ⳘⲀⲢⲔⲞⲚ 7
Baadhi ya Mafarisayo na walimu wa Sheria waliokuwa wametoka Yerusalemu walikusanyika mbele ya Yesu.
Waliona kwamba baadhi ya wanafunzi wake walikula mikate kwa mikono najisi, yaani bila kunawa.
Maana Mafarisayo na Wayahudi wengine wote huzingatia mapokeo ya wazee wao: hawali kitu kabla ya kunawa mikono ipasavyo.
4 ⲇ̅ ⲁⲩⲱ ⲉⲩϣⲁⲛⲉⲓ ⲛⲧⲁⲅⲟⲣⲁ ⲉⲩⲧⲙϭⲉϣϭⲱϣⲟⲩ ⲙⲉⲩⲟⲩⲱⲙ ⲁⲩⲱ ϩⲉⲛⲕⲉⲥⲙⲟⲧ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲉⲁⲩϫⲓⲧⲟⲩ ⲉⲁⲙⲁϩⲧⲉ ⲙⲙⲟⲟⲩ ϩⲉⲛⲁⲡⲟⲧ ⲉϩⲟⲣⲡⲟⲩ ⲛⲙϩⲉⲛⲝⲉⲥⲧⲏⲥ ⲛⲙϩⲉⲛⲭⲁⲗⲕⲓⲛ
Tena hawali kitu chochote kutoka sokoni mpaka wamekiosha kwanza. Kuna pia desturi nyingine walizopokea kama vile namna ya kuosha vikombe, sufuria na vyombo vya shaba.
5 ⲉ̅ ⲁⲩϫⲛⲟⲩϥ ⲇⲉ ⲛϭⲓ ⲛⲉⲫⲁⲣⲓⲥⲥⲁⲓⲟⲥ ⲙⲛ ⲛⲉⲅⲣⲁⲙⲙⲁⲧⲉⲩⲥ ϫⲉ ⲉⲧⲃⲉ ⲟⲩ ⲛⲉⲕⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲛⲥⲉⲙⲟⲟϣⲉ ⲁⲛ ⲕⲁⲧⲁⲧⲡⲁⲣⲁⲇⲟⲥⲓⲥ ⲛⲛⲉⲡⲣⲉⲥⲃⲩⲧⲉⲣⲟⲥ ⲁⲗⲗⲁ ⲥⲉⲟⲩⲱⲙ ⲙⲡⲉⲩⲟⲓⲕ ⲉⲣⲉⲧⲟⲟⲧⲟⲩ ⲧⲟⲗⲙ
Basi, Mafarisayo na walimu wa Sheria wakamwuliza Yesu, “Mbona wanafunzi wako hawayajali mapokeo tuliyopokea kwa wazee wetu, bali hula chakula kwa mikono najisi?”
6 ⲋ̅ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲕⲁⲗⲱⲥ ⲁⲏⲥⲁⲓⲁⲥ ⲡⲣⲟⲫⲏⲧⲉⲩⲉ ϩⲁⲣⲱⲧⲛ ⲛϩⲩⲡⲟⲕⲣⲓⲧⲏⲥ ⲛⲑⲉ ⲉⲧϥⲥⲏϩ ϫⲉ ⲡⲓⲗⲁⲧⲟⲥ ⲧⲙⲁⲓⲟ ⲙⲙⲟⲓ ϩⲛ ⲛⲉϥⲥⲡⲟⲧⲟⲩ ⲡⲉⲩϩⲏⲧ ⲇⲉ ⲟⲩⲏⲩ ⲉⲃⲟⲗ ⲙⲙⲟⲓ
Yesu akawajibu, “Wanafiki ninyi! Nabii Isaya alitabiri ukweli juu yenu alipoandika: Watu hawa, asema Mungu, huniheshimu kwa maneno matupu, lakini mioyoni mwao wako mbali nami.
Kuniabudu kwao hakufai, maana mambo wanayofundisha ni maagizo ya kibinadamu tu.
Ninyi mnaiacha amri ya Mungu na kushikilia maagizo ya watu.”
Yesu akaendelea kusema, “Ninyi mnajua kuepa kwa ujanja sheria ya Mungu kwa ajili ya kufuata mapokeo yenu.
10 ⲓ̅ ⲙⲱⲩⲥⲏⲥ ⲅⲁⲣ ⲁϥϫⲟⲟⲥ ϫⲉ ⲙⲁⲧⲁⲓⲉⲡⲉⲕⲉⲓⲱⲧ ⲛⲙ ⲧⲉⲕⲙⲁⲁⲩ ⲁⲩⲱ ⲡⲉⲧⲛⲁϫⲓϣⲁϫⲉ ⲉϥϩⲟⲟⲩ ⲛⲥⲁⲡⲉϥⲉⲓⲱⲧ ⲏ ⲧⲉϥⲙⲁⲁⲩ ϩⲛ ⲟⲩⲙⲟⲩ ⲙⲁⲣⲉϥⲙⲟⲩ
Maana Mose aliamuru: Waheshimu baba yako na mama yako, na, Anayemlaani baba au mama, lazima afe.
11 ⲓ̅ⲁ̅ ⲛⲧⲱⲧⲛ ⲇⲉ ⲧⲉⲧⲛϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲉⲣϣⲁⲛⲡⲣⲱⲙⲉ ϫⲟⲟⲥ ⲙⲡⲉϥⲉⲓⲱⲧ ⲏ ⲧⲉϥⲙⲁⲁⲩ ϫⲉ ⲕⲟⲣⲃⲁⲛ ⲉⲧⲉ ⲡⲁⲓ ⲡⲉ ϫⲉ ⲟⲩⲇⲱⲣⲟⲛ ⲡⲉ ⲉⲕϣⲁⲛϯϩⲏⲩ ⲙⲙⲟϥ ⲉⲃⲟⲗ ⲛϩⲏⲧ
Lakini ninyi mwafundisha, Kama mtu anacho kitu ambacho angeweza kuwasaidia nacho baba au mama yake, lakini akasema kwamba kitu hicho ni Korbani (yaani ni zawadi kwa Mungu),
basi, halazimiki tena kuwasaidia wazazi wake.
13 ⲓ̅ⲅ̅ ⲉⲧⲉⲧⲛⲧⲥⲧⲟ ⲉⲃⲟⲗ ⲙⲡϣⲁϫⲉ ⲙⲡⲛⲟⲩⲧⲉ ϩⲛ ⲧⲉⲧⲛⲡⲁⲣⲁⲇⲟⲥⲓⲥ ⲛⲧⲁⲧⲉⲧⲛⲧⲁⲁⲥ ⲉⲧⲟⲟⲧⲟⲩ ⲁⲩⲱ ϩⲉⲛⲕⲉϩⲃⲏⲩⲉ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲉⲩⲧⲛⲧⲱⲛ ⲉⲛⲁⲓ ⲧⲉⲧⲛⲉⲓⲣⲉ ⲙⲙⲟⲟⲩ
Hivyo ndivyo mnavyodharau neno la Mungu kwa ajili ya mafundisho mnayopokezana. Tena mnafanya mambo mengi ya namna hiyo.”
Yesu aliuita tena ule umati wa watu, akawaambia, “Nisikilizeni nyote, mkaelewe.
15 ⲓ̅ⲉ̅ ⲙⲙⲛⲗⲁⲁⲩ ⲉϥⲙⲡⲃⲟⲗ ⲙⲡⲣⲱⲙⲉ ⲉϥⲛⲁⲃⲱⲕ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲣⲟϥ ⲉϥⲛⲁϣϫⲁϩⲙⲉϥ ⲁⲗⲗⲁ ⲛⲉⲧⲛⲏⲩ ⲉⲃⲟⲗ ⲙⲡⲣⲱⲙⲉ ⲛⲧⲟⲟⲩ ⲛⲉⲧϫⲱϩⲙ ⲙⲡⲣⲱⲙⲉ
Hakuna kitu kinachoingia ndani ya mtu toka nje ambacho chaweza kumtia mtu najisi. Lakini kinachotoka ndani ya mtu ndicho kinachomtia mtu najisi.”
16 ⲓ̅ⲋ̅
Mwenye masikio na asikie!
Alipouacha umati wa watu na kuingia nyumbani, wanafunzi wake walimwuliza maana ya huo mfano.
18 ⲓ̅ⲏ̅ ⲛⲧⲟϥ ⲇⲉ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲛⲧⲱⲧⲛ ϩⲱⲧⲧⲏⲩⲧⲛ ⲧⲉⲧⲛⲟ ⲛⲁⲧϩⲏⲧ ϩⲓⲛⲁⲓ ⲛⲧⲉⲧⲛⲛⲟⲉⲓ ⲁⲛ ϫⲉ ⲛⲕⲁ ⲛⲓⲙ ⲉϥⲙⲡⲃⲟⲗ ⲙⲡⲣⲱⲙⲉ ⲉϥⲛⲁⲃⲱⲕ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲣⲟϥ ⲛϥⲛⲁϣϫⲁϩⲙⲉϥ ⲁⲛ
Naye akawaambia, “Je, hata ninyi hamwelewi? Je, hamwelewi kwamba kitu kinachomwingia mtu toka nje hakiwezi kumtia unajisi,
19 ⲓ̅ⲑ̅ ⲉⲃⲟⲗ ϫⲉ ⲛⲉϥⲃⲏⲕ ⲁⲛ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲫⲏⲧ ⲁⲗⲗⲁ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉⲑⲏ ⲁⲩⲱ ϥⲃⲏⲕ ⲉⲃⲟⲗ ⲉⲡⲙⲁ ⲛⲣⲙⲏ ⲉϥⲕⲁⲑⲁⲣⲓⲍⲉ ⲛⲛϭⲓⲛⲟⲩⲟⲟⲙ ⲧⲏⲣⲟⲩ
kwa maana hakimwingii moyoni, ila tumboni, na baadaye hutolewa nje chooni?” (Kwa kusema hivyo, Yesu alivihalalisha vyakula vyote.)
Akaendelea kusema, “Kinachotoka ndani ya mtu ndicho kinachomtia najisi.
Kwa maana kutoka ndani, katika moyo wa mtu, hutoka mawazo mabaya, uasherati, wizi, uuaji,
22 ⲕ̅ⲃ̅ ϩⲉⲛϩⲱⲧⲃ ϩⲉⲛⲙⲛⲧⲛⲟⲉⲓⲕ ϩⲉⲛⲙⲛⲧⲙⲁⲓ ⲧⲟ ⲛϩⲟⲩⲟ ϩⲉⲛⲡⲟⲛⲏⲣⲓⲁ ⲟⲩⲙⲛⲧⲣⲉϥϫⲱϩⲙ ⲟⲩⲃⲁⲗ ⲉϥϩⲟⲟⲩ ⲟⲩⲙⲛⲧⲣⲉϥϫⲓⲟⲩⲁ ⲟⲩⲙⲛⲧϫⲁⲥⲓϩⲏⲧ ⲟⲩⲙⲛⲧⲁⲧϩⲏⲧ
uzinzi, uchoyo, uovu, udanganyifu, ufisadi, wivu, kashfa, kiburi na upumbavu.
Maovu hayo yote yatoka ndani ya mtu, nayo humtia mtu najisi.”
24 ⲕ̅ⲇ̅ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲡⲱⲱⲛⲉ ⲇⲉ ⲉⲃⲟⲗ ⲙⲡⲙⲁ ⲉⲧⲙⲙⲁⲩ ⲁϥⲃⲱⲕ ⲉϩⲣⲁⲓ ⲉⲛⲧⲟϣ ⲛⲧⲩⲣⲟⲥ ⲛⲙⲥⲓⲇⲱⲛ ⲁⲩⲱ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲃⲱⲕ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲡⲏⲉⲓ ⲙⲡϥⲟⲩⲱϣ ⲉⲧⲣⲉⲗⲁⲁⲩ ⲉⲓⲙⲉ ⲁⲩⲱ ⲙⲡⲉϥⲉϣϩⲱⲡ
Yesu aliondoka hapo, akaenda hadi wilaya ya Tiro. Huko aliingia katika nyumba moja na hakutaka mtu ajue; lakini hakuweza kujificha.
25 ⲕ̅ⲉ̅ ⲁⲗⲗⲁ ⲛⲧⲉⲩⲛⲟⲩ ⲛⲧⲉⲣⲉⲥⲥⲱⲧⲙ ⲉⲧⲃⲏⲏⲧϥ ⲛϭⲓ ⲟⲩⲥϩⲓⲙⲉ ⲉⲩⲛⲧⲥⲟⲩϣⲉⲉⲣⲉ ⲙⲙⲁⲩ ⲉⲣⲉⲟⲩⲡⲛⲁ ⲛⲁⲕⲁⲑⲁⲣⲧⲟⲛ ⲛⲙⲙⲁⲥ ⲁⲥⲉⲓ ⲁⲥⲡⲁϩⲧⲥ ϩⲁⲣⲁⲧϥ
Mwanamke mmoja ambaye binti yake alikuwa na pepo, alisikia habari za Yesu. Basi, akaja akajitupa chini mbele ya miguu yake.
26 ⲕ̅ⲋ̅ ⲧⲉⲥϩⲓⲙⲉ ⲇⲉ ⲛⲉⲩϩⲉⲗⲗⲏⲛ ⲧⲉ ⲣⲣⲙⲧⲉⲫⲟⲓⲛⲓⲕⲏ ⲛⲧⲥⲩⲣⲓⲁ ⲁⲩⲱ ⲁⲥⲥⲉⲡⲥⲱⲡϥ ϫⲉⲕⲁⲥ ⲉϥⲉⲛⲉϫⲡⲇⲁⲓⲙⲱⲛⲓⲟⲛ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓ ⲧⲉⲥϣⲉⲉⲣⲉ
Mama huyo alikuwa Mgiriki, mwenyeji wa Sirofoinike. Basi, akamwomba Yesu amtoe binti yake pepo mchafu.
Yesu akamwambia, “Kwanza watoto washibe; kwa maana si vizuri kuchukua chakula cha watoto na kuwatupia mbwa.”
28 ⲕ̅ⲏ̅ ⲛⲧⲟⲥ ⲇⲉ ⲁⲥⲟⲩⲱϣⲃ ⲉⲥϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲁϥ ϫⲉ ⲥⲉ ⲡϫⲟⲉⲓⲥ ⲛⲕⲉⲟⲩϩⲟⲟⲣ ϣⲁⲩⲟⲩⲱⲙ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ ⲛⲥⲣⲉϥⲣⲓϥⲉ ϩⲁⲧⲉⲧⲣⲁⲡⲉⲍⲁ ⲛⲛϣⲏⲣⲉ
Lakini huyo mama akasema, “Sawa, Bwana, lakini hata mbwa walio chini ya meza hula makombo ya watoto.”
Yesu akamwambia, “Kwa sababu ya neno hilo, nenda. Pepo amemtoka binti yako!”
Basi, akaenda nyumbani kwake, akamkuta mtoto amelala kitandani, na pepo amekwisha mtoka.
31 ⲗ̅ⲁ̅ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲉⲓ ⲟⲛ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲛ ⲛⲧⲟϣ ⲛⲧⲩⲣⲟⲥ ⲁϥⲃⲱⲕ ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲛ ⲥⲓⲇⲱⲛ ⲉⲑⲁⲗⲁⲥⲥⲁ ⲛⲧⲅⲁⲗⲓⲗⲁⲓⲁ ϩⲛ ⲧⲙⲏⲧⲉ ⲛⲛⲧⲟϣ ⲛⲧⲇⲉⲕⲁⲡⲟⲗⲓⲥ
Kisha Yesu aliondoka wilayani Tiro, akapitia Sidoni, akafika ziwa Galilaya kwa kupitia nchi ya Dekapoli.
Basi, wakamletea bubu-kiziwi, wakamwomba amwekee mikono.
33 ⲗ̅ⲅ̅ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲛⲧϥ ⲇⲉ ⲉⲃⲟⲗ ⲟⲩⲧⲉⲡⲙⲏⲏϣⲉ ⲁϥϫⲓⲧϥ ⲉⲩⲥⲁ ⲁϥⲛⲉϫⲛⲉϥⲧⲏⲏⲃⲉ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉⲛⲉϥⲙⲁⲁϫⲉ ⲁⲩⲱ ⲛⲧⲉⲣⲉϥⲛⲉϫⲧⲁϥ ⲉϩⲟⲩⲛ ⲉϩⲣⲁϥ ⲁϥϫⲱϩ ⲉⲡⲉϥⲗⲁⲥ
Yesu akamtenga na umati wa watu, akamtia vidole masikioni, akatema mate na kumgusa ulimi.
Kisha akatazama juu mbinguni, akapiga kite, akamwambia, “Efatha,” maana yake, “Funguka.”
Mara masikio yake yakafunguka na ulimi wake ukafunguliwa, akaanza kusema sawasawa.
Yesu akawaamuru wasimwambie mtu juu ya jambo hilo. Lakini kadiri alivyowakataza, ndivyo walivyozidi kutangaza habari hiyo.
37 ⲗ̅ⲍ̅ ⲁⲩⲱ ⲛⲉⲩⲣϣⲡⲏⲣⲉ ⲉⲙⲁⲧⲉ ⲉⲩϫⲱ ⲙⲙⲟⲥ ϫⲉ ⲕⲁⲗⲱⲥ ϩⲱⲃ ⲛⲓⲙ ⲁϥⲁⲁⲩ ϩⲱⲥⲧⲉ ⲛϥⲧⲉⲛⲕⲉⲁⲗ ⲥⲱⲧⲙ ⲁⲩⲱ ⲛⲉⲙⲡⲟ ⲛϥⲧⲣⲉⲩϣⲁϫⲉ
Watu walishangaa sana, wakasema, “Amefanya yote vyema: amewajalia viziwi kusikia, na bubu kusema!”
