< Masengo 8 >
1 Lyuŵa lilyolyo gatandite malagasyo gannope kwa mpingo wa ŵandu ŵakunkulupilila Kilisito ŵa ku Yelusalemu. Ŵandu ŵakunkulupilila Kilisito wose ŵapwilingene mu ilambo ya ku Yudea ni ku Samalia, akaŵe achinduna pe.
Saul avait approuvé ce meurtre. Ce même jour, une cruelle persécution sévit sur l'Église de Jérusalem; tous les frères, sauf les apôtres, se répandirent dans toutes les parties de la Judée et de la Samarie.
2 Ŵandu ŵakwajogopa Akunnungu ŵansichile che Stefano ni kwalilila kwa malumbo gamakulungwa.
Cependant quelques pieux prosélytes ensevelirent Étienne et célébrèrent ses funérailles avec éclat.
3 Nambo che Sauli ŵalinjile kuuwesesya mpingo wa ŵandu ŵakunkulupilila Kilisito. Ŵajawile mu nyuumba jajili jose ni kwakoposya paasa ŵandu ŵakunkulupilila Che Yesu wose achalume ni achakongwe ni kwaŵika mu nyuumba jakutaŵilwa.
Quant à Saul il ravageait l'Église, il pénétrait dans les maisons, il en arrachait hommes et femmes et les faisait jeter en prison.
4 Aŵala ŵandu ŵakunkulupilila Che Yesu ŵaŵapwilingene ŵajesilejesile mosemose achilalichilaga Ngani Jambone.
Ceux qui avaient été dispersés allèrent çà et là annoncer la Bonne Nouvelle de la parole.
5 Che Filipo nombe ŵajinjile mu mmusi wauli ku chilambo cha ku Samalia achilalichilaga ngani ja Kilisito ni Akunnungu kwa ŵandu ŵakutama pelepo.
Ainsi Philippe, qui s'était rendu dans la ville de Samarie, y prêcha le Christ.
6 Mpingo wa ŵandu paŵagapilikene maloŵe gaŵaŵechete che Filipo ni kwiwona imanyisyo iŵaitesile, wose ŵaapilikanichisye kwa uchenene.
La population fut unanime à subir l'influence des paroles de Philippe, lorsqu'elle l'entendit et qu'elle vit les miracles qu'il faisait:
7 Pakuŵa ŵandu ŵajinji ŵaŵakwete masoka, gakopweche gachigumilaga kwa liloŵe lyekulungwa. Ni sooni ŵandu ŵajinji ŵaŵatatele iŵalo ni ŵaŵalemele ŵalamiswe.
des Esprits impurs sortirent du corps d'un grand nombre de possédés, en jetant de grands cris; plusieurs paralytiques et plusieurs estropiés furent guéris.
8 Nipele kwaliji ni kusengwa kwakukulungwa mmusi wo.
Ce fut une grande joie dans cette ville.
9 Jwapali mundu jumo liina lyakwe che Simoni juŵatendaga usaŵi mmusi mo kwa moŵa gamajinji ni kwasimosya ŵandu ŵa ku Samalia, achilitendaga kuti jwelejo ali jwankulu.
Or, il y avait auparavant dans cette ville un homme nommé Simon, magicien de profession, qui en imposait au peuple de Samarie et se faisait passer pour un grand personnage.
10 Ŵandu wose chitandile jwannandi kwichila jwankulungwa ŵampilikene jwelejo ni kuti, “Mundu ju akwete ukombole wa Akunnungu waukuŵilanjikwa ‘Ukombole Weukulungwa.’”
Tous, petits et grands, s'étaient attachés à lui et disaient: «C'est lui qui est la Puissance de Dieu, «la Grande», comme on l'appelle.»
11 Ŵampilikanichisye jwelejo pakuŵa ŵaasimosisye kwa moŵa gamajinji kwa usaŵi wakwe.
S'ils s'étaient ainsi attachés à lui, c'est que depuis longtemps ses sorcelleries leur en imposaient.
12 Nambo paŵaukulupilile utenga u che Filipo nkati Ngani Jambone ja Umwenye wa Akunnungu ni ngani ji Che Yesu Kilisito, ŵabatiswe achalume ni achakongwe.
Mais quand ils eurent été amenés à la foi par Philippe, qui leur annonçait l'Évangile du Royaume de Dieu et de la personne de Jésus-Christ, tous, hommes et femmes, se firent baptiser.
13 Che Simoni nombejo ŵakulupilile, ni paŵabatiswe, ŵajesile ni che Filipo, ŵasimosile paŵaiweni imanyisyo ni yakusimonjeka iyatendekwe.
Simon, lui-même, devint croyant, et, quand il fut baptisé, il ne quitta plus Philippe; le spectacle des miracles et des prodiges étonnants qu'il opérait le remplissait d'admiration.
14 Achinduna ŵaŵaliji ku Yelusalemu paŵapilikene kuti ŵandu ŵa ku Samalia nombewo ajitichisye Liloŵe lya Akunnungu, ŵaatumile che Petulo ni che Yohana kukwao.
A Jérusalem, les apôtres apprirent que la Samarie avait accueilli la Parole de Dieu, et Pierre et Jean y furent délégués.
15 Che Petulo ni che Yohana paŵaiche kweleko ŵaapopelele ŵakukulupilila ŵala kuti ampochele Mbumu jwa Akunnungu,
S'y étant rendus, ils prièrent pour les croyants, afin qu'ils reçussent l'Esprit saint.
16 pakuŵa Mbumu jwa Akunnungu ŵaliji akanantuluchile mundu jwalijose mwa ŵanyawo, nambo ŵagambile kubatiswa pe kwa liina lya Ambuje Che Yesu.
(en effet, il n'était encore descendu sur aucun d'eux, ils n'avaient été que baptisés au nom du Seigneur Jésus);
17 Nipele, che Petulo ni che Yohana ŵaasajichile makono gao ŵakukulupilila wala, ni ŵapochele Mbumu jwa Akunnungu.
alors Pierre et Jean leur imposèrent les mains, et ils reçurent l'Esprit saint.
18 Pelepo che Simoni paŵaimanyi kuti ŵandu akupegwa Mbumu jwa Akunnungu kwa kusajichilwa makono ga achinduna, ŵasachile kwapa mbiya che Petulo ni che Yohana
Quand Simon vit que l'imposition des mains des apôtres conférait l'Esprit, il leur offrit de l'argent:
19 achitiji, “Mumbeje none jwakwe ukombole wo kuti mundu jwalijose juchingansajichile makono ampochele Mbumu jwa Akunnungu.”
«Donnez-moi ce pouvoir, à moi aussi, dit-il, afin que ceux à qui j'imposerai les mains reçoivent l'Esprit saint.»
20 Nambo che Petulo ŵansalile, “Njonasiche mwasyene pamo ni mbiya syenu, pakuŵa nkuganisya kuti nkukombola kusuma ukombole wa Akunnungu kwa mbiya!
— Périsse ton argent avec toi, lui répliqua Pierre, puisque tu as cru que le don de Dieu s'achète!
21 Nganinkola chachili chose atamuno lipesa pamasengo go pakuŵa ntima wenu nganiuŵa wambone paujo pa Akunnungu.
Tu n'as ni part ni héritage dans tout ceci, car ton coeur n'est pas droit devant Dieu.
22 Kwapele nleche ungalumbana wenu wu, ni kwapopela Ambuje nombewo panepa channechelesye sambi sya kuganisya yeleyo.
Repens-toi donc de cette mauvaise pensée, et prie le Seigneur de, te pardonner ce dessein de ton coeur.
23 Pakuŵa ngummona mgumbele ligogo ni sooni ntaŵikwe ni sambi!”
Car, je le vois, tu es tout rempli de venin, tu es esclave de l'iniquité.»
24 Che Simoni ŵajanjile, “Ngummenda mwanya mumbopelele kwa Ambuje ganaiche kuumbata gagaligose mwa gelego gansasile go.”
— «Priez vous-mêmes le Seigneur pour moi, répondit Simon, afin qu'il ne m'arrive rien de ce que vous avez dit.»
25 Che Petulo ni che Yohana paŵamalisisye kuŵalanga umboni ni kulalichila Liloŵe lya Ambuje, ŵaujile ku Yelusalemu. Paŵaujaga ŵaalalichile ŵandu Ngani Jambone mmisinda jejinji ja ku Samalia.
Pierre et Jean, après avoir ainsi rendu leur témoignage et annoncé la Parole du Seigneur, regagnèrent Jérusalem, en évangélisant plusieurs villages du pays des Samaritains.
26 Katumetume jwa kwinani jwa Ambuje ŵansalile che Filipo, “Nliŵiche chile njaule kulujenda ku litala lyalikupitila mwipululu lyalikutuluchila ku Yelusalemu kwaula ku Gaza.”
Cependant un ange du Seigneur parla à Philippe: «Lève-toi, lui dit-il, et rends-toi vers le sud sur la route qui descend de Jérusalem à Gaza; cette route est déserte.»
27 Nipele, che Filipo ŵaliŵisile chile ni kutanda ulendo. Katema ko kwaliji ni mundu jwa ku Esiopia jwakugosa mbiya mu umwenye wa Kandake mwenye jwankongwe jwa ku Esiopia, mundu jo ŵatamaga liuli. Jwelejo ŵajawile ku Yelusalemu kukwapopela Akunnungu, ni katema ko ŵaliji nkuuja ali akwesile mutuka ja kukwekwelemya.
Il se leva et il partit. Or, un Éthiopien, un eunuque, officier de la candace, reine d'Éthiopie, et gardien de tous ses trésors, venu adorer à Jérusalem,
28 Paŵaujaga, ŵatemi mmutuka akuno ali nkusyoma chitabu chi che Isaya jwakulondola jwa Akunnungu.
s'en retournait, et, assis sur son char, il lisait le prophète Ésaïe.
29 Nipele, Mbumu jwa Akunnungu ŵansalile che Filipo, “Mmandichile mutuka jo ni kulongana najo.”
L'Esprit dit à Philippe: «Approche-toi de ce char; rejoins-le.»
30 Che Filipo ŵautwiche ni kujiŵandichila mutuka jila, ŵampilikene mundu jula ali nkusyoma chitabu chi che Isaya jwakulondola jwa Akunnungu. Pelepo che Filipo ŵammusisye, “Ana nkuimanyilila uchenene inkusyoma yo?”
Philippe s'empressa de le faire, et entendant l'Éthiopien lire le prophète Ésaïe, il lui dit: «Comprends-tu ce que tu lis?» —
31 Mundu jo ŵanjanjile, “Ana chingombole uli kuimanyilila pangali mundu jwakundagulila?” Pelepo ŵanchondelele che Filipo kuti akwele mu mutuka ni kutama pamo nawo.
«Comment le pourrai-je, répondit celui-ci, si quelqu'un ne me dirige?» Puis il invita Philippe à monter et à s'asseoir à côté de lui.
32 Ni liunjili lya Malembelo ga Akunnungu liŵaliji nkusyoma ni ali, “Ŵaliji mpela ngondolo jiŵajijausyaga kukujisinga, ŵamyalele mpela mwanangondolo pakunkata manyunya, Nombewo nganaŵecheta chachili chose.
Or voici quel était le passage de l'Écriture qu'il lisait: «Il a été conduit comme une brebis à la mort; Comme un agneau muet devant celui qui le tond, Il n'a pas ouvert la bouche!
33 Ŵachembulwisye ni kwaonela. Ngapagwa juchakombole kuŵecheta yankati uŵelesi wakwe, pakuŵa umi wakwe ujigalikwe kutyochela pachilambo.”
Dans son humiliation son jugement a été levé; Mais qui racontera sa génération? Car sa vie a été retranchée de la terre.»
34 Mundu jwa ku Esiopia jo ŵansalile che Filipo, “Choonde musalile, jwakulondola jwa Akunnungu ju akuŵecheta yankati ŵaani? Ana akuŵecheta yankati nsyene pane mundu jwine?”
L'eunuque, s'adressant à Philippe: «Je te prie de me dire, lui demanda-t-il, qui le prophète désigne ici? Est-ce lui-même? Est-ce quelqu'un d'autre?»
35 Nipele, che Filipo ŵatandilile pelepo pa Malembelo ga Akunnungu ŵansalile Ngani Jambone ji Che Yesu.
Philippe prit alors la parole et, commençant par ce passage, il lui annonça l'Évangile de Jésus.
36 Paŵaliji chiŵela ni ulendo wo, ŵaiche pagali meesi, ni juŵatamaga liuli jula ŵatite, “Peuto pa kwana meesi, ana kwana chachili chose chakuunekasya une ninabatiswe?”
Chemin faisant, ils rencontrèrent de l'eau. «Voilà de l'eau, dit l'eunuque, qui empêche que je ne sois baptisé?»
37 Che Filipo ŵatite, “Mwakulupililaga ni ntima wenu wose nkukombola kubatiswa.” Nombejo ŵatite, “Elo ngukulupilila kuti Che Yesu Kilisito ali Mwana jwa Akunnungu.”
(Philippe dit: Si tu crois de tout ton coeur, cela est possible. L'eunuque répondit: je crois que Jésus-Christ est le Fils de Dieu.)
38 Mundu jula ŵalamwile mutuka jijime, ni ŵanawose ŵaŵili ŵatulwiche ni kwinjila mmeesi, che Filipo ŵambatisye mundu jula.
Il fit arrêter le char: Philippe et l'eunuque descendirent tous deux dans l'eau et celui-ci fut baptisé.
39 Paŵakopweche mmeesi papopo Mbumu jwa Ambuje ŵanjigele che Filipo ni mundu jwa ku Esiopia jula nganambona sooni che Filipo, nambo ŵajendelechele ni ulendo achisengwaga.
Lorsqu'ils furent sortis de l'eau, l'Esprit du Seigneur enleva Philippe, l'eunuque ne le vit plus, et poursuivit son chemin plein de joie.
40 Nambo che Filipo ŵalisimene aiche mmusi wa ku Azoto, ni paŵapitaga ŵaalalichile ŵandu Ngani Jambone mmisi jose mpaka ŵaiche ku Kaisalia.
Philippe, en effet, se trouvait être à Azot, d'où il partit, évangélisant toutes les villes qu'il rencontra jusqu'à son arrivée à Césarée.