Masengo 27
1 Paŵalamwile kuti tujaule ku Italia ni ngalaŵa ŵammisile che Paolo pamo ni ŵatawe ŵane mmakono ga che Juliasi, juŵaliji jwankulu jwa ŵangondo mumpingo waukuŵilanjikwa “Mpingo wa Agusto.”
Fesadase da nini huluane Idali sogega foga ahoasu dusagai amo ganodini asunasimusa: dawa: beba: le, ilia da Bolo amola se dabe iasu diasu esalebe dunu eno, ili amo Yuliase (Louma dadi gagui gilisisu amo ea dio amo “Louma ouligisudafa amoea Dadi Gagui Gilisisu,” amo ganodini ouligisu esala), amo ili ouligima: ne, ema i.
2 Twakwesile ngalaŵa jekulungwa jijatyochelaga ku Adiliamiti, jijaliji chile kutanda ulendo kupitila mbwani ja chilambo cha ku Asia ni twatandite ulendo. Che Alisitako mundu jwa ku Makedonia kutyochela ku Sesalonike ŵalongene noweji.
Ninia da foga ahoasu dusagai (amo da A: dalamidiame moilai bai bagadega misi) amo fila heda: le, amo dusagai da A: isia soge bega: moilaiga masunuba: le, ninia Sesalia moilai yolesili asi. A: lisadagase (Ma: sidounia fi dunu musa: Desalounia moilai bai bagade esalu) da nini sigi asi.
3 Lyuŵa lyaaŵili twaiche ku Sidoni ni ngalaŵa. Nipele che Juliasi ŵaapanganichisye yambone che Paolo, ŵalesile ajaule kwa achambusangagwe kuti apegwe yaikwasoŵa.
Golale hahabe, ninia Saidone moilaiga doaga: i. Yuliase da Boloma asigi galu. Amaiba: le e da Bolo ea na: iyado gousa: musa: masa: ne amola liligi lamusa: , logo doasi dagoi.
4 Kutyochela kweleko twajendelechele ni ulendo, ni twapite mungulugulu chilumba cha Kupulo tuchilisepusyaga ni mbungo jijaliji jininkupuga nnope kutyochela paujo petu.
Saidone yolesili asili, ninima fo bagade mabeba: le, ninia Saibalase oga ea la: ididili, amo da fo hame mabe la: idi, amoga asi.
5 Twajombweche bahali ja Kilikia ni Pamfilia ni twaiche mmusi wa Mila chilambo cha ku Likia.
Oga be yolesili, hano degele, ninia hano amo ea bega: Silisia amola Ba: mafilia dialu, amo hanoga asili, Maila moilai Lisia soge ganodini amoga doaga: i.
6 Ni kweleko jwankulu jwa ŵangondo jula ŵajisimene ngalaŵa jekulungwa jichikopochelaga ku Alekisandilia kwaula ku Italia, nombejo ŵatujinjisye mwelemo.
Amo moilaiga, Yuliase da dusagai eno A: legesa: nadalia moilai bai bagadega misi, Idali sogega masunu, amo ba: beba: le, e da nini amoga fila heda: ma: ne oule asi.
7 Twajesile mbolembole moŵa gamajinji ni twaiche pachiŵandi ni Nido nkulaga. Pakuŵa mbungo jatusiŵilile kuendelechela ni twapite kusini kwa chilumba cha Kilete kuŵandikana ni Salomone.
Ninia gebewane foga ahoanu, logo gasawane ba: i. Amalalu ninia Naidase moilai bai bagade gadenenewane doaga: i. Be fo bagade da ninia logo damubiba: le, ninia Galidi oga amo fo hame mabe la: ididili asili, Sa: lamouni goa baligi.
8 Twapite mumbwani kwa kulaga ni twaiche peuto papakuŵilanjikwa “Bandari jambone,” pachiŵandi musi wa Lasea.
Be gadenene, logo gasa bagade ba: lu, ninia soge ea dio amo Dusagai Gaga: i Sogebi, Lasia moilai (dusagai aligisu sogebi) gadenene, amo sogega fi galu.
9 Gaapite moŵa gamajinji ni moŵa gakutaŵa gaapite, ni twaliji mmoŵa ga kogoya kuendelechela ni ulendo wa mu ngalaŵa. Nipele che Paolo ŵaajamwiche achitiji,
Eso bagohame ouesalu, Gousa: su Eso da baligi dagoi ba: i. Fo bagade eso da doaga: beba: le, bu masunu da hamedei agoane ba: i. Bolo da Yuliase amola dusagai genonesisu dunu, ilima fada: i sia: amane olelei,
10 “Achalongo achinjangu, nguwona kuti ulendo wu chiuŵe wa kogoya ni kusoyesya indu, ngaŵa kwa ndundu ni ngalaŵa pe, nambo kwa umi wetu nombe.”
“Dilia! Ninia wali bu masunu logo da ga: nasidafa ba: mu, na dawa: ! Ninia bu ahoasea, liligi bagohame fisili, amola dunu bagohame bogoi dagoi ba: mu!”
11 Nambo jwankulu jwa ŵangondo jula ŵagapikanile nnope maloŵe ga juŵalongosyaga ngalaŵa ni nsyene ngalaŵa kupunda maloŵe gaŵaŵechete che Paolo gala.
Be Yuliase da Bolo ea sia: mae nabawane, dusagai gagui dunu amola dusagai ouligisu dunu, ela sia: fawane nabi.
12 Pakuŵa bandari jo nganijiŵa jambone kutama moŵa ga mbepo, ŵandu ŵaŵatupile ŵajitichisye kuendelechela ni ulendo yakombolekaga aichanje ku Finikisi ni kutama kweleko katema ka mbepo ko. Finikisi jili bandari ja Kilete jajilolite kwiŵanda ni kwichela.
Dusagai Gaga: i Sogebi da dusagai fisu noga: i hame galu. Amogawi, anegagi oubiga dialumu da defea hame ba: i. Amaiba: le, dunu huluane mogili, bagohame ilia amo sogebi fisili, Finigisi sogebi doaga: musa: asili, anegagi oubi amoga Finigisi amoga fimusa: dawa: i galu. Finigisi da dusagai aligisu sogebi Galidi oga ganodini diala. Amo ea midadi da ga (north) amola ga (south) ba: sa.
13 Mbungo ja kusi jatandite kupuga ni ŵaganisisye kuti chakombole kutendekanya iŵasachile yo. Nipele ŵanyakwile nanga ni kuŵika mu ngalaŵa, ŵajendelechele ni ulendo ŵapite mbwani kwa mbwani ni kwika ku mbwani ja Kilete.
Fo asaboi gala da ga (south) muni mabeba: le, dusagai ouligisu dunu da ilia hanai amo hamomusa: dawa: i galu. Ilia ‘a: go’ (dioi liligi efega la: gi, dusagai mae masa: ne hanoga salasu liligi) duga: le, dusagai da foga ahoanu, Galidi oga bega: gadenenewane ahoasu.
14 Nambo pangakaŵa, mbungo jekulungwa jati mpela chimbunga jajikuŵilanjikwa “Mbungo ja kaskazi” japujile kutyochela ku chilumba.
Be fo bagade heda: le (amo fo da “Fo da Ga (north) Misi” ilia da sia: su) oga amo la: ididili amoga misi.
15 Ngalaŵa jila jagombilwe ni mbungo, nombejo nganijikombola kujipunda mbungo, nipele twajilesile jiseleleche ni mbungo.
Amo fo da dusagai amoga doaga: le, dusagai da yaguguli, masunu gogolei. Amaiba: le, ninia hanaiga fisili, dusagai da sinidigili, foga udigili ahoasu.
16 Nkwenda mo twapite upande wa kusini mwa chilumba chachinandi liina lyakwe Kauda, twakombwele kwakulimba nnope kugopola ntumbwi wa kwakulupuchisya ŵandu mu ngalaŵa jekulungwa jila.
Oga ea dio amo Gouda amoga doaga: le, ninia amoea fo hame mabe la: ididili ahoanu, dusagai bagade ea mano (dusagai fonobahadi) amo wadela: sa: besa: le, ninia gasawane hawa: hamobeba: le, la: gi dagoi.
17 Achikatumetume ŵaali mu ngalaŵa ŵala paŵanyakulile ntumbwi ula nkati, ŵautaŵilile mu ngalaŵa jila ni ngonji kuulimbisya kuti unajonasiche ni mbungo. Ni pakuŵa ŵajogopaga kutitimila munsanga wejinji mu mbwani ja Libia, kwa yele ŵagatulwisye matanga ni ŵagambaga kwenda pe ni mbungo.
Amalalu, hiougili, gaguia gadole, amo dusagai fonobahadi ninia dusagai bagade amo da: iya ligisili, dusagai bagade da hanoga fabeba: le, fudagala: sa: besa: le, ninia efe haguduga ligisili, la: gi dagoi. Dusagai genonesisu dunu dusagai da sa: ibaso bi Libia be gadenene amoga fasa: besa: le, foga ahoasu abula fadegai dagoi. Amalalu, dusagai da hisu foga fabeba: le asi.
18 Mbungo jekulungwa jila jajendelechele kupuga ni malaŵi jakwe ŵatandite kwasila ndundu mu bahali.
Isu gibula bobodoi bagade da hame yolei. Amaiba: le, golale hahabe, dusagai da magufasa: besa: le, ilia liligi ganodini sali amo mogili gadili ha: digi.
19 Ni lyuŵa lyaatatu ŵajasile ni makono gao achinsyene yoombo ya mu ngalaŵa jekulungwa.
Golale hahabe, ilia da dusagai genonesisu liligi amo mogili gadili ha: digi. Bai amo liligi da dioi bagade ba: i.
20 Moŵa gamajinji nganitukombola kuliwona lyuŵa atamuno ndondwa ni mbungo jekulungwa jila japundile nnope. Chilolelo chose chati tutulame chamasile.
Eso bagohame amoga ninia eso amola gasumuni hamedafa ba: su. Fo da mae fisili manu. Ninia da dafawane hamoma: beyale dawa: lusu fisili, bogoma: beale dawa: i galu.
21 Paŵatemi pangalya moŵa gamajinji, wajimi che Paolo pasikati pao ni kuti, “Achambusanga ŵangu nkambikanichisye une kuti kasintyoka ku Kilete ngankalaje kwantinyi ni kupotesya indu yi.
Dunu huluane da eso bagohame ha: i mae nawane hawa: hamonanu, Bolo da ilia gilisisu amo ganodini lelu, amane sia: i, “Dilia da na sia: nabawane, Galidi soge hame yolesimu da defea galu. Agoane hamoi ganiaba, ninia dusagai wadela: lesi amola liligi huluane fisi dagoi hame ba: la: loba.
22 Sambano ngunchondelela, nkamulichisye ntima pakuŵa ngapagwa jwalijose mwa ŵanyamwe juchawe nambo ngalaŵa pe ni jichijijonasiche.
Be wali na dilima ha: giwane sia: sa. Dilia dogo denesima! Dunu afae da hamedafa bogomu. Be dusagai fawane fisi dagoi ba: mu.
23 Pakuŵa chilo katumetume jwa kwinani jwa Akunnungu, Akunnungu jwandesile une kuŵa jwao ni jungwapopelela ŵangopochele,
Gasi ganodini, Gode (na da Ea mano amola Ema nodone sia: ne gadosa), amo Ea a: igele dunu da nama misini, amane sia: i,
24 ni kuusalila, ‘Kasinjogopa che Paolo! Ikuŵajilwa mmwejo kwima paujo pa Mwenye jwa ku Loma. Kwaligongo lyenu mwe Akunnungu chiŵakulupusye wose ŵaali mu ulendo pamo nomwe.’
‘Bolo! Di mae beda: ma! Di da Louma gamane ouligisudafa dunu ba: mu. Gode Ea hou da ida: iwane. E da dunu huluane di amola gilisili dusagai ganodini ahoasu dunu huluane ilia bogomu logo ga: i dagoi.’
25 Nipele nkamulichisye ntima, pakuŵa ngwakulupilila Akunnungu kuti chiitendekwe mpela indite pakusalilwa.
Amaiba: le, dilia dogo denesima! Na da Gode Ea sia: dafawaneyale dawa: be! Ninia Ea nama adoi defele ba: mu, na dawa: !
26 Nambo chituponyekwe pa chilumba chimo.”
Be fo da gasa bagade mabeba: le, ninia dusagai da oga bega: somu.”
27 Chilo cha lyuŵa lya kumi na nne twaliji tuninkukwekwelemya akuno ni akunokuno ni meesi mu bahali ja Mediteleniani. Chilo nnope achikatumetume ŵaali mu ngalaŵa ŵaganisisye kuti tuŵandichile munsanga.
Fo da degabo heda: le, hi aduna aligili, ninia dusagai da Medidela: inia Hano Waiyabo Bagade amo ganodini foga fabeba: le lalu. Gasimogoa, dusagai genonesisu dunu da ninia da bega: doaga: mu gadeneidafa dawa: i galu.
28 Nipele ŵatulwisye ngoji wawataŵilile chindu chakutopela achisakaga kupima amanyilile ipatite kwendesya ni ŵapatile makono alobaini. Kanyuma kanandi ŵapimile sooni ni ŵapatile makono selasini.
Amaiba: le, hano ea lugudu defei dawa: ma: ne, ilia dioi liligi efe bidiga la: gili, hanoga galadigili, igi fa: iga doaga: i. Defei da 40 mida agoane ba: i. Fonobahadi ouesalu, bu hamone, lugudu defei 30 mida ba: i.
29 Ni pakuŵa ŵajogopaga kukwama papali ni lwala, ŵatulwisye nanga ncheche sya kunyuma kwa ngalaŵa ni kupopela kuti kucheje.
Dusagai da igiga fasa: besa: le, genonesisu dunu da ‘a: go’ biyaduyale gala, dusagai ea baligiga hanoga sali. Hadigi da hedolo misa: ne, ilia sia: ne gadoi.
30 Ni ŵaŵalongosyaga ngalaŵa ŵala ŵasachile kutila kutyochela mu ngalaŵa ni ŵautulwisye ntumbwi ula achinamanilaga akutulusya nanga sya paujo.
Amalalu, genonesisu dunu ilia da dusagai fisimusa: dawa: i galu. Ilia dusagai mano hanoga gududili sanasili, ilia ogogole ‘a: go’ eno dusagai ea hagomodini amoga ligisimusa: sia: i.
31 Nambo che Paolo ŵansalile jwankulu jwa ŵangondo jula pamo ni ŵangondo ŵane, “Iŵaga ŵanyaŵa ngaatama mu ngalaŵa ngankulupuswa.”
Be Bolo da dadi gagui ouligisu amola dadi gagui dunu, ilima amane sia: i, “Dusagai genonesisu dunu da dusagai fisisia, dunu huluane da bogogia: mu!”
32 Papopo ŵangondo ŵala ŵakatile migoji jijakamulile ntumbwi ni ŵaulesile ujigalikwe ni meesi.
Amaiba: le, dadi gagui dunu da efe amoga dusagai fonobahadi da dusagaidafaga la: gi, amo hedofabeba: le, dusagai fonobahadi da udigili fisi.
33 Kukanaŵe kucha che Paolo ŵachondelele wose kuti alye chakulya achitiji, “Lelo jino lyuŵa lya kumi na nne ntemi ni sala nli nkulolela, pangalya chindu chachili chose.
Eso misunu gadenene ba: loba, Bolo da ilima ha: i moma: ne ha: giwane sia: i, amane, “Dilia da hi aduna ha: i mae nawane ouesalu.
34 Nipele ngunchondelela nlye, pakuŵa chichinkulupusye kuti nkawa. Pakuŵa ngalujasika namuno luumbo lumo lwa pa mitwe jenu.”
Amaiba: le, dilia mae bogoma: ne, ha: i moma: ne, na da dilima ha: giwane sia: sa. Dilia da se hamedafa nabimu.”
35 Che Paolo paŵamasile kuŵecheta yeleyo ŵajigele nkate, nipele ŵatogolele Akunnungu paujo pa wose, ŵagaŵenye ni kutanda kulya.
Amo sia: nanu, Bolo da agi lale, Godema nodone sia: ne gadole, fifili, ilima i.
36 Nipele wose ŵakamulisye ntima, nombewo ŵalile.
Amalalu, ilia dogo denesini, dunu huluane da ha: i mai.
37 Ŵatwaliji mu ngalaŵa twaliji ŵandu mia mbili ni sabini na sita.
Dunu huluane da 276 amo dusagai ganodini sali.
38 Patwalile wose ni kwikuta, ŵajijalwisye ngalaŵa jekulungwa kwakwasila ngano mu bahali.
Ilia sadini mai dagoloba, ilia dusagai hagima: ne, widi ha: i manu huluane ganodini sali, amo hanoga galadigi.
39 Pakwachele ŵaŵalongosyaga ngalaŵa ŵala nganachimanyilila chilambo chila, nambo ŵauweni nsanga ku mbwani. Nipele ŵasachile kujijimika ngalaŵa kweleko naga chakombole.
Hahabe doaga: loba, dusagai da soge be gadenene dialebe ba: i. Be dusagai genonesisu dunu da amo soge dio hame dawa: i. Be ilia da soge bega: bosada: i umiwane dialebe ba: beba: le, dusagai genonesili amo bega: somusa: ilegei galu.
40 Ŵakatile ngonji sya nanga ni kusileka mu bahali ni ŵagopwele ngonji sisyataŵikwe pa usukani ni kwinamukula tanga ja paujo pa ngalaŵa kuti jikamule mbungo ni kwajausya ku mbwani.
Amaiba: le, ‘a: go’ liligi hanoga fisimusa: , efe damui dagole, eno efe logo olelesu sua: su amoga bagelesi fadegai. Amalalu, dusagai da hagomodini masa: ne, ilia dusagai abula dusagai hagomodini gala gaguia gadole, dusagai da bega: doaga: musa: ahoanu.
41 Nambo ŵaiche pamalekano pagachingangene matala gaŵili ga meesi ga bahali ni ngalaŵa jatanjile palapala. Upaande wa paujo pa ngalaŵa watitimile munsanga pangali kutinganyika, nambo upaande wa panyuma watandite kutemeka kwa ligongo lya machili ga matumbela.
Be dusagai da sa: i boso bi fai dagoi. Dusagai hagomodini da bai bagadeba: le, masunu gogolei. Be dusagai ea baligi da hano gafului amoga fananebeba: le, mugulumu agoai ba: i.
42 Ŵangondo ŵasachile ŵaulaje ŵataŵikwe wose atakojelela ŵane ni kutila.
Dadi gagui dunu ilia da se dabe iasu hamosu dunu huluane dasisa: ili, bega: doaga: le udigili hobea: sa: besa: le, amo logo damumusa: huluane medole legemusa: ilegei galu.
43 Nambo jwankulu jwa ŵangondo achisakaga kwakulupusya che Paolo, ŵaalekasisye ŵangondo akatenda yeleyo. Ŵalamwile ŵaakukombola kojelela alilechelele mmeesi ni kwika kunsanga.
Be dadi gagui ouligisu dunu, e da Bolo gaga: musa: dawa: beba: le, ili logo hedofai. E sia: beba: le, dasi dasu dawa: su dunu da hidadea dusagai fisili hanoga soagala: le, bega: dasi sa: i.
44 Ni ŵaakusigalila wo, ŵane akamulile mbao ni ŵane ipitingwa iyatemeche mu ngalaŵa. Iyoyo ŵandu wose ŵaiche kwa chitendewele ku nsanga.
Eno da fa: no bobogele, ifa da: fe amola dusagai mugului liligi, amo gaguiwane bega: doaga: musa: asi. Amaiba: le, ninia huluane hahawane bega: doaga: i.
