< Yohana 1 >
1 Chikanaŵe gumbikwa chachilichose jwapali jumo jwaŵilanjikwe Liloŵe, nombe jwele liloŵe jo ŵaliji pamo ni Akunnungu, nombejo ŵaliji Akunnungu.
Au commencement était la Parole, et la Parole était auprès de Dieu, et la Parole était Dieu;
2 Chitandilile kundanda Liloŵe jo ŵaliji ni Akunnungu.
c'est elle qui était au commencement auprès de Dieu.
3 Indu yose yagumbichikwe ni ŵelewo ni pangali ŵelewo nganichipagwa chachili chose chichagumbichikwe.
Toutes choses ont été faites par elle, et sans elle pas même une seule des choses qui ont été faites n'a été faite.
4 Jwelejo ŵaliji ndande ja umi ni wele umi wo uichenawo lilanguka kwa ŵandu.
En elle était la vie, et la vie était la lumière des hommes;
5 Ni lyele lilanguka lyo likulanguchisya mu chipi atamuno chipi cho ngachikukombola kulisima lilanguka.
et la lumière luit dans les ténèbres, et les ténèbres ne l'ont pas reçue.
6 Akunnungu ŵantumile mundu jumpepe liina lyakwe Yohana,
Il y eut un homme, envoyé de Dieu, dont le nom était Jean;
7 jwelejo ŵaiche kukwasalila ŵandu umboni nkati lilanguka lyo, kuti ŵandu wose apilikane ni kukulupilila.
cet homme vint pour servir de témoin, afin de rendre témoignage à la lumière, afin que tous crussent par son moyen.
8 Che Yohana nsyene nganaŵa lilanguka lyo nambo ŵaiche kukwasalila ŵandu pangasisa nkati lilanguka lyo.
Ce n'est pas lui qui était la lumière, mais il devait rendre témoignage à la lumière;
9 Lyelelyo lili lilanguka lisyene, lilanguka lyalikwika pachilambo ni kwalanguchisya ŵandu wose.
la lumière véritable qui illumine tous les hommes était venue dans le monde.
10 Jwelejo jwapali pachilambo pano ni kwa jwelejo Akunnungu ŵachigumbile chilambo nambo ŵandu ŵa pachilambo nganiŵamanyilila.
La Parole était dans le monde, et le monde a été fait par elle, et le monde ne l'a point connue;
11 Ŵaiche kwa ŵandu ŵakwe nsyene, nambo ŵandu ŵakwe nganiŵapochela.
elle est venue chez elle, et les siens ne l'ont pas accueillie;
12 Nambo ŵanawose ŵaŵaapochele ni kwakulupilila, ŵaatesile akombole kuŵa ŵanache ŵa Akunnungu,
mais à tous ceux qui l'ont reçue, elle a donné, parce qu'ils croient en son nom, le droit de devenir enfants de Dieu,
13 aŵele ŵanache ŵa Akunnungu ngaŵa kwa kupagwa mpela ŵandu yakuti pa kupagwa ni ngaŵa kwa kusaka kwa mundu nambo apagwile kwa usache wakwe Akunnungu.
eux qui ne sont nés ni du sang, ni de la volonté de la chair, ni de la volonté de l'homme, mais de Dieu.
14 Nombe Liloŵe jo ŵaliji mundu ni ŵatemi noweji. Ni uweji tuuweni ukulu wao, ukulu wao jwelejo jwajikape jwatyosile kwa Atati Akunnungu, aguumbele umbone ni usyene.
Et la Parole a été faite chair, et elle a habité parmi nous, pleine de grâce et de vérité; et nous avons contemplé sa gloire, une gloire telle que doit être celle du Fils unique qui est né du Père; —
15 Che Yohana nsyene paŵambweni ŵaasalile ŵandu ngani jankati jwelejo kwa kunyanyisya achitiji, “Aju ni jwejula junangambaga katema panasasile kuti, ‘Akwika mundu jumo kanyuma kangu jwali jwankulungwa kumbunda une, pakuŵa jwapali uneji ngunaŵe kupagwa.’”
Jean lui rend témoignage, et il s'écrie: « C'était de lui que j'ai dit: Celui qui vient après moi a été avant moi, car il existait plus tôt que moi; » —
16 Malinga ni winji wa umbone wao, uweji wose tupochele ntuuka wejinji nnope.
c'est en effet de sa plénitude que tous nous avons reçu grâce après grâce;
17 Pakuŵa Akunnungu ŵagaichisye Malajisyo kwa litala li che Musa nambo umbone wa Akunnungu ni usyene ituichile kwa litala li Che Yesu Kilisito.
car la loi a été donnée par Moïse, la grâce et la vérité sont venues par Jésus-Christ.
18 Ngapagwa mundu juŵambweni Akunnungu katema kakalikose. Mwana jwajikape, jwaali Akunnungu jwausyene, ni jwakunonyelwa ni Atati, jwelejo ni jwatumanyisye Akunnungu.
Personne n'a jamais vu Dieu; le Dieu Fils unique, qui est dans le sein du Père, est celui qui L'a révélé.
19 Au uli umboni wautyosisye che Yohana, katema ilongola ŵa Ŵayahudi kutyochela ku Yelusalemu paŵaatumile ŵambopesi ni Ŵalawi kukwausya, “Ana mmwe ndi ŵaani?”
Et voici quel fut le témoignage de Jean, lorsque les Juifs lui envoyèrent de Jérusalem des prêtres et des lévites, afin de lui demander: « Toi, qui es-tu? »
20 Che Yohana nganakaana kwanga, ŵajitichisye pangasisa, “Uneji nguniŵa Kilisito Jwakuwombola.”
et qu'il déclara, (et il ne nia point) et qu'il déclara: « Pour moi, je ne suis point le Christ. »
21 Pelepo ŵambusisye, “Sambano mmwe ndi ŵaani? Ana mmwe ni che Elia?” Che Yohana ŵajanjile, “Une nguniŵa che Elia.” Ni ŵambusisye sooni, “Ana mmwe ndi jwakulondola jwa Akunnungu jula juŵatite akwika?” Che Yohana ŵajanjile, “Ngwamba.”
Et ils lui demandèrent: « Toi donc, qu'es-tu? Es-tu Élie? » Et il dit: « Je ne le suis point. — Es-tu le prophète? » — Et il répliqua: « Non. »
22 Ni ŵanyawo ŵambusisye, “Sambano mmwe ndi ŵaani? Nkuliŵalanga ichichi? Ntusalile tukaasalile aŵala ŵatutumile kukumbusya.”
Ils lui dirent donc: « Qui es-tu? afin que nous donnions une réponse à ceux qui nous ont envoyés. Que dis-tu sur toi-même? »
23 Che Yohana ŵajanjile, mpela ila che Isaya jwakulondola jwa Akunnungu iŵang'ambaga, “Uneji ndili mundu jungunyanyisya liloŵe mwipululu, ‘Njongole litala lya Ambuje.’”
Il dit: « Je suis la voix de quelqu'un qui crie dans le désert: Redressez le chemin du Seigneur, comme a dit Ésaïe le prophète. »
24 Ni aŵala ŵandu ŵaŵalajiswe ni Mafalisayo,
Et on avait envoyé des gens pris parmi les pharisiens,
25 ŵambusisye che Yohana, “Iŵaga mmwe nganimma Kilisito Jwakuwombola pane che Elia pane jwakulondola jwa Akunnungu jula, kwachichi nkubatisya?”
et ils l'interrogèrent et lui dirent: « Pourquoi donc baptises-tu, si tu n'es pas le Christ, ni Élie, ni le prophète? »
26 Che Yohana ŵajanjile, “Uneji ngubatisya ni meesi, nambo apali jumo mwa ŵanyamwe, jwangankummanyilila.
Il leur répliqua: « Pour moi, je baptise avec de l'eau; au milieu de vous se trouve quelqu'un que vous ne connaissez pas, qui vient après moi,
27 Ni jwejula jwakwika kanyuma, une nganguŵajilwa kuŵa katumetume jwakuugula migoji ja italawanda yao.”
de la sandale duquel je ne suis pas digne de délier la courroie. »
28 Yelei yatendekwe mmusi wa ku Besania peesi lusulo lwa Yolodani apala che Yohana paŵabatisyaga ŵandu.
Ces choses se passèrent à Béthanie au delà du Jourdain, là où Jean baptisait.
29 Malaŵi jakwe, che Yohana ŵambweni Che Yesu aninkwaichilila ni ŵatite, “Nnole, jweleju ali Mwanangondolo jwa Akunnungu jwakwigala sambi sya ŵandu ŵa pachilambo!
Le lendemain il voit Jésus venant à lui, et il dit: « Voilà l'agneau de Dieu qui enlève le péché du monde;
30 Ajuju ni jwejula junangambaga panatite, ‘Kanyuma akwika mundu jumo jwali jwankulungwa kuumbunda une, pakuŵa jwapali uneji ngunaŵe kupagwa!’
c'est à propos de lui que j'ai dit: Après moi vient un homme qui a été avant moi, car il existait plus tôt que moi;
31 Uneji nganinaamanyilila, nambo nyiche kukubatisya ni meesi kuti ŵandu ŵa ku Isilaeli ŵaamanyilile.”
et pour moi je ne le connaissais point, mais c'est afin qu'il fût manifesté à Israël que je suis venu, baptisant avec de l'eau. »
32 Che Yohana ŵatusalile indu iyaiweni achitiji, “Nambweni Mbumu jwa Akunnungu achitulukaga kutyochela kwinani mpela nguunda ni kwatula pachanya pao.
Et Jean rendit témoignage en disant: « J'ai vu l'Esprit descendant du ciel comme une colombe, et il est demeuré sur lui;
33 Uneji nganinaamanyilila nambo jwelejo juŵandumile ngabatisye ni meesi ŵaasalile, ‘Jwelejo juchimwaone ali nkutuluchilwa ni Mbumu jwa Akunnungu ni kwatula pachanya pao, jwelejo ni juchabatisye ni Mbumu jwa Akunnungu.’”
et pour moi je ne le connaissais point, mais Celui qui m'a envoyé pour baptiser avec de l'eau, Celui-là même m'a dit: Celui sur lequel tu auras vu l'Esprit descendre et demeurer, c'est celui qui baptise avec l'esprit saint.
34 Nipele che Yohana ŵatite, “Uneji naiweni yeleyi ni malasile umboni kuti ajuju ni Mwana jwa Akunnungu.”
Et moi j'ai vu; et j'ai rendu ce témoignage: Celui-ci est le fils de Dieu. »
35 Malaŵi jakwe, che Yohana ŵaliji sooni ni ŵakulijiganya ŵao ŵaŵili.
Le lendemain Jean se trouvait là derechef, ainsi que deux de ses disciples,
36 Paŵaweni Che Yesu ali nkupita, ŵatite, “Munnole, ajuju ali Mwanangondolo jwa Akunnungu.”
et ayant fixé ses regards sur Jésus qui passait, il dit: « Voilà l'agneau de Dieu. »
37 Ni aŵala ŵakulijiganya ŵaŵili paŵampilikene che Yohana achiŵechetaga maloŵe go, ŵaakuiye Che Yesu.
Et les deux disciples l'entendirent pendant qu'il parlait, et ils suivirent Jésus;
38 Nipele, Che Yesu ŵagalawiche, ŵaweni ŵakulijiganya ŵaŵili ŵa che Yohana achakuyaga ŵausisye, “Ana nkusosanga ichichi?” Ni ŵanyawo ŵajanjile, “Labi, ana nkutama kwapi?” Labi malumbo gakwe Jwakwiganya.
or Jésus s'étant retourné et les ayant vus qui le suivaient, il leur dit:
39 Che Yesu ŵajanjile, “Njisangane ni ŵanyamwe chimmone.” Ŵakulijiganya wo ŵaakuiye, ŵapaweni paŵatamaga, jaliji mpela saa kumi ja ligulo ni ŵanyawo ŵatemi nawo lyuŵa lila.
« Que cherchez-vous? » Mais ils lui dirent: « Rabbi (ce qui étant traduit veut dire Maître), où demeures-tu? »
40 Jumo jwa aŵala ŵakulijiganya ŵaŵili ŵaŵampilikene che Yohana achiŵechetaga maloŵe go ni kwakuya Che Yesu ŵaliji che Andulea, mpwao che Simoni Petulo.
Il leur dit: « Venez, et vous verrez. » Ils allèrent donc et ils virent où il demeurait, et ils demeurèrent ce jour-là auprès de lui; c'était environ la dixième heure.
41 Che Andulea ŵansimene kaje che Simoni mpwakwe, ni ŵansalile, “Tummweni Masiya,” yaani “Kilisito Jwakuwombola”.
André, le frère de Simon Pierre, était l'un des deux disciples qui avaient entendu les paroles de Jean et qui l'avaient suivi;
42 Nipele, ŵanjawisye ku Che Yesu. Ni Che Yesu ŵannolite che Simoni ni ŵatite, “Mmwejo ni che Simoni mwanagwao che Yohana. Sano chimmilanjikwe che Kefa.” Mchigiliki Petulo, malumbo gakwe, “Lwala.”
c'est lui qui trouve d'abord son propre frère Simon et qui lui dit: « Nous avons trouvé le Messie » (ce qui étant traduit signifie Christ). Il le conduisit auprès de Jésus;
43 Malaŵi jakwe Che Yesu ŵapite ku chilambo cha Galilaya. Nipele ŵansimene che Filipo ni kunsalila, “Munguye.”
« Jésus ayant fixé sur lui ses regards dit: « Tu es Simon fils de Jean, tu seras appelé Céphas » (ce qui se traduit par Pierre).
44 Che Filipo ŵaliji mundu jwa musi wa ku Besesaida, musi uŵatamaga che Andulea ni che Petulo.
« Le lendemain il voulut se rendre en Galilée, et il trouve Philippe, et Jésus lui dit: « Suis-moi. »
45 Nipele che Filipo ŵansosile che Nasanieli, ni paŵammweni ŵansalile, “Tummweni ajula juŵalembekwe mmalajisyo ga Akunnungu gaŵapele che Musa ni mu itabu ya ŵakulondola ŵa Akunnungu, Che Yesu kutyochela musi wa ku Nasaleti Mwana ju che Yusufu.”
Or Philippe était de Bethsaïda, de la ville d'André et de Pierre;
46 Nombe che Nasanieli ŵambusisye che Filipo, “Ana chindu chambone chikukomboleka kutyochela ku Nasaleti?” Che Filipo ŵansalile, “Njise kunnole.”
Philippe trouve Nathanaël et lui dit: « Celui dont Moïse a écrit dans la loi, ainsi que les prophètes, nous l'avons trouvé, c'est Jésus fils de Joseph, qui est de Nazareth. »
47 Che Yesu paŵambweni che Nasanieli achaichililaga ŵatite, “Nnole! Jwele ali Mwisilaeli nsyenesyene, nkati mwakwe mwangali unami.”
« Nathanaël lui dit: « Est-ce que de Nazareth il peut venir quelque chose de bon? » Philippe lui dit: « Viens et vois, »
48 Che Nasanieli ŵausisye Che Yesu, “Ana mumanyilile chinauli?” Che Yesu ŵajanjile, “Akanammilanje che Filipo, nambweni ndi ntemi paasi pa chitela cha ntini pala.”
Jésus vit Nathanaël venant à lui, et il dit de lui: « Voilà vraiment un Israélite dans lequel il n'y a pas de fraude. »
49 Pelepo che Nasanieli ŵatite, “Jwakwiganya, mmwe ndi Mwana jwa Akunnungu, mmwe ndi Mwenye jwa ku Isilaeli!”
Nathanaël lui dit: « D'où me connais-tu? » Jésus lui répliqua: « Avant que Philippe t'appelât, pendant que tu étais sous le figuier je t'ai vu. »
50 Che Yesu ŵansalile, “Ana mungulupilile pakuŵa nansalile kuti nammweni paasi pa chitela cha ntini pala? Chingawone gamakulungwa kupunda gelega.”
Nathanaël répliqua: « Rabbi, tu es le fils de Dieu, tu es le roi d'Israël. » Jésus lui répliqua: « Est-ce parce que je t'ai dit que je t'avais vu sous le figuier, que tu crois? Tu verras de plus grandes choses que celles-ci. »
51 Che Yesu ŵajendelechele kusala, “Isyene ngunsalila, chinkuwone kwinani kweugule ni achikatumetume ŵa kwinani ŵa Akunnungu achikwelaga ni kutuluka pa Mwana jwa Mundu.”
Et il lui dit: « En vérité, en vérité, je vous le dis: vous verrez le ciel ouvert et les anges de Dieu monter et redescendre sur le fils de l'homme. »