< Masengo 4 >

1 Che Petulo ni che Yohana paŵaliji nkukunguluka ni ŵandu, ŵaiche ŵambopesi ni jwankulu jwa ŵakulindilila Nyuumba ja Akunnungu pamo ni Masadukayo.
[No pátio do templo, havia alguns ]sacerdotes, o oficial encarregado da polícia do templo e, [também, ]alguns [SYN] [membros da seita dos ]saduceus. Esses homens se aproximaram de Pedro e João, enquanto eles dois falavam ao público.
2 Ŵatumbile nnope pakuŵa achinduna ŵala ŵaajiganyaga ŵandu kuti Che Yesu ŵasyuchile, chindu chachikulosya pangasisa kuti ŵandu ŵawile chachisyuka.
Esses homens estavam bem preocupados/zangados, pois os [dois ]apóstolos explicavam que por [Deus ter feito com que ]Jesus [se tornasse vivo novamente, esse mesmo Deus ]faria com que outros mortos voltassem à vida também.
3 Nipele ŵakamwile che Petulo ni che Yohana, ŵaŵisile mu nyuumba jakutaŵilwa mpaka malaŵi jakwe, pakuŵa chaŵandichile chilo.
Portanto esses oficiais prenderam Pedro e João. Então eles os encarceraram. [Os oficiais tiveram que ficar esperando ]até o dia seguinte [para interrogá-los, ]pois já era noite e [era ilegal, segundo a lei judaica, interrogar os presos de noite. ]
4 Nambo ŵajinji mwa ŵelewo ŵaŵapilikanile utenga u che Petulo ni che Yohana ŵakulupilile, ni ŵandu ŵaŵakulupilile ŵajonjesyeche ŵaliji mpela achalume elufu tano.
Contudo, muitas pessoas que já tinham ouvido a mensagem [de Pedro ]creram [em Jesus. ](OU, Mas muitas pessoas [já ]criam [em Jesus, pois ]tinham ouvido a mensagem [de Pedro.]) Por isso, o número de homens [cristãos em Jesus ]já tinha atingido cerca de 5.000.
5 Malaŵi jakwe, achakulu ŵa Ŵayahudi ni achachekulu ni ŵakwiganya Malajisyo ga Akunnungu gaŵapele che Musa ŵasongangene pamo ku Yelusalemu.
No dia seguinte, o [sumo sacerdote convocou ]os [demais ]principais sacerdotes, os mestres das leis [judaicas ]e os demais membros [do Conselho Judaico, e todos eles ]se reuniram [num local ]em Jerusalém.
6 Ŵachingangene nawo che Anasi Jwambopesi Jwankulu ni che Kayafa ni che Yohana ni che Alekisanda ni ŵaneŵane ŵaŵaliji ŵa lukosyo lwao Jwambopesi Jwankulu.
Anás, o [antigo ]sumo sacerdote, Caifás, [o sumo sacerdote, outro homem chamado ]João, Alexandre e os demais homens relacionados ao sumo sacerdote.
7 Ŵaajimiche che Petulo ni che Yohana paujo pao, ŵaausisye, “Ana ŵanyamwe ntesile chelechi kwa machili chi ni kwa ulamusi wa acheni?”
Eles [mandaram que os guardas ]trouxessem Pedro e João para compareceram diante deles. [Então um dos ]líderes interrogou [ambos, ]dizendo: “Quem deu a vocês dois o poder de [curarem este homem? ]Ou, quem foi que os autorizou [MTY] a fazer isso?”
8 Pelepo che Petulo ali aguumbele Mbumu jwa Akunnungu, ŵajanjile, “Mwanya Ilongola ŵa ŵandu ni achachekulu!
Então, enquanto Pedro estava completamente controlado pelo Espírito Santo {enquanto o Espírito Santo controlava Pedro completamente}, ele lhes disse: “Vocês [irmãos israelitas ]que nos governam e [todos vocês demais ]presbíteros/anciãos/líderes, [escutem! ]
9 Iŵaga lelo jino nkutuusya yankati chindu chambone chachitendekwe kwa mundu juŵaliji ngakwenda ni iyatite pakulama,
Hoje nós somos interrogados {vocês estão nos interrogando} por havermos praticado uma boa obra, [auxiliando ]um homem coxo/manco, e vocês nos perguntaram de que forma ele foi curado.
10 nipele, ŵanyamwe ni ŵandu wose ŵa ku Isilaeli nkusachilwa kumanyilila kuti mundu ju akwima paujo penu lelo jino, alamiswe kwa machili ga liina li Che Yesu Kilisito jwa ku Nasaleti jumwaŵambile pansalaba, nambo Akunnungu ŵansyusisye.
[Queremos (excl), ]portanto, que vocês e todos [nossos ]irmãos israelitas saibam o seguinte: É porque Jesus o Messias [MTY] de Nazaré o curou, que este homem consegue ficar em pé diante de vocês. [Deus acha ]que foram vocês que pregaram Jesus numa cruz, mas Deus fez com que Ele ficasse novamente vivo.
11 Che Yesu ni jwakungamba Mmalembelo Gamaswela gagakuti, ‘Liganga limwalikanile ŵanyamwe ŵakutaŵa, sambano lilyolyo litendekwe kuŵa liganga lyekulungwa lya nsingi wa nyuumba.’
[Nas Escrituras escreveram o seguinte acerca do Messias: ] ‘Ele é [como ][MET] a pedra que foi rejeitada/jogada fora pelas pessoas que construíam um edifício {que as pessoas que construíam um prédio rejeitaram/jogaram fora}. Contudo, tornou-se como a pedra mais importante daquele edifício’. [Jesus é aquela pedra e ]vocês [são os construtores que jogaram fora a pedra mais importante de todas. ]
12 Jwelejo jikape ni jwakukombola kwakulupusya ŵandu, pakuŵa pachilambo pose ngapagwa liina litupegwilwe lyalitukukombola kukulupuswa nalyo.”
Por isso somente Ele pode nos salvar, pois Ele é o único [MTY] mandado {pois [Deus ]mandou uma só pessoa [MTY]} para o mundo, por quem podemos ser salvos {que pode nos salvar} [da culpa de nossos pecados”.]
13 Achakulu ŵa Nkungulu wo ŵaimanyilile kuti che Petulo ni che Yohana ŵaliji ŵanduŵandupe ni ŵandu ŵangasyoma, nipele ŵasimosile nnope kuwona iŵatite pakwanga pangali lipamba, ŵaimanyilile kuti ŵaliji pamo ni Che Yesu.
Os líderes judaicos se deram conta de que Pedro e João não tinham medo deles/falavam com ousadia. Eles também souberam que os dois homens eram pessoas comuns que não tinham estudado na escola. Portanto os líderes se maravilharam e se deram conta de que esses homens tinham-se associado a Jesus.
14 Nambo paŵambweni mundu juŵalamiswe jula ali ajimi pamo nawo, nganakola chakuŵecheta.
Outrossim, eles viram o homem que fora curado {a quem [Deus tinha capacitado os apóstolos ]a curarem}, de pé em companhia [deles dois], por isso aqueles líderes não puderam dizer nada [contra Pedro e João.]
15 Nipele, ŵalamwile che Petulo ni che Yohana ajaulangane paasa pa Nkungulu ni achakulu ŵa Nkungulu ŵasigalile nkati achiusyanaga achinsyene pe.
Por isso os líderes judaicos mandaram que [os guardas ]levassem Pedro, João e o homem curado para fora da sala [onde estavam congregados esses líderes. Feito isso, ]os líderes conversaram entre si [sobre Pedro e João. ]
16 Ni ŵausyene, “Twatende ichichi ŵandu ŵa? Pakuŵa wose ŵakutama mu Yelusalemu akumanyilila chenene kuti atesile chimanyisyo chachikulungwa ni uweji ngatukukombola kukanila.
[Um após outro, ]eles afirmaram, [frustrados: ]“Realmente não há nada que possamos fazer/O que podemos (incl) fazer [RHQ] para [punir ]esses [dois ]homens!? Quase todos [HYP] os habitantes de Jerusalém sabem que esses homens praticaram um milagre espantoso/surpreendente, portanto não podemos alegar ao público que não aconteceu nada.
17 Nambo pakuti tusiŵile ikajenela nnope kwa ŵandu twajamuche kuti akaŵecheta ni mundu jwalijose kwa liina li Che Yesu.”
Porém, as demais pessoas não devem {[não devemos (incl) ]deixar que outras pessoas} ouvir/ouçam [desse milagre.] Portanto, devemos avisar esses homens que [nós os castigaremos se ]continuarem falando às pessoas sobre esse indivíduo, [MTY] [de quem afirmam ter recebido o poder para fazerem milagres”. ]
18 Nipele ilongola ŵaaŵilasile sooni nkati ni kwakanya kuti anaŵechete sooni pelanga, atamuno kwiganya mu liina li Che Yesu.
Por isso os líderes judaicos mandaram [que os guardas ]trouxessem de volta [para a sala ]os dois apóstolos. [Após assim fazerem, ]mandaram que eles dois não falassem jamais sobre Jesus e que não ensinassem [mais sobre Ele ][MTY] [para ninguém].
19 Nambo che Petulo ni che Yohana ŵaajanjile ŵanyawo, “Iŵaga ili yambone paujo pa Akunnungu kunchimbichisyanga ŵanyamwe kupunda Akunnungu, nlamule mwachinsyene.
Mas Pedro e João responderam: “Deus consideraria correto que nós dois obedecessemos aos senhores em vez de obedecermos a Ele? Nós (excl) deixamos essa pergunta para os senhores analisarem.
20 Pakuŵa ngatukombola kuleka kusala yeila itwiweni ni kuipilikana.”
[Mas quanto a nós, nós dois não podemos obedecer à ordem que os senhores nos deram. ]Não deixaremos de falar às pessoas sobre as coisas que nós (excl) vimos [Jesus fazer ]e aquilo que [O ]ouvimos [ensinar]”.
21 Nipele achakulu ŵa Nkungulu wo ŵaakanyisye sooni che Petulo ni che Yohana kwa kalipa nnope ni kwagopola. Nganakombolanga kwajamuka pakuŵa ŵandu wose ŵaliji nkwakusya Akunnungu kwaligongo lya chichatendekwe cho.
Então os líderes judaicos mandaram novamente que [Pedro e João ]não os desobedecessem. Mas todas as pessoas [ali reunidas ]estavam louvando a Deus por causa daquilo que tinha acontecido [ao coxo. As pessoas bem sabiam que somente Deus poderia capacitar Pedro e João a ]curarem milagrosamente aquele homem, pois ele já tinha mais de quarenta anos de idade e [era coxo de nascença. E os líderes também sabiam que as pessoas iriam zangar-se se eles punissem os dois (apóstolos). ]Portanto, os líderes judaicos não conseguiram resolver como castigar Pedro e João. Por isso, [finalmente ]os soltaram.
22 Ni ajula mundu juŵalamiswe kwa litala lya chimanyisyo chi, ŵaliji jwampunde yaka alobaini.
23 Papopo che Petulo ni che Yohana paŵaagopwele ŵaiche kwa achinjao ni kwaŵalanjila yose iŵasalilwe ni ŵambopesi ni achachekulu.
Depois de soltos, Pedro e João {Depois que [os líderes ]soltaram Pedro e João}, eles foram ter com os demais cristãos e lhes relataram tudo que os principais sacerdotes e [demais ]anciãos [judaicos ]lhes disseram.
24 Ŵanyawo paŵajipilikene ngani jo, kwa ntima umo ŵaapopelele Akunnungu achitiji, “Ambuje, alakwe ni jumwagumbile kwinani ni chilambo ni bahali ni indu yose yaili mwelemo!
Ao ouvirem isso, [todos ]eles concordaram, orando a Deus, e [um ]deles orou: “Ó Senhor/Mestre! Tu fizeste o céu, a terra, os mares e tudo que existe neles.
25 Mwaŵechete kwa litala lya Mbumu jwa Akunnungu kwa kang'wa ja katumetume jwenu che Daudi atati ŵetu, ‘Ana kwachichi ŵandu ŵa ilambo ine atumbile? Ana kwachichi ŵandu akuganisya yangalimate?
O Espírito Santo inspirou nosso antepassado, o [Rei ]Davi [MTY], que te serviu, a compor estas palavras: ‘[É absurdo/Por que é ][RHQ] que os não judeus se zangaram, e os israelitas tramaram inutilmente [contra Deus.]
26 Mamwenye ŵa ilambo aliŵichile chile, ni achakulu asongangene pamo, kuti ŵakanile Ambuje, ni Kilisito jwao juŵansagwile.’
Os reis da terra se prepararam para lutar, e os [demais ] governantes/líderes se congregaram [com eles ]para se oporem ao Senhor [Deus ] e aquele que Ele designou [para ser o Messias]’.
27 “Pakuŵa, kusyene che Helode ni che Pontio Pilato ni ŵandu ŵa ku Isilaeli pamo ni ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi, ŵasongangene papapa pa musi, kunkanila Che Yesu katumetume jwenu jwanswela jumunsagwile aŵe Kilisito.
[Nós ](excl) [sabemos ser verdade aquilo que tu disseste há muito tempo, ]pois [o governante ]Herodes, o [governador ]Pôncio Pilatos e muitas outras pessoas se reuniram aqui nesta cidade–tanto não judeus como israelitas. [Eles procederam assim ]para tramarem/planejarem [assassinar ]Jesus. Ele sempre/fielmente te servia [e ]tu o designaste [MTY] [Messias. ]
28 Elo, ŵasongangene kukutendekanya yeila imwaisachile chitandile kundanda ikopochele kwa ulamusi wenu.
[Por ]seres poderoso, aquelas pessoas fizeram [apenas ]o que tu [SYN] [as ]deixavas [fazer. ]Foi aquilo que tu já tinhas determinado há muito tempo”.
29 Nambo, alakwe Ambuje, nnole sambano kutujogoya kwao. Ntukombolechesye uweji achikapolo ŵenu kulalichila liloŵe lyenu pangajogopa.
“Portanto agora, Senhor, escuta/pensa (n)aquilo que estão dizendo sobre o plano de castigar/ferir-nos. Ajuda/Capacita-nos, a nós que te servimos, a divulgar ousadamente as tuas mensagens [sobre Jesus]!
30 Ngolosye nkono wenu mwalamye ŵandu ni kutendekanya imanyisyo ni yakusimonjeka kwa ulamusi u Che Yesu Katumetume jwenu Jwanswela.”
[Outrossim, ]pelo teu poder, [MTY] cura milagrosamente [os doentes ]e efetua outros milagres surpreendentes/maravilhosos [SYN] que demonstrem o teu poder ao público! Manda Jesus, quem sempre te serve, [a dar-nos autoridade ][MTY] [para praticar aqueles milagres]”!
31 Paŵamalisisye kupopela, peuto paŵasongangene pala patenganiche, ni wose ŵagumbele Mbumu jwa Akunnungu ni ŵajendelechele kulalichila liloŵe lya Akunnungu pangali lipamba.
Quando os cristãos terminaram de orar, o local onde eles estavam reunidos começou a tremer {tremia}. Então todos eles ficaram completamente controlados/habilitados pelo Espírito Santo {o Espírito Santo controlou/capacitou totalmente todos eles}, e como consequência eles passaram a proferir ousadamente as palavras que Deus [mandou que dissessem.]
32 Ni mpingo wa ŵelewo ŵakukulupilila waliji ni ntima umo ni nningwa umo. Ni nganapagwa mundu juŵatite kuti iŵakwete yo yakwe nsyene, nambo ŵagaŵene yose iŵakwete.
O grupo daqueles que tinham crido/criam [em Jesus ]era unânime no tocante àquilo que os membros pensavam e desejavam. Nenhum deles alegava possuir [exclusivamente ]os seus pertences. Pelo contrário, eles compartilhavam uns com os outros tudo que possuíam.
33 Kwa machili gamajinji achinduna ŵala ŵaŵalasile umboni wa kusyuka kwa Ambuje Che Yesu, nombe Akunnungu ŵapele upile weujinji.
Os apóstolos continuavam pregando poderosamente aos outros [que Deus ]tinha revivificado o Senhor Jesus. [Todos sabiam que Deus ]auxiliava bondosamente todos os cristãos.
34 Nganapagwa mundu jwalijose juŵasoŵilwe ni chachilichose, pakuŵa juŵakwete ngunda atamuno majumba ŵasumisyaga ni kwikanasyo mbiya,
Eles sabiam isso, pois nenhum dos cristãos carecia de nada. [Era verdade, ]pois [alguns ]dentre os cristãos que eram donos de terras ou casas vendiam de vez em quando [uma ]das suas propriedades. Então levavam [o dinheiro que tinham recebido da venda],
35 ni kwapa achinduna, nombewo ŵagaŵenye kwa jwalijose mpela yaikuti pakunsoŵa.
apresentando-o aos apóstolos [MTY]. Então qualquer um [dos cristãos ]receberia {[os apóstolos ]daria a qualquer um [dos cristãos]} a quantia de dinheiro de que ele precisasse [naquele momento.]
36 Ni kwaliji ni Mlawi, juŵapagwile ku Kupulo, liina lyakwe che Yusufu, ni achinduna ŵala ŵammilasile che Banaba, malumbo gakwe, “Mundu jwakwatulasya ŵandu mitima.”
[Havia, por exemplo, ]José. [Ele era ]descendente de Levi [e tinha nascido na ilha de ]Chipre. Era chamado de ‘Barnabé’ pelos apóstolos {Os apóstolos o chamavam de ‘Barnabé’}; [na língua judaica ]esse nome significa alguém que [IDM] sempre anima e estimula os outros.
37 Nombejo ŵakwete ngunda wakwe, ni ŵausumisye, ŵajigele mbiya syo ni kwapa achinduna.
Ele vendeu um campo que possuía e levou o dinheiro ganho [da venda do campo ]aos apóstolos [para eles o distribuírem aos demais cristãos.]

< Masengo 4 >