< Maliko 6 >
1 Che Yesu ŵatyosile pepala, ŵalongene ni ŵakulijiganya ŵao ni kwaula ku nsinda wakwe.
Ele saiu de lá. Ele entrou em seu próprio país, e seus discípulos o seguiram.
2 Palyaiche Lyuŵa lya Kupumulila, Che Yesu ŵatandite kwiganya mu nyuumba ja kusimanilana Ŵayahudi. Ŵandu ŵajinji ŵaŵampilikene ŵasimosile achitiji, “Ana apatile kwapi yele indu yakuisala yi? Ana apatile kwapi lunda lu mundu ju mpaka akombole kuitendekanya yakusimonjeka?
Quando chegou o sábado, ele começou a ensinar na sinagoga, e muitos o ouviam espantados, dizendo: “Onde este homem conseguiu estas coisas?” e: “Qual é a sabedoria que é dada a este homem, que obras tão poderosas acontecem por suas mãos?
3 Ana aju ngaŵa jwakusepa jula, mwana ju che Maliamu ni achapwakwe ngaŵa che Yakobo ni che Yusufu ni che Yuda ni che Simoni? Ana achalumbugwe ngakutamanga papapa pamangwetu pa?” Kwa yele ŵankanile.
Não é este o carpinteiro, o filho de Maria e irmão de Tiago, Joses, Judá e Simão? As irmãs dele não estão aqui conosco?” Então, elas ficaram ofendidas com ele.
4 Nambo Che Yesu ŵaasalile, “Jwakulondola jwa Akunnungu akuchimbichikwa papalipose, nambo ngakuchimbichikwa mchilambo chakwe ni mwa achalongo achinjakwe ni kwa ŵandu ŵaali mu nyuumba jakwe.”
Jesus lhes disse: “Um profeta não está sem honra, exceto em seu próprio país, e entre seus próprios parentes, e em sua própria casa”.
5 Che Yesu nganakombola kuitendekanya indu yakusimosya pa Nasaleti po, nambo nganatupa ŵakulwala ŵaŵaasajichile makono ni kwalamya.
Ele não podia fazer ali nenhum trabalho poderoso, a não ser impor suas mãos a uns poucos doentes e curá-los.
6 Nombejo ŵasimosile nnope, ligongo ŵandu ŵa kweleko wo nganakulupililanga. Nipele Che Yesu ŵasyungwile mmisinda ja pachiŵandi ni pepala ni kwajiganya ŵandu.
Ele se maravilhou por causa da incredulidade deles. Ele andou pelas aldeias ensinando.
7 Che Yesu ŵaaŵilasile ŵakulijiganya ŵao likumi ni ŵaŵili ŵala, ŵatandite kwatuma ŵaŵili ŵaŵili ni kwapa ukombole wa kugakoposya masoka.
Ele chamou para si os doze, e começou a enviá-los dois a dois; e deu-lhes autoridade sobre os espíritos imundos.
8 Ni ŵaasalile, “Ngasinjigala chindu chachilichose mu ulendo ikaŵe nkongojo pe. Ngasinjigala chakulya chachilichose atamuno nsaku atamuno mbiya.
Ele lhes ordenou que não levassem nada para sua viagem, exceto apenas um bastão: sem pão, sem carteira, sem dinheiro na bolsa,
9 Mbwale italawanda nambo ngasinjigala mwinjilo wine.
mas que usassem sandálias, e não colocassem duas túnicas.
10 Papalipose pachampochele nnonjele mmomo mpaka pachintyoche pelepo.
Ele lhes disse: “Onde quer que você entre em uma casa, fique lá até que saia de lá”.
11 Papalipose pachankane kumpochela ni kukana kumpilikanila, ntyoche pelepo nchikung'undaga luundu mmakongolo mwenu, kulosya kuti nkwajamuka, pakuŵa akanile kuupochela utenga wa Akunnungu.”
Quem quer que não o receba nem o ouça, ao sair de lá, sacode a poeira que está debaixo de seus pés para um testemunho contra eles. Certamente, eu lhes digo, será mais tolerável para Sodoma e Gomorra no dia do julgamento do que para aquela cidade”!
12 Nipele ŵatyosile, ŵaalalichile ŵandu aleche sambi syao.
Eles saíram e pregaram que as pessoas deveriam se arrepender.
13 Ŵagakopwesye masoka gamajinji, sooni ŵaapakesye mauta ŵakulwala ŵajinji ni kwalamya.
Expulsaram muitos demônios e ungiram muitos com óleo que estavam doentes e os curaram.
14 Mwenye che Helode ŵasipikene ngani syo, pakuŵa liina li Che Yesu lyamanyiche papalipose. Ŵandu ŵampepe ŵatite, “Mundu ju ali che Yohana Jwakubatisya, asyuchile! Kwaligongo lyo akwete machili ga kupanganya yakusimonjeka.”
O rei Herodes ouviu isto, pois seu nome se tornara conhecido, e disse: “João Batista ressuscitou dos mortos, e por isso estes poderes estão em ação nele”.
15 Nambo ŵane ŵatite, “Mundu ju ali che Elia.” Nombe ŵane ŵatite, “Ali jwakulondola jwa Akunnungu mpela aŵala ŵakulondola ŵa kalakala.”
Mas outros disseram: “Ele é Elias”. Outros diziam: “Ele é um profeta, ou como um dos profetas”.
16 Nambo che Helode paŵapilikene yeleyi, ŵatite, “Jweleju ali che Yohana Jwakubatisya junankatile ntwe, asyuchile!”
Mas Herodes, ao ouvir isto, disse: “Este é João, a quem eu decapitei”. Ele ressuscitou dos mortos”.
17 Che Helode ŵaganisisye yeleyo pakuŵa, kundanda ko ŵaalajisye ŵandu kuti ŵakamule che Yohana ni kwataŵa mu nyuumba jakutaŵilwa ŵandu. Che Helode ŵatesile yeleyo ligongo ŵalombile che Helodia juŵaliji ŵankwakwe che Filipo mpwakwe.
Pois o próprio Herodes havia enviado e prendido João e o amarrou na prisão por causa de Herodíades, a esposa de seu irmão Felipe, pois ele havia se casado com ela.
18 Che Yohana Ŵakubatisya ŵaasalilaga che Helode, “Ngaikuŵajilwa mmwe kwalomba ŵankwakwe mpwenu.”
Pois João tinha dito a Herodes: “Não é lícito para você ter a esposa de seu irmão”.
19 Nipele che Helodia, ŵankwakwe mwenye, ŵanchimile nnope che Yohana, ŵasachile kwaulaga, nambo nganakombola.
Herodíades se colocou contra ele e desejava matá-lo, mas não podia,
20 Che Helode ŵanjogopaga che Yohana pakuŵa ŵaimanyilile kuti ŵaliji jwambone ni jwanswela, kwapele ŵanlindilile. Che Helode yaanonyelaga kwapilikanila che Yohana, nachiŵamuno yaapetekaga ntima kwannope paŵamalisyaga kwapikanila.
pois Herodes temia João, sabendo que ele era um homem justo e santo, e o mantinha seguro. Quando o ouviu, ele fez muitas coisas, e o ouviu com alegria.
21 Nambo lyuŵa limo, che Helodia ŵapatile lipesa pa lyuŵa lyakumbuchila kupagwa kwa che Helode. Che Helode ŵaapanganyichisye chindimba achakulu ŵa nkungulu wakwe, achakulu ŵa ŵandu ŵangondo ni ilongola ŵa chilambo cha ku Galilaya.
Então chegou um dia conveniente quando Herodes, em seu aniversário, fez um jantar para seus nobres, os altos oficiais e os chefes da Galiléia.
22 Nipele, mwali ju che Helodia ŵajinjile, ŵatyasile ni kunnonyelesya kwannope mwenye che Helode ni achalendo ŵakwe. Mwenye che Helode ŵansalile mwali jula, “Mumende chachilichose chinkuchisaka, chinampe.”
Quando a própria filha de Herodíades entrou e dançou, ela agradou a Herodes e aos que estavam sentados com ele. O rei disse à jovem: “Pergunte-me o que você quiser, e eu lhe darei”.
23 Ni sooni ŵalumbilile, “Chachilichose chachimumende chinampe, atamuno mbindikati ja umwenye wangu.”
Ele jurou-lhe: “Tudo o que me pedirdes, eu vos darei, até a metade do meu reino”.
24 Mwali jo ŵakopweche ni kwaula kwa achikulugwe kukwausya, “Ŵeende chichi?” Achikulugwe ŵajanjile, “Mmende ntwe u che Yohana Jwakubatisya.”
Ela saiu e disse a sua mãe: “O que devo perguntar”? Ela disse: “A cabeça de João Batista”.
25 Mwali jula ŵausile kwa chitema kwa mwenye ni ŵaasalile, “Ngusaka muumbe sambano pejino, ntwe u che Yohana Ŵakubatisya mu mbale.”
Ela chegou imediatamente com pressa ao rei e pediu: “Quero que me dê agora mesmo a cabeça de João Batista em uma bandeja”.
26 Mwenye jula ŵasupwiche nnope, nambo pakuŵa ŵanlumbilile paujo pa achalendo ŵakwe, nganakombola kunkanila.
O rei estava extremamente arrependido, mas por causa de seus juramentos e de seus convidados para o jantar, ele não desejava recusá-la.
27 Papopo mwenye ŵantumile jwangondo akajigale ntwe u che Yohana. Jwangondo ŵajawile mu nyuumba jakutaŵilwa ŵandu ni kwakata che Yohana ntwe.
Imediatamente o rei enviou um soldado de sua guarda e mandou trazer a cabeça de João; e ele foi e o decapitou na prisão,
28 Ŵaichenawo ntwe ula mu mbale ni kumpa mwali, nombejo ŵampele achikulugwe.
e trouxe sua cabeça numa bandeja, e a deu à jovem senhora; e a jovem senhora a deu à mãe.
29 Ŵakulijiganya ŵa che Yohana paŵajipilikene ngani jo, ŵapite kukwigala chiilu chakwe ni kuchisika.
Quando seus discípulos ouviram isto, vieram, pegaram seu cadáver e o colocaram em um túmulo.
30 Achinduna ŵala ŵausile ku ulendo wao ni kunsalila Che Yesu yose iŵaitesile ni iŵaijigenye.
Os apóstolos se reuniram a Jesus, e lhe disseram todas as coisas, o que quer que tivessem feito e o que quer que tivessem ensinado.
31 Che Yesu ŵaasalile, “Tujaule peuto pangali ŵandu kuti nkapumulile.” Ŵaŵechete yeleyo ligongo kwaliji kwana ŵandu ŵajinji ŵaŵaikaga ni kutyoka, namose Che Yesu ni ŵakulijiganya ŵakwe nganapatanga lipesa lyakuti alyanje.
Ele lhes disse: “Vinde para um lugar deserto e descansai um pouco”. Pois havia muitos que iam e vinham, e eles não tinham tanto lazer a ponto de comer.
32 Nipele ŵajinjile mu ngalaŵa achinsyene pe kwaula peuto pangali ŵandu.
Eles foram embora no barco para um lugar deserto sozinhos.
33 Nambo ŵandu ŵajinji ŵaaweni paŵajaulaga po, ni ŵamanyilile. Nipele ŵandu ŵajinji ŵaumile misi jose ŵautuchile ni ŵalongolele kwika kwiuto kula, Che Yesu ni ŵakulijiganya ŵao akanaiche.
Eles os viram indo, e muitos o reconheceram e correram para lá a pé de todas as cidades. Chegaram antes deles e se reuniram a ele.
34 Paŵatulwiche mu ngalaŵa, Che Yesu ŵauweni mpingo wekulungwa wa ŵandu, ŵaukolele chanasa ligongo ŵaliji mpela ngondolo syangali ni jwakuchinga ni ŵatandite kwajiganya indu yejinji.
Jesus saiu, viu uma grande multidão, e teve compaixão deles porque eram como ovelhas sem pastor; e começou a ensinar-lhes muitas coisas.
35 Palyaiche ligulo ŵakulijiganya ŵaajaulile Che Yesu ni kwasalila, “Sambano kuswele ni sooni mutuli muno mwipululu.
Quando já era tarde, seus discípulos vieram até ele e disseram: “Este lugar está deserto, e já é tarde”.
36 Mwalanje ŵandu ŵa ajaulangane mmisinda jajiŵandichile pane mmigunda, akalisumile yakulya.”
Mande-os embora, para que possam ir para o país e aldeias vizinhas e comprar pão para si, pois não têm nada para comer”.
37 Nambo Che Yesu ŵatite, “Ŵanyamwe mwape chakulya alyanje.” Ŵanyawo ŵausisye, “Ana nkusaka tukasume mikate kwa mbiya syasijinji syanti yele, ni kwapa alyanje?”
Mas ele lhes respondeu: “Você lhes dá algo para comer”. Eles lhe perguntaram: “Devemos ir comprar duzentos denários de pão e dar-lhes algo para comer?”
38 Nambo Che Yesu ŵausisye, “Nkwete mikate jilingwa? Njaule nkalole.” Paŵajawile kukulola ni ŵansalile, “Jipali mikate nsano ni somba siŵili.”
Ele disse a eles: “Quantos pães você tem? Vá ver”. Quando souberam, eles disseram: “Cinco, e dois peixes”.
39 Che Yesu ŵaasalile ŵakulijiganya ŵao ŵatamiche ŵandu wo pa manyasi gamaŵisi mipingo mipingo.
Ele lhes ordenou que todos se sentassem em grupos na grama verde.
40 Nombewo ŵatemi mmipingo ja ŵandu mia moja ni ja ŵandu hansini.
Eles se sentaram em fileiras, por centenas e por cinqüenta.
41 Nipele Che Yesu ŵajigele mikate nsano jila pamo ni somba siŵili sila. Ŵalolite kwinani ni kwatogolela Akunnungu ni kujigaŵanya mikate jila. Ni ŵapele ŵakulijiganya ŵao kuti ŵagaŵanyichisye ŵandu. Ilaila ŵagaŵilenye ŵandu wose somba siŵili sila.
Ele pegou os cinco pães e os dois peixes; e olhando para o céu, abençoou e partiu os pães, e deu a seus discípulos para colocá-los diante deles, e dividiu os dois peixes entre todos eles.
42 Ŵandu wose ŵalile ni kwikuta.
Todos comeram e foram saciados.
43 Nipele ŵakulijiganya ŵakumbikenye sigasi sya mikate ni somba, ŵagumbesye itundu kumi na mbili.
Levantaram doze cestas cheias de pedaços quebrados e também dos peixes.
44 Achalume ŵaŵalile mikate jo ŵaliji mianda nsano.
Os que comeram os pães eram cinco mil homens.
45 Papopo Che Yesu ŵaasalile ŵakulijiganya ŵao ajinjilanje mu ngalaŵa alongolele ku Besesaida kwakuli peesi litanda. Nombejo ŵasigalile kuti aulanje mpingo wa ŵandu ula.
Imediatamente ele fez com que seus discípulos entrassem no barco e fossem para o outro lado, para Betsaida, enquanto ele mesmo mandava a multidão embora.
46 Paŵamasile kwalanga ŵandu, Che Yesu ŵakwesile kwitumbi kukupopela.
Depois de tê-los despedido, ele subiu a montanha para rezar.
47 Palyaiche ligulo, ngalaŵa jila jaliji pambindikati litanda, katema ko Che Yesu ŵaliji jikape kunsanga.
Quando chegou a noite, o barco estava no meio do mar, e ele estava sozinho em terra.
48 Nipele ŵaweni ŵakulijiganya ŵao ŵala achilagaga mu ngalaŵa, ligongo mbungo jaliji jininkwaputa. Kuninkucha Che Yesu ŵaŵandichile achendaga pachanya meesi ni ŵalitesile akwapelenganya.
Vendo-os aflitos no remo, pois o vento era contrário a eles, por volta da quarta vigília da noite ele veio até eles, caminhando sobre o mar; e ele teria passado por eles,
49 Nambo ŵakulijiganya ŵala paŵammweni ali nkwenda pachanya meesi, ŵaganisisye lilaika, ni ŵatandite gumilanga.
mas eles, quando o viram caminhando sobre o mar, supuseram que era um fantasma, e gritaram;
50 Pakuŵa wose paŵambweni ŵajogwepe nnope. Papopo Che Yesu ŵaasalile, “Muusimane ntima, ndili une, kasinjogopanga.”
pois todos eles o viram e ficaram perturbados. Mas ele imediatamente falou com eles e lhes disse: “Animem-se! Sou eu! Não tenham medo”.
51 Nipele ŵajinjile mu ngalaŵa jiŵaliji ŵakulijiganya ŵao mula ni mbungo jatulele. Ŵakulijiganya ŵasimosile nnope,
Ele entrou no barco com eles; e o vento cessou, e eles ficaram muito admirados entre si, e maravilhados;
52 ligongo, ŵaliji akanamanyilile chatesile Che Yesu nkati mikate jila, pakuŵa mitima jao jatopelwe kumanyilila.
pois não tinham entendido sobre os pães, mas seus corações estavam endurecidos.
53 Che Yesu pamo ni ŵakulijiganya ŵao ŵajombweche litanda, ŵaiche ku Genesaleti, pelepo ŵajijimiche ngalaŵa jao.
Quando atravessaram, eles chegaram a Gennesaret e atracaram na costa.
54 Paŵakopweche mu ngalaŵa, papopo ŵandu ŵaamanyilile Che Yesu.
Quando saíram do barco, imediatamente as pessoas o reconheceram,
55 Nipele ŵautwiche achisyungulaga pachilambo pose, ni kutanda kwajigalanga ŵakulwala ali agonile mmigono jao, ni kwajausya kulikose kuŵapilikene kuti Che Yesu ali kweleko.
e correram por toda aquela região, e começaram a trazer aqueles que estavam doentes em suas esteiras para onde ouviram dizer que ele estava.
56 Kulikose kuŵajawile Che Yesu, mmisinda, mmisi ni mmigunda, ŵandu ŵaliji nkwagoneka ŵakulwala peuto pakusumichisya malonda, ŵachondelele Che Yesu kuti ŵakulwala ŵakwaye namose luminiko lwa mwinjilo wao. Ni wose ŵaŵakwaiye ŵalamile.
Onde quer que ele entrasse em aldeias, ou em cidades, ou no campo - eles colocavam os doentes nos mercados e imploravam para que eles pudessem tocar a franja de sua roupa; e todos os que o tocavam ficavam bem.