< Yohana 7 >
1 Payamasile yeleyo, Che Yesu ŵaliji nkwendajenda ku Galilaya ko. Nganasaka kwendajenda ku Yudea ligongo achakulu ŵa Ŵayahudi ŵasachile kwaulaga.
Après cela Jésus parcourait la Galilée: car il ne voulait point parcourir la Judée, parce que les Juifs cherchaient à le faire mourir.
2 Chindimba cha Ŵayahudi cha masakasa chaŵandichile.
Or approchait la fête des Juifs, la Scénopégie.
3 Nipele achapwakwe Che Yesu ŵaasalile, “Ntyoche pelepa njaule ku Yudea kuti ŵakunkuya mmwe nombewo aiwone yakusimonjeka inkwipanganya.
Ses frères donc lui dirent: Pars d’ici et va en Judée, afin que tes disciples voient, eux aussi, les œuvres que tu fais.
4 Ngapagwa mundu jwakupanganya chindu kwakulisisa iŵaga akusaka kumanyika ni ŵandu. Pakuŵa nkupanganya yelei, nlilosye mwasyene kwa ŵandu ŵa pachilambo.”
Car personne n’agit en secret, lorsqu’il cherche lui-même a paraître en public: puisque tu fais de telles choses, manifeste-toi au monde.
5 Namose achapwakwe nganiŵakulupilila.
Car ses frères mêmes ne croyaient pas en lui.
6 Nipele, Che Yesu ŵaasalile, “Katema kambone kukwangu kakanaŵe kwika, kukwenu ŵanyamwe katema kakalikose kali kambone.
Mais Jésus leur dit: Mon temps n’est pas encore venu, mais votre temps est toujours prêt.
7 Ŵandu ŵa pachilambo ngakombola kunchima ŵanyamwe, nambo uneji akunjima pakuŵa naasalile kuti yakuitendekanya yo ili yangalumbana.
Le monde ne peut pas vous haïr: pour moi, il me hait, parce que je rends de lui ce témoignage que ses œuvres sont mauvaises.
8 Ŵanyamwe njaule kuchindimba cho. Uneji ngunyaula kuchindimba cho pakuŵa katema kambone kukwangu kakanaŵe kwika.”
Allez, vous, à cette fête: pour moi je n’y vais point, parce que mon temps n’est pas encore accompli.
9 Ŵaŵechete yeleyo ni kusigala pa Galilaya palapala.
Ce qu’ayant dit, il demeura en Galilée.
10 Achapwakwe paŵamasile kwaula kuchindimba cha masakasa, Che Yesu nombe ŵajawile, nambo nganajaula kwakulilosya, ŵajawile kwakulisisa.
Mais lorsque ses frères furent partis, il alla aussi lui-même à la fête, non publiquement, mais comme en cachette.
11 Kuchindimba cho achakulu ŵa Ŵayahudi ŵaliji nkwasosasosa Che Yesu, ni ŵausyene, “Ana ali kwapi ŵelewo?”
Les Juifs donc le cherchaient pendant la fête et disaient: Où est-il?
12 Mpingo wa ŵandu waliji nkusongona jwine ni jwine yankati Che Yesu. Ŵandu ŵane ŵatite, “Ali mundu jwambone.” Ni ŵane ŵatite, “Ngaŵa! Akwalambusya ŵandu.”
Et il y avait une grande rumeur dans le peuple à son sujet. Les uns disaient: En effet, c’est un homme de bien; mais d’autres disaient: Non, car il séduit la foule.
13 Atamuno yeleyo ngapagwa mundu jwalijose jwalinjile kuŵecheta ngani syakwe pelanga kwa ligongo lya kwajogopa achakulu ŵa Ŵayahudi.
Cependant personne ne parlait de lui ouvertement par crainte des Juifs.
14 Chindimba cho pichaŵandichile kumala, Che Yesu ŵajawile pa Nyuumba ja Akunnungu ni kutanda kwiganya.
Or, vers le milieu de la fête, Jésus monta au temple, et il enseignait.
15 Nipele achakulu ŵa Ŵayahudi ŵasimosile ni kuti, “Ana mundu ju agapatile kwapi majiganyo ga, nombejo nganajaule kukulijiganya?”
Et les Juifs s’étonnaient, disant: Comment celui-ci sait-il les Ecritures, puisqu’il ne les a point apprises?
16 Pelepo Che Yesu ŵaajanjile, “Majiganyo gungwiganya nganigaŵa gangu, nambo gakutyochela kwa ŵelewo ŵandumile une.
Jésus leur répondit et dit: Ma doctrine n’est pas de moi, mais de celui qui m’a envoyé.
17 Mundu asakaga kupanganya yakusaka Akunnungu, chaimanyilile kuti majiganyo gungwiganya gatyosile kwa Akunnungu pane nguŵecheta kwa ukombole wangu nansyene.
Si quelqu’un veut faire sa volonté, il connaîtra, touchant ma doctrine, si elle est de lui ou si je parle de moi-même.
18 Jwelejo jwakuŵecheta ngani syakwe nsyene akusosasosa ukulu wakwe nsyene, nambo jwakusosasosa ukulu wa jwannajisye jula, jwelejo ali jwausyene ni mwa jwelejo ngapagwa unami.
Celui qui parle de lui-même cherche sa propre gloire; mais qui cherche la gloire de celui qui l’a envoyé, celui-là est vrai, et il n’y a point d’injustice en lui.
19 Ana che Musa nganampanga malajisyo? Atamuno yeleyo, ngapagwa jwalijose mwa ŵanyamwe jwakugatendekanya gagalembekwe mmalajisyo go. Ana ligongo chi nkusaka kumulaga?”
Moïse ne vous a-t-il pas donné la loi? Cependant nul de vous ne pratique la loi.
20 Papopo mpingo wekulungwa wa ŵandu wajanjile, “Ana mmwe nkwete masoka! Nduni jwakusaka kummulaga mmwe?”
Pourquoi cherchez-vous à me faire mourir? Le peuple répondit et dit: Tu es possédé du démon: qui cherche à te faire mourir?
21 Che Yesu ŵaajanjile, “Mbanganyisye chakusimonjeka chimo ni ŵanyamwe nkuchisimonga.
Jésus répliqua et leur dit: J’ai fait une seule œuvre, et vous êtes tous étonnés.
22 Che Musa ŵampele chisyoŵelo cha kwaumbasya achiŵana ŵenu. Nambo chisyoŵelo cho nganichityochela ku che Musa nambo chatyochele kwa achambuje ŵenu. Sambano ŵanyamwe nkummumbasya mwanache pa Lyuŵa lya Kupumulila.
Cependant Moïse vous a donné la circoncision (bien qu’elle ne soit pas de Moïse, mais des patriarches): et vous circoncisez le jour du sabbat.
23 Iŵaga mundu akuumbala pa Lyuŵa lya Kupumulila kuti ganatemeche malajisyo, sambano kwa chichi nkuundumbilila une ligongo nannamisye mundu pa Lyuŵa lya Kupumulila?
Or, si un homme reçoit la circoncision le jour du sabbat, afin que la loi de Moïse ne soit point violée, comment vous indignez-vous contre moi, parce que j’ai rendu un homme sain tout entier un jour de sabbat?
24 Kasinlamula kwa meeso pe, nambo nlamule kwa goloka.”
Ne jugez point sur l’apparence, mais rendez un juste jugement.
25 Ŵandu ŵane ŵa ku Yelusalemu ŵatandite kuliusya, “Ana mundu ju ngaŵa ajula jwakusosekwa ni ilongola kuti ammulaje?
Quelques-uns de Jérusalem disaient donc: N’est-ce pas là celui qu’ils cherchent à faire mourir?
26 Nnole, sambano akuŵecheta pelanga, nombe ngapagwa mundu jwakuntanjila chachilichose. Uli, ilongola akwimanyilila kuti aju ali Kilisito Jwakuwombola?
Et voilà qu’il parle publiquement, et ils ne lui disent rien. Les chefs du peuple auraient-ils réellement reconnu que c’est lui qui est le Christ?
27 Pachaiche Kilisito ngapagwa mundu juchakumanye kwakopochele, nambo uweji tukumanyi kwakopochele mundu ju!”
Cependant pour celui-ci, nous savons d’où il est: mais quand le Christ viendra, personne ne saura d’où il est.
28 Nipele Che Yesu paŵaliji nkwiganya pa Nyuumba ja Akunnungu ŵanyanyisye achitiji, “Ana ŵanyamwe nkuumanyilila une ni sooni nkumanyi kungopochele? Une nguniika kwa ulamusi wangu nansyene, nambo ŵandumile une wo ali ŵausyenesyene, ni ŵanyamwe ngunkwamanyilila,
Ainsi Jésus parlait à haute voix dans le temple, enseignant et disant: Et vous savez qui je suis, et vous savez d’où je suis; et je ne suis point venu de moi-même: mais il est vrai, celui qui m’a envoyé, et que vous ne connaissez point.
29 uneji ngwamanyilila pakuŵa ngopochele kwa ŵelewo, nombewo ni ŵandumile une.”
Moi je le connais, parce que je suis de lui, et que c’est lui qui m’a envoyé.
30 Nipele ŵandu ŵasachile kwakamula, nambo nganapagwa mundu jwalijose jwalinjile kunkwaya, ligongo katema kakwe kaliji kakanaŵe kwika.
Ils cherchaient donc à le prendre; mais personne ne mit la main sur lui, parce que son heure n’était pas encore venue.
31 Mumpingo wa ŵandu mula, ŵandu ŵajinji ŵakulupilile ni kuti, “Ana aikaga Kilisito Jwakuwombola chapanganye imanyisyo yekulungwa kupunda ayiyi yakuitendekanya aŵa?”
Mais beaucoup d’entre le peuple crurent en lui, et ils disaient: Le Christ, quand il viendra, fera-t-il plus de miracles que celui-ci n’en fait?
32 Mafalisayo ŵapilikene ŵandu achisongonaga jwine ni jwine yankati Che Yesu. Nipele achakulu ŵambopesi pamo ni Mafalisayo ŵatumile ŵakulindilila Nyuumba ja Akunnungu akaakamule Che Yesu.
Les pharisiens entendirent le peuple murmurant ainsi à son sujet; et les princes des prêtres et les pharisiens envoyèrent des archers pour le prendre.
33 Che Yesu ŵaasalile, “Chindame ni ŵanyamwe kwa katema kakajipi, nipele chinyaule kwa ŵandumile ŵala.
Jésus leur dit: Je suis encore un peu de temps avec vous; et je m’en vais à celui qui m’a envoyé.
34 Chimuusose nambo ngamuuwona, pakuŵa pepala pachime ŵanyamwe ngankombolanga kwika.”
Vous me chercherez et ne me trouverez pas; et où je suis vous ne pouvez venir.
35 Achakulu ŵa Ŵayahudi ŵausyanaga achinsyene pe, “Ana mundu ju chajaule kwapi kwakuti ngatukombola kwawona? Ana chajaule kwa Ŵayahudi ŵapwilingene ni kutama mu misi ja Ŵagiliki ni kwajiganya Ŵagiliki?
Les Juifs dirent entre eux: Où doit donc aller celui-ci, que nous ne le trouverons point? doit-il aller chez les nations dispersées, et enseigner les gentils?
36 Ana malumbo gakwe chichi pakuti, ‘Chimuusose nambo ngamuuwona, ni pepala pachime ŵanyamwe ngankombola kwika?’”
Quelle est cette parole qu’il a dite: Vous me chercherez et ne me trouverez point: et où je suis vous ne pouvez venir?
37 Lyuŵa lya mbesi lya chindimba cho lyaliji lyuŵa lyekulungwa. Che Yesu ŵajimi ni kuŵecheta kwa liloŵe lyakunyanyisya, “Mundu jwalijose jwakwete njota aiche kung'wa kukwangu.
Le dernier jour de la fête, qui est le plus solennel, Jésus se tenait debout et s’écriait, disant: Si quelqu’un a soif, qu’il vienne à moi, et qu’il boive.
38 Mpela Malembelo ga Akunnungu yagakuti pakusala, ‘Jwakungulupilila uneji, sulo sya meesi gagakwikanawo umi chigajilime kutyochela nkati mwao!’”
Celui qui croit en moi, comme dit l’Ecriture, des fleuves d’eau vive couleront de son sein.
39 Ŵaŵechete yeleyo nkati Mbumu jwa Akunnungu juchapochelwe ni aŵala ŵakwakulupilila Che Yesu. Mpaka katema ko ŵandu ŵaliji nganampochele Mbumu jwa Akunnungu pakuŵa Akunnungu ŵaliji akanaŵe kunkusya Che Yesu.
Il disait cela de l’Esprit que devaient recevoir ceux qui croyaient en lui; car l’Esprit n’avait pas encore été donné, parce que Jésus n’était pas encore glorifié.
40 Ŵandu ŵane mu mpingo ula ŵapilikene maloŵe go, ni ŵatite, “Isyene mundu ju ali jwakulondola jula!”
Parmi donc cette multitude qui avait entendu ces paroles: les uns disaient: Celui-ci est vraiment le prophète.
41 Ŵandu ŵane ŵatite, “Aju ali Kilisito Jwakuwombola!” Nambo ŵandu ŵane ŵaliji nkuliusya, “Ana ikukomboleka Kilisito akopochele ku Galilaya?
D’autres disaient: Celui-ci est le Christ. Mais quelques uns disaient: Est-ce de la Galilée que vient le Christ?
42 Ana Malembelo ga Akunnungu ngagakuti, ‘Kilisito Jwakuwombola chakopochele mu lukosyo lwa mwenye che Daudi, ni chapagwe ku Beselehemu, musi uŵatemi mwenye che Daudi?’”
L’Ecriture ne dit-elle pas que c’est de la race de David et du bourg de Bethléem, où était David, que vient le Christ?
43 Nipele, ŵandu ŵa mumpingo ŵalekangene kwa ligongo lya Che Yesu.
Il s’éleva donc une dissension dans le peuple à cause de lui.
44 Ŵandu ŵane ŵasachile kwakamula nambo ngapagwa mundu jwalijose juŵankwaiye.
Quelques-uns d’eux voulaient le prendre, mais aucun d’eux ne mit la main sur lui.
45 Nipele ŵakulindilila Nyuumba ja Akunnungu paŵausile, achakulu ŵambopesi ni Mafalisayo, ŵausisye, “Kwachichi nganimwaichisya Che Yesu?”
Ainsi les archers revinrent vers les pontifes et les pharisiens, qui leur demandèrent: Pourquoi ne l’avez-vous pas amené?
46 Ŵakulindilila ŵala ŵajanjile, “Nganapagwe mundu jwalijose jwakombwele kuŵecheta mpela mundu ju!”
Les archers répondirent: Jamais homme n’a parlé comme cet homme.
47 Nipele Mafalisayo ŵausisye, “Ana annambwisye ni ŵanyamwe ŵakwe?
Mais les pharisiens leur répliquèrent: Avez-vous été séduits, vous aussi?
48 Ana mpatile kumbona jumo jwa ilongola, pane jumo jwa Mafalisayo jwankulupilile jwelejo?
Est-il quelqu’un d’entre les chefs du peuple ou d’entre les pharisiens, qui ait cru en lui?
49 Ngwamba, nambo ŵandu ŵa ngakugamanyilila malajisyo ga Akunnungu gaŵapele che Musa, kwayele Akunnungu ŵalwesisye!”
Mais cette foule, qui ne connaît pas la loi, ce sont des maudits.
50 Jumo jwao ŵaliji che Nikodemu jumo jwa Mafalisayo juŵajaulile Che Yesu kundanda, ŵaasalile achinjakwe,
Nicodème leur dit (c’était celui qui était venu de nuit à Jésus, et qui était l’un d’entre eux):
51 “Malajisyo getu gakusala kuti, ngatukukombola kunlamula mundu jwalijose pangampilikanila kaje ni kwimanyilila chichi chakupanganya.”
Est-ce que notre loi condamne un homme sans qu’auparavant on l’ait entendu, et sans qu’on sache ce qu’il a fait?
52 Ni ŵanyawo ŵanjanjile, “Ni ŵanyamwe ŵakwe ntyochele ku Galilaya? Nsosesose Mmalembelo Gamaswela nomwe chinnole kuti ku Galilaya ngaakopochela jwakulondola jwa Akunnungu!”
Ils répondirent, et lui dirent: Est-ce que tu es aussi Galiléen? Lis avec soin les Ecritures, et tu verras: De la Galilée prophète ne surgit.
53 Nipele kila mundu ŵausile kumangwakwe.
Et ils s’en retournaient chacun en sa maison.