< Maliko 15 >
1 Kundaŵi pe, achakulu ŵambopesi ni achachekulu ni ŵakwiganya Malajisyo, pamo ni Nkungulu wose, ŵatemi, ŵajilene kunjausya Che Yesu ku che Pilato. Nipele ŵantaŵile, ni kunjausya ku che Pilato.
De manhã cedo, os principais sacerdotes se reuniram com os anciãos, os professores da lei que Deus tinha dado a Moisés e [demais ]membros do conselho judaico, [para tirarem a sorte de Jesus. Os guardas] amarraram Jesus e levaram embora; depois entregaram Jesus a Pilatos, [o romano que governava a Judeia. ]
2 Che Pilato ŵammusisye Che Yesu, “Ana mmweji ndi mwenye jwa Ŵayahudi?” Che Yesu ŵajanjile, “Elo, mpela mmwejo intite pakuŵecheta.”
Pilatos perguntou a Jesus: -Você é o rei que [governa ]os judeus? Jesus respondeu: -Você mesmo afirmou isso.
3 Achakulu ŵambopesi ŵaŵechetele Che Yesu maloŵe gamajinji.
Então os principais sacerdotes alegaram que Jesus tinha feito muita coisa ruim.
4 Che Pilato ŵammusisye sooni Che Yesu, “Ana ngakwanga chachili chose? Mpilikane maloŵe gose gakummechetela ga.”
Pilatos perguntou novamente: -Você não tem nada a dizer? Escute todas as acusações que fazem [contra você]!
5 Nambo Che Yesu nganajanga liloŵe, mpaka che Pilato ŵasimosile.
Mas Jesus não disse mais nada; Pilatos, portanto, ficou bem admirado.
6 Pa katema ka chindimba cha Pasaka, che Pilato ŵasyoŵelele kwagopolela jwataŵikwe juŵansachile ŵandu.
[Todos os anos], durante a celebração da festa [judaica chamada ]Páscoa, [Pilatos ]costumava soltar um preso. Especificamente, costumava soltar um preso indicado pelo povo.
7 Kwaliji ni jwataŵikwe jumo, liina lyakwe che Balaba, juŵaliji ataŵikwe pamo ni ŵandu ŵane ŵaŵatandisye utindiganyo ni kwaulaga ŵandu ŵane.
Bom, naquela altura havia um homem chamado Barrabás, que foi preso com outros elementos. Eles tinham assassinado algumas pessoas durante uma revolta contra os romanos, que governavam o país.
8 Mpingo wa ŵandu waichilile che Pilato, ŵatandite kwaŵenda ŵapanganyichisye mpela iŵatendaga.
Uma multidão se aproximou de Pilatos, pedindo para ele soltar alguém, como sempre fazia durante os dias da festa judaica da Páscoa.
9 Che Pilato ŵausisye, “Ana nkusaka nangopolele Mwenye jwa Ŵayahudi?”
Pilatos respondeu: -Vocês querem que eu lhes solte [o homem que o povo chama ]o rei [que governa ]os judeus?
10 Che Pilato ŵatite yeleyo pakuŵa ŵaimanyilile kuti, achakulu ŵambopesi ŵannyichisye Che Yesu kukwao ligongo lya kwakolela wiu.
Ele perguntou isso porque sabia que os principais sacerdotes tinham entregado Jesus a ele por causa da inveja que tinham dele, [pois muitas pessoas estavam se tornando discípulos de Jesus. ]
11 Nambo achakulu ŵambopesi ŵala, ŵachisisye ŵandu ŵaŵende che Pilato ŵagopolele che Balaba pamalo pa Che Yesu.
Mas os principais sacerdotes instigaram a multidão a [pedir ]que Pilatos soltasse Barrabás, ao invés [de Jesus].
12 Che Pilato ŵausisye ŵandu sooni, “Sambano, nkusaka naapanganyichisye ichichi aju mundu junkuti Mwenye jwa Ŵayahudi?”
Pilatos disse novamente a eles: -[Se eu soltar Barrabás], o que vocês querem que eu faça com o homem que vocês chamam o rei [que governa ]os judeus?
13 Ŵanyanyisye sooni achitiji, “Mwaŵambe pa nsalaba!”
Então eles gritaram de novo: -[Mande os ]soldados crucificarem Jesus!
14 Nambo che Pilato ŵausisye, “Atesile chakusakala chanti uli?” Nambo ŵanyawo ŵapundile kunyanyisya achitiji, “Mwaŵambe pa nsalaba!”
Então Pilatos disse a eles: -Por que? Ele cometeu algum crime? Mas eles gritaram ainda mais alto: -[Mande os ]soldados crucificá-lo!
15 Che Pilato ŵasachile kwanonyelesya ŵandu, ŵagopolele che Balaba. Nipele ŵalamwile Che Yesu aputikwe mbokola ni kwapa ŵaŵambe pa nsalaba.
Por isso, já que Pilatos queria agradar a multidão, ele lhes soltou Barrabás. Ele [mandou que os soldados ]surrassem Jesus com chicotes contendo pedacinhos metálicos, e [depois de eles surrarem Jesus], Pilatos mandou [os soldados levá-lo embora ]para ser crucificado.
16 Ŵangondo ŵanjawisye Che Yesu pa nsana wa likome li che Pilato, jwankulu jwa chilambo. Ŵausimanisye mpingo wose wa ŵangondo.
Então os soldados levaram Jesus até o pátio [da casa onde morava Pilatos, ]chamada de Pretório, e chamaram o grupo inteiro de soldados.
17 Ŵambwasisye mwinjilo wa sambalau nti mwenye, ŵakolosisye chindu mpela singwa ja miiŵa, ŵambwasisye mu ntwe.
[Depois que os soldados se reuniram], vestiram Jesus com uma capa roxa, [do tipo usado pelos reis]; colocaram na cabeça dele uma coroa feita [de ramos cheios ]de espinhos. [Fizeram isso para zombar dele, fazendo de conta que ele era rei. ]
18 Nipele ŵatandite kunkomasya achitiji, “Kutusimana, Mwenye jwa Ŵayahudi!”
Então saudaram Jesus [como rei, zombando dele e] dizendo: -Viva, Rei dos judeus!
19 Ŵamputile pa ntwe ni lubokola lwa nnasi, ŵansunile mata, ŵantindiŵalile ni kwakotamila.
Batiam repetidas vezes na cabeça dele com uma vara; cuspiam nele e, ajoelhando-se, [fingiam ]homenageá-lo.
20 Paŵamasile kwachembulusya, ŵammusile mwinjilo wa sambalau ni kwawasya iwalo yao. Nipele ŵantyosisye paasa ni kwaŵamba pa nsalaba.
Depois de zombarem dele, tiraram dele a capa roxa e lhe vestiram suas próprias roupas. Então o levaram para fora da cidade para crucificá-lo.
21 Paŵaliji mwitala, ŵasimene ni mundu liina lyao che Simoni, jwa ku Kulene jwaŵaliji atati ŵa che Alekisanda ni che Lufo. Jweleju ŵatyochelaga kunsinda kwinjila mmusi. Ŵangondo ŵankanganichisye atwichile nsalaba uŵajigele Che Yesu ula.
Pelo caminho, os soldados obrigaram um homem chamado Simão a carregar a cruz [para Jesus]. Ele era [da cidade ]de Cirene e era pai de Alexandre e Rufo; ele passava por lá ao voltar do campo para a cidade.
22 Nipele ŵanjigele Che Yesu mpaka peuto papaŵilanjikwe Goligota, malumbo gakwe, “Peuto papakuloleka nti, Chikalakasa cha Ntwe.”
Eles os levaram a um lugar chamado em [língua aramaica ]de Gólgota, que significa “um lugar parecido com uma caveira”.
23 Pelepo, ŵampele divai jewanganye ni ntela waukuŵilanjikwa manemane, nambo Che Yesu ŵakanile kung'wa.
Então, embora tentassem dar a Jesus vinho misturado com um [medicamento chamado] mirra [para que a crucificação não lhe doesse tanto], ele não quis beber.
24 Ŵammambile pa nsalaba ni ŵagaŵene iwalo yakwe kwa kuitendela gudugudu, pakuti alole ŵaani chapate chiwalo chi.
[Alguns soldados tiraram a roupa dele ]e depois o crucificaram. Depois, dividiram suas roupas entre si, jogando [algo semelhante aos ]dados [para determinar ]qual [peça de roupa ]receberia a cada um deles.
25 Jaliji saa tatu kundaŵi paŵammambile pa nsalaba.
Eram nove horas da manhã quando eles crucificaram Jesus.
26 Ni pachanya nsalaba, ŵaŵisile chindu chachilembekwe magambo ga, “MWENYE JWA ŴAYAHUDI.”
[Pregaram na cruz por cima da cabeça de Jesus], uma tabuleta, na qual alguém tinha escrito a acusação contra ele. Estava escrito o seguinte, “O rei que governa os judeus”.
27 Papopopepo ŵaŵambikwe pa misalaba ŵachiswamba ŵaŵili, jwine kundyo ku Che Yesu ni jwine kunchiji.
Eles também crucificaram lá dois homens que tinham roubado à força objetos que pertenciam a outras pessoas. Especificamente, eles crucificaram um deles à direita de Jesus e um à esquerda dele.
28 Yeleyi yamalichisye Malembelo ga Akunnungu gagakuti, “Jwaŵichikwe pamo ni ŵandu ŵangalumbana.”
29 Ŵandu ŵaŵapitaga pelepo ŵapukunyaga mitwe jao ni kwatukana Che Yesu, alinkuti, “Ama! Mmwe ngati mwatiji chinchigumula Nyuumba ja Akunnungu, ni kujitaŵa kwa moŵa gatatu!
As pessoas que por ali passavam insultavam Jesus, balançando a cabeça como se ele fosse um homem vil, e dizendo: -Ah! Você disse, “Vou destruir o templo e construí-lo novamente dentro de três dias”.
30 Sambano, ntuluche pa nsalaba, ndikulupusye mwasyene!”
Se você era capaz de fazer assim, então salve-se agora, descendo da cruz!
31 Iyoyo peyo achakulu ŵambopesi ni ŵakwiganya Malajisyo wala ŵanchembulwisye achisalilanaga, “Ŵakulupwisye ŵandu ŵane, nambo ngakukombola kulikulupusya nsyene!
Os principais sacerdotes, junto com os professores da lei que Deus tinha dado a Moisés, comentavam entre si em tom de zombaria: -Eles [alega ter ]ajudado outras pessoas, mas não pode ajudar-se a si mesmo!
32 Nneche twalole Kilisito, Mwenye jwa Isilaeli! Atuluche etu pa nsalaba po kuti tulole ni kwakulupilila.” Iyoyo peyo ŵandu uŵaŵambikwe pa misalaba chiŵandi ni Che Yesu, ni ŵanyawo nombe ŵaliji nkutukana.
Já que ele disse: “Sou o Messias, o rei que governa o povo de Israel”, então ele deve descer agora da cruz, para que nós vejamos e acreditemos que [o que ele diz é verdade]. E aqueles dois homens que estavam sendo crucificados ao lado dele o insultaram também.
33 Palyaiche lyuŵa pantwe, chilambo chose chaunichikwe ni chipi mpaka saa tisa ja muusi.
Ao meio-dia, a terra inteira ficou escura durante três horas.
34 Saa tisa ja muusi Che Yesu ŵanyanyisye achitiji, “Eloi, Eloi, lama sabakitani?” Malumbo gakwe, “Akunnungu ŵangu, Akunnungu ŵangu, kwachichi munesile?”
Às três horas da tarde, Jesus gritou em voz alta numa mistura das línguas hebraica e aramaica: -Eloí, eloí, lemá sabactani? que quer dizer: -Meu Deus, meu Deus, por que você me abandonou?
35 Aŵala ŵandu ŵane ŵaŵajimi pepala ŵala, paŵapilikene maloŵe go ŵatite, “Mpilikanile! Akwaŵilanga che Elia!”
Quando algumas pessoas que ali ficavam ouviram isso, disseram: -Escutem! Ele está chamando [o profeta ]Elias.
36 Jumo jwao ŵautwiche kukunyoya chindu mpela lidodoki mu divai jakuŵipa, ŵakoleche pa nnasi, ŵambichile Che Yesu pakang'wa, achitiji, “Nneche tulole iŵaga che Elia chaiche kukuntulusya pa nsalaba!”
Uma delas correu para molhar uma esponja em vinho azedo, que colocou na [ponta de uma ]vara e estendeu para Jesus beber o vinho. [Enquanto estava fazendo isso, ]alguém disse: -Esperem! Vamos ver se Elias vem tirá-lo [da cruz].
37 Nipele Che Yesu ŵanyanyisye ni ŵajasiche.
Então, após um grito forte, Jesus morreu.
38 Katema kakoko, nguo ja lusasa ja mu Nyuumba ja Akunnungu japapwiche pambindikati, kutyochela penani mpaka paasi.
Nesse momento a cortina do templo que impediu as pessoas comuns de entrarem na presença de Deus, na parte mais santa do templo, rasgou em dois pedaços, de cima para baixo.
39 Jwankulu jwa ŵangondo juŵajimi mmbujo mwa nsalaba, paŵaweni Che Yesu ajasiche kwanti yeleyo, ŵatite, “Isyene mundu ju ŵaliji Mwana jwa Akunnungu!”
E, quando o homem que supervisava os soldados que crucificavam Jesus, e que ficava em frente de Jesus, viu como ele morreu, exclamou: -De fato, esse homem era o filho de Deus!
40 Achakongwe ŵampepe ŵaliji nkulolechesya kwakutalichila. Mwa ŵanyawo, ŵapali che Maliamu jwa musi wa ku Magidala ni che Salome ni che Maliamu achikulu ŵao che Yakobo jwannandi ni che Yusufu.
Havia também algumas mulheres, que observavam à distância.
41 Achakongwe ŵa ni aŵala ŵaŵaliji nkwakuya Che Yesu paŵaliji ku Galilaya ni kwatumichila. Iyoyo peyo ŵapali achakongwe ŵane pepala, ŵaŵaiche ku Yelusalemu pamo nawo.
Especificamente, havia Maria [da vila ]de Magdala; [outra ]Maria, mãe de Tiago o mais moço e de José; e Salomé – aquelas que, quando Jesus ainda estava [no distrito ]da Galileia, costumavam acompanhá-lo e providenciar o que ele precisava; e muitas outras mulheres que tinham vindo com ele até [a cidade ]de Jerusalém.
42 Lyaiche ligulo lya lyuŵa lya kuliŵika chile, likanaŵe Lyuŵa lya Kupumulila.
Ao anoitecer, sendo uma sexta-feira, dia da preparação [judaica ]para [o sábado], chegou José [da vila ]de Arimateia. Ele era membro do conselho judaico, respeitado de todos. Era um daqueles que esperavam ansiosamente o momento de Deus enviar seu rei. [Ele sabia que a lei judaica exigia que, após a execução de alguém, o corpo do defunto fosse enterrado antes do pôr-do-sol daquele mesmo dia. Por isso, para que o corpo de Jesus não ficasse na cruz, violando o sábado, e com o dia quase no fim, ]ele criou coragem e se dirigiu a Pilatos, pedindo autorização para tirar o corpo de Jesus [da cruz].
43 Che Yusufu jwa musi wa ku Alimataya, juŵaliji jumo jwa achakulu ŵa Nkungulu ni jwakuchimbichikwa nnope ŵaiche. Jwelejo ŵaliji nkulolela kwika kwa Umwenye wa Akunnungu. Nipele che Yusufu ŵanjaulile che Pilato pangajogopa ni kwaŵenda ŵaape chiilu chi Che Yesu.
44 Che Pilato ŵasimosile kupilikana kuti Che Yesu ajasiche. Nipele, ŵammilasile jwankulu jwa ŵangondo, ŵambusisye iŵaga Che Yesu ŵajasiche.
Pilatos ficou admirado ao ouvir que [Jesus ]já estava morto. Por isso ele chamou o supervisor dos soldados que [tinham crucificado ]Jesus, perguntando se efetivamente Jesus tinha morrido.
45 Nipele, che Pilato paŵaimanyi kutyochela kwa jwankulu jwa ŵangondo jula, ŵannechele che Yusufu ajigale chiilu chi Che Yesu.
Quando o supervisor dos soldados afirmou que Jesus já estava morto, Pilatos autorizou José a tirar o corpo dele.
46 Che Yusufu ŵasumile saanda, ni ŵachitulwisye paasi chiilu chi Che Yesu ni kuchiŵilijila saanda jila. Ŵachiŵisile mwilembe lilyasepekwe pa lwala. Nipele ŵalipitikulile liganga lyalikulungwa pannango.
Depois de comprar um lençol de linho, ele e outros tiraram o corpo de Jesus da cruz; envolveram o corpo no lençol de linho e deitaram num túmulo, uma gruta cavada numa rocha. Então fizeram rodar uma grande pedra sobre a entrada do túmulo.
47 Che Maliamu jwa musi wa ku Magidala pamo ni che Maliamu achikulugwe che Yusufu ŵapaweni pelepo paŵachiŵisile chiilu chi Che Yesu.
Maria da vila de Magdala e Maria a mãe de Jesus ficavam observando o lugar onde colocaram o corpo de Jesus.