< Masengo 7 >

1 Nipele, Jwambopesi Jwankulu ŵambusisye che Stefano, “Ana yelei ni iyoyo?”
Chuin thempu chungnung chun Stephen chu adongin, “Hiche hehna thu hohi dih em?” ati.
2 Che Stefano nombe ŵaajanjile, “Achalongo achinjangu ni achatati, mumbilikanile! Akunnungu Ŵakulu ŵaakopochele atati ŵetu che Iblahimu paŵaliji ku Mesopotamia akanaŵe kwaula kukutama ku Halani.
Chuin Stephen in adonbut in, “Sopite le Pateho ngaiyuvin, Ipuluiyu Abraham Haran a achen masang, Mesopotamia gam'a aumlaiyin Loupi Pathen chu ahenga ana kilah in,
3 Akunnungu ŵansalile che Iblahimu, ‘Ntyoche mchilambo chenu, mwaleche ŵandu ŵa lukosyo lwenu, njaule kuchilambo chatinganlanjile cho.’
Hitin anaseiyin ahi, ‘napena gam leiset le na insungmi hindalhan lang, keiman kavetsah ding gamleiset a hungin’” ati.
4 Nipele, che Iblahimu ŵasamile chilambo cha Ŵakalidayo, ŵajawile kukutama ku Halani. Paŵawile atatigwe, Akunnungu ŵansamisye sooni ku Halani ni kwika kukutama ku chilambo chino munkutamanga ŵanyamwe sambano jino.
Chuin Abraham'in Chaldea gam ahin dalhan apa thikah in Haran a anachengin, chujouvin tua nachennau gamsunga hin ahin puilut in ahi.
5 Akunnungu nganiŵapa che Iblahimu namose chipande cha chilambo chi kuti chiŵe chao, nambo ŵannanjile kwapa chilambo chi chiŵe chakwe nsyene ni cha uŵelesi wakwe, namuno katema ko ŵaliji akanaŵe kola mwanache.
Ahinlah Pathen in akengto ngapna dingkham gambeh neocha jong ana pepoi. Ahin Abraham'in chapa aneiloulai vang'in nikhatle ama le ason achilhah ten hichegam hi alodingu ahi tin Pathen in ana thutep-in ahi.
6 Akunnungu ŵansalile yeleyi, ‘Uŵelesi wenu chiutame mu chilambo cha chilendo, ni kweleko chachatenda achikapolo ni kwasausya yaka mia nne.
Chuleh Pathen in aseikit in nason nachilhate jong migama kum jali sohchang le bolgima um dingu ahi
7 Nambo Akunnungu akuti, uneji chinjalamula ŵandu ŵa chilambo uchachatenda achikapolo. Nipele chinjakoposya mchilambo cho ni kwaikanawo apano kuti ambopele.’
Ahin soh-a kai nam mite chunga keiman thu katan ding, achaina le hiche gam'a hi hung kile kit uva keima eihoukit dingu ahi ati.
8 Ni Akunnungu ŵatesile malangano ni che Iblahimu ga kuumbala gaŵe chimanyisyo cha kugakunda malangano gao. Nipele che Iblahimu ŵambumbesye che Isaka mwanagwe pa lyuŵa lya ncheche ni ncheche pakumala kupagwa. Ni che Isaka nombe ŵambumbesye che Yakobo mwanagwe, ni che Yakobo nombe ŵaatesile iyoyo peyo achambuje ŵetu likumi ni ŵaŵili ŵala.
Chule Pathen in jong Abraham chu cheptana kitepna thu anapen, chuin Abraham'in achapa Isaac ahin phat in aniget nin chep anatan in, chule hiche kitepna chu Isaac in jong Jacob ahina, chuleh Jacob in apului-u somleni ahinchan geiyin jong ahin boljom jingun ahi.
9 “Aŵala achambuje ŵetu ŵankolele wiu che Yusufu, ni ŵansyumisye aŵe kapolo ku chilambo cha Misili. Nambo Akunnungu ŵaliji pamo nawo,
Chuin hiche puluiho chu asopipau Joseph chunga ana thangthip uvin, hijeh chun Egypt gam'a sohding in anajohdoh uvin ahi. Ahin Pathen in anaumpi jingin,
10 ni kunkulupusya mmasausyo gakwe gose. Akunnungu ŵampele che Yusufu upile ni lunda paujo pa Falao, mwenye jwa ku Misili, ni mwenye Falao ŵammisile che Yusufu kuŵa jwankulu jwa chilambo ni jwa wose ŵaali mu nyuumba jao ja chimwenye.
Gentheina ho jouse a konin anahuhdoh in Egypt lengpa Pharaoh angsunga lungsetna anapen ahi. Chule Pathen in Joseph chu kidangtah chihna anapen hijeh chun Pharaoh in Joseph chu Egypt gam pumpia vaipon ana pansah in chuleh a leng inpia jong mopon ana pansah in ahi.
11 Nipele kwatyochele sala jajikulungwa pa chilambo cha ku Misili ni ku Kanaani, ni ŵandu ŵalasile kwannope ligongo lya sala. Achambuje ŵetu nganakombola kuchipata chakulya chachilichose.
Ahin Egypt gam le Canaan gam sunga kel ahunglha tan ahileh gentheina sangtah ahunglhung tan hijeh chun ipuiluiteu jong nehding neilouvin anaum un ahi.
12 Nipele, che Yakobo paŵapilikene kuti kwana yakulya ku Misili ko, ŵaalajisye achiŵanagwe, yaani achatati ŵetu, ajaulangane kaandanda ku Misili ko.
Chuin Jacob in Egypt gamsunga neh aum nalaiye ti ahet phatin achate-ipuiluiteu chu neh choding in asolin ahi.
13 Ni pa ulendo wao waŵili, che Yusufu ŵalikolasile kwa achapwakwe, ni mwenye jwa ku Misili ŵalumanyilile lukosyo lu che Yusufu.
Anivei channa a anache uchun Joseph chu a sopite henga ana kiphongin chuin asopite chu Pharaoh henga anapuilut in ahi.
14 Ni che Yusufu ŵaalajisye ŵandu kukwaŵilanga che Yakobo atatigwe ni achalongo achinjakwe wose, ŵandu sabini na mbili aichanje ku Misili.
Chuin Joseph in mi asolin apa Jacob le ainsungmite somsagi le nga hochu ahenga dingin agakousah tan ahi.
15 Che Yakobo ŵajawile ku Misili, kweleko ni kuŵawilile pamo ni achambuje ŵetu.
Chuin Jacob chu Egypt gam'a anache in athitan ahi chule ipuluiteu jong anathi tauvin ahi.
16 Ni malilo gao gajigalikwe mpaka ku Shekemu, ni kusikwa mwilembe liŵasumile che Iblahimu kutyochela ku lukosyo lwa Hamoli kwa mbiya simpepe.”
Chun alongdamsau chu Shechem a ahin pouvin Abraham'in Hamor chapate koma anachohna lhanmuna chun avui tauvin ahi.
17 “Nambo pikaiche katema ka chilanga chiŵalumbile Akunnungu ku che Iblahimu, ŵandu ŵala ŵatupile ni konjecheka kwa nnope ku Misili kula.
Pathen in Abraham koma athutep guilhunna ding phat anaitah jehchun miho chu Egypt gam'a chun hatah in apungun.
18 Nipele ŵajimwiche mwenye jwine ku Misili jwanganammanyilila che Yusufu.
Ahin Joseph hephalou lengthah khat Egypt lengvaipoa ahung pan phat in,
19 Mwenye jo ŵaatesile yangalumbana ni kwaonela achambuje ŵetu kwa kwakanganichisya akaajase achiŵana ŵao achanandi kuti nganasaka akole umi.
Hiche lengpa chun imiteu chu doha in abolin asugentheiyin chule achasen houchu athi nadingin anu le apa teu chu hunam'in ana paidoh sah in ahi.
20 Katema ko che Musa ŵapagwile, nombejo ŵaliji jwambone paujo pa Akunnungu. Ŵalelitwe pa musi pa atatigwe kwa miesi jitatu,
Hichephat laitah chun Pathen mitvet a chapang hoitah Mose chu anapengin, anu le apan inmun'ah lhathum hoitah in anasin lhonin ahi.
21 ni paŵalepele kungosa mwakupunda mu nyuumba ŵankopwesye paasa, mwali jwa mwenye jwa ku Misili ŵanjigele ni kunlela mpela mwanagwe nsyene.
Chuin anu le apan Mose chu apaidoh lhontan ahileh Pharaoh chanun ana kimudoh in ama cha bang bangin ahin vahkhang tan ahi.
22 Che Musa ŵajigenywe indu ya lunda lwa Ŵamisili nombejo ŵaliji jwakulimbangana kwa maloŵe ni masengo.
Chuin Mose chu Egypt gamsung chihna ho jouse ahilun ahile ama chu thusei le natoh a thahattah'a hung hitan ahi.
23 “Paŵaliji ni yaka alobaini, ntima wakwe wasachile kwajimajimila achinjakwe Ŵaisilaeli kukulola indu iŵapanganyichiswaga.
Chuin Mose chu kum somli ahung hi phat hin nikhat chu asopite-Israel techu agavetan ahile,
24 Kweleko ŵambweni Mmisili jumo achimpanganyichisyaga yangalumbana jumo jwa achalongo achinjakwe, ŵapokasisye, ni che Musa kwakwauchisya ŵambuleje Mmisili jula.
Egypt mipa khat'in Israel mikhat alamlou tah'a abol chu amun chuin Mose chu ahungin Israel mipa chu ahuh in Egypt mipa chu athattan ahi.
25 Ŵaganisisye kuti achalongo achinjakwe Ŵaisilaeli akaimanyilile kuti Akunnungu akuntuma jwelejo kwakulupusya, nambo nganaimanyilila.
Mose chun hiche Israel mite chun Pathen in keiho huhdoh dinga eihinsolpeh ahi ti geldoh nauvinte tia anagel vang chun Israel mite chun anageldoh pouvin ahi.
26 Malaŵi jakwe, ŵaweni Ŵaisilaeli ŵaŵili ali nkuputana achinsyene pe, ni ŵalinjile kwajilanya achitiji; ‘Ŵanyamwe ndi ŵa lukosyo lumo, ligongo chi nkusaka kuulasyana achinsyene pe?’
Chuin ajing nikhon amite agavet a ahileh, Israel mini ana kina lhonin hijeh chun aman jong chamna nasem kigon hiche miteni koma chun “Nangni sopi khat nahi lhon louham? Ipi dinga nakinah lhon ham?” atin ahile,
27 Nambo jwejula juŵamputaga njakwe jula ŵantutile pambali che Musa ni kunsalila, ‘Ana ŵaani ŵambisile mmwejo kuŵa chilongola ni jwakulamula pa uweji?
mikhatpa chun Mose chu ahin sondoh in, kon keiho chunga vaihom le thutana napansah ham? tin ahin dongin,
28 Ana nkusaka kumulaga mpela imwatite pakummulaga Mmisili jula liiso?’
“Janhia Egypt mipa khat natha banga chu keima jong neitha got ham?” atin ahi.
29 Che Musa paŵagapilikene maloŵe go ŵatisile, ŵatemi ku chilambo cha ku Midiani nti jwannendo, ni kweleko ŵaŵelechele ŵanache ŵaŵili ŵachilume.
Chuin Mosen hichu ajah phat chun, Egypt gam'a konin ajamin Midian gam apemin hiche muna chun chapa ni ahingin ahi.
30 “Payaichile yaka alobaini, katumetume jwa kwinani jwa Ambuje jwankopochele che Musa pa chisukutu chichakolelaga mooto kwipululu kula pachiŵandi ni Litumbi lya Sinai.
Chuin kum somli jouvin Vantil hamboh meikongin Mose chu Sinai mol toh kinai gamthip a chun ana kimupi in,
31 Che Musa ŵachisimonjile nnope chichaoneche cho, ŵasejelele pachiŵandi kukulolechesya uchenene, nambo ŵapilikene liloŵe lya Ambuje lilinkuti,
Chuin Mosen hichu amun athilmu chu kidang asah in, achenaiya agavet kigot le Pakai awgin chun ahin kouvin,
32 ‘Uneji ndili Akunnungu ŵa achambuje ŵenu, Akunnungu ŵa che Iblahimu ni ŵa che Isaka ni ŵa che Yakobo!’ Che Musa ŵatetemele kwa lipamba ni nganapunda kulolechesya sooni.
“Keima napuluiteu Pathen kahi, Abraham, Isaac, Jacob Pathen kahi,” ahin tin ahile Mose jong akicha behseh jengin avengam tapon ahi.
33 Ambuje ŵansalile, ‘Mmuule italawanda yenu pakuŵa pelepo panjimi pali papaswela.
Chuin Pathen in aseiyin, “Nakengchot sutlhan ajeh chu nadinna mun chu muntheng ahi.
34 Naiweni yangalumbana yakwapanganyichisya ŵandu ŵangu ŵakutama ku Misili. Mbilikene kulilasika kwao none ndulwiche kukwakulupusya, ni sambano chinantume ku Misili.’
Egypt gam'a kamite gentheina kamutan, akanau aw kajan ahuhdoh dinga hungkumlha kahitai, hijeh chun tun keiman nangma hi Egypt gam'a kanungsol kit nahi,” ati.
35 “Che Musa aju ni jwejula juŵankanile Ŵaisilaeli paŵansalile, ‘Ana ŵaani ŵambisile mmwejo kuŵa chilongola ni jwakulamula pa uweji?’ Kwa litala lya julajula katumetume jwa kwinani juŵankopochele che Musa mu chisukutu chichakolelaga mooto, Akunnungu ŵantumile che Musa wo aŵe chilongola ni nkulupusyo.
Chuin “Kon keiho chunga vaihom le thutana napansah ham?” tia asanlou pau chu, Pathen in hamboh lah'a kona akimusah vantil jalchun vaipo dingle thutan dingin Pathen in Mose chu alesol kit in ahile.
36 Jwelejo ni juŵaalongwesye ŵandu akopoche ku Misili kwa kupanganya imanyisyo ni yakusimonjeka mu chilambo cha ku Misili ni mu bahali ja Shamu ni mwipululu, kwa yaka alobaini.
Mose'n thil kidang le melchihna tamtah pumin Israelte chu Egypt gam'a konin ahinpuidoh in twipisan le gamthip chu kum somli sungin ahung galkaiyun ahi.
37 Che Musa ni juŵaasalile Ŵaisilaeli, ‘Akunnungu chanjimuchisye jwakulondola mpela uneji kutyochela mwa achalongo achinjenu mwachinsyene.’
“Chuin Mose amatah in Israelte koma anaseiyin, Pathen in keima tobang themgaokhat nangholah-a kona asodohsah ding ahi,” ati.
38 Ŵaisilaeli paŵasongangene mwipululu mula, che Musa ŵaliji kweleko pamo ni achambuje ŵetu ni katumetume jwa kwinani juŵaŵechete najo mu Litumbi lya Sinai. Jweleju ni juŵagapochele maloŵe gagakwikanawo umi kutupa uweji.
Mose chu gamthip a ipuluiteu toh Pathen mite kikhop khomna-a anaumkhomin, Sinai Molchunga valtil in thu aseipeh chun, khonunga eiho jouse pehson dingin hinna thu eina lahpeh-uvin ahi.
39 “Nambo achambuje ŵetu nganasakanga kumpilikanila che Musa, ŵantutile pambali ni ŵasachile mmitima jao kuujila ku Misili.
Ahinlah Ipuluiteu chun Mose thusei anangai pouvin Egypt gam'a kinungle ding ana deijo un ahi.
40 Ŵansalile che Haluni, ‘Ntupanganyichisye achiminungu jati tujipopelele ni jitulongosye mwitala, pakuŵa che Musa juŵatulongwesye kopoka ku Misili ngatukuchimanyilila chichasimene!’
Ipuiluiteu chun Aaron koma aseiyun, “Eilamkai thei ding-u pathen lim themkhat neisempeh-un ajeh chu Egypt gam'a kona eihin puidoh pau Mose hi iti hitam kahetapouve,” atiuvin ahi.
41 Katema ko ŵapanganyisye chinyago cha ng'ombe ja mwana, ni ŵatasile mbopesi kwa chinyago ni kuchijangalila chindu chichaliji masengo ga makono gao achinsyene.
Chuin bongnou toh kilou milim khat asem uvin, hiche milim henga chun kilhaina gantha asemuvin, athilsem uchu akipapi uvin ahi.
42 Nambo Akunnungu ŵatyosile pa ŵanyawo, ŵaalesile asipopele ndondwa sya kwiunde, mpela yaitite pakulembekwa mchitabu cha ŵakulondola ŵa Akunnungu, ‘Ŵanyamwe ŵandu ŵa chilambo cha ku Isilaeli! Ana ŵanyamwe mwambelechele inyama yesinje ni sadaka kwa yaka alobaini mwipululu mula?
Chuin amahoa konin Pathen akihei mangin, Vana ahsiho chu apathenu hidingin adalhatan ahi! Chuin themgao lekhabun asei “Vo Israel kum somli gamthip'a nathamlaiyuva nahin choiyu kilhaina gantha le thilto ho chu keima henga ding ham?
43 Ŵanyamwe mwalijigele lisakasa lya nnungu jwenu Moleki, ni chinyago cha ndondwa ja nnungu jwenu Lefani. Inyago imwaipanganyisye ni iyoyo imwaipopele. Kwa ligongo lyo chinansamichisye ku ukapolo kwakutalika kupita ku Babeli!’
Ahipoi, nanghon Molech ponbuh le pathen Rephan ahsi hou dinga alim nasemthu-u chu napole ji bouvui, hijeh a chu nangho Babylon gamsung chana soh-a kasol ding nahiuve,” ati.
44 Achambuje ŵenu ŵakwete lisakasa lya umboni lyalikulosya kuti Akunnungu ali mwele mwipululu. Lisakasa lila lyakolochekwe mpela Akunnungu iŵatite pakwasalila che Musa akolosye, chisau ni achila chiŵachiweni.
Ipuluiteu chun gamthip noija chun Houbuh chu anapole un Pathen in Mose henga anamusah lim bang bang chun ana tungdoh ji-un ahi.
45 Nipele achambuje ŵetu ŵapochelangene achinsyene pe mpaka katema ka che Yoshua, paŵachipatile chilambo chi kutyochela kwa ŵandu ŵaŵaŵinjikwe ni Akunnungu paujo pao. Lyatemi pelepo mpaka katema ka che Daudi.
Kum phabep jouvin Joshua lamkaina a ipuluiteuvin hiche gam'a kona Pathen in ananodohho khopimun analo-uchun Pathen Houbuh chu anapolut un Leng David khang chanin ana um'in ahi.
46 Che Daudi ŵanonyelwe ni Akunnungu nombe che Daudi ŵaŵendile Akunnungu ŵaataŵile nyuumba ŵele ŵaali Akunnungu ŵa che Yakobo.
David chu Pathen mitmun deium ana chang'in, aitih a Jacob Pathen chenna ding Houin sahna dingin anathumin ahi.
47 Nambo che Selemani ni juŵantaŵile Akunnungu nyuumba.”
Ahin hiche houin chu Solomon in ana tungdoh in ahi.
48 “Natamuno yeleyo, Akumanani ngakutama mmajumba gagataŵikwe ni ŵandu, mpela yakuti jwakulondola jwa Akunnungu,
Hijeng jongle hiche khut a kisa houin a chun Chungnungpen Pathen chu achengpoi tin, Themgaovin aseiye.
49 Ambuje akuti, ‘Kwinani kuli chitengu changu cha umwenye ni chilambo chili pakuŵichila makongolo gangu. Nyuumba jati uli jichimundaŵile une, ni liuto chi pachimbumulile?
“Van kalaltouna ahin leiset kakengto ngapna ahi, chutobang chenna ding inpha chu neisahpeh thei ding ham?” tin Pakai chun adongin ahi.
50 Ana ngaŵa uneji jumbanganyisye yelei yose?’”
Van le leiset ania kakhut a kasem hilou ham? tia asei banga chu.
51 Che Stefano ŵapundile kuŵecheta, “Ŵakukanila achakulungwa ŵanyamwe! Mitima ni mawiwi genu gali mpela ga ŵandu ŵangakwamanyilila Akunnungu. Ŵanyamwe nli mpela achambuje ŵenu, moŵa gose nkukanilana ni Mbumu jwa Akunnungu.
“Nangho milouchalte, thutah'a dinga alungthim le ana ngong teho, aimatih chana Lhagao Theng nadoudalu hilou ham? Hichu na pului teuvin ana bola nanghon jong nabolu ahi.
52 Ana jwapi mwa ŵakulondola jwangananlagasya achambuje ŵenu? Ŵaauleje ŵelewo ŵaŵalajiswe kalakala ni Akunnungu asale kwika kwa ajula jwakupanganya yaili yambone. Ni sambano ŵanyamwe mungalawiche ni kumbulaga.
Napului teuvin ana bolgim lou themgao khat umem? Chondihtah Messiah hungding thu ana sei masaho chu ana that un amatah jong namatsah un na that un ahi.
53 Ŵanyamwe mwagapochele Malajisyo ga Akunnungu gagaiche kukwenu ni achikatumetume ŵa kwinani, nambo nganingakamulichisya.”
chule Vantil a kona nalah son u Pathen danthu jeng jong henasa san nanit pouvin ahi,” ati.
54 Achakulu ŵa Nkungulu paŵagapilikene maloŵe go, yachimile nnope ni kuchilimya meeno.
Stephen in athemmo nau thu asei chun Judate lamkai ho chu alunghansah lheh jengun chuin amachu akhuttum ajel khumun ahi.
55 Nambo che Stefano ali aguumbele Mbumu jwa Akunnungu, ŵalolite kwinani, ŵauweni ukulu wa Akunnungu ni Che Yesu ali ajimi kundyo kwa Akunnungu.
Ahin Lhagao Theng dimset'in Stephen chun vanlam aven ahileh Pathen loupina le Yeshua Pathen khut jetlam jabolna muna adin chu amun ahi.
56 Ni ŵatite, “Nnole! Ngukuwona kwinani kwakuugule ni Mwana jwa Mundu ajimi kundyo kwa Akunnungu.”
Chuin aman amahojah a, “Ven vankot akihona chule Pathen khut jetlam jabolna muna mihem chapa adin kamui,” ati.
57 Pelepo ŵandu wose ŵaŵaliji pa Nkungulu ula ŵagumisile kwa liloŵe lyekulungwa ni kusiŵila mawiwi ni makono gao. Nipele ŵanguluchile ŵanawose kwana kamo,
Chuin amahon akhut'un anakol akisip-un apengjah un amachu anokhum jengun,
58 Ni ŵankopwesye mmusi ni kumponya maganga. Ŵaumboni ŵala ŵaŵisile yakuwala yao kwa jwanchanda jumo liina lyakwe che Sauli kuti aigose.
Khopi pamlanga akaidoh-un songin asep-un, chuin ama themmo chansah hochun avon chu asut-un Saul kiti khangdongpa kengbul'a chun akoiyun ahi.
59 Paŵapundile kwaponya maganga, che Stefano ŵapopele achitiji, “Alakwe Ambuje Che Yesu, mpochele mbumu jangu!”
Chuin songa asepettah-un Stephen chu ataovin, “Pakai Ka lhagao lan,” ati.
60 Ŵatindiŵele ni ŵanyanyisye achitiji, “Ambuje nkaaŵalanjila sambi si.” Paŵaŵechete yeleyo ŵajasiche. Ni che Sauli ŵakundile kuti che Stefano akuŵajilwa kuulajikwa.
Chuin abohkhup in apengjah jengin, “Pakai abolho jouseu hi amaho chonsetin simpeh hih-in,” atin hiti chu athitan ahi.

< Masengo 7 >