< Yohana 7 >

1 Payamasile yeleyo, Che Yesu ŵaliji nkwendajenda ku Galilaya ko. Nganasaka kwendajenda ku Yudea ligongo achakulu ŵa Ŵayahudi ŵasachile kwaulaga.
Jésus, après ces choses, parcourait la Galilée, ne voulant pas, voyager en Judée, où les Juifs cherchaient à le faire périr.
2 Chindimba cha Ŵayahudi cha masakasa chaŵandichile.
La fête juive dite des Tabernacles approchait cependant,
3 Nipele achapwakwe Che Yesu ŵaasalile, “Ntyoche pelepa njaule ku Yudea kuti ŵakunkuya mmwe nombewo aiwone yakusimonjeka inkwipanganya.
et ses frères lui dirent: «Pars de ce pays-ci, transporte-toi en Judée, afin que les disciples que tu y comptes voient, eux aussi, les oeuvres que tu accomplis.
4 Ngapagwa mundu jwakupanganya chindu kwakulisisa iŵaga akusaka kumanyika ni ŵandu. Pakuŵa nkupanganya yelei, nlilosye mwasyene kwa ŵandu ŵa pachilambo.”
On n'agit pas en cachette quand on veut se faire connaître; si réellement tu fais ces choses, manifeste-toi toi-même au monde!»
5 Namose achapwakwe nganiŵakulupilila.
(En effet, ses frères non plus ne croyaient pas en lui.)
6 Nipele, Che Yesu ŵaasalile, “Katema kambone kukwangu kakanaŵe kwika, kukwenu ŵanyamwe katema kakalikose kali kambone.
Jésus leur répondit: «Mon temps, à moi, n'est pas encore venu;
7 Ŵandu ŵa pachilambo ngakombola kunchima ŵanyamwe, nambo uneji akunjima pakuŵa naasalile kuti yakuitendekanya yo ili yangalumbana.
pour vous, que le monde ne peut haïr, le moment est toujours opportun; mais le monde me hait, moi, parce que je rends de lui le témoignage que ses oeuvres sont mauvaises.
8 Ŵanyamwe njaule kuchindimba cho. Uneji ngunyaula kuchindimba cho pakuŵa katema kambone kukwangu kakanaŵe kwika.”
Rendez vous à la fête; quant à moi, je ne vais pas à cette fête, parce que mon temps n'est pas encore accompli.»
9 Ŵaŵechete yeleyo ni kusigala pa Galilaya palapala.
Cela dit, il demeura en Galilée.
10 Achapwakwe paŵamasile kwaula kuchindimba cha masakasa, Che Yesu nombe ŵajawile, nambo nganajaula kwakulilosya, ŵajawile kwakulisisa.
Puis, lorsque ses frères furent partis pour la fête, lui-même s'y rendit aussi, mais ce n'était pas d'une façon ostensible, c'était comme en cachettes.
11 Kuchindimba cho achakulu ŵa Ŵayahudi ŵaliji nkwasosasosa Che Yesu, ni ŵausyene, “Ana ali kwapi ŵelewo?”
Pendant la fête, cependant, les Juifs s'informaient de lui: «Où donc est-il», demandait-on.
12 Mpingo wa ŵandu waliji nkusongona jwine ni jwine yankati Che Yesu. Ŵandu ŵane ŵatite, “Ali mundu jwambone.” Ni ŵane ŵatite, “Ngaŵa! Akwalambusya ŵandu.”
Dans la foule, une quantité de bruits couraient sur lui: «C'est un homme de bien», disaient ceux-ci. «Nullement, c'est tout le contraire», disaient ceux-là, «il égare la foule»;
13 Atamuno yeleyo ngapagwa mundu jwalijose jwalinjile kuŵecheta ngani syakwe pelanga kwa ligongo lya kwajogopa achakulu ŵa Ŵayahudi.
mais personne, par crainte des Juifs, n'osait s'exprimer tout haut sur son compte.
14 Chindimba cho pichaŵandichile kumala, Che Yesu ŵajawile pa Nyuumba ja Akunnungu ni kutanda kwiganya.
On était déjà au milieu de la fête, lorsque Jésus monta au Temple;
15 Nipele achakulu ŵa Ŵayahudi ŵasimosile ni kuti, “Ana mundu ju agapatile kwapi majiganyo ga, nombejo nganajaule kukulijiganya?”
il se mit à enseigner au grand étonnement des Juifs. «Comment, disaient-ils, cet homme est-il si instruit, lui qui n'a pas étudié?»
16 Pelepo Che Yesu ŵaajanjile, “Majiganyo gungwiganya nganigaŵa gangu, nambo gakutyochela kwa ŵelewo ŵandumile une.
Jésus leur répondit par ces paroles: «Mon enseignement n'est pas de moi s, mais de Celui qui m'a envoyé.
17 Mundu asakaga kupanganya yakusaka Akunnungu, chaimanyilile kuti majiganyo gungwiganya gatyosile kwa Akunnungu pane nguŵecheta kwa ukombole wangu nansyene.
Si quelqu'un veut faire sa volonté, il saura si mon enseignement est de Dieu s ou si je parle de mon chef.
18 Jwelejo jwakuŵecheta ngani syakwe nsyene akusosasosa ukulu wakwe nsyene, nambo jwakusosasosa ukulu wa jwannajisye jula, jwelejo ali jwausyene ni mwa jwelejo ngapagwa unami.
L'homme qui parle de son chef poursuit sa gloire propre; mais l'homme qui poursuit la gloire de celui qui l'a envoyé, est véridique, lui, et il n'y a en lui aucun manque de droiture.
19 Ana che Musa nganampanga malajisyo? Atamuno yeleyo, ngapagwa jwalijose mwa ŵanyamwe jwakugatendekanya gagalembekwe mmalajisyo go. Ana ligongo chi nkusaka kumulaga?”
N'est-ce pas Moïse qui vous a donné la Loi? Et aucun de vous ne la met en pratique! Pourquoi cherchez-vous à me tuer?»
20 Papopo mpingo wekulungwa wa ŵandu wajanjile, “Ana mmwe nkwete masoka! Nduni jwakusaka kummulaga mmwe?”
La foule répondit: «Tu es possédé d'un démon; qui est-ce qui, cherche à te tuer?»
21 Che Yesu ŵaajanjile, “Mbanganyisye chakusimonjeka chimo ni ŵanyamwe nkuchisimonga.
Jésus répliqua par ces paroles: «Une seule oeuvre accomplie par moi, vous a tous surpris.
22 Che Musa ŵampele chisyoŵelo cha kwaumbasya achiŵana ŵenu. Nambo chisyoŵelo cho nganichityochela ku che Musa nambo chatyochele kwa achambuje ŵenu. Sambano ŵanyamwe nkummumbasya mwanache pa Lyuŵa lya Kupumulila.
Moïse vous a donné la circoncision (elle n'a pas été instituée par Moïse, elle vient des patriarches), cette circoncision vous la pratiquez le jour du sabbat.
23 Iŵaga mundu akuumbala pa Lyuŵa lya Kupumulila kuti ganatemeche malajisyo, sambano kwa chichi nkuundumbilila une ligongo nannamisye mundu pa Lyuŵa lya Kupumulila?
Eh bien, si on peut, pour ne pas violer la loi de Moïse, pratiquer la circoncision le jour du sabbat, pourquoi vous irriter contre moi pour avoir, ce même jour de sabbat, rendu un homme entièrement sain?
24 Kasinlamula kwa meeso pe, nambo nlamule kwa goloka.”
Ne jugez pas sur l'apparence; jugez au contraire suivant la justice.»
25 Ŵandu ŵane ŵa ku Yelusalemu ŵatandite kuliusya, “Ana mundu ju ngaŵa ajula jwakusosekwa ni ilongola kuti ammulaje?
Parmi les habitants de Jérusalem quelques-uns disaient: «N'est-ce point cet homme que l'on cherche à faire périr?
26 Nnole, sambano akuŵecheta pelanga, nombe ngapagwa mundu jwakuntanjila chachilichose. Uli, ilongola akwimanyilila kuti aju ali Kilisito Jwakuwombola?
Le voici qui parle en toute liberté, et on ne lui dit rien! Les autorités auraient-elles vraiment reconnu qu'il est le Christ?
27 Pachaiche Kilisito ngapagwa mundu juchakumanye kwakopochele, nambo uweji tukumanyi kwakopochele mundu ju!”
Nous savons pourtant d'où est celui-ci; or quand le Christ vient, personne ne sait d'où il est.»
28 Nipele Che Yesu paŵaliji nkwiganya pa Nyuumba ja Akunnungu ŵanyanyisye achitiji, “Ana ŵanyamwe nkuumanyilila une ni sooni nkumanyi kungopochele? Une nguniika kwa ulamusi wangu nansyene, nambo ŵandumile une wo ali ŵausyenesyene, ni ŵanyamwe ngunkwamanyilila,
Alors Jésus, qui enseignait dans le Temple, s'écria: «Vous me connaissez! vous savez d'où je suis! mais je ne suis pas venu de moi-même. Il y en a un qui réellement m'a envoyé, et Celui-là vous ne le connaissez pas!
29 uneji ngwamanyilila pakuŵa ngopochele kwa ŵelewo, nombewo ni ŵandumile une.”
Moi je le connais, parce que je viens de lui et que c'est lui qui m'a envoyé.»
30 Nipele ŵandu ŵasachile kwakamula, nambo nganapagwa mundu jwalijose jwalinjile kunkwaya, ligongo katema kakwe kaliji kakanaŵe kwika.
Là-dessus, ils cherchèrent à l'arrêter; personne toutefois ne porta la main sur lui, parce que son heure n'était pas encore venue.
31 Mumpingo wa ŵandu mula, ŵandu ŵajinji ŵakulupilile ni kuti, “Ana aikaga Kilisito Jwakuwombola chapanganye imanyisyo yekulungwa kupunda ayiyi yakuitendekanya aŵa?”
Dans la foule un grand nombre crurent en lui. «Lorsque le Christ viendra, disaient-ils, fera-t-il plus de miracles que n'en a fait cet homme-là?»
32 Mafalisayo ŵapilikene ŵandu achisongonaga jwine ni jwine yankati Che Yesu. Nipele achakulu ŵambopesi pamo ni Mafalisayo ŵatumile ŵakulindilila Nyuumba ja Akunnungu akaakamule Che Yesu.
Les Pharisiens entendirent ces rumeurs de la foule; aussi, de concert avec les chefs des prêtres, envoyèrent-ils des agents pour l'arrêter.
33 Che Yesu ŵaasalile, “Chindame ni ŵanyamwe kwa katema kakajipi, nipele chinyaule kwa ŵandumile ŵala.
Jésus dit alors: «Je suis encore avec vous pour un peu de temps; après quoi je retourne à Celui qui m'a envoyé.
34 Chimuusose nambo ngamuuwona, pakuŵa pepala pachime ŵanyamwe ngankombolanga kwika.”
Vous me chercherez et vous ne me trouverez pas et, au lieu où je suis, vous ne pouvez venir.»
35 Achakulu ŵa Ŵayahudi ŵausyanaga achinsyene pe, “Ana mundu ju chajaule kwapi kwakuti ngatukombola kwawona? Ana chajaule kwa Ŵayahudi ŵapwilingene ni kutama mu misi ja Ŵagiliki ni kwajiganya Ŵagiliki?
Les Juifs se demandaient entre eux: «Où donc va-t-il aller, que nous ne le trouverons pas? Va-t-il aller chez les disséminés, parmi les païens et instruire les païens?
36 Ana malumbo gakwe chichi pakuti, ‘Chimuusose nambo ngamuuwona, ni pepala pachime ŵanyamwe ngankombola kwika?’”
Qu'est-ce que ce mot qu'il a prononcé: «vous me chercherez et vous ne me trouverez pas; et au lieu où je suis vous ne pouvez venir.»
37 Lyuŵa lya mbesi lya chindimba cho lyaliji lyuŵa lyekulungwa. Che Yesu ŵajimi ni kuŵecheta kwa liloŵe lyakunyanyisya, “Mundu jwalijose jwakwete njota aiche kung'wa kukwangu.
Durant le dernier jour de la fête, qui en est le plus solennel, Jésus, se tenant debout, s'écria: «Si quelqu'un a soif, qu'il vienne à moi et qu'il boive!
38 Mpela Malembelo ga Akunnungu yagakuti pakusala, ‘Jwakungulupilila uneji, sulo sya meesi gagakwikanawo umi chigajilime kutyochela nkati mwao!’”
Comme dit l'Écriture: «Du sein de celui qui croit en moi jailliront des fleuves d'eau vives. »
39 Ŵaŵechete yeleyo nkati Mbumu jwa Akunnungu juchapochelwe ni aŵala ŵakwakulupilila Che Yesu. Mpaka katema ko ŵandu ŵaliji nganampochele Mbumu jwa Akunnungu pakuŵa Akunnungu ŵaliji akanaŵe kunkusya Che Yesu.
Il disait cela de l'Esprit que devaient recevoir ceux qui avaient cru en lui. En effet, il n'y avait pas encore d'Esprit, parce que Jésus n'était pas encore glorifié.
40 Ŵandu ŵane mu mpingo ula ŵapilikene maloŵe go, ni ŵatite, “Isyene mundu ju ali jwakulondola jula!”
Dans la multitude, ceux qui avaient entendu ces paroles disaient: «C'est vraiment le prophète!»
41 Ŵandu ŵane ŵatite, “Aju ali Kilisito Jwakuwombola!” Nambo ŵandu ŵane ŵaliji nkuliusya, “Ana ikukomboleka Kilisito akopochele ku Galilaya?
d'autres: «C'est le Christ!» d'autres encore:
42 Ana Malembelo ga Akunnungu ngagakuti, ‘Kilisito Jwakuwombola chakopochele mu lukosyo lwa mwenye che Daudi, ni chapagwe ku Beselehemu, musi uŵatemi mwenye che Daudi?’”
«Est-ce que le Christ doit sortir de la Gaulée? Est-ce que l'Écriture ne dit pas que le Christ sortira de la famille de David et du village de Bethléem d'où était David?»
43 Nipele, ŵandu ŵa mumpingo ŵalekangene kwa ligongo lya Che Yesu.
On était donc dans le peuple fort divisé à son sujet.
44 Ŵandu ŵane ŵasachile kwakamula nambo ngapagwa mundu jwalijose juŵankwaiye.
Un certain nombre d'entre eux voulaient l'arrêter; mais aucun ne porta la main sur lui.
45 Nipele ŵakulindilila Nyuumba ja Akunnungu paŵausile, achakulu ŵambopesi ni Mafalisayo, ŵausisye, “Kwachichi nganimwaichisya Che Yesu?”
Les agents retournèrent auprès des chefs des prêtres et des Pharisiens. «Pourquoi ne l'avez-vous pas amené!» demandèrent ceux-ci.»
46 Ŵakulindilila ŵala ŵajanjile, “Nganapagwe mundu jwalijose jwakombwele kuŵecheta mpela mundu ju!”
A quoi les agents répondirent: «Jamais homme n'a parlé comme parle cet homme.» -
47 Nipele Mafalisayo ŵausisye, “Ana annambwisye ni ŵanyamwe ŵakwe?
«Vous êtes-vous aussi laissé séduire?» leur dirent les Pharisiens.
48 Ana mpatile kumbona jumo jwa ilongola, pane jumo jwa Mafalisayo jwankulupilile jwelejo?
«Est-ce qu'il y a un seul personnage ayant autorité qui ait cru en lui? Est-ce qu'il y a un seul Pharisien?
49 Ngwamba, nambo ŵandu ŵa ngakugamanyilila malajisyo ga Akunnungu gaŵapele che Musa, kwayele Akunnungu ŵalwesisye!”
Il n'y a que cette maudite populace qui n'entend rien à la Loi!»
50 Jumo jwao ŵaliji che Nikodemu jumo jwa Mafalisayo juŵajaulile Che Yesu kundanda, ŵaasalile achinjakwe,
Nicodème, un des leurs, celui qui était venu à Jésus tout d'abord, leur dit:
51 “Malajisyo getu gakusala kuti, ngatukukombola kunlamula mundu jwalijose pangampilikanila kaje ni kwimanyilila chichi chakupanganya.”
«Est-ce que notre Loi juge un homme sans qu'il soit entendu et sans qu'on se soit rendu compte de ses actes?»
52 Ni ŵanyawo ŵanjanjile, “Ni ŵanyamwe ŵakwe ntyochele ku Galilaya? Nsosesose Mmalembelo Gamaswela nomwe chinnole kuti ku Galilaya ngaakopochela jwakulondola jwa Akunnungu!”
Ils lui répondirent ainsi: «Serais-tu, toi aussi, de la Galilée? informe-toi, et tu verras que de la Galilée ne surgit pas de prophète.»
53 Nipele kila mundu ŵausile kumangwakwe.
(Après quoi, chacun d’eux retourna à sa maison.)

< Yohana 7 >