ ⲁϥⲧⲁⲗⲉⲛⲉϥϭⲓϫ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉϫⲱⲟⲩ ⲁϥⲃⲱⲕ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲙ ⲡⲙⲁ ⲉⲧⲙⲙⲁⲩ
Ta pani oma käed nende peale ja õnnistas neid ning siis ta lahkus.
16 ⲓ̅ⲋ̅ ⲉⲓⲥⲟⲩⲁ ⲇⲉ ⲁϥϯ ⲡⲉϥⲟⲩⲟⲓ ⲉⲣⲟϥ ⲉϥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲡⲥⲁϩ ⲛⲁⲅⲁⲑⲟⲥ ⲟⲩ ⲡⲉϯⲛⲁⲁⲁϥ ϫⲉⲕⲁⲥ ⲉⲓⲉϫⲓ ⲙⲡⲱⲛϩ ϣⲁ ⲉⲛⲉϩ (aiōnios g166)
Üks mees tuli Jeesuse juurde ja küsis temalt: „Õpetaja, mida head ma pean tegema, et igavest elu saada?“ (aiōnios g166)
17 ⲓ̅ⲍ̅ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⲁϩⲣⲟⲕ ⲕⲙⲟⲩⲧⲉ ⲉⲣⲟⲓ ϫⲉ ⲡⲁⲅⲁⲑⲟⲥ ⲙⲛ ⲁⲅⲁⲑⲟⲥ ⲛⲥⲁⲟⲩⲁ ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲉϣⲱⲡⲉ ⲇⲉ ⲕⲟⲩⲱϣ ⲉⲃⲱⲕ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲡⲱⲛϩ ϩⲁⲣⲉϩ ⲉⲛⲉⲛⲧⲟⲗⲏ
„Miks sa küsid minult, mis on hea?“vastas Jeesus. „On ainult üks, kes on hea. Aga kui tahad igavest elu saada, siis pea käske.“
18 ⲓ̅ⲏ̅ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⲁϣ ⲛⲉ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⲛⲛⲉⲕϩⲱⲧⲃ ⲛⲛⲉⲕⲣⲛⲟⲉⲓⲕ ⲛⲛⲉⲕϫⲓⲟⲩⲉ ⲛⲛⲉⲕⲣⲙⲛⲧⲣⲉ ⲛⲛⲟⲩϫ
„Missuguseid?“küsis mees temalt. „Ära tapa, ära riku abielu, ära varasta, ära anna valetunnistust,
19 ⲓ̅ⲑ̅ ⲉⲕⲉⲧⲁⲉⲓⲉ ⲡⲉⲕⲉⲓⲱⲧ ⲙⲛ ⲧⲉⲕⲙⲁⲁⲩ ⲁⲩⲱ ⲛⲅⲙⲉⲣⲉ ⲡⲉⲧϩⲓⲧⲟⲩⲱⲕ ⲛⲧⲉⲕϩⲉ
austa oma isa ja ema ning armasta oma kaasinimest nagu iseennast, “vastas Jeesus.
20 ⲕ̅ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ⲛϭⲓ ⲡϩⲣϣⲓⲣⲉ ϫⲉ ⲛⲁⲓ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲁⲓϩⲁⲣⲉϩ ⲉⲣⲟⲟⲩ ϫⲓⲛ ⲧⲁⲙⲛⲧⲕⲟⲩⲓ ⲟⲩ ⲟⲛ ⲡⲉϯϣⲁⲁⲧ ⲙⲙⲟϥ
„Olen kõiki neid käske pidanud, “lausus noormees. „Mida ma veel pean tegema?“
21 ⲕ̅ⲁ̅ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ⲛϭⲓ ⲓⲏⲥ ϫⲉ ⲉϣϫⲉ ⲕⲟⲩⲱϣ ⲉⲣⲧⲉⲗⲓⲟⲥ ⲃⲱⲕ ⲛⲅϯ ⲉⲃⲟⲗ ⲛⲛⲉⲕϩⲩⲡⲁⲣⲭⲟⲛⲧⲁ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲛⲅⲧⲁⲁⲩ ⲛⲛϩⲏⲕⲉ ⲛⲅⲕⲱ ⲛⲁⲕ ⲛⲟⲩⲁϩⲟ ϩⲣⲁⲓ ϩⲛ ⲙⲡⲏⲩⲉ ⲛⲅⲉⲓ ⲛⲅⲟⲩⲁϩⲕ ⲛⲥⲱⲓ
Jeesus kostis talle: „Kui sa tahad täiuslik olla, siis mine ja müü oma vara ära, anna raha vaestele ja sul on aare taevas. Siis tule ja järgi mind.“
22 ⲕ̅ⲃ̅ ⲁϥⲥⲱⲧⲙ ⲇⲉ ⲛϭⲓ ⲡϩⲣϣⲓⲣⲉ ⲉⲡϣⲁϫⲉ ⲁϥⲃⲱⲕ ⲉϥⲗⲩⲡⲉⲓ ⲉⲛⲉⲩⲛⲧⲁϥ ⲅⲁⲣ ⲙⲙⲁⲩ ⲛϩⲁϩ ⲛⲛⲕⲁ
Kui noormees kuulis Jeesuse vastust, läks ta väga kurvalt ära, sest tal oli palju vara.
23 ⲕ̅ⲅ̅ ⲓⲏⲥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ϫⲉ ϩⲁⲙⲏⲛ ϯϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲏⲧⲛ ϫⲉ ⲥⲙⲟⲕϩ ⲉⲧⲣⲉⲛⲣⲙⲙⲁⲟ ⲃⲱⲕ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲧⲙⲛⲧⲣⲣⲟ ⲛⲙⲡⲏⲩⲉ
„Ma räägin teile tõtt, “ütles Jeesus oma jüngritele, „rikastel inimestel on raske taevariiki siseneda.
24 ⲕ̅ⲇ̅ ⲡⲁⲗⲓⲛ ⲟⲛ ϯϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲏⲧⲛ ϫⲉ ⲥⲙⲟⲧⲛ ⲉⲧⲣⲉⲟⲩϭⲁⲙⲟⲩⲗ ⲉⲓ ⲉϩⲟⲩⲛ ϩⲓⲧⲛ ⲧⲟⲩⲁⲧϥⲉ ⲛⲟⲩϩⲁⲙⲛⲧⲱⲡ ⲉϩⲟⲩⲉⲉⲧⲣⲉⲟⲩⲣⲙⲙⲁⲟ ⲃⲱⲕ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲧⲙⲛⲧⲣⲣⲟ ⲛⲙⲡⲏⲩⲉ
Ma ütlen teile ka seda: lihtsam on kaamelil läbi nõelsilma minna, kui rikkal inimesel Jumala riiki siseneda.“
25 ⲕ̅ⲉ̅ ⲁⲩⲥⲱⲧⲙ ⲇⲉ ⲛϭⲓ ⲙⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲁⲩⲣϣⲡⲏⲣⲉ ⲉⲙⲁⲧⲉ ⲉⲩϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲉⲉⲓⲉⲛⲓⲙ ⲡⲉⲧⲉⲟⲩⲛϭⲟⲙ ⲙⲙⲟϥ ⲉⲱⲛϩ
Kui jüngrid seda kuulsid, olid nad väga üllatunud ja küsisid: „Kes võib siis päästetud saada?“
26 ⲕ̅ⲋ̅ ⲓⲏⲥ ⲇⲉ ⲁϥϭⲱϣⲧ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉϩⲣⲁⲩ ⲉϥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲟⲩⲁⲧϭⲟⲙ ⲛⲛⲁϩⲣⲛ ⲛⲉⲣⲱⲙⲉ ⲡⲉ ⲡⲁⲓ ⲛⲛⲁϩⲣⲙ ⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ⲇⲉ ⲙⲛ ⲗⲁⲁⲩ ⲟⲛⲁⲧϭⲟⲙ
Jeesus vaatas neid ja ütles: „Inimlikust vaatenurgast on see võimatu, aga Jumalaga koos on kõik võimalik.“
27 ⲕ̅ⲍ̅ ⲧⲟⲧⲉ ⲁϥⲟⲩⲱϣⲃ ⲛϭⲓ ⲡⲉⲧⲣⲟⲥ ⲉϥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⲉⲓⲥ ϩⲏⲏⲧⲉ ⲁⲛⲟⲛ ⲁⲛⲕⲁ ⲛⲕⲁ ⲛⲓⲙ ⲛⲥⲱⲛ ⲁⲛⲟⲩⲁϩⲛ ⲛⲥⲱⲕ ⲟⲩ ⲁⲣⲁ ⲡⲉⲧⲛⲁϣⲱⲡⲉ ⲙⲙⲟⲛ
Peetrus vastas talle: „Vaata, me oleme jätnud kõik maha ja sind järginud. Mis tasu me saame?“
28 ⲕ̅ⲏ̅ ⲓⲏⲥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁϥ ϫⲉ ϩⲁⲙⲏⲛ ϯϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲏⲧⲛ ϫⲉ ⲛⲧⲱⲧⲛ ⲛⲉⲛⲧⲁⲩⲟⲩⲁϩⲟⲩ ⲛⲥⲱⲓ ϩⲣⲁⲓ ϩⲙ ⲡⲉϫⲡⲟ ⲛⲕⲉⲥⲟⲡ ⲉϥϣⲁⲛϩⲙⲟⲟⲥ ⲛϭⲓ ⲡϣⲏⲣⲉ ⲙⲡⲣⲱⲙⲉ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉϫⲙ ⲡⲉⲑⲣⲟⲛⲟⲥ ⲙⲡⲉϥⲉⲟⲟⲩ ⲧⲉⲧⲛⲁϩⲙⲟⲟⲥ ϩⲱⲧⲧⲏⲩⲧⲛ ϩⲓⲡⲉⲧⲛⲙⲛⲧⲥⲛⲟⲟⲩⲥ ⲛⲑⲣⲟⲛⲟⲥ ⲛⲧⲉⲧⲛⲕⲣⲓⲛⲉ ⲛⲧⲙⲛⲧⲥⲛⲟⲟⲩⲥⲉ ⲙⲫⲩⲗⲏ ⲙⲡⲓⲥⲣⲁⲏⲗ
Jeesus vastas: „Ma ütlen teile tõtt: kui kõik on uueks loodud ja inimese Poeg istub oma hiilgaval troonil, siis teie, kes te olete mind järginud, istute ka kaheteistkümnel troonil ning mõistate kohut Iisraeli kaheteistkümne suguharu üle.
29 ⲕ̅ⲑ̅ ⲁⲩⲱ ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲙ ⲛⲧⲁϥⲕⲁⲏⲓ ⲛⲥⲱϥ ⲏ ⲥⲟⲛ ⲏ ⲥⲱⲛⲉ ⲏ ⲉⲓⲱⲧ ⲏ ⲙⲁⲁⲩ ⲏ ⲥϩⲓⲙⲉ ⲏ ϣⲏⲣⲉ ⲏ ⲥⲱϣⲉ ⲉⲧⲃⲉ ⲡⲁⲣⲁⲛ ϥⲛⲁϫⲓⲧⲟⲩ ⲛϩⲁϩ ⲛⲕⲱⲃ ⲁⲩⲱ ⲛϥⲕⲗⲏⲣⲟⲛⲟⲙⲉⲓ ⲙⲡⲱⲛϩ ϣⲁ ⲉⲛⲉϩ (aiōnios g166)
Kõik need, kes on minu pärast jätnud maha oma kodu, vennad, õed, isa, ema, lapsed ja põllud, saavad sada korda rohkem tagasi ja igavese elu. (aiōnios g166)
30 ⲗ̅ ⲟⲩⲛϩⲁϩ ⲇⲉ ⲛϣⲟⲣⲡ ⲛⲁⲣϩⲁⲉ ⲁⲩⲱ ⲛⲧⲉⲛϩⲁⲉ ⲣϣⲟⲣⲡ
Sest paljud, kes on esimesed, jäävad viimasteks, ja paljud, kes on viimased, saavad esimesteks.

< ⳘⲀⲦⲐⲈⲞⲚ 19 >