Luka 9
1 Che Yesu ŵaaŵilasile pamo ŵakulijiganya ŵao kumi na mbili, ŵapele machili ni ulamusi wa kugakoposya masoka gose ni kulamya ilwele.
耶穌召集了那十二人來，賜給他們制伏一切魔鬼，並治療疾病的能力和權柄，
2 Ŵatumile ajaulangane kukwalalichila ŵandu Umwenye wa Akunnungu ni kwalamya ŵakulwala.
派遺他們去宣講天主的國，並治好病人，
3 Ŵasalile, “Nkajigala chindu chachili chose mulendo atamuno ntindiso atamuno nsaku atamuno chakulya atamuno mbiya atamuno iwalo iŵili.
向他們說：「你們在路上什麼也不要帶：也不要帶棍杖，也不要帶食物，不要帶銀錢，不要帶兩件內衣。
4 Nyuumba jajili jose jichinkajinjile ni kumpochela nlonjele pelepo, mpaka pachintyoche musi wo.
你們無論進了那一家，就住在那裡，直到從那裡離去。
5 Ŵandu akanaga kumpochela, ntyochanje mu musi mo nombe ŵanyamwe pachintyoche nkung'unde luundu mmakongolo mwenu kulosya kuti achinsyene asagwile kuukana utenga wa Akunnungu.”
人若不接受你們，你們要離開那城，拂去你們腳上的塵土，作為反對他們的證據。
6 Nipele, ŵatandite ulendo, ŵapitaga msinda ni msinda ŵalalichilaga Ngani Jambone ni kwalamya ŵakulwala pali pose.
他們就出發，周遊各鄉村，宣傳喜訊，到處治病。
7 Ni chilongola che Helode ŵapilikene indu yose iyatendekwe ni ŵakanganiche pakuŵa ŵane ŵatiji, “Che Yohana Ŵakubatisya ŵala asyuchile!”
分封侯黑落德聽到發生的這一切事，猶豫不定，因為有些人說：「若翰從死者中復活了。」
8 Nambo ŵane ŵatiji che Elia ŵala atyochele ni ŵane ŵatiji kuti jumo jwakwe jwa ŵakulondola ŵa Akunnungu ŵakalakala asyuchile.
但另些人說：「是厄里亞出現了。」還有些人說：「是一位古先知復活了。」
9 Nambo che Helode ŵatite, “Ŵele che Yohana wo ngati nakatile ntwe sambano ŵele ni ŵaani ungupilikana ngani syakwesi?” Nipele ŵansosaga kuti ŵawone.
黑落德且說：「若翰我已經斬首了；而這人到底是誰﹖關於他，我竟聽到了這樣的事! 」便想法看看他。
10 Achinduna ŵala paŵausile, ŵaŵalanjile Che Yesu yose yaitesile. Che Yesu ŵaajigele ŵanyawo, ŵajawile pajika mu musi waukuŵilanjikwa Besesaida.
宗徒們回來，把所行的一切，報告耶穌，祂遂帶著他們私自退往一座名叫貝特賽達的城去了。
11 Nambo mpingo wa ŵandu ula paŵaimanyi kuŵajawile, ŵakuiye. Nombe Che Yesu ŵapochele ni ŵaŵechete nawo ya umwenye wa Akunnungu ni kwalamya ŵaŵasachile kulamwa.
群眾一知道，也跟隨祂去了；祂就迎接他們，給他們講論天主的國，並治好了那些急需治療的人。
12 Lyuŵa palyatandite kutiŵila, ŵakulijiganya kumi na mbili ŵala ŵanjaulile Che Yesu kukwasalila kuti, “Mwalanje ŵandu ajaulangane mu misi ni migunda jakuŵandichila akasose yakulya ni pagona, pakuŵa patuli pa pali pajika.”
天將要黑的時候，那十二人前來對祂說：「請遣散群眾，他們往四周村莊田舍裏去投宿尋食，因為我們這裡，是在荒野地方。」
13 Nambo Che Yesu ŵaasalile, “Ŵanyamwe mwape ŵanyawo chindu chakulya.” Nipele ŵajanjile, “Nganitukola yakupunda nambo tukwete mikate nsano ni somba siŵili pe. Panepa tujaule tukaasumile yakulya mpingo wose wu?”
耶穌卻向他們說：「你們他們吃的吧! 」他們答說：「我們只有五個餅和兩條魚，除非我們親自去給這一切人購買食物。
14 Ŵandu uŵaliji pepala, ŵaliji achalume mpela elufu tano. Nipele Che Yesu ŵaasalile ŵakulijiganya ŵao kuti, “Mwatamiche paasi mipingo ja ŵandu mpela hansinihansini.”
原來男人大約有五千。祂卻向自己的們徒說：「叫分組坐下，約五十人一夥。」
15 Ŵakulijiganya ŵao ŵatesile mpela iŵatite pakusalilwa ni ŵatamiche wose.
們徒就照樣做了，叫群人坐下。
16 Nipele Che Yesu ŵajigele mikate nsano jila ni somba siŵili sila ni ŵalolite kwinani ni kwatogolela Akunnungu ni kwipa upile ni kugaŵanya, ŵapele ŵakulijiganya ŵao kuti ŵapeleganye ŵandu.
祂遂拿起那五個餅和兩條魚來，望著天祝福了，擘開遞給們徒，叫他們擺在群眾前。
17 Ŵandu wose ŵalile ni kwikuta. Ŵalokotenye isigasi ya mbakatika ni kugumbasya itundu kumi na mbili.
眾人吃了，也都飽了；把他們所剩的碎塊，收集了十二筐。
18 Lyuŵa limo, Che Yesu ŵaliji nkupopela jika pe ni ŵakulijiganya ŵao ŵaliji pachiŵandi. Nipele ŵausisye ŵanyawo, “Ana ŵandu akuti une ndili ŵaani?”
有一天，耶穌獨自祈禱，們徒同祂在一起。祂問他們說：「眾人說我是誰﹖」
19 Ŵajanjile, “Ŵane akuti mmwejo ni che Yohana Ŵakubatisya ni ŵane akuti che Elia ni ŵane akuti jumo jwao ŵakulondola ŵakalakala ŵa Akunnungu asyuchile.”
他們回答說：「有人說是洗者若翰；有人卻說是厄里亞；還有人說是古時的一位先知復活了。」
20 Pelepo ŵausisye ŵanyawo, “Nombe ŵanyamwe nkutinji une ndili ŵaani?” Che Petulo ŵajanjile, “Mmwejo ni Kilisito Nkulupusyo chilanga chiŵalanjile Akunnungu.”
祂問他們說：「但你們說我是誰呢﹖」伯多祿回答說：「天主的受傅者。」
21 Che Yesu ŵalamwile ŵanyawo ni kwakanya kuti akasala kwa mundu jwalijose jele ngani jo.
但耶穌嚴厲囑咐他們，不要把這事告訴人，說：
22 Ŵapundile kuŵecheta kuti Mwana jwa Mundu akusachilwa kulaga nnope ni kukanikwa ni achachekulu ni achakulu ŵambopesi ni ŵakwiganya Malajisyo ga che Musa ni kuulajikwa nambo lyuŵa lyaatatu lya chiwa chao chachisyuka.
「人子必須受許多苦，被長老、司祭長和經師們棄絕，並且要被殺；但第三天必要復活。」
23 Nipele, ŵaasalile ŵandu wose kuti, “Mundu jwalijose jwakusaka kuunguya akusachilwa alikane nsyene ni atwichile nsalaba wakwe moŵa gose ni kunguya.
祂又對眾人說：「誰若願意跟隨我，該棄絕自己，天天背自己的十字架跟隨我。
24 Pakuŵa jwalijose jwakusaka kuukulupusya umi wakwe chaujase ni jwalijose juchaujase umi wakwe ligongo lyangune, jwelejo chaukulupusye.
因為誰若願意救自己性命，必要喪失性命；但誰若因我的緣故喪失自己的性命，這人必能救得性命。
25 Ana mundu chapate chichi, aŵaga ni ipanje yose ya pachilambo kwa kulijasa natamuno kulijonanga nsyene?
人縱然賺很了全世界，卻喪失了自己，或賠上自己，為他有什益處呢﹖
26 Pakuŵa mundu jwalijose jutachingolela soni une ni majiganyo gangu, Mwana jwa Mundu tachinkolela soni mundu jo pachachiika mu ukulu wakwe ni wa Atati ni wa achikatumetume ŵa kwinani ŵaswela.
誰若因我和我的話為恥，將來人子在自己的光榮，和父及眾天使的光榮中降來時，也要以這人為恥。
27 Ngunsalila isyene kuti, apali ŵane mwa ŵanyaŵa ngaawa pangauwona Umwenye wa Akunnungu.”
我確實告訴你們：站在這裏的人中，就有幾個，在未嘗到死味以前，必要看見天主的國。
28 Galiji moŵa nane paŵamasile kuŵecheta gelego, Che Yesu ŵaajigele che Petulo ni che Yohana ni che Yakobo, ŵakwesile nawo pa chitumbi kukupopela.
講了這些道理以後，大約過了八天，耶穌帶了伯多祿、若望和雅各伯上山去祈禱。
29 Paŵaliji nkupopela, kuloleka kwa ku meeso kwao kwagalawiche ni iwalo yao yaliji yeswela ni kung'alima nnope.
正當祂祈禱時，祂的面容改變祂的衣服潔白發光。
30 Papopo ŵandu ŵaŵili ŵaoneche aninkukunguluka nawo, nombe ŵandu wo ŵaliji che Elia ni che Musa,
忽然，有二個人，即梅瑟和厄里亞，同祂談話。
31 ŵaŵakopochele ali ni ukulu, uŵaŵechetaga nawo Che Yesu yankati ichiyaakopochele ku Yelusalemu ko kuti agumbalichisye yailembekwe nkati ŵelewo.
他們出現在光耀中，談論耶穌的去世，即祂在耶路撒冷必要完成的事。
32 Che Petulo ni achinjakwe ŵatopelwe ni lugono, nambo paŵajimwiche, ŵauweni ukulu wa Che Yesu ni ŵandu ŵaŵili uŵajimi nawo.
伯多祿和同祂在一起的，都昏昏欲睡。他們一醒，就看見祂的光耀和在祂旁待立的二個人。
33 Ŵandu ŵaŵili wo paŵaliji aninkulekangana ni Che Yesu, che Petulo ŵaasalile Che Yesu, “Ambuje, ili yambone uwe kutama apano! Tutaŵe masakasa gatatu, limo lyenu ni limo li che Musa ni line li che Elia.” Nganaimanyililaga chaŵaŵechetaga cho.
那二人正要離開時，伯多祿對耶穌說：「老師，我們在這裡真好! 讓我們搭三個帳棚：一個為你，一個為梅瑟，一個為厄里亞。」他原來不知道說什麼了。
34 Che Petulo paŵaliji aninkuŵecheta yeleyo, liunde lyaichilile ni ŵakulijiganya ŵala ŵajogwepe pakuŵa liunde lyo lyaliji lininkwaichilila.
他說這話的時候，有一片雲彩遮蔽了他們。他們進入雲彩時，門徒就害怕起來。
35 Lyakopochele liloŵe mwiunde mula, lichitiji, “Aju ni Mwanangu junansagwile, mumpilikanichisye.”
雲中有聲音說：「這是我的兒子，我所揀選的，你們要聽從祂! 」
36 Palyamasile kupilikanika liloŵe lyo, Che Yesu ŵaoneche ali jika pe. Ŵakulijiganya ŵao ŵamyalele ni nganansalila mundu jwalijose gele moŵa go yankati yele yose iŵaiweni yo.
正有這聲音時，只見耶穌獨自一人。在那些日子，他們都守了秘密，把所見的事一點也沒有告訴任任何人。
37 Malaŵi jakwe Che Yesu ni ŵakulijiganya ŵatatu ŵala paŵaliji aninkutuluka mwitumbi, mpingo wekulungwa wa ŵandu ŵaichilile.
第二天，他們從山上下來，一大群人來迎接祂。
38 Mundu jumo mu mpingo mwa ŵandu mula ŵanyanyisye achitiji, “Jwakwiganya, ngunchondelela munkolele chanasa mwanangu ju pakuŵa ali mwanangu jwa jika pe!
看，從群眾中有一個人喊叫說：「師傅，求你憐視我的兒子，因為他是我的獨子；
39 Nnole lisoka lyakwe likusomoka ni chitema pe likuntenda agumile ni kuntaga njilinjili ni kunkopoka chiulo nkang'wa. Likupunda kunnagasya nnope ni ngalikunneka kwakwepepala.
魔鬼一抓住他，便使他突然狂叫，使他痙攣至於吐沬，叫他筋疲力盡了，還是不肯離開他。
40 Nipele, nachondelele ŵakulijiganya ŵenu kuti akalityosye, nambo nganakombolanga.”
我求了你的們徒把魔鬼逐出，他們卻不能。」
41 Che Yesu ŵajanjile, “Ŵanyamwe uŵelesi wangali chikulupi, ni ŵakusochela, chindame ni ŵanyamwe ni kumpililila mpaka chaka chi?” Nipele, Che Yesu ŵansalile mundu jo kuti, “Munjise nawo apano mwanagwenu jo.”
耶穌回答說：「哎! 無信而敗壞的世代! 我同你們在一起，並容忍你們直到幾時呢﹖領你的兒子到我這裡來吧! 」
42 Katema jwele mwanache jo paŵaliji aninkwaichilila Che Yesu, lisoka lila lyangwisisye paasi ni kuntaga njilinjili. Nambo Che Yesu ŵalikalipile lisoka lila ni kunnamya mwanache ni kwauchisya atatigwe.
當他走過來時，魔鬼還把他摔倒，使他痙攣。耶穌一叱責邪魔，就治好了孩子，把他給了他的父親。
43 Ŵandu wose ŵasimosile nnope kugalola machili gamakulungwa ga Akunnungu. Ŵandu ŵala paŵaliji nkusimonga yankati yose yaitesile, Che Yesu ŵaasalile ŵakulijiganya ŵao,
群人都驚訝天主的偉大。當眾人驚奇耶穌所作的一切時，祂向自己的們徒說：
44 “Ngasinliŵalila chingusaka kuŵecheta ni ŵanyamwe chi, Mwana jwa Mundu chatagwe mmakono ga ŵandu.”
「你們應謹記這些話：人子將要被交於人手中。」
45 Nambo ŵanyawo nganagamanyilila malumbo ga maloŵe gaŵaŵechete. Lyele lyaliji lyakusisika kwa ŵanyawo kuti anamanyichisye, nombe ŵanyawo ŵajogwepe kwausya malumbo ga maloŵe go.
但他們不明瞭這話，這話為他們還是蒙蔽著，不叫他們了解；他們又怕問祂這話的意思。
46 Gatyochele makani kwa ŵakulijiganya ŵala gati ŵaani ŵaali ŵakulungwa kupunda achinjakwe.
他們心中起了一個思想：誰是他們中最大的。
47 Nambo Che Yesu ŵasimanyilile nganisyo sisyaliji mmitima jao nipele ŵanjigele mwanache jwannandi ni ŵanjimiche chiŵandika nawo,
耶穌看透了他們的心思，就領來一個小孩子，叫他立在自己身邊，
48 ŵaasalile, “Mundu jwalijose jwakumpochela aju mwanache jwannandi ju kwa liina lyangu, jwelejo akumbochela une ni jwalijose jwakumbochela une, akumpochela jwelejo jwandumile une. Pakuŵa jwali jwannandi kupunda wose pasikati jenu, jwelejo ni jwali jwankulungwa.”
對他們說：「誰若為了我的名字收留這個小孩子，就是收留我。誰若收留我，就是收留那派遺我來的；因為在你們眾人中最小的，這人才是最大的。」
49 Che Yohana ŵaŵechete kuti, “Ambuje, tummweni mundu jumo achikoposyaga masoka mu liina lyenu nombe uweji twalinjile kunnekasya ligongo jwelejo nganaŵa jumo jwetu.”
若望說：「老師，我們曾看見一個人，因你的名字驅魔，就禁止了他，因為他不與我們同夥。」
50 Nambo Che Yesu ŵaasalile ŵanyawo kuti, “Nkannekasya, pakuŵa jwalijose jwangankanila ŵanyamwe, jwelejo ali pamo ni ŵanyamwe.”
耶穌卻向他說：「不要禁止! 因為誰不反對你們，就是傾向你們。」
51 Nipele, pagaŵandichile moŵa ga Che Yesu kujigalikwa kwinani ŵasachile kwaula ku Yelusalemu.
耶穌被接升天的日期，就快要來到，祂遂決面朝耶路撒冷走去，
52 Ŵatumile ŵantenga ŵalongolele, nombewo ŵajawile ni kwinjila mu musi umo wa Ŵasamalia kukuŵika chile indu yose kwa ligongo lyao.
便打發使者在祂在前面走；他們去了，進了撒馬利亞的一個村莊，好為祂準備住宿。
53 Nambo ŵandu ŵa wele musi wo ŵakanile kumpochela ligongo ŵaimanyilile kuti ŵasachile kwaula ku Yelusalemu.
人們卻不收留祂，因為祂是面朝耶路撒冷去的。
54 Katema ŵakulijiganya ŵakwe paŵaiweni yeleyo, che Yohana ni che Yakobo ŵatite, “Ambuje, ana nkusaka tuŵilasye mooto kutyochela kwinani kuti wajonanje ŵanyaŵa?”
雅各伯及若望兩個們徒見了，便說：「主，你願意我們叫火自天降下，焚毀他們嗎﹖」
55 Nambo Che Yesu ŵagalauchile ŵanyawo ni kwakalipila.
耶穌轉過身來責斥了他們。
56 Che Yesu ni ŵakulijiganya ŵao ŵatyosile ni kwaula kunsinda wine.
他們遂又到別的村莊去了。
57 Paŵaliji mu ulendo, mundu jumpepe ŵansalile Che Yesu kuti, “Chinankuye kwakulikose kuchinjaule.”
他們正走的時侯，在路上有一個人對耶穌說：「你不論往那裏去，我要跟隨你。」
58 Che Yesu ŵatite, “Macheto gakwete masomwa ni ijuni ikwete isusi, nambo Mwana jwa Mundu nganakola pagona ni kupumulila.”
耶穌給他說：「狐狸有穴，天上的飛鳥有巢；但是人子卻沒有枕頭的地方。」
59 Nipele, ŵansalile mundu jwine kuti, “Munguye.” Nambo jwelejo ŵatite, “Ambuje, muuneche kaje nyaule ngaasiche atati ŵangu.”
又對另一人說：「你跟隨我吧! 」那人卻說：「主，請許我先去埋葬我父親。」
60 Nambo Che Yesu ŵansalile jwelejo kuti, “Mwaleche ŵawe ŵaasiche ŵawe ŵao, nambo mmwejo njaule nkalalichile ngani ja Umwenye wa Akunnungu.”
耶穌給他說：「任憑死人去埋葬自己的死人吧! 至於你，你要去宣揚天主的國。」
61 Ni mundu jwine ŵansalile Che Yesu kuti, “Ambuje chinankuye, nambo muuneche kaje ngaalanje ŵaali kumusi kwangu ŵala.”
又有一個人說：「主，我要跟隨你，但是請許我先告別我的家人。」
62 Nambo Che Yesu ŵajanjile, “Jwalijose jwakamwile lijela ni kotama kulima agalaukaga ni kulola panyuma, jwelejo ngakuŵajilwa mu Umwenye wa Akunnungu.”
耶穌對他說：「手扶著犁而往後看的，不適於天主的國。」
