< Masengo 17 >
1 Nipele che Paolo ni che Sila ŵapelengenye ku Amfipoli ni ku Apolonia, ni ŵaiche ku Sesalonike kujaliji nyuumba ja kupopelela ja Ŵayahudi.
Kane gisekalo Amfipoli gi Apolonia, ne gitundo Thesalonika, kuma ne nitie sinagogi moro mar jo-Yahudi.
2 Ni che Paolo malinga ni masyoŵelo gakwe ŵalumbikene nawo ni kuusyausyana nawo nkati Malembelo ga Akunnungu kwa moŵa gatatu ga Lyuŵa lya Kupumulila.
Kaka Paulo ne jatimo pile, ne odonjo e od lemono, kendo kuom Sabato adek moluwore, nopimo kodgi wach kuom weche mondiki e Muma.
3 Ŵaagopolele ni kwasalila pangasisika kuti yaŵajilwe Kilisito asauche ni kusyuka. Ŵaasalile, “Aŵa Che Yesu ŵangwajenesya kukwenu, ŵelewo ali Kilisito.”
Noleronigi tiendgi kendo nomiyo gingʼeyo gadiera ni Kristo ne nyaka sandi eka bangʼe ochier oa kuom joma otho. Nowachonegi niya, “Yesu ma ayalonuni e Kristo.”
4 Ŵane mwa ŵanyawo ŵakulupilile ni ŵalumbikene ni che Paolo ni che Sila. Ni sooni, mpingo wekulungwa wa Ŵagiliki ŵaŵaliji nkwapopela Akunnungu ni achakongwe ŵakuchimbichikwa ŵajinji ŵaakulupilile Akunnungu.
Jomoko kuom jo-Yahudi ne wach oywayo kendo ne giyie mi giluwo Paulo gi Sila, mana kaka jo-Yunani moluoro Nyasaye mathoth kaachiel gi mon moko mongʼere bende noyie.
5 Nambo Ŵayahudi ŵagumbele wiu ni ŵaajigele ŵandu ŵangalumbana ŵa pakusumichisya malonda ni ŵalumbikene pamo ni kutanda kutindiganya pamusi pose. Ŵajijimuchile nyuumba ji che Yasoni achiganisyaga kuti chiŵasimane che Paolo ni che Sila mwelemo kuti ŵakoposye kwa ŵandu.
To jo-Yahudi mamoko ne nyiego omako; omiyo negidhi gichoko acheje moko mane bayo e chiro kanyo, eka negichoko oganda maduongʼ mar joma achejego, kendo negichako lweny e dalano. Ne gimwomore e od Jason, ka gimanyo Paulo gi Sila, mondo gigolgi oko ni oganda.
6 Nambo nganiŵasimana, nipele ŵaajigele che Yasoni pamo ni ŵandu ŵane ŵakunkulupilila Che Yesu ni kwakwekwelemya mpaka kwa achakulu ŵa musi achinyanyisyaga kuti, “Ŵandu ŵa akutindiganya chilambo chose ni sano alinji pamusi pano.
To kane ok giyudogi, ne giywayo Jason kod jowete moko e nyim jotend dalano. Negigoyo koko kagiwacho niya, “Jok mosekelo chandruok e piny kuonde duto koro osechopo ka,
7 Che Yasoni ŵaapochele mu nyuumba jao. Wose akukananga kugakuya malajisyo ga Mwenye jwa ku Loma achitiji, eti, ‘Apali mwenye jwine jwakuŵilanjikwa Che Yesu.’”
kendo Jason-ni ema oserwakogi e ode. Giduto gidagi luwo chike Kaisar, kagiwacho ni nitie ruoth machielo, miluongo ni Yesu.”
8 Achakulu ŵa musi pamo ni mpingo wa ŵandu ula paŵagapilikene maloŵe go yatindigenye mu ntwe.
Kane giwinjo wechegi, oganda mane osechokore kanyo kod jotelo mag dalano nogoyo koko.
9 Nipele ŵaatesile che Yasoni ni achinjakwe atyosye chikole ni ŵalesile ajaulangane.
Jotelogo noketo ne Jason gi joge mamoko nengo mar singruok ni ok ginichak gikel koko kendo, bangʼe ne giweyogi gidhi.
10 Chilo, ŵandu ŵakunkulupilila Che Yesu ŵa ku Sesalonike ŵala ŵachisisye che Paolo ni njakwe che Sila ajaulangane ku Belea. Ni ŵanyawo paŵaiche kweleko ŵajinjile mu nyuumba ja kupopelela ja Ŵayahudi.
Kane piny oimore, jowete nooro Paulo gi Sila Berea. Kane gichopo, negidonjo e sinagogi mar jo-Yahudi.
11 Nambo, ŵandu ŵa ku Belea ŵaliji ŵakupilikanichisya nnope kupunda ŵa ku Sesalonike. Ŵalipochele Liloŵe lya Akunnungu kwa lung'wanu lwekulungwa ni moŵa gose ŵaliji nkugalolechesya lolechesya Malembelo ga Akunnungu kanga yaŵaiŵechetaga che Paolo yo yaliji isyenesyene.
To jo-Berea ne nigi kido maber moloyo jo-Thesalonika, nikech negirwako wach gi chuny mamor, kendo neginono Ndiko pile ka pile, mondo gine ane ka gik mane Paulo wacho gin adier.
12 Ŵayahudi ŵajinji ŵakulupilile pamo ni achakongwe ni achalume ŵa Chigiliki ŵakuchimbichikwa.
Jo-Yahudi mathoth noyie, kaachiel gi mon mathoth ma jo-Yunani mongʼere, kod jo-Yunani mangʼeny machwo.
13 Nambo Ŵayahudi ŵa ku Sesalonike paŵaimanyi kuti che Paolo ŵaliji nkulalichila Liloŵe lya Akunnungu ku Belea ko, ŵajawile kweleko nombe ni kutanda kutindiganya ni kujichisya mipingo ja ŵandu.
Ka jo-Yahudi manodak Thesalonika nowinjo ni Paulo ne yalo wach Nyasaye Berea, negidhi kuno bende, kendo negichoko oganda mondo ochak koko, ka giketho chuny ji.
14 Papopo ŵandu ŵakunkulupilila Che Yesu ŵapechesye che Paolo ku mbwani nambo che Sila ni che Timoseo ŵasigele ku Belea.
Jowete nooro Paulo e dho nam ma ok odeko, ka Sila gi Timotheo to jodong Berea.
15 Ŵandu ŵaŵampechesye che Paolo ŵala ŵampechesye mpaka ku Asene. Nombewo ŵausile ku Belea ali ni malajisyo kutyochela ku che Paolo gagakuti che Sila ni che Timoseo ŵakuye chitema pe.
Joma ne odhi gi Paulo notere nyaka Athene, bangʼe negidok Berea mi ginyiso Sila gi Timotheo yo mane ginyalo chopogo ir Paulo mapiyo.
16 Che Paolo paŵaliji ku Asene nkwalindilila ŵanya che Sila ni che Timoseo, yachimile nnope muntima mwao pakuŵa ŵauweni musi wo ugumbele inyago ya achiminungu.
Kane Paulo pod rito Sila gi Timotheo Athene, chunye nosin kane oneno kaka jo-dalano noketo chunygi kuom lamo kido mag nyiseche manono.
17 Nipele ŵausyeneusyene ni Ŵayahudi ni ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi ŵaŵaliji nkwalamba Akunnungu mu nyuumba ja kupopelela, lyuŵa ni lyuŵa ŵausyeneusyene ni ŵandu ŵaŵasimanaga nawo pakusumichisya malonda.
Omiyo nowuoyo kod jo-Yahudi gi jo-Yunani moluoro Nyasaye e sinagogi. Bende pile pile nowuoyo gi ji mane budho e chiro e dalano.
18 Ŵandu ŵaŵalijigenye lunda lwa Chiepikulo ni Chisitoiki ŵatesile makani ni che Paolo. Ŵane ŵatite, “Ana ujinga chi wakuusala mundu ju?” Ŵane ŵatite, “Akuwoneka mpela akulalichila ngani ja achiminungu achalendo.” Ŵatite yeleyo pakuŵa che Paolo ŵaliji nkulalichila ngani ji Che Yesu ni yatite kusyuka,
Jorieko moko mag Epikurio kod Stoiko nochako mino kode wach. Moko kuomgi nopenjo niya, “Angʼo ma jawach thoreni temo wacho?” To moko nowacho niya, “Chal ka gima oyalo kuom nyiseche moko ma welo.” Negiwacho kamano nikech Paulo ne yalo kuom Yesu kendo kuom chier.
19 Nipele ŵanjigele che Paolo ku Aleopago achitiji, “Tukusaka tukombole kugamanyilila gele majiganyo gasambano ginkusala ga.
Eka ne gikawe mi gidhi kode kar romo margi miluongo ni Areopago, bangʼe gipenje niya, “Donge dinyiswae tiend puonj manyien mikelo kaeni?
20 Indu ine itwipilikene mmawiwi getu ikuwoneka kuŵa ya chilendo kukwetu. Nipele tukusaka kugamanyilila malumbo ga yele indu yo.”
Isako itwa gi puonj manyien mapok wawinjo, omiyo wadwaro ngʼeyo tiendgi.”
21 Ŵandu ŵa ku Asene ni achalendo wose ŵakulonjela kweleko ŵajigele katema kakajinji kutagula ni kupilikanila ngani ja sambano.
(Jo-Athene duto kod jopinje mamoko mane odak kanyo nohero ketho sechegi kanyo ka gigoyo mbaka kendo giwinjo paro gi rieko manyien.)
22 Nipele che Paolo ŵajimi paujo pa nkungulu wa Aleopago ni kuti, “Ŵanyamwe ŵandu ŵa ku Asene, nguwona kuti ŵanyamwe nli ŵandu ŵa dini nnope,
Eka Paulo nochungʼ e nyim chokruok mane ni ei Areopago mochako wuoyo kowacho niya, “Un jo-Athene, ayudo ni un joma ohero lemo e ngimau duto.
23 pakuŵa panaliji nkwendajenda akuno ni akunokuno napaweni peuto pankutyochesya mbopesi, ni sooni nachisimene chilisa chimo chilembekwe, ‘Kwa Akunnungu ŵangamanyika.’ Nipele ngunlalichila ŵanyamwe chele chindu chinkuchipopelela pangachimanyilila.
Nikech kane awuotho kalworora ka anono malongʼo kuondeu mag lemo, to ne ayudo nyaka kendo mar misango mondikie niya, ‘Ne nyasaye ma ok ongʼe’. Koro gima ulamo kaka gima ok ongʼe ema adwaro yalonu.
24 Akunnungu ŵaŵachigumbile chilambo ni yose yaili mwelemo, ŵelewo ni Ambuje ŵa kwinani ni chilambo chino, ŵelewo ngakutama mmajumba ga Akunnungu getaŵe ni ŵandu.
“Nyasaye mane ochweyo piny kaachiel gi gik moko duto manie iye en Ruodh polo gi piny, kendo ok odak ei hekalu ma oger gi lwet dhano,
25 Sooni ngakutumichilwa ni makono ga ŵandu ni ngakuchisaka chachili chose, pakuŵa asyene akwapa ŵandu wose umi ni kwakombolechesya kupumula ni kwapa indu yose.
bende ok tine gi lwet dhano ka gima odwaro gimoro kuom dhano nikech en owuon ema ochiwo ne dhano, ngima gi muya mi yweyo kod gik moko duto.
26 Kutyochela mwa mundu jumo ŵapanganyisye ŵandu wose ŵa pachilambo pano ni kwakombolechesya kutama palipose pachilambo pano. Ŵalamwile kutyochela kundanda katema chi ni papi pachatame ŵandu wo.
Koa kuom dhano achiel, nochweyo ogendini duto mag ji, mondo gipongʼ piny duto, kendo en ema oketo ni ngʼato ka ngʼato kar romb higni monego odag-go e piny, kod kuonde monego gidagie.
27 Ŵatesile yeleyo kuti ŵandu ŵa ilambo yo ŵasoseje Akunnungu namuno kwakwapapasya ŵasimane. Natamuno yeleyo Akunnungu ngakutalikangana ni jwalijose.
Nyasaye notimo ma mondo ji obed gi chuny madware kendo mondo kanyalore to gichop kuma entie, mi giyude, kata obedo ni ok en mabor kodwa.
28 Mpela ila mundu jumo iŵatite pakusala, ‘Mwa ŵelewo uweji tukwete umi, tukwenda ni kutama!’ Mpela ila ŵakwimba ŵenu ŵane, ŵatite, ‘Uweji wose tuli ŵanache ŵao.’
‘Wangima nikech En, kendo wawuotho nikech En, kendo wantie nikech En.’ En mana kaka jowendu moko osewacho ni, ‘Wan bende wan kothe.’
29 Nipele pakuŵa tuli ŵanache ŵao Akunnungu, ngaikuŵajilwa kuganisya kuti Akunnungu akulandana ni sahabu ni madini ga mbiya atamuno liganga lyesepe uchenene kwa lunda lwa ŵandu.
“Ka wan koth Nyasaye kamano, to koro ok onego wapar ni Nyasaye chalo gi dhahabu kata gi fedha kata kidi, ma gin mana kido ma dhano oloso kendo oketo gi pache.
30 Ndema sya ungamanyilila wao, Akunnungu ŵalitesile nti ngakulola. Nambo sambano akulajisya kuti ŵandu wose ŵa palipose aleche sambi.
E kinde mokalo Nyasaye ne ok odewo fuwo machal kamano, to koro sani osegolo chik ni ji duto kamoro amora mondo olokre owe richo.
31 Pakuŵa aŵisile lyuŵa lichiŵalamule ŵandu ŵa pachilambo kwa goloka, kwa litala lya mundu jumo jwansagwile. Nombe Akunnungu ŵaalosisye pangasisa ŵandu wose ngani ji, pakunsyusya mundu jo!”
Nikech oseketo chiengʼ mobiro ngʼadoe bura ne piny duto gadiera, kokalo kuom ngʼat moseyiero. Bende osenyiso ji malongʼo ni obiro timo mano ni ji duto, nikech nochiere oa kuom joma otho.”
32 Nipele paŵampilikene che Paolo achiŵechetaga yankati kusyuka kwa ŵawe, ŵane mwa ŵanyawo ŵatesile chanache, nambo ŵane ŵatite, “Tukusaka tumpikanile sooni nkati yeleyo.”
Kane jogo owinjo ka Paulo wuoyo kuom wach chier aa kuom joma otho, moko kuomgi nojare, to moko to nowachone niya, “Wabiro dwaro mondo iwuo kodwa kendo e wachni.”
33 Che Paolo ŵatyosile pankungulu ni kwalekanga.
Eka Paulo nowuok moweyo joburago.
34 Nambo ŵandu ŵampepe ŵalongene nawo ni kwakulupilila Che Yesu. Mwa ŵandu wo ŵapali che Dionisio jumo jwa mpingo waukuŵilanjikwa Aleopago ni jwankongwe liina lyakwe che Damali ni ŵandu ŵane.
Ji moko manok nodok kor Paulo, mi giyie kuom Kristo. Achiel kuom joma noyie ne en Dionusio, mane en jabuch Areopago, gi dhako moro ma nyinge Damaris, kod ji mamoko manok.