Luka 7
1 Che Yesu paŵamasile kuŵecheta yeleyi kwa ŵandu ŵajawile ku Kapelenaumu.
耶稣向民众讲完这一切，就开始向迦百农走去。
2 Kweleko kwaliji ni chilongola jumo jwa ŵandu ŵangondo mia moja ŵa chiloma juŵaliji ni kapolo juŵankundile nnope. Jwele kapolo jo ŵaliji nkulwala chiŵandi ni kuwa.
那里的一位百夫长有一名十分器重的仆人，但这仆人快要死了。
3 Chilongola jula paŵasipilikene ngani si Che Yesu, ŵaatumile achachekulu ŵane ŵa Ŵayahudi ajaule akaachondelele kuti aiche kukunlamya kapolo jwao.
百夫长听见耶稣的事，就派来几位犹太人长老过来，求他去医治他的奴仆。
4 Paŵaiche ku Che Yesu, ŵanchondelele nnope achitiji, “Mundu ju akuŵajilwa kukamuchiswa,
长老们就来见耶稣，恳求他说：“请过来为他做这件事吧，因为他值得你的帮助。
5 pakuŵa akwanonyela ŵandu ŵetu, sooni ni jwatutaŵile nyuumba ja kupopelela.”
因为他爱我们的人民，给我们建造会堂。”
6 Nipele Che Yesu ŵalongene nawo. Paŵaliji nkuŵandichila kwika pa nyuumba ja chilongola jula, chilongola jula ŵaatumile achambusangagwe ŵaasalile Che Yesu kuti, “Ambuje nnalisausye nnope, pakuŵa une nganguŵajilwa mmwejo njinjile mu nyuumba jangu.
耶稣就和他们一同前去。在距离百夫长住宅不远的地方，百夫长派几个朋友来说：“主啊，有劳你大驾光临，实在不敢当，
7 Ali ni ligongo naliweni nganguŵajilwa kwika kukwenu nansyene. Nambo mmechete liloŵe pe ni jwakutumichila jwangu chalame.
我觉得自己实在没有资格去见你，但只要你说一句话，我的仆人就能治愈了。
8 Pakuŵa noneji nombe ndili mundu jundi paasi pa ulamusi, sooni ngwete ŵangondo paasi pa une. Nansalilaga jumo ‘Njaule!’ Nombejo akwaula ni jwine, ‘Njise!’ Nombejo akwika ni kapolo jwangu, ‘Ntende achi!’ Nombejo akuchitenda.”
我既听命于自己的长官，手下也有士兵。如果我对士兵说‘去吧！’他就会去；对另一个人说‘来吧！’他就会来；我对仆人说‘做这个吧！’他就会做。”
9 Che Yesu paŵapikene yeleyo, ŵansimosile, nombejo ŵagalauchile ŵandu ŵajinji ŵala ŵaŵaliji nkwakuya ni ŵaasalile, “Nganinachiwone chikulupi chachikulungwa mpela achi namuno mu ŵandu ŵa Isilaeli!”
耶稣听见这些话，很是惊讶，转身对跟随的众人说：“告诉你们，我在以色列从未见过如此坚定的信心。”
10 Ŵandu ŵaŵatumikwe ŵala paŵaiche kumusi kwa chilongola jula ŵansimene kapolo jwao jula ali alamile.
百夫长的朋友回到家里，发现那奴仆已经痊愈了。
11 Kundaŵi jakwe, Che Yesu ŵajawile mu musi umo waukuŵilanjikwa Naini, mpingo wa ŵandu ni ŵakulijiganya ŵao ŵalongene nawo.
很快，耶稣开始向拿因城走去，身边跟着他的门徒和一大群民众。
12 Nipele paŵaliji aninkuŵandichila pannango wa musi, ŵakopochele ŵandu ali ajigele malilo ga jwanchanda, mwana jwajikajika pe jwa jwankongwe jwawililwe ni ŵankwakwe. Ni ŵandu achajinji wa musi ula ŵaliji pamo ni jwankongwe jula.
他走近城门的时候，看到另一条路上有个送葬的队伍，那是一家的独子，母亲是个寡妇。城里有一大群人陪着她。
13 Ambuje Che Yesu paŵammweni jwankongwe jo ŵankolele chanasa, ni ŵansalile, “Nkalila.”
主看见她便心生怜悯，对她说：“不要哭！”
14 Nipele ŵajawile ni kuchikwaya chitagala chila ni ŵaŵajigele ŵala ŵajimi. Nipele ŵatite, “Mmwe nchanda! Ngunsalila, njimuche!”
然后耶稣上前按着棺材，抬棺人站住。 耶稣说：“年轻人，我要对你说，起来吧！”
15 Jwamwe jula ŵajimwiche ni kutama ni ŵatandite kuŵecheta. Ni Che Yesu ŵauchisye achikulugwe.
那死去之人就坐起来，开口说话，耶稣把他交给他母亲。
16 Ŵandu wose ŵakamwilwe ni lipamba ni ŵaliji nkwakusya Akunnungu achitiji, “Jwakulondola jwankulu jwa Akunnungu akopochele kukwetu. Akunnungu aiiche kukwakamusya ŵandu ŵao.”
众人都感到敬畏万分，纷纷颂赞上帝：“我们中间出现了伟大的先知！”又说：“上帝眷顾他的子民了！”
17 Ngani jo jajenele mu chilambo chose cha ku Yudea ni mu ilambo ine iyasyungwile.
关于耶稣的消息传遍了犹太和周围各地。
18 Ŵakulijiganya ŵa che Yohana ŵaŵalanjile che Yohana yankati syele ngani syose. Nombewo ŵaaŵilasile ŵakulijiganya ŵaŵili mwa ŵakulijiganya ŵao.
约翰的门徒把这一切都告诉约翰，约翰叫来他的两名门徒，
19 Ŵalajichisye kwa Ambuje Che Yesu akausye kuti, “Mmwe ni nkulupusyo jwakwika pane twalolele ŵane?”
派他们去主那里，说：“你就是我们一直期待的人？还是我们需要继续等待其他人？”
20 Ŵandu ŵala paŵaiche ku Che Yesu ni ŵatite “Che Yohana Ŵakubatisya atulajisye kukwenu tummusye kuti, ‘Ana alakwe ni nkulupusyo jwakwika pane twalolele ŵane?’”
两人来到耶稣跟前，说：“施洗约翰派我们来问你，‘你就是我们一直期待的人？还是我们需要继续等待其他人？’”
21 Katema kakoko Che Yesu ŵaliji nkwalamya ŵandu ŵajinji ŵaŵaliji nkulagaswa ni ilwele ni ŵakulwala ni kugatyosya masoka ni ŵangalola achajinji kwatenda akombole kulola.
耶稣这时正在治愈众多患病、遭难、恶鬼附体之人，让盲人可以看到。
22 Nipele Che Yesu ŵaajanjile, “Njaule nkaasalile che Yohana yose inyiweni mwachinsyene ni kupilikana. Ŵangalola atakulola ni ŵangajenda atakwenda ni ŵaali ni matana akuswejeswa ni ŵangapilikana akupilikana ni ŵawile akusyuswa ni ŵakulaga akulalichilwa Ngani Jambone.
耶稣回答约翰的门徒：“你们回去把所见所闻都告诉约翰。盲人可以看见，跛人可以走路，麻风患者被治愈，聋人可以听见，死人复活，穷人听到了福音。
23 Asangalale jwele mundu jwangakuchimwa ni une!”
那些不会因我而感到冒犯的人，有福了。”
24 Pelepo ŵakulijiganya ŵa che Yohana paŵatyosile, Che Yesu ŵatandite kuusalila mpingo wa ŵandu yankati che Yohana achitiji, “Pamwajawile kukunnola che Yohana mwipululu mula mwalolele kuti chinchione chichi? Ana mwaganisye kuti chinkammone mundu jwali mpela litete lili nkupungunyikwa ni mbungo?
约翰派来的人走了以后，耶稣开始对众人说：“关于约翰，你们到荒野去寻找他时，希望看到什么？风吹动的芦苇吗？
25 Nipele mwajawile kukulola ichichi? Mwajawile kukunnola mundu jwawasile iwalo yakusalala? Ngwamba! Ŵakuwala iwalo yanti yele ni kutama mu upoche ali mu majumba ga chimwenye!
身穿华服之人吗？不，那些衣着华丽、生活奢侈的人都生活在宫殿中。
26 Musalile, mwajawile kukulola ichichi? Mwajawile kukunnola jwakulondola jwa Akunnungu? Elo, sooni kupunda jwakulondola jwa Akunnungu.
你们是在寻找先知吗？是的，约翰是先知。但我要说的是，他比先知重要得多了。
27 Ngani sya jweleju ni syasilembekwe mu Malembelo ga Akunnungu, ‘Nnole, nguntuma jwakutumichila jwangu annongolele juchankolochesye litala lyenu.’”
经文中记着：‘看啊，我派遣使者先你一步，预备你的道路’，说的就是他。
28 Che Yesu ŵapundile kuŵecheta ngunsalila, “Mwa ŵandu ŵaŵelekwe ni jwankongwe ngapagwa jwankulu kumpunda che Yohana Ŵakubatiswa. Nambo jwali jwannandi mu Umwenye wa Akunnungu ni jwankulu kupunda jwelejo.”
我告诉你们，女人所诞下的人类中，没有谁比约翰更伟大，但他在上帝之国中却是最不重要的那一个！”
29 Ŵandu wose pamo ni ŵakukumbikanya nsongo ŵaŵabatiswe ni che Yohana paŵapilikene yeleyo ŵajitichisye kuti Akunnungu ali ŵa usyene.
经过约翰施洗的众人，甚至包括税吏，听到此言便纷纷决定追随上帝的善意正道。
30 Nambo Mafalisayo ni ŵakwiganya Malajisyo ŵanganabatiswa ni che Yohana ŵakanile chikotopasyo cha Akunnungu chachikwagamba ŵanyawo.
但法利赛人和研究法律的专家未受过约翰的洗礼，便拒绝上帝对他们的美意。
31 Che Yesu ŵapundile kuŵecheta, “Chinaalandanye ni chichi ŵandu ŵa au uŵelesi wu? Ana akulandana ni chichi?
耶稣又说：“这个世界的人可以比作什么呢？他们像什么呢？
32 Akulandana ni ŵanache ŵaŵatemi peuto pakusumichisya malonda ni kuŵilangana mpingo ni mpingo, ‘Twangombele ipeta, nambo nganintyala! Twanjimbile nyimbo sya pamalilo nambo nganinlila!’
他们就像小孩子坐在巿中心，对彼此说：‘我们给你们吹笛子，你们却不跳舞，我们唱哀歌，你们也不痛哭。’
33 Pakuŵa che Yohana Ŵakubatisya ŵaiche, nombe ŵaliji nkutaŵa ni nganang'waga divai ni ŵanyamwe mwatite ‘Ali ni lisoka!’
施洗约翰来了，不吃饭，不喝酒，你们就说他是恶魔附体。
34 Nombe Mwana jwa Mundu aiche, akulya ni kung'wa ni ŵanyamwe mwatite, ‘Munnole aju jwakutolwa ju ni jwakolelwa ambusanga jwa ŵakukumbikanya nsongo ni ŵa sambi!’
现在人子来了，看他吃喝你们又说：‘你看，这人又贪吃，又贪杯，还与税吏和罪人为伍。’
35 Nambo lunda lwa Akunnungu lusalichikwe kuti luli lwambone ni wose ŵakwitichisya ŵala.”
但上帝的智慧之道，已被他的所有追随者所证实！”
36 Mfalisayo jumpepe ŵanlaliche Che Yesu kukulya chakulya kumangwao. Ŵajinjile nkati mwa jwele Mfalisayo jo, ŵatemi ni kulya.
有一个法利赛人请耶稣同他一起用餐，于是他就到那位法利赛人家中赴宴。
37 Pamusi pala paliji ni jwankongwe jumpepe jwali ni sambi. Paŵapilikene kuti Che Yesu ali nkulya mu nyuumba ja Mfalisayo jula ŵajigele kachupa kakakolechekwe ni liganga lyalikuŵilanjikwa alabasta kakagumbele mauta gakununjila.
城里有一个女人，是个罪人。得知他在法利赛人家里吃饭，就拿着一瓶香膏来到这里。
38 Ŵaiche ni kwima pachiŵandi makongolo ga Che Yesu, achililaga, ni misosi jakwe japatuchile pa makongolo ga Che Yesu. Jwele jwankongwe jo ŵagatikite makongolo ga Che Yesu kwa umbo syakwe. Ŵagakomasisye makongolo kwa ngomo syakwe ni ŵagapachile mauta.
她跪在耶稣身边，眼泪沾湿了他的脚。于是她用自己的头发把泪水擦干，然后亲吻他的脚，抹上香膏。
39 Jwele Mfalisayo juŵanlaliche Che Yesu paŵaiweni yeleyo, ŵaganisisye mu ntima mwakwe kuti, “Aju mundu ju akaŵe jwakulondola jwa Akunnungu, akaimanyi kuti jwankongwe jwakunkwaya ju ali jwanti uli, kuti ali ni sambi.”
请耶稣吃饭的法利赛人看见她，心想：“这人若真的是先知，必定知道是谁在触摸他。这是怎样的女人，她是个罪人！”
40 Che Yesu ŵansalile jwele Mfalisayo jo kuti “Che Simoni, ngwete chakunsalila.” Nombe che Simoni ŵajitichisye, “Elo jwakwiganya, mmechete.”
于是耶稣开口说：“西门，我有话要对你说。”他说：“老师，请讲。”
41 Che Yesu ŵatandite kuŵecheta, “Ŵandu ŵaŵili ŵankongwele mbiya mundu jumpepe, jumo ŵakongwele mbiya malinga ni malipilo ga masengo ga chaka chimo ni nusu ni jwine ŵakongwele mbiya malinga ni malipilo ga masengo ga mwesi umo ni nusu.
耶稣说：“有两个人欠了一个债主的钱，一人欠 500 银币，一人欠 50 银币。
42 Paŵalepele kummuchisya, jwele mundu jo ŵalechelesye wose ŵaŵili. Mwa ŵandu ŵaŵili wo jwapi juchannonyele nnope jwakukongosya jula?”
他们都无力偿还，于是债主就免了两人的债务。这两个人哪一个人会更爱他？”
43 Che Simoni ŵajanjile, “Isyene ni ajula juŵannechelesye ligambo lyekulungwa nnope ni juchannonyele nnope Ambuje.” Che Yesu ni ŵatite, “Njanjile uchenene.”
西门回答：“我想是那个欠债多的人会更爱他。”耶稣说：“你说对了。”
44 Nipele ŵangalauchile jwankongwe jo ni ŵaasalile che Simoni, “Ana ngati nkummona jwankongwe ju? Panajinjile mu nyuumba jenu nganimumba meesi ga kulikunda pa makongolo gangu nambo jwankongwe ju ŵambatuchisye misosi jakwe pa makongolo gangu ni kundikita ni umbo syakwe.
于是他转身向着那女人，对西门说：“你看到这女人吗？我走进你家，你没有给我水洗脚，但她却用眼泪湿了我的脚，用头发擦干。
45 Mmwejo nganimungomasya kwa kunonyela pejeje, nambo une chijinjilile mu nyuumba ji jwankongwe ju nganaleka kungomasya kwa kunonyela pa makongolo gangu.
你没有亲吻我，但这女人自我进来，就一直在亲吻我的脚。
46 Mmwejo nganimumbakasya mauta muntwe, nambo ajuju ambachile mauta pa makongolo gangu.
你没有在我的头上涂抹香膏，但这女人却用香膏抹我的脚。
47 Ngunsalila kuti unonyelo wekulungwa ŵaulosisye ukumanyisya kuti alecheleswe sambi syakwe syasitupile. Nambo jwakulecheleswa indu yaili kanandi, akunonyela kanandi.”
所以我告诉你，因为她的很多罪都被赦免了，所以她心中的爱多。如果被赦免的少，心中爱的也少。”
48 Nipele Che Yesu ŵansalile jwankongwe jo, “Sambi syenu silecheleswe.”
然后耶稣对女人说：“你的罪被赦免了。”
49 Ŵeŵala ŵaŵalyaga pamo ni Che Yesu ŵausyene achinsyene achitiji, “Ana mundu ju ali ŵaani, jwakukombola atamuno kulechelesya sambi?”
一同进餐之人心里说：“这是谁啊？竟然可以宽恕罪过？”
50 Nombe Che Yesu ŵansalile jwankongwe jo, “Chikulupi chenu chinnamisye, njaule kwa chitendewele.”
耶稣对那女人说：“你的信任已经拯救了你，安心地去吧。”
