< Masengo 17 >
1 Nipele che Paolo ni che Sila ŵapelengenye ku Amfipoli ni ku Apolonia, ni ŵaiche ku Sesalonike kujaliji nyuumba ja kupopelela ja Ŵayahudi.
Lino chiindi nobakiinda mumyuunzi yaku Amfipolisi a Apoloniya, bakasika kumunzi waku Tesalonika, ooko kwakali chikombelo chaba Juda.
2 Ni che Paolo malinga ni masyoŵelo gakwe ŵalumbikene nawo ni kuusyausyana nawo nkati Malembelo ga Akunnungu kwa moŵa gatatu ga Lyuŵa lya Kupumulila.
Pawulu, mbubonya mbulichimbo chakwe, wakiinka kulimbabo alimwi kwamazuba aama Sabata aatatu wakambilaana aabo kuzwa mumalembe.
3 Ŵaagopolele ni kwasalila pangasisika kuti yaŵajilwe Kilisito asauche ni kusyuka. Ŵaasalile, “Aŵa Che Yesu ŵangwajenesya kukwenu, ŵelewo ali Kilisito.”
Wakali kujula malembe akupandulula kuti chakalelede kuti Kkilisito aapenge akubuka lubo kuzwa kulufu. Wakwamba kuti, “Jesu ooyo ngundiluula kulindinywe ngu Kkilisito.”
4 Ŵane mwa ŵanyawo ŵakulupilile ni ŵalumbikene ni che Paolo ni che Sila. Ni sooni, mpingo wekulungwa wa Ŵagiliki ŵaŵaliji nkwapopela Akunnungu ni achakongwe ŵakuchimbichikwa ŵajinji ŵaakulupilile Akunnungu.
Bamwi babaJuda bakakombelezegwa eelyo bakajatana a Pawulu a Sayilasi kubikilizya mweelwe muunji waba Giliki balipeda, abuzuluzi bwabanakazi bayingi.
5 Nambo Ŵayahudi ŵagumbele wiu ni ŵaajigele ŵandu ŵangalumbana ŵa pakusumichisya malonda ni ŵalumbikene pamo ni kutanda kutindiganya pamusi pose. Ŵajijimuchile nyuumba ji che Yasoni achiganisyaga kuti chiŵasimane che Paolo ni che Sila mwelemo kuti ŵakoposye kwa ŵandu.
Pesi baJuda ibatasyomi, bakali abbivwe, bakabweza bamwi bantu bamineme kuzwa kuchisambalilo, bakabungania makamu aantomwe, akubika muunzi mumbukila. kubusizya kung'anda ya Jasoni, bakali kuyandula ikuhusya Pawulu a Sayilasi aanze kuti aaye kubantu.
6 Nambo nganiŵasimana, nipele ŵaajigele che Yasoni pamo ni ŵandu ŵane ŵakunkulupilila Che Yesu ni kwakwekwelemya mpaka kwa achakulu ŵa musi achinyanyisyaga kuti, “Ŵandu ŵa akutindiganya chilambo chose ni sano alinji pamusi pano.
Pesi awo nebatakwe nobakabajana, bakakwela Jasoni abamwi bakwabo kunembo lyaba singuzu bamumuunzi, bakalilila kuti aaba bantu bakasandamwida nyika aansi alubo basika ookuno lubo.
7 Che Yasoni ŵaapochele mu nyuumba jao. Wose akukananga kugakuya malajisyo ga Mwenye jwa ku Loma achitiji, eti, ‘Apali mwenye jwine jwakuŵilanjikwa Che Yesu.’”
Aaba baalumi Jasoni mbakatambula bakazyania aamulawo wa-Siza, bamba kuti, “Kulumbi Mwami Jesu.”
8 Achakulu ŵa musi pamo ni mpingo wa ŵandu ula paŵagapilikene maloŵe go yatindigenye mu ntwe.
Bakatazya makamu abasinguzu, bamuunzi bakamvwa zintu eezi.
9 Nipele ŵaatesile che Yasoni ni achinjakwe atyosye chikole ni ŵalesile ajaulangane.
Pesi mukwinda kwakujana kukwabililwa kuzwa kuli Jasoni akuliboonse, bakabazumizya kwiinka.
10 Chilo, ŵandu ŵakunkulupilila Che Yesu ŵa ku Sesalonike ŵala ŵachisisye che Paolo ni njakwe che Sila ajaulangane ku Belea. Ni ŵanyawo paŵaiche kweleko ŵajinjile mu nyuumba ja kupopelela ja Ŵayahudi.
Busiku oobo bakwabo bakatuma Pawulu a Sayilasi kuBbeliya. Nobakasika nkuko, bakayinka muchikombelo chaba Juda.
11 Nambo, ŵandu ŵa ku Belea ŵaliji ŵakupilikanichisya nnope kupunda ŵa ku Sesalonike. Ŵalipochele Liloŵe lya Akunnungu kwa lung'wanu lwekulungwa ni moŵa gose ŵaliji nkugalolechesya lolechesya Malembelo ga Akunnungu kanga yaŵaiŵechetaga che Paolo yo yaliji isyenesyene.
Lino bantu aaba bakaliluleeme kwinda aabo bamu Tesalonika, nkambo bakatambula ijwi amizeezo ilipedelede, kulingulula malembe buzuba abuzuba kuti babone na zintu eezi zyakali mbubo.
12 Ŵayahudi ŵajinji ŵakulupilile pamo ni achakongwe ni achalume ŵa Chigiliki ŵakuchimbichikwa.
Nkinkaako biingi babo bakasyooma, kubikilizya abamwi banakazi bayuungi ba Giliki abalumi biingi.
13 Nambo Ŵayahudi ŵa ku Sesalonike paŵaimanyi kuti che Paolo ŵaliji nkulalichila Liloŵe lya Akunnungu ku Belea ko, ŵajawile kweleko nombe ni kutanda kutindiganya ni kujichisya mipingo ja ŵandu.
Pesi chiindi ba Juda baku Tesalonika nibakaziba kuti alubo Pawulu wakali kuluula jwi lya Leza ku Bbeliya, bakiinka nkuko akunyongania akukataazya makamu.
14 Papopo ŵandu ŵakunkulupilila Che Yesu ŵapechesye che Paolo ku mbwani nambo che Sila ni che Timoseo ŵasigele ku Belea.
Mpawawo, bakwabo bakatumina Pawulu kuya kulwizi, pesi Sayilasi a Timoti bakakkala nkuko.
15 Ŵandu ŵaŵampechesye che Paolo ŵala ŵampechesye mpaka ku Asene. Nombewo ŵausile ku Belea ali ni malajisyo kutyochela ku che Paolo gagakuti che Sila ni che Timoseo ŵakuye chitema pe.
Aabo bakali kweenzya Pawulu bakamubweza bamutola kule kuluumbi munzi waku Atenisi. Mbubonya mbakamusiya Pawulu nkuko, bakatambula malayilile kuzwa kulinguwe kuti Sayilasi a Timoti basike chakufwambana mbuli mbubakonzya.
16 Che Paolo paŵaliji ku Asene nkwalindilila ŵanya che Sila ni che Timoseo, yachimile nnope muntima mwao pakuŵa ŵauweni musi wo ugumbele inyago ya achiminungu.
Lino mbubonya Pawulu mbwakali kubalinda mu Atenisi, muuya wakwe wakanyemezegwa mukati kawke aawo nakabona muunzi uzwide zikozyano.
17 Nipele ŵausyeneusyene ni Ŵayahudi ni ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi ŵaŵaliji nkwalamba Akunnungu mu nyuumba ja kupopelela, lyuŵa ni lyuŵa ŵausyeneusyene ni ŵandu ŵaŵasimanaga nawo pakusumichisya malonda.
Eelyo mazuba woonse wakambilaana abaJuda abamwi bakali kukomba Leza mbonya amuchisambalilo kuba nkuko.
18 Ŵandu ŵaŵalijigenye lunda lwa Chiepikulo ni Chisitoiki ŵatesile makani ni che Paolo. Ŵane ŵatite, “Ana ujinga chi wakuusala mundu ju?” Ŵane ŵatite, “Akuwoneka mpela akulalichila ngani ja achiminungu achalendo.” Ŵatite yeleyo pakuŵa che Paolo ŵaliji nkulalichila ngani ji Che Yesu ni yatite kusyuka,
Pesi abalabo bamwi baba Epikuliya abasongo ba Sitoyiki bakaswanana aawe. Bamwi bakaamba kuti, “Niinzi ooyu utakwe makani ncheezya kwaamba?” Bamwi bakati, “Ulangika aanga nguumwi ooyo wwiita bantu kuti batobela baleza benzu, nkambo wakali kuluula makani mabotu aatala a Jesu abubuke.
19 Nipele ŵanjigele che Paolo ku Aleopago achitiji, “Tukusaka tukombole kugamanyilila gele majiganyo gasambano ginkusala ga.
Bakabweza Pawulu akumuleta ku Aliyopagasi, bakati, “Ngatulaziba eeyi njiisyo mpyaa eyo njowakali kwaamba?
20 Indu ine itwipilikene mmawiwi getu ikuwoneka kuŵa ya chilendo kukwetu. Nipele tukusaka kugamanyilila malumbo ga yele indu yo.”
Nkaambo ulikweta zintu zyeenzu kumatwi eesu. Nkinkaako, tuyanda kuziba kuti eezi zyambanzi.”
21 Ŵandu ŵa ku Asene ni achalendo wose ŵakulonjela kweleko ŵajigele katema kakajinji kutagula ni kupilikanila ngani ja sambano.
(Lino ba Atenisi aabenzu bakali kukkala nkuko bakamaninsya chiindi chabo kakutakwe anchibachita pesi kwambuula nikuba kuswilila atala achimwi chipya.)
22 Nipele che Paolo ŵajimi paujo pa nkungulu wa Aleopago ni kuti, “Ŵanyamwe ŵandu ŵa ku Asene, nguwona kuti ŵanyamwe nli ŵandu ŵa dini nnope,
Mpawo Pawulu wakima aakati kaba Aliyopagasi akwaamba kuti, “Yobalumi baku Atenisi, ndabona kuti muli basichizuminano munzila yoonse.
23 pakuŵa panaliji nkwendajenda akuno ni akunokuno napaweni peuto pankutyochesya mbopesi, ni sooni nachisimene chilisa chimo chilembekwe, ‘Kwa Akunnungu ŵangamanyika.’ Nipele ngunlalichila ŵanyamwe chele chindu chinkuchipopelela pangachimanyilila.
Nkambo mbubonya mbundayinda akulanga loko kuzintu zyabukombe bwanu, ndajana chipayililo chili abulemu oobu, “Kuli Leza utazibinkene.” kufumbwa nchimukomba mukutaziba, eechi ndachaambilizya kuli ndinywe.
24 Akunnungu ŵaŵachigumbile chilambo ni yose yaili mwelemo, ŵelewo ni Ambuje ŵa kwinani ni chilambo chino, ŵelewo ngakutama mmajumba ga Akunnungu getaŵe ni ŵandu.
Leza wakachita nyika azyoonse zilimulinjiyo, mbwanga ngu Mwami wajulu anyika, takkali mumaanda ayaakwa amaboko.
25 Sooni ngakutumichilwa ni makono ga ŵandu ni ngakuchisaka chachili chose, pakuŵa asyene akwapa ŵandu wose umi ni kwakombolechesya kupumula ni kwapa indu yose.
Nikuba kubelekelwa amaboko abantu, mbuli kunga ubulide chintu, mbwaanga lwakwe nguupa bantu buumi akuyooya azimwi zyonse.
26 Kutyochela mwa mundu jumo ŵapanganyisye ŵandu wose ŵa pachilambo pano ni kwakombolechesya kutama palipose pachilambo pano. Ŵalamwile kutyochela kundanda katema chi ni papi pachatame ŵandu wo.
Kuzwa kumuntu uumwi wakachita misyobo yabantu kuti bapone aatala enyika kali wabamba kuzulila kwazyiindi amigano yamasena aabo mubakkede,
27 Ŵatesile yeleyo kuti ŵandu ŵa ilambo yo ŵasoseje Akunnungu namuno kwakwapapasya ŵasimane. Natamuno yeleyo Akunnungu ngakutalikangana ni jwalijose.
Kuchitila kuti balanguule Leza akuti ambweni ngabalakonzya kuzuzya nzila yabo nkambo kanguwe akumujana pesi talikule pe kuzwa kuluumwi wesu.
28 Mpela ila mundu jumo iŵatite pakusala, ‘Mwa ŵelewo uweji tukwete umi, tukwenda ni kutama!’ Mpela ila ŵakwimba ŵenu ŵane, ŵatite, ‘Uweji wose tuli ŵanache ŵao.’
Nkaambo mulinguwe tulapona akweenda akujana buumi, mbubonya mbuli bamwi, simwanza ngano banu mbubakaamba, 'Nkambo alubo tuli lunyungu lwakwe.'
29 Nipele pakuŵa tuli ŵanache ŵao Akunnungu, ngaikuŵajilwa kuganisya kuti Akunnungu akulandana ni sahabu ni madini ga mbiya atamuno liganga lyesepe uchenene kwa lunda lwa ŵandu.
“Nkinkaako, mbokunga tulilunyungu lwa Leza, tatwelede kuyeeya anga bubotu bwabulenge bulakozyanisigwa angolida niiba nsiliva, niliba bbwe, izikozyano zyakabezwa amiyeeyo yamuntu.
30 Ndema sya ungamanyilila wao, Akunnungu ŵalitesile nti ngakulola. Nambo sambano akulajisya kuti ŵandu wose ŵa palipose aleche sambi.
Nkinkaako Leza wakazileka zyiindi zyakutaziba, pesi lino ulayilila bantu boonse koonse koonse kuti basanduke.
31 Pakuŵa aŵisile lyuŵa lichiŵalamule ŵandu ŵa pachilambo kwa goloka, kwa litala lya mundu jumo jwansagwile. Nombe Akunnungu ŵaalosisye pangasisa ŵandu wose ngani ji, pakunsyusya mundu jo!”
Nkambo wakabamba buzuba nayobetaeka nyika mubululami kumuntu ngwakasala. Leza wakapa chisinizyo chamuntu ooyu kuli woonse akumubusya kuzwa kubafu.”
32 Nipele paŵampilikene che Paolo achiŵechetaga yankati kusyuka kwa ŵawe, ŵane mwa ŵanyawo ŵatesile chanache, nambo ŵane ŵatite, “Tukusaka tumpikanile sooni nkati yeleyo.”
Lino chiindi bantu baku Atenisi nobakamvwa azyabubuke wabafu, bamwi bakamuniaka Pawulu; pesi bamwi bakati, “Tuyokuswilila lubo aatala ankani eeyi.”
33 Che Paolo ŵatyosile pankungulu ni kwalekanga.
Kuzwa waawo, Pawulu wakabasiya.
34 Nambo ŵandu ŵampepe ŵalongene nawo ni kwakulupilila Che Yesu. Mwa ŵandu wo ŵapali che Dionisio jumo jwa mpingo waukuŵilanjikwa Aleopago ni jwankongwe liina lyakwe che Damali ni ŵandu ŵane.
Pesi bamwi bakasyoma, kubikilizya a Diyonisiyasi mu Aliyopegiti, mwanakazi utegwa Damalisi, abamwi bakalaambabo.