< Yohana 7 >
1 Payamasile yeleyo, Che Yesu ŵaliji nkwendajenda ku Galilaya ko. Nganasaka kwendajenda ku Yudea ligongo achakulu ŵa Ŵayahudi ŵasachile kwaulaga.
Après cela, Jésus parcourut la Galilée, ne voulant pas aller en Judée, parce que les Juifs cherchaient à le faire mourir.
2 Chindimba cha Ŵayahudi cha masakasa chaŵandichile.
Or, la fête des Juifs, celle des Tabernacles, était proche.
3 Nipele achapwakwe Che Yesu ŵaasalile, “Ntyoche pelepa njaule ku Yudea kuti ŵakunkuya mmwe nombewo aiwone yakusimonjeka inkwipanganya.
Ses frères lui dirent donc: « Pars d’ici, et va en Judée, afin que tes disciples aussi voient les œuvres que tu fais;
4 Ngapagwa mundu jwakupanganya chindu kwakulisisa iŵaga akusaka kumanyika ni ŵandu. Pakuŵa nkupanganya yelei, nlilosye mwasyene kwa ŵandu ŵa pachilambo.”
car personne ne fait une chose en secret, lorsqu’il désire qu’elle paraisse. Si tu fais ces choses, montres-toi au monde. »
5 Namose achapwakwe nganiŵakulupilila.
Car ses frères mêmes ne croyaient pas en lui.
6 Nipele, Che Yesu ŵaasalile, “Katema kambone kukwangu kakanaŵe kwika, kukwenu ŵanyamwe katema kakalikose kali kambone.
Jésus leur dit: « Mon temps n’est pas encore venu; mais votre temps à vous est toujours prêt.
7 Ŵandu ŵa pachilambo ngakombola kunchima ŵanyamwe, nambo uneji akunjima pakuŵa naasalile kuti yakuitendekanya yo ili yangalumbana.
Le monde ne saurait vous haïr; moi, il me hait, parce que je rends de lui ce témoignage, que ses œuvres sont mauvaises.
8 Ŵanyamwe njaule kuchindimba cho. Uneji ngunyaula kuchindimba cho pakuŵa katema kambone kukwangu kakanaŵe kwika.”
Montez, vous, à cette fête; pour moi, je n’y vais pas, parce que mon temps n’est pas encore venu. »
9 Ŵaŵechete yeleyo ni kusigala pa Galilaya palapala.
Après avoir dit cela, il resta en Galilée.
10 Achapwakwe paŵamasile kwaula kuchindimba cha masakasa, Che Yesu nombe ŵajawile, nambo nganajaula kwakulilosya, ŵajawile kwakulisisa.
Mais lorsque ses frères furent partis, lui-même monta aussi à la fête, non publiquement, mais en secret.
11 Kuchindimba cho achakulu ŵa Ŵayahudi ŵaliji nkwasosasosa Che Yesu, ni ŵausyene, “Ana ali kwapi ŵelewo?”
Les Juifs donc le cherchaient durant la fête, et disaient: « Où est-il? »
12 Mpingo wa ŵandu waliji nkusongona jwine ni jwine yankati Che Yesu. Ŵandu ŵane ŵatite, “Ali mundu jwambone.” Ni ŵane ŵatite, “Ngaŵa! Akwalambusya ŵandu.”
Et il y avait dans la foule une grande rumeur à son sujet. Les uns disaient: « C’est un homme de bien. — Non, disaient les autres, il trompe le peuple. »
13 Atamuno yeleyo ngapagwa mundu jwalijose jwalinjile kuŵecheta ngani syakwe pelanga kwa ligongo lya kwajogopa achakulu ŵa Ŵayahudi.
Cependant personne ne s’exprimait librement sur son compte, par crainte des Juifs.
14 Chindimba cho pichaŵandichile kumala, Che Yesu ŵajawile pa Nyuumba ja Akunnungu ni kutanda kwiganya.
On était déjà au milieu de la fête, lorsque Jésus monta au temple, et il se mit à enseigner.
15 Nipele achakulu ŵa Ŵayahudi ŵasimosile ni kuti, “Ana mundu ju agapatile kwapi majiganyo ga, nombejo nganajaule kukulijiganya?”
Les Juifs étonnés disaient: « Comment connaît-il les Écritures, lui qui n’a pas fréquenté les écoles? »
16 Pelepo Che Yesu ŵaajanjile, “Majiganyo gungwiganya nganigaŵa gangu, nambo gakutyochela kwa ŵelewo ŵandumile une.
Jésus leur répondit: « Ma doctrine n’est pas de moi, mais de celui qui m’a envoyé.
17 Mundu asakaga kupanganya yakusaka Akunnungu, chaimanyilile kuti majiganyo gungwiganya gatyosile kwa Akunnungu pane nguŵecheta kwa ukombole wangu nansyene.
Si quelqu’un veut faire la volonté de Dieu, il saura si ma doctrine est de Dieu, ou si je parle de moi-même.
18 Jwelejo jwakuŵecheta ngani syakwe nsyene akusosasosa ukulu wakwe nsyene, nambo jwakusosasosa ukulu wa jwannajisye jula, jwelejo ali jwausyene ni mwa jwelejo ngapagwa unami.
Celui qui parle de soi-même, cherche sa propre gloire; mais celui qui cherche la gloire de celui qui l’a envoyé, est véridique, et il n’y a pas en lui d’imposture.
19 Ana che Musa nganampanga malajisyo? Atamuno yeleyo, ngapagwa jwalijose mwa ŵanyamwe jwakugatendekanya gagalembekwe mmalajisyo go. Ana ligongo chi nkusaka kumulaga?”
Est-ce que Moïse ne vous a pas donné la Loi? Et nul de vous n’accomplit la loi.
20 Papopo mpingo wekulungwa wa ŵandu wajanjile, “Ana mmwe nkwete masoka! Nduni jwakusaka kummulaga mmwe?”
Pourquoi cherchez-vous à me faire mourir? » La foule répondit: « Tu es possédé du démon; qui est-ce qui cherche à te faire mourir? »
21 Che Yesu ŵaajanjile, “Mbanganyisye chakusimonjeka chimo ni ŵanyamwe nkuchisimonga.
Jésus leur dit: « J’ai fait une seule œuvre, et vous voilà tous hors de vous-mêmes?
22 Che Musa ŵampele chisyoŵelo cha kwaumbasya achiŵana ŵenu. Nambo chisyoŵelo cho nganichityochela ku che Musa nambo chatyochele kwa achambuje ŵenu. Sambano ŵanyamwe nkummumbasya mwanache pa Lyuŵa lya Kupumulila.
Moïse vous a donné la circoncision (non qu’elle vienne de Moïse, mais des Patriarches), et vous la pratiquez le jour du sabbat.
23 Iŵaga mundu akuumbala pa Lyuŵa lya Kupumulila kuti ganatemeche malajisyo, sambano kwa chichi nkuundumbilila une ligongo nannamisye mundu pa Lyuŵa lya Kupumulila?
Que si, pour ne pas violer la loi de Moïse, on circoncit le jour du sabbat, comment vous indignez-vous contre moi, parce que, le jour du sabbat, j’ai guéri un homme dans tout son corps?
24 Kasinlamula kwa meeso pe, nambo nlamule kwa goloka.”
Ne jugez pas sur l’apparence, mais jugez selon la justice. »
25 Ŵandu ŵane ŵa ku Yelusalemu ŵatandite kuliusya, “Ana mundu ju ngaŵa ajula jwakusosekwa ni ilongola kuti ammulaje?
Alors quelques habitants de Jérusalem dirent: « N’est-ce pas là celui qu’ils cherchent à faire mourir?
26 Nnole, sambano akuŵecheta pelanga, nombe ngapagwa mundu jwakuntanjila chachilichose. Uli, ilongola akwimanyilila kuti aju ali Kilisito Jwakuwombola?
Et le voilà qui parle publiquement sans qu’on lui dise rien. Est-ce que vraiment les chefs du peuple auraient reconnu qu’il est le Christ?
27 Pachaiche Kilisito ngapagwa mundu juchakumanye kwakopochele, nambo uweji tukumanyi kwakopochele mundu ju!”
Celui-ci, néanmoins, nous savons d’où il est; mais quand le Christ viendra, personne ne saura d’où il est. »
28 Nipele Che Yesu paŵaliji nkwiganya pa Nyuumba ja Akunnungu ŵanyanyisye achitiji, “Ana ŵanyamwe nkuumanyilila une ni sooni nkumanyi kungopochele? Une nguniika kwa ulamusi wangu nansyene, nambo ŵandumile une wo ali ŵausyenesyene, ni ŵanyamwe ngunkwamanyilila,
Jésus, enseignant dans le temple, dit donc à haute voix: « Vous me connaissez et vous savez d’où je suis!… et pourtant ce n’est pas de moi-même que je suis venu: mais celui qui m’a envoyé est vrai: vous ne le connaissez pas;
29 uneji ngwamanyilila pakuŵa ngopochele kwa ŵelewo, nombewo ni ŵandumile une.”
moi, je le connais, parce que je suis de lui, et c’est lui qui m’a envoyé. »
30 Nipele ŵandu ŵasachile kwakamula, nambo nganapagwa mundu jwalijose jwalinjile kunkwaya, ligongo katema kakwe kaliji kakanaŵe kwika.
Ils cherchèrent donc à le saisir; et personne ne mit la main sur lui, parce que son heure n’était pas encore venue.
31 Mumpingo wa ŵandu mula, ŵandu ŵajinji ŵakulupilile ni kuti, “Ana aikaga Kilisito Jwakuwombola chapanganye imanyisyo yekulungwa kupunda ayiyi yakuitendekanya aŵa?”
Mais beaucoup, parmi le peuple, crurent en lui, et ils disaient: « Quand le Christ viendra, fera-t-il plus de miracles que n’en a fait celui-ci? »
32 Mafalisayo ŵapilikene ŵandu achisongonaga jwine ni jwine yankati Che Yesu. Nipele achakulu ŵambopesi pamo ni Mafalisayo ŵatumile ŵakulindilila Nyuumba ja Akunnungu akaakamule Che Yesu.
Les Pharisiens entendirent la foule murmurant ces choses au sujet de Jésus; alors les Princes des prêtres et les Pharisiens envoyèrent des satellites pour l’arrêter.
33 Che Yesu ŵaasalile, “Chindame ni ŵanyamwe kwa katema kakajipi, nipele chinyaule kwa ŵandumile ŵala.
Jésus dit: « Je suis encore avec vous un peu de temps, puis je m’en vais à celui qui m’a envoyé.
34 Chimuusose nambo ngamuuwona, pakuŵa pepala pachime ŵanyamwe ngankombolanga kwika.”
Vous me chercherez, et vous ne me trouverez pas, et où je suis vous ne pouvez venir. »
35 Achakulu ŵa Ŵayahudi ŵausyanaga achinsyene pe, “Ana mundu ju chajaule kwapi kwakuti ngatukombola kwawona? Ana chajaule kwa Ŵayahudi ŵapwilingene ni kutama mu misi ja Ŵagiliki ni kwajiganya Ŵagiliki?
Sur quoi les Juifs se dirent entre eux: « Où donc ira-t-il, que nous ne le trouverons pas? Ira-t-il vers ceux qui sont dispersés parmi les Gentils, et ira-t-il les instruire?
36 Ana malumbo gakwe chichi pakuti, ‘Chimuusose nambo ngamuuwona, ni pepala pachime ŵanyamwe ngankombola kwika?’”
Que signifie cette parole qu’il a dite: Vous me chercherez et vous ne me trouverez pas, et où je suis, vous ne pouvez venir? »
37 Lyuŵa lya mbesi lya chindimba cho lyaliji lyuŵa lyekulungwa. Che Yesu ŵajimi ni kuŵecheta kwa liloŵe lyakunyanyisya, “Mundu jwalijose jwakwete njota aiche kung'wa kukwangu.
Le dernier jour de la fête, qui en est le jour le plus solennel, Jésus debout, dit à haute voix: « Si quelqu’un a soif, qu’il vienne à moi, et qu’il boive.
38 Mpela Malembelo ga Akunnungu yagakuti pakusala, ‘Jwakungulupilila uneji, sulo sya meesi gagakwikanawo umi chigajilime kutyochela nkati mwao!’”
Celui qui croit en moi, de son sein, comme dit l’Écriture, couleront des fleuves d’eau vive. »
39 Ŵaŵechete yeleyo nkati Mbumu jwa Akunnungu juchapochelwe ni aŵala ŵakwakulupilila Che Yesu. Mpaka katema ko ŵandu ŵaliji nganampochele Mbumu jwa Akunnungu pakuŵa Akunnungu ŵaliji akanaŵe kunkusya Che Yesu.
Il disait cela de l’Esprit que devaient recevoir ceux qui croient en lui; car l’Esprit n’était pas encore donné, parce que Jésus n’avait pas encore été glorifié.
40 Ŵandu ŵane mu mpingo ula ŵapilikene maloŵe go, ni ŵatite, “Isyene mundu ju ali jwakulondola jula!”
Parmi la foule, quelques-uns, qui avaient entendu ces paroles, disaient: « C’est vraiment le prophète. »
41 Ŵandu ŵane ŵatite, “Aju ali Kilisito Jwakuwombola!” Nambo ŵandu ŵane ŵaliji nkuliusya, “Ana ikukomboleka Kilisito akopochele ku Galilaya?
D’autres: « C’est le Christ. — Mais, disaient les autres, est-ce de la Galilée que doit venir le Christ?
42 Ana Malembelo ga Akunnungu ngagakuti, ‘Kilisito Jwakuwombola chakopochele mu lukosyo lwa mwenye che Daudi, ni chapagwe ku Beselehemu, musi uŵatemi mwenye che Daudi?’”
L’Écriture ne dit-elle pas que c’est de la race de David, et du bourg de Bethléem, où était David, que le Christ doit venir? »
43 Nipele, ŵandu ŵa mumpingo ŵalekangene kwa ligongo lya Che Yesu.
C’est ainsi que le peuple était partagé à son sujet.
44 Ŵandu ŵane ŵasachile kwakamula nambo ngapagwa mundu jwalijose juŵankwaiye.
Quelques-uns voulaient l’arrêter; mais personne ne mit la main sur lui.
45 Nipele ŵakulindilila Nyuumba ja Akunnungu paŵausile, achakulu ŵambopesi ni Mafalisayo, ŵausisye, “Kwachichi nganimwaichisya Che Yesu?”
Les satellites étant donc revenus vers les Pontifes et les Pharisiens, ceux-ci leur dirent: « Pourquoi ne l’avez-vous pas amené? »
46 Ŵakulindilila ŵala ŵajanjile, “Nganapagwe mundu jwalijose jwakombwele kuŵecheta mpela mundu ju!”
Les satellites répondirent: « Jamais homme n’a parlé comme cet homme. »
47 Nipele Mafalisayo ŵausisye, “Ana annambwisye ni ŵanyamwe ŵakwe?
Les Pharisiens leur répliquèrent: « Vous aussi, vous êtes-vous laissés séduire?
48 Ana mpatile kumbona jumo jwa ilongola, pane jumo jwa Mafalisayo jwankulupilile jwelejo?
Y a-t-il quelqu’un parmi les Princes du peuple qui ait cru en lui? Y en a-t-il parmi les Pharisiens?
49 Ngwamba, nambo ŵandu ŵa ngakugamanyilila malajisyo ga Akunnungu gaŵapele che Musa, kwayele Akunnungu ŵalwesisye!”
Mais cette populace qui ne connaît pas la Loi, ce sont des maudits! »
50 Jumo jwao ŵaliji che Nikodemu jumo jwa Mafalisayo juŵajaulile Che Yesu kundanda, ŵaasalile achinjakwe,
Nicodème, l’un d’eux, celui qui était venu de nuit à Jésus, leur dit:
51 “Malajisyo getu gakusala kuti, ngatukukombola kunlamula mundu jwalijose pangampilikanila kaje ni kwimanyilila chichi chakupanganya.”
« Notre loi condamne-t-elle un homme sans qu’on l’ait d’abord entendu, et sans qu’on sache ce qu’il a fait? »
52 Ni ŵanyawo ŵanjanjile, “Ni ŵanyamwe ŵakwe ntyochele ku Galilaya? Nsosesose Mmalembelo Gamaswela nomwe chinnole kuti ku Galilaya ngaakopochela jwakulondola jwa Akunnungu!”
Ils lui répondirent: « Toi aussi, es-tu Galiléen? Examine avec soin [les Écritures], et tu verras qu’il ne sort pas de prophète de la Galilée. »
53 Nipele kila mundu ŵausile kumangwakwe.
Et ils s’en retournèrent chacun dans sa maison.