< Matayo 23 >
1 Nipele, Che Yesu ŵausalile mpingo wa ŵandu ni ŵakulijiganya ŵao kuti,
Alors Jésus parla au peuple et à ses disciples,
2 “Ŵakwiganya malajisyo ni Mafalisayo akwete ukombole wa kusala uchenene Malajisyo.
Disant: C’est sur la chaire de Moïse que sont assis les scribes et les pharisiens.
3 Kwalye ligongo lyo mpikanichisye ni kutenda chachili chose chichansalile. Nambo nkasyasya isambo yao, pakuŵa ngakutenda yele yakuisala yo.
Ainsi, tout ce qu’ils vous disent, observez-le et faites-le, mais n’agissez pas selon leurs œuvres; car ils disent et ne font pas.
4 Akutaŵanga misigo jakutopela ni kwatwika ŵandu mmakoyo, nambo ŵele achinsyene wo ngakusaka atamuno kukwaya ni chala.
Ils attachent des fardeaux pesants et qu’on ne peut porter; et ils les mettent sur les épaules des hommes; mais ils ne veulent pas même les remuer du doigt.
5 Ŵanyawo akugatenda masengo gao gose kuti apate kuloleka ni ŵandu. Akuwala indu yailembekwe malembelo ga malajisyo pachanya meeso ni konjechesya ukulu wa nguo syao kuti aloleche ali ŵandu ŵa Akunnungu.
Ils font toutes leurs œuvres pour être vus des hommes; car ils portent de très larges phylactères, et des franges fort longues.
6 Ikwanonyela kutama peuto pa kuchimbichikwa mu indimba ni itengu ya kuchimbichikwa mmajumba ga kupopelela.
Ils aiment les premières places dans les festins et les premiers sièges dans les synagogues,
7 Ikwanonyela kwakomasya kwa kwachimbichisya pa kusumichisya malonda ni kusaka ŵandu ŵaŵilanje, ‘Jwakwiganya.’
Les salutations dans les places publiques, et à être appelés maîtres par les hommes.
8 Nambo ŵanyamwe nkaŵilanjikwa ‘Jwakwiganya,’ pakuŵa jwakwiganya jwenu ali jumo pe, ni wose ndi achalongo.
Pour vous, ne veuillez pas être appelés maîtres; car un seul est votre maître, et vous êtes tous frères.
9 Atamuno ngasimummilanga mundu ‘Atati’ pa chilambo pano, pakuŵa Atati ŵetu ali ŵamo pe, ŵaali kwinani.
Et n’appelez sur la terre personne votre père; car un seul est votre Père, lequel est dans les cieux.
10 Atamuno ngasimmilanjikwa ‘ilongola’ pakuŵa chilongola jwenu ali jumo pe, yaani Kilisito.
Qu’on ne vous appelle point non plus maîtres; parce qu’un seul est votre maître, le Christ.
11 Nombe jwali jwankulungwa jwenu chaaŵe katumetume jwenu.
Celui qui est le plus grand parmi vous, sera votre serviteur.
12 Jwakulikwesya chatuluswe ni jwakulitulusya chachikweswa.
Car quiconque s’exaltera, sera humilié; et quiconque s’humiliera, sera exalté.
13 “Ulaje uwe kukwenu ŵakwiganya Malajisyo ni Mafalisayo, ŵaulamba! Pakuŵa nkuugala nnango wa Umwenye wa kwinani mmbujo pa ŵandu. Ni ŵanyamwe mwachinsyene ngankwinjila, atamuno ngankwaleka ŵakusaka kwinjila ajinjile.
Mais malheur à vous, scribes et pharisiens hypocrites, parce que vous fermez aux hommes le royaume des cieux. Vous n’entrez pas vous-mêmes, et vous ne souffrez pas que les autres entrent.
14 Ulaje uwe kukwenu ŵakwiganya Malajisyo ni Mafalisayo, ŵaulamba! Nkwasumula ŵawililwe ni achiŵankwawo ipanje yao nchilitendaga ŵandu ŵambone nkupopela mapopelo gamaleu, kwa lye ligongo lyo kulaga kwenu chikuŵe kwakukulungwa nnope.
Malheur à vous, scribes et pharisiens hypocrites, parce que sous le prétexte de vos longues prières, vous dévorez les maisons des veuves: c’est pour cela que vous subirez un jugement plus rigoureux.
15 “Ulaje uwe kukwenu ŵakwiganya Malajisyo ni Mafalisayo, ŵaulamba! Pakuŵa nkutaŵa ulendo mu bahali ni pa chilambo kuti nkombole kuntenda namose mundu jumo aŵe jwa kunkuya mwanya. Pankumpata, nkuntenda aŵe mundu jwakwinjila ku jehanamu kumpunda mwachinsyene. (Geenna )
Malheur à vous, scribes et pharisiens hypocrites, parce que vous parcourez la mer et la terre pour faire un prosélyte; et quand il est fait, vous faites de lui un fils de la géhenne deux fois plus que vous. (Geenna )
16 “Ulaje uwe kukwenu ilongola ŵangalola! Ŵanyamwe nkutinji mundu alumbililaga kwa Nyuumba ja Akunnungu, kwele kulumbila ko ngaŵa chindu, nambo alumbililaga kwa sahabu ja Nyuumba ja Akunnungu, kwele kulumbilila ko kukwakanganichisya kuchitenda chalumbilile.
Malheur à vous, guides aveugles, qui dites: Quiconque jure par le temple, ce n’est rien; mais quiconque jure par l’or du temple, doit ce qu’il a juré.
17 Ŵanyamwe ŵangalola ŵakuloŵela! Chapi chachili cha malumbo nnope, sahabu pane Nyuumba ja Akunnungu jajikujitenda sahabu jiŵe jeswela?
Insensés et aveugles, lequel est le plus grand, l’or ou le temple qui sanctifie l’or?
18 Sooni nkutinji mundu alumbililaga pa chilisa ngaŵa chindu, nambo alumbilaga nkujikolanga mbopesi jajili pa chilisa, kwele kulumbilila ko kukwakanganichisya kuchitenda chalumbilile.
Et quiconque jure par l’autel, ce n’est rien: mais quiconque jure par l’offrande déposée sur l’autel, est engagé.
19 Ŵanyamwe ŵangalola! Ana kulumbilila chi kwakuli kwamalumbo nnope, kwa mbopesi pane kwa chilisa chachikujitenda mbopesi jiŵe jeswela?
Aveugles, lequel est le plus grand, l’offrande ou l’autel qui sanctifie l’offrande?
20 Jwakulumbila kwa chilisa akulumbilila kwa chele chilisa cho, ni kwa chose chachili pachanya pakwe.
Celui donc qui jure par l’autel, jure par lui et par tout ce qui est dessus lui.
21 Ni jwakulumbila kwa Nyuumba ja Akunnungu akulumbilila kwa Nyuumba ja Akunnungu ni kwa jwele jwakutama nkati mo.
Et quiconque jure par le temple, jure par lui et par celui dont il est la demeure.
22 Nombe jwakulumbila kwa kwinani akulumbilila kwa chitengu cha Umwenye wa Akunnungu, ni kwa jwele jwakutama pachanya pakwe.
Et celui qui jure par le ciel, jure par le trône de Dieu et par celui qui y est assis.
23 “Ulaje uwe kukwenu ŵakwiganya Malajisyo ni Mafalisayo, ŵaulamba! Nkupochela mbopesi kwa ŵandu, atamuno pa masamba ga kununjila, ni bisali ni jila, nkuileka indu yekulungwa yailajichikwe ni Malajisyo mpela ila kupanganya yaikwanonyelesya Akunnungu ni chanasa ni chikulupi. Gelega ni gankusachilwa kugakamulisya pangagaliŵalila gane.
Malheur à vous, pharisiens et scribes hypocrites, qui payez la dîme de la menthe et de l’aneth et du cumin, et qui négligez les choses les plus graves de la loi, la justice, la miséricorde et la foi; il fallait faire ceci, et ne pas omettre cela.
24 ilongola ŵangalola! Nkujityosya membe mu yakung'wa, nambo nkuchimila chinyama chachikuŵilanjikwa ngamia!
Guides aveugles, qui employez un filtre pour le moucheron, et qui avalez le chameau.
25 “Ulaje uwe kukwenu ŵakwiganya Malajisyo ni Mafalisayo, ŵaulamba! Nkosya chikombe ni mbale kwa paasa, nambo nkati nkuleka indu impatile kwa wiyi ni nsese.
Malheur à vous, scribes et pharisiens hypocrites, parce que vous nettoyez les dehors de la coupe et du plat, tandis qu’au dedans vous êtes pleins de souillures et de rapine.
26 Ugwe Mfalisayo jwangalola! Njosye chikombe nkati kaje ni paasa chipasalale.
Pharisien aveugle, nettoie d’abord le dedans de la coupe et du plat, afin que le dehors soit net aussi.
27 “Ulaje uwe kukwenu ŵakwiganya Malajisyo ni Mafalisayo, ŵaulamba! Pakuŵa nkulandana ni malembe gagasililwe ni chokaa, nombe kwa paasa gakuwoneka kuŵa gambone, nambo nkati mwakwe gagumbele maupa ga ŵawe ni usakwa wejinji.
Malheur à vous, scribes et pharisiens hypocrites, parce que vous ressemblez à des sépulcres blanchis, qui au dehors paraissent beaux aux hommes, mais au dedans sont pleins d’ossements de morts et de toute sorte de pourriture.
28 Iyoyopeyo ni ŵanyamwe kwa paasa nkuoneka ni ŵandu kuŵa ŵambone nambo nkati ngumbele ulamba ni ungalimate.
Ainsi vous aussi, au dehors, vous paraissez justes aux hommes; mais au dedans vous êtes pleins d’hypocrisie et d’iniquité.
29 “Ulaje uwe kukwenu ŵakwiganya Malajisyo ni Mafalisayo, ŵaulamba! Nkugumba malembe ga ŵakulondola ŵa Akunnungu ni kugasalalisya malembe ga ŵandu ŵambone.
Malheur à vous, scribes et pharisiens hypocrites, qui bâtissez les tombeaux des prophètes, ornez les monuments des justes,
30 Nkutinji, ‘Tukaapali kalakala katema ka achambuje ŵetu, ngatukaŵe pamo mmaulajo ga ŵakulondola ŵa Akunnungu!’
Et qui dites: Si nous avions été du temps de nos pères, nous n’aurions pas été complices avec eux du sang des prophètes.
31 Kwakuŵecheta yeleyo nkulilosya mwachinsyene kuti ŵanyamwe ndi achiŵana ŵa aŵala ŵaŵauleje ŵakulondola ŵa Akunnungu.
Ainsi vous êtes à vous-mêmes un témoignage que vous êtes les fils de ceux qui ont tué les prophètes.
32 Hayaga, mmalichisye masengo gaŵachokwele achambuje ŵenu!
Comblez donc aussi la mesure de vos pères.
33 Ŵanyamwe ŵa uŵelesi wa lijoka lya sumu! Chimmutuche chinauli ulamusi wa ku jehanamu? (Geenna )
Serpents, races de vipères, comment fuirez-vous le jugement de la géhenne? (Geenna )
34 Nipele lye ligongo lyo une ngumpelechela ŵanyamwe ŵakulondola ŵa Akunnungu, ŵandu ŵa lunda ni ŵakwiganya malajisyo, ŵane mwa ŵanyawo chimwaulaje ni kwaŵamba pa nsalaba, ni ŵane chimwapute ibokola mmajumba genu ga kupopelela ni kwasosa mmisi jinajose.
C’est pourquoi voici que moi-même je vous envoie des prophètes, des sages et des docteurs; vous tuerez et crucifierez les uns, et vous en flagellerez d’autres dans vos synagogues, et vous les poursuivrez de ville eu ville:
35 Nipele chileŵo chichiŵe kukwenu kwa ligongo lya miasi ja ŵandu ŵambone jajijitiche mu chilambo muno. Elo chitandile chiwa chi che Habili jwanganakola chileŵo mpaka chi che Sakalia, mwana ju che Balakia, jumwammuleje pa Nyuumba ja Akunnungu pasikati ja papaswela ni chilisa.
Afin que retombe sur vous tout le sang innocent qui a été versé sur la terre, depuis le sang du juste Abel jusqu’au sang de Zacharie, fils de Barachie, que vous avez tué entre le temple et l’autel.
36 Isyene ngunsalila kuti, ŵandu ŵa uŵelesi u chalamulikwe kwa ligongo lya indu yi.
En vérité je vous dis: Tout ceci viendra sur cette génération.
37 “Yelusalemu! Ugwe Yelusalemu! Nkwaulaga ŵakulondola ŵa Akunnungu ni kwaputa maganga ŵelewo ŵaŵatumikwe kukwenu. Ana kalingwa nasachile kwasonganganya achiŵana ŵenu, mpela nguku ijikuti pakwasonganganya achiŵanagwe kusi kwa mapapiko gakwe, nambo mwakanile.
Jérusalem, Jérusalem, qui tues les prophètes et lapides ceux qui te sont envoyés, combien de fois ai-je voulu rassembler tes enfants comme une poule rassemble ses petits sous ses ailes, et tu n’as pas voulu?
38 Ayaga nipele, nyuumba jenu chijisigale lisame pe.
Voilà que votre maison vous sera laissée déserte.
39 Ngunsalila, ngamuumona sooni mpaka pachinchiti, ‘Akole upile jwele jwakwika mu liina lya Ambuje.’”
Car je vous le dis, vous ne me verrez plus, jusqu’à ce que vous disiez: Béni celui qui vient au nom du Seigneur!