Masengo 2
1 Palyaiche lyuŵa lya Pentekosite ŵakukulupilila wose ŵasongangene peuto pamo.
五旬节那天，使徒们聚集在一起。
2 Chisisimuchile, lyapikaniche liloŵe mpela mbungo ja machili kutyochela kwinani ni lyagumbele mu nyuumba mose muŵatemi ŵandu.
忽然天上发出响动，仿佛强风填满了他们所在的整个房屋。
3 Nipele, yakopochele indu iyaoneche mpela malamba ga mooto, yajenele ni yatusile pachanya pa kila jumo jwao.
他们又看到看似舌头一般的火焰，落在每个人的身上。
4 Wose ŵagumbele Mbumu jwa Akunnungu ni ŵatandite kuŵecheta iŵecheto ineine mpela Mbumu iŵatite pakwakombolesya.
圣灵充满每个人的身体，他们开始通晓不同国家的语言，这也是圣灵赋予他们的能力。
5 Ku Yelusalemu kula kwaliji ni Ŵayahudi, ŵandu ŵakwajitichisya Akunnungu ŵaŵakopochele mu misi jinejine pa chilambo pano.
当时，耶路撒冷住着很多来自不同国家的虔诚犹太人。
6 Ŵandu paŵapilikene liloŵe lyo, mpingo wekulungwa wa ŵandu wasongangene. Ni wose ŵasimosile nnope pakuŵa mundu jwalijose ŵaapikanaga ŵanyawo achiŵechetaga chiŵecheto chakwe nsyene.
听到响动，众人便聚了过来。听见使徒能够讲述他们各自的母语，他们倍感困惑。
7 Ni wose ŵasimosile akuno achitiji, “Ana wose utukwapilikana achiŵechetaga yelei nganaŵa ŵandu ŵa ku Galilaya?
他们万分惊讶地说：“看这些说话的人，他们都是加利利人，是不是？
8 Ana iŵele uli ŵanyaŵa pakuŵecheta uweji tukupilikana jwalijose mchiŵecheto chetu twachinsyene?
但我们怎么听见他们在讲我们的母语呢？
9 Ŵampepe mwa uweji ali Ŵapalisi ni Ŵamedi ni Ŵaelami, ŵane akutamanga ku Mesopotamia ni ku Yudea ni ku Kapadokia ni ku Ponto ni ku Asia ni
我们来自帕提亚、玛代人、以拦、美索不达米亚、犹太、加帕多家、本都、亚西亚、
10 ku Filigia ni ku Pamfilia ni ku Misili ni ilambo ya ku Libia kuŵandikana ni ku Kulene, ŵane mwa uweji ali achalendo kutyochela ku Loma.
弗吕家、旁非利亚、埃及以及靠近古利奈的利比亚的各地，还有来自罗马的犹太人和归信犹太教之人，
11 Ŵayahudi ni ŵandu ŵaŵajinjile mu dini ja Chiyahudi, ŵane ŵakopochele ku Kilete ni ku Alabia. Uweji wose tukwapikana ŵandu wo ali nkuŵecheta mu iŵecheto yetu twachinsyene yankati masengo gamakulungwa ga Akunnungu.”
以及克里特人和阿拉伯之人——但现在，我们听到他们用我们本地的语言，讲述上帝的伟大事迹。”
12 Wose ŵasimosile ni kukangana akuno achiusyanaga kuti, “Chelechi malumbo gakwe chichi?”
众人感到惊讶困扰，彼此询问：“这意味着什么？”
13 Nambo ŵane ŵanyelwisye achitiji, “Ŵandu ŵa akolelwe.”
但也有人讥嘲笑道：“他们就是酒喝太多，醉了。”
14 Nambo che Petulo ŵajimi pamo ni achinduna likumi ni jumo ŵala ni ŵatandite kwasalila ŵandu kwa kunyanyisya, “Ŵanyamwe Ŵayahudi achinjangu ni ŵandu wose ŵankutama pa Yelusalemu pano nninde nansalile ni ŵanyamwe mumbilikanile chenene maloŵe gangu.
彼得和另外 11 名使徒站起来，他高声对众人说：“犹太人和所有住在耶路撒冷的朋友啊，仔细听好了，我要向你们解释这一切。
15 Ŵandu ŵa nganakolelwa mpela inkuti pakuganisya, pakuŵa sambano jino jili saa tatu ja kundaŵi.
这些人并非如你们所想喝醉了，现在只是上午九点钟而已。
16 Usyene uli awu, chachikopochele chi ni chechila chasasile che Yoeli jwakulondola jwa Akunnungu paŵatite,
所发生的一切正如约珥先知所言：
17 ‘Akunnungu akuti, pa gele moŵa ga mbesi, chinaape ŵandu wose Mbumu jwangu. Achiŵana ŵenu ŵachilume ni ŵachikongwe chaachilondola, ni achachanda ŵenu chaachilola yakulola, ni achachekulu ŵenu chachisagamila.
上帝说：‘在末日到来的日子，我要将我的圣灵施与所有人，你们的儿女将会说出预言，你们的青年人将看到异象，你们的老年人将会梦到梦境。
18 Elo, iyoyo achikapolo ŵangu achalume ni achakongwe, moŵa go chinaape Mbumu jwangu, nombewo chaachilondola.
我将把我的圣灵施于我的仆人，无论男女，他们都将说出预言。
19 Chinjitendekanya yakusimonjeka kwiunde, ni imanyisyo pa chilambo, kuchiwe ni miasi ni mooto ni lyosi lyakutopela,
我要在天堂和大地向你们显现神迹，有血、有火、有旋转的烟雾！
20 Lyuŵa chilichigalauka kuŵa chipi, ni lwesi chiluŵe lwechejeu mpela miasi, likaniiche lyelila lyuŵa lya Ambuje lyekulungwa ni lya ukulu.
在主的伟大荣耀之日降临之前，太阳将变得黑暗，月亮将变为血红。
21 Pelepo, jwalijose juchapopele kwa liina lya Ambuje chakulupuswe.’
但只要呼唤主的名字，必会得救。’
22 “Ŵanyamwe Ŵaisilaeli, mpilikanichisye maloŵe ga! Akunnungu ŵammanyisye kukwenu Che Yesu jwa ku Nasaleti kwa ilosyo ni yakusimonjeka ni imanyisyo iŵaipanganyisye Akunnungu mwa ŵanyamwe kwa litala lyakwe mpela inkuti pakwimanyilila mwachinsyene.
以色列人，听好了：正如你们所知，上帝通过拿撒勒人耶稣在你们之中显现惊人的奇迹和神迹，证明他就是上帝所确定之人。
23 Pakuŵa kutyochela kundanda Akunnungu asyene ŵasachile kuti ŵanyamwe mummulaje Che Yesu, ni ŵanyamwe mwammuleje kwa kwalechela ŵandu ŵangalumbana ŵaŵambe pansalaba.
上帝早已预知将会发生什么，他按照自己的计划，决定将耶稣交给你们。但你们却借由恶人之手，把他钉上了十字架。
24 Nambo Akunnungu ŵansyusisye, ni ŵankulupwisye mu ipwetesi ya chiwa pakuŵa nginikomboleka kuti chiwa chaugalile.
但上帝让他起死回生，无需遭受死亡的痛苦，因为死亡没有困住他的力量。
25 Pakuŵa che Daudi ŵankunguluchile Che Yesu yeleyi, ‘Naaweni Ambuje mmbujo mwangu moŵa gose, pakuŵa ali kundyo kwangu ngandinganyika.
大卫这样说耶稣：‘我总是会看见主在我面前。因为他就在我身边，我必不会动摇。
26 Kwa ligongo lyo ntima wangu wasangalele, sooni nagombile ilulu yakusengwa. Chiilu changu chichitame mu chilolelo,
所以我才会如此快乐，所以我的言语中充满喜悦，所以我的身体充满希望。
27 pakuŵa, alakwe Akunnungu nganjileka mbumu jangu kwiuto kwa ŵandu ŵawile, natamuno kwitichisya Jwanswela jwenu asigale ali awile mwilembe. (Hadēs g86)
因你不会弃我于坟墓，也不会让圣者腐朽。 (Hadēs g86)
28 Muunosisye matala ga umi, chimung'umbasye kusengwa kwa upagwe wenu!’
你向我指引了生命之路，让我因你在身旁而充满欢喜。’
29 “Achalongo achinjangu, ngusaka nansalile pangasisa yankati indu iyaasimene atati ŵetu che Daudi. Ŵelewo ŵajasiche ni kusichikwa, ni sooni lilembe lyakwe lili papapa pamangwetu mpaka lelo jino.
兄弟姐妹们，让我坦白地告诉你们，我们的祖先大卫已经死去并被埋葬，至今他的坟墓仍在人间。
30 Nambo pakuŵa che Daudi ŵaliji jwakulondola jwa Akunnungu, ŵaimanyi kuti Akunnungu ŵaalumbilile ni chilumbilo kuti jumo jwa wisukulu wao chaachintenda mwenye mpela yatite kuŵa che Daudi.
但他是先知，知晓上帝向他做出的誓言，要从他的后裔中选择一人接替他的王位。
31 Che Daudi ŵalongolele kwiwona indu ichaitendekanye Akunnungu, nipele ŵaŵechete yankati kusyuka kwa Kilisito Chiwombosyo paŵatite, ‘Nganalekwa kwiuto kwa ŵandu ŵawile, atamuno chiilu chao nganichiola.’ (Hadēs g86)
大卫已看见了即将发生的事，曾这样讲述基督的复活：‘基督不会被弃于坟墓，他的肉身也不腐朽。’ (Hadēs g86)
32 Nipele, Akunnungu ni ŵaŵansyusisye Che Yesu jo ni uweji wose tuli ŵa umboni wa indu yo.
上帝让这位耶稣复活，我们都是这件事的见证人。
33 Che Yesu paŵakwesiswe ni kuŵichikwa ni Akunnungu kundyo kwao, ŵampochele Mbumu jwa Akunnungu kutyochela kwa Atati ŵao mpela iŵatite pakulanga. Atupele mbumu jo, chelecho ni chinkuchiwona ni kuchipilikana sambano.
现在他已被高举到上帝的右边，获得天父承诺给予他的圣灵，在被施与圣灵后，你们所见所闻就会倾吐而出。
34 Pakuŵa che Daudi nsyene nganakwela mpaka kwinani, nambo ŵatite, ‘Ambuje ŵaasalile Ambuje ŵangu, ntame apano kundyo kwangu,
大卫并没有升入天堂，但他却说：‘主对我主说：坐在我右边，
35 mpaka pachinaatende ŵammagongo ŵenu kuŵa chitengu cha kuŵichila makongolo genu.’”
让我把你的仇敌成为你的脚凳。’
36 “Ŵandu wose ŵa ku Isilaeli akusachilwa amanyilile kwa isyene kuti jwejula Che Yesu jumwaŵambile pansalaba, Akunnungu antesile kuŵa Ambuje ni Kilisito Chiwombosyo.”
现在要让以色列所有人都确信：被你们钉上十字架上的这位耶稣，上帝已经让他成为主和基督！”
37 Ni ŵandu paŵapilikene yeleyo, yaapeteche mmitima ni ŵausisye Che Petulo ni achinduna ŵane ŵala kuti, “Achalongo achinjetu, ana tutende chichi?”
众人听到这一切，心中倍感痛苦。他们询问彼得和其他使徒说：“兄弟们，我们应该怎么办？”
38 Che Petulo ŵaajanjile, “Mundu jwalijose aleche sambi syakwe ni kubatiswa kwa ulamusi u Che Yesu Kilisito ni Akunnungu channechelesye sambi syenu ni kupochela chilanga cha Akunnungu chachili Mbumu jwa Akunnungu.
彼得说：“悔改！所有人都要以耶稣基督之名受洗，以便你们的罪获得救赎，这样就能获得圣灵馈赠。
39 Pakuŵa chilanga chila chaliji kwa ligongo lyenu ni kwa ligongo lya achiŵana ŵenu ni kwa ligongo lya ŵandu wose ŵakutama kwakutalika, ni mundu jwali jose juchaŵilanjikwe ni Ambuje Akunnungu ŵetu.”
这承诺给予你们、你们的儿女、以及所有远方之人，我们主上帝召来的所有人。”
40 Kwa maloŵe gamajinji che Petulo ŵaajamwiche ŵandu ni kwachondelela achitiji, “Nlikulupusye mwachinsyene mu uŵelesi wangalumbana wu.”
彼得继续讲述，给出更多证明。他警告众人，说：“从这个扭曲的世界拯救自己吧！”
41 Ŵandu ŵajinji ŵajitichisye maloŵe gakwe ni kubatiswa. Pa lyuŵa lyo ŵandu elufu tatu ŵajonjesyeche.
那些接受他这番话的人都受了洗，这一天内的门徒数量就增加了约三千人。
42 Ŵelewo wose ŵapundile kujiganyikwa ni achinduna ŵa Che Yesu, ŵatemi pamo chiulongo, ŵalile chakulya cha Ambuje pamo ni kupopela.
他们立下承诺要遵守门徒的教诲，对其他信徒也立下承诺，共同“分享饼”和共同祈祷。
43 Yakusimonjeka ni imanyisyo yejinji yatendekwe ni achinduna ŵala ni jwalijose ŵakamwilwe ni woga.
众人敬畏地看到使徒们做出的奇迹和神迹。
44 Ŵakukulupilila wose ŵatemi pamo ni iŵakwete yose ŵagaŵene.
所有信徒都聚在一起，分享自己的所有。
45 Ni ŵasumisye indu ni ipanje yao ni kugaŵilana mbiya mundu jwalijose yaikuti pakunsoŵa.
他们变卖房屋和财物，按照个人所需分享变卖所得。
46 Lyuŵa ni lyuŵa ŵachinganganaga pa Nyuumba ja Akunnungu. Ŵalyaga chakulya pamo mmajumba gao kwa kusangalala ni kwa ntima weswela.
他们日夜持续地在圣殿中聚会，在家中共同进餐，以谦卑幸福的心情享用食物。他们赞美上帝，所有人都赞赏他们。
47 Ŵaalapile Akunnungu ni ŵandu wose ŵaanonyele ŵandu wo. Ni lyuŵa ni lyuŵa Ambuje ŵaajonjechesye ŵandu ŵaŵaliji nkukulupuswa.
他们的数量不断增加，因为主将所拯救之人带到这里。
