< Masengo 13 >
1 Mu mpingo wa ŵandu ŵakunkulupilila Kilisito ŵa ku Antiokia, ŵapali ŵane ŵaŵaliji ŵakulondola ŵa Akunnungu ni ŵakwiganya. Mwa ŵelewo, ŵapali che Banaba ni che Simeoni jwakuŵilanjikwa jwampiliu ni che Lukio jwa ku Kulene ni che Sauli ni che Manaeni ŵaŵalelitwe pamo ni mwenye che Helode.
Aru Antioch girja te bhabobadi khan aru hikhok khan bhi thakise. Barnabas aru Simon -junke Niger koi-, aru Cyrene laga Lucius, - Herod tetrarch pora pala bhai- aru Saul.
2 Nipele, paŵaliji nkupopela kwa Ambuje ni kutaŵa, Mbumu jwa Akunnungu ŵatite, “Mumichile pajika che Banaba ni che Sauli, kwa ligongo lya masengo ganaŵilasile.”
Jitia taikhan Isor ke aradhana kori kene aru upwas kori thakise, Pobitro Atma pora koise, “Tumikhan Barnabas aru Saul ke Ami nimite alag rakhi dibi, Moi taikhan nimite ki kaam ase etu kori bole karone.”
3 Nipele, paŵamasile kutaŵa ni kupopela, ŵaasajichile makono gao ni kwaleka ajaulangane.
Titia taikhan upwas rakhise aru duijon uporte hath dikena prathana kori dise, aru tai duijon ke pathai dise.
4 Nipele, che Banaba ni che Sauli ali alajiswe ni Mbumu jwa Akunnungu ŵatulwiche mpaka ku Seleukia, kutyochela kweleko ŵakwesile ngalaŵa mpaka ku chilumba cha Kupulo.
Barnabas aru Saul ke Pobitro Atma pora Seleucia te pathai dise; aru taikhan naw te uthi kene Cyprus majuli te jaise.
5 Paŵaiche ku Salami, ŵaalalichile ŵandu Liloŵe lya Akunnungu mmajumba ga kupopelela Ŵayahudi, che Yohana Maliko ŵaliji pamo nawo nti jwakwatumichila.
Aru jitia duijon Salamis sheher te ponchise, taikhan Yehudi khan laga mondoli te jai kene Isor laga kotha prochar korise. Aru duijon ke modot kori bole John Mark bhi thakise.
6 Paŵajesilejesile mchilumba chose mpaka ku Pafo, ŵansimene nsaŵi jumo Myahudi, jwakulondola jwa unami liina lyakwe Baliyesu.
Aru jitia taikhan Paphos sheher laga sob jagate jaise, ta te ekjon jadu kora manu ke lok paise, Yehudi laga misa bhabobadi, tai laga naam Bar Jesus thakise.
7 Jweleju ŵaliji pamo ni che Selujio Paolo jwankulu jwa chilumba, mundu juŵaliji ni lunda nnope. Che Selujio Paolo ŵaaŵilasile che Banaba ni che Sauli kuti apilikane Liloŵe lya Akunnungu.
Etu jadu kora manu to Proconsul Sergius Paulus logote thakise, tai gyaan thaka manu asele. Tai Barnabas aru Saul ke matise, kelemane tai Isor laga kotha huni bole mon thakise.
8 Nambo Elima nsaŵi jo, Elima Mchigiliki malumbo gakwe Jwakukanila, ŵasachile kunsiŵila jwankulu jwa chilumba anaukulupilile Ukilisito.
Kintu Elymas “Jadu kora manu” -taike eneka naam pora he mate- taikhan ke bhirodh korise; tai proconsul ke biswas pora hatai dibole kosis korise.
9 Nipele che Sauli jwakuŵilanjikwa che Paolo, ali aguumbele Mbumu jwa Akunnungu, ŵankolondolele Elima,
Titia Saul, junke Paul koi kene mate, taike Pobitro Atma pora bhorta hoise, aru taike bhal pora saise
10 ni kuti, “Mmwe nli mwanache jwa Shetani! Mmwe nli jwammagongo jwa ya usyene yose! Mmwe nli jwaunami jwankulu ni jwaulamba! Moŵa gose ngankuleka kugalyungasya matala ga goloka ga Ambuje.
aru koise, “Tumi saitan laga bacha, tumi sob biya kaam pora bhorta hoi ase aru tumi logote sob letera bhabona he ase. Tumi dharmikta laga sob kisim kaam laga dushman ase. Tumi Probhu laga sidha rasta to tera kori bole kitia bhi norokhibo, hoi na nohoi?
11 Sambano, ulamusi wa Ambuje chiunlamule, chimme jwangalola ni nganliwona lyuŵa kwa katema.” Papopo pepo lyannyichilile lipundugulu ni chipi, ni ŵajendajendaga achinsosaga mundu jwakunkamula nkono kuti ŵaalongosye.
Etiya sabi, Probhu laga hath tumi uporte ase, aru tumi suku andha hoi jabo. Tumi olop din nimite suryo to nadikhibo.” Etu homoi te Elymas uporte andhera ahi jaise, aru tai manu khan ke tai laga hath dhurikena loi jabole modot mangise.
12 Jwankulu jwa chilumba jula paŵaiweni iyatendekwe yo, ŵankulupilile Che Yesu, ni ŵagasimosile nnope majiganyo gaŵagapilikene gankati Ambuje.
Jitia proconsul pora ki hoise etu dikhise, tai biswas korise, kelemane tai Isor laga kotha sikhai diya to asurit lagise.
13 Nipele, che Paolo ni mpingo wakwe ŵakwesile ngalaŵa kutyochela ku Pafo ni ŵaichenje ku Pega mmusi wa Pamfilia, nambo che Yohana Maliko ŵaalesile ni kuujila ku Yelusalemu.
Aru titia Paul aru tai laga sathi khan Paphos pora naw te uthi kene jaise aru Pamphylia jagate thaka Perga sheher te ahi jaise. Kintu John taikhan ke chari kene aru Jerusalem te wapas ahi jaise.
14 Nambo ŵanyawo ŵapelengenye kutyochela ku Pega mpaka ku Pisidia mmusi wa ku Antiokia. Nipele ŵajinjile mu nyuumba ja kupopelela pa Lyuŵa lya Kupumulila ni kutama.
Kintu Paul aru tai laga sathi khan Perga te jaise aru Antioch laga Pisidia jagate ponchise. Taikhan Bisram laga dinte mondoli te jai kene bohise.
15 Paŵamasile kusyoma mchitabu cha Malajisyo ni mu itabu ya Ŵakulondola, ilongola ŵa nyuumba ja kupopelela jila ŵalajisye utenga kukwao kuti, “Achalongo achinjetu, iŵaga nkwete maloŵe gagali gose gakwalimbisya mitima ŵandu ŵa, mmechete.”
Bhabobadi aru niyom laga kotha porha pichete, mondoli laga cholawta khan pora koise, “Bhai khan, yate laga manu khan nimite kiba bhal kotha ase koile, kobi.”
16 Nipele, che Paolo ŵajimi, ŵajongwele nkono ni kutanda kuŵecheta, “Ŵanyamwe Ŵaisilaeli achinjangu ni wose unkwalamba Akunnungu, mpilikanichisye!
Titia Paul khara korise aru hath pora dikhai kene koise, “Israel manu aru Isor ke bhoi kori kene thaka khan, huni bhi.
17 Akunnungu ŵa ŵandu Ŵaisilaeli ŵaasagwile achambuje ŵetu, ni kwakusya paŵatamaga kuchilendo ku Misili kula. Ni kwa ukombole wao wekulungwa ŵaakopwesye kweleko.
Israel manu laga Isor pora moi khan baba laga baba khan ke basi loise aru bisi kori dise jitia taikhan Egypt te thakise, aru Tai laga hath to uthaikene taikhan ke tai pora ulai loi anise.
18 Ni ŵaapililile mwipululu mula kwa yaka alobaini.
Aru chalis saal tak Tai jongol te taikhan logote thakise.
19 Nipele, ŵasijonasile ngosyo nsano ni siŵili sya mchilambo cha Kanaani ni ŵapele ŵanyawo chilambo cho kuti ajinjilanje majumba.
Aru jitia Tai Cannan laga sat-ta desh ke khotom kori dise, Tai etu jaga amikhan laga manu khan ke dise.
20 Yeleyo yatendekwe kwa yaka mia nne na hansini. “Payamasile yele Akunnungu ŵapele ŵakulamula kuti ŵaalongosye mpaka katema ka che Samweli jwakulondola jwa Akunnungu.
Etu sob charsoh pachas saal upor hoise. Etu sob huwa pichete, Isor taikhan ke bisar dise jitia tak bhabobadi Samuel aha nai.
21 Ni pelepo ŵasachile kuŵa ni mwenye, ni Akunnungu ŵapele che Sauli mwanagwao che Kishi jwa lukosyo lu che Benyamini aŵe mwenye jwao kwa yaka makumi ncheche.
Titia taikhan raja mangise, aru Isor pora taikhan ke Kish laga chokra Saul dise, ekjon Benjamin laga jat pora, chalis saal tak raja hobole dise.
22 Akunnungu paŵantyosisye che Sauli, ŵansagwile che Daudi kuŵa mwenye jwao. Ŵalosisye kwakunda paŵasasile umboni nkati jwelejo paŵatite, ‘Nammweni che Daudi mwanagwao che Yese, mundu jwakuunonyelesya ntima wangu, juchagatendekanye gose gingusaka kugatendekanya.’
Kintu Isor pora Saul ke raja laga jaga pora hatai diya pichete, taikhan nimite David ke raja bonai dise. Aru David nimite bhi Isor pora koise, ‘Moi laga mon usorte te thaka ekjon Jesse laga chokra David ke paise, tai moi laga itcha kaam sob koribo.’
23 Kutyochela mu lukosyo lu che Daudi Akunnungu ŵaapele Ŵaisilaeli Nkulupusyo, jwelejo ali Che Yesu mpela iŵatite pakulanga.
Etu manu laga khandan pora Isor Israel te bachai diya, Jisu ke pathaise, Tai Israel manu khan ke kosom diya nisena.
24 Che Yesu akanaŵe kugatanda masengo, ŵalongolele che Yohana achaalalichilaga ŵandu wose ŵa ku Isilaeli aleche sambi ni kubatiswa.
Etu sob to shuru hoise jitia, Jisu naha age te, John poila Israel manu khan ke baptizma dikene mon ghura bole koise.
25 Nkumalisya masengo gakwe, che Yohana ŵaausisye ŵandu, ‘Ana nkuganisya kuti uneji ndili Chiwombosyo? Uneji nganima ŵelewo ŵankwalindilila. Ŵelewo akwika panyuma pangu, ni uneji nganguŵajilwa kugopola migoji ja italawanda yao.’
Aru jitia John laga kaam khotom kori thakise, tai hudise, ‘Moike tumikhan kun ase bhabe? Moi etu nohoi. Kintu huni bhi, ekjon ahi ase, aru tai laga theng laga juta bandhi bole bhi moi layak nai.’
26 “Achalongo achinjangu ŵanli ŵanache ŵa che Iblahimu, ni ŵanyamwe ŵanganimma Ŵayahudi ŵankwalamba Akunnungu! Au utenga wa ukulupusyo wu uiche kukwetu.
Hey bhai khan, Abraham khandan laga bacha khan, apuni khan majote kun Isor ke bhoi kore, amikhan nimite he etu notun jibon laga kotha to pathai dise.
27 Pakuŵa ŵanyawo ŵakutama ku Yelusalemu pamo ni achakulu ŵao nganiŵamanyilila Che Yesu kuti ali Nkulupusyo, iyoyo nganagamanyilila malembelo ga ŵakulondola ŵa Akunnungu gagakusyomekwa pa Lyuŵa lya Kupumulila lyalili lyose. Kwa ligongo lyo ŵagamalichisye maloŵe ga ŵakulondola ŵa Akunnungu pakwalamula Che Yesu kuŵambikwa pa nsalaba.
Kunkhan Jerusalem te thaki ase, aru taikhan laga cholawta khan Taike chini bole para nai, aru bhabobadi khan kowa to pura kori dise, jun to ase, hodai Bisram dinte Taike hinsa aru bodnam kori kene puri thake.
28 Atamuno nganalisimana liwamba lyakuulagwa, nambo ŵaŵendile che Pilato aulajikwe.
Aru taikhan Taike morai dibole eku golti napai le bhi, taikhan Pilate ke Jisu morai dibole koise.
29 Paŵamalisisye kupanganya yanayose iyalembekwe mmalembelo yankati ŵelewo, nipele ŵaatulwisye pa nsalaba ni kwasika mu lilembe lya mbugu.
Jitia Tai nimite Shastro te ki likha ase etu sob pura hoise, taikhan Cross pora Taike namai ani kene kobor te rakhidise.
30 Nambo Akunnungu ŵansyusisye.
Kintu Isor Taike mora pora aru bhi jinda kori dise.
31 Kwa moŵa gamajinji ŵaonekanaga kwa aŵala ŵaŵakwesile nawo kutyochela ku Galilaya kwaula ku Yelusalemu. Nombewo sambano ali ŵaumboni ŵakwe kwa ŵandu ŵa ku Isilaeli.
Aru Tai logote Galilee pora Jerusalem te kun manu khan ahise bisi din tak Taike dikhise. Aru etu manu khan Tai laga gawahi manu khan ke koi kene berai.
32 Ni uweji tuiche pelepa kukwalalichila Ngani Jambone ja chilanga chiŵachiŵisile Akunnungu kwa achambuje ŵetu.
Aru etu nimite amikhan etu kotha to koi kene prochar kore juntu Isor pora amikhan laga baba khan ke kosom disele.
33 Akunnungu achimalisisye chilanga cho sambano kwa ligongo lyetu uweji ŵatuli isukulu yao pakwasyusya Che Yesu. Mpela yaitite pakulembekwa mu Sabuli ja kaŵili, ‘Mmweji nli Mwanangu, uneji lelo jino mele Atati ŵenu.’
Isor he sob kotha to amikhan nimite, taikhan laga bacha khan nimite pura kori dise, Jisu ke jinda kori diya pora. Bhajan Geet te likhi kene thaka nisena: ‘Tumi Moi laga chokra ase, aji pora Moi tumi laga Baba hoise.’
34 Yankati kusyuka ku Che Yesu, kuti ngasawa sooni, Akunnungu ŵatite yelei, ‘Chinampe upile weswela wausyene unalanjile che Daudi.’
Taike mora pora jinda kori diya motlob ase Tai laga gaw to kitia bhi napuchibo, Isor to eneka koise: Moi tumike Pobitro aru hosa asirbad dibo juntu moi David ke kosom disele.’
35 Elo, ni mwine mwine mu Sabuli akuti, ‘Ngamunneka Jwanswela jwenu aweje.’
Etu nimite tai dusra Psalms te aru koi kene ase, ‘Apuni kitia bhi Pobitro ekjon ke puchibole nadibo.’
36 Nambo nginiŵa yele ku che Daudi, pakuŵa che Daudi nsyene ŵatendekenye malinga ni iŵaisachile Akunnungu kutendekanya katema kao, nipele ŵawile ni ŵaasichile mu lilembe lya mbugu pachiŵandi ni achatati ŵao, ni chiilu chao chaosile.
Kelemane David tai laga homoi te Isor laga itcha pora Tai nijor manu ke sewa kori thakise aru mori jaise, aru tai baba khan logot moidam te dise, aru puchi jaise.
37 Nambo, jwele juŵasyusikwe ni Akunnungu ngasawola.
Kintu Jisu junke Isor jinda kori dise, Taike puchibole diya nai.
38 Nipele, achalongo achinjangu Ŵaisilaeli, mmanyilile kuti kwa litala li Che Yesu, utenga wa kulecheleswa sambi ukulalichilwa kukwenu, nikuti jwalijose jwakunkulupilila Kilisito akulecheleswa sambi syose, chindu changachikukomboleka kukundikwa kwa litala lya Malajisyo ga Akunnungu gaŵapele che Musa.
Kintu apuni khan jani lobi, manu khan, bhai khan, etu manu pora he apuni khan paap to maph pabo, aru sob biya pora ajadi pabo jun to Moses laga niyom pora bhi apnikhan ke dibole para nai.
39 Jwalijose juchankulupilile Jwelejo chaŵalanjikwe ŵambone paujo pa Akunnungu chindu chati Malajisyo ga che Musa ngagakukombola kuchipanganya.
Aru jun Taike biswas kore tai bachi jabo.
40 Nipele, nlilolechesye chikansimana chechila chiŵachisasile ŵakulondola ŵa Akunnungu,
Etu karone hoshiar thakibi bhabobadi khan pora ki koise etu apuni khan logote nohobole nimite:
41 ‘Mpilikanichisye ŵanyamwe ŵakulikanganichila, nsimonje nkawe! Pakuŵa chindu chinguchipanganya, mmoŵa ga, chindu cho ngankajitichisye atamuno mundu akansalile.’”
‘Sabi, hinsa kora khan, asurit hoi kene nijor harai jabi; Moi apuni khan laga homoi te kaam kori ase, Etu kaam juntu tumikhan kitia bhi biswas nakore, jodi bhi kunba apuni khan ke ahikena koi dile bhi.’”
42 Che Paolo ni che Banaba paŵakopokaga mu nyuumba ja kupopelela jila, ŵandu ŵala ŵaachondelele aichanje sooni kukwasalila maloŵe go, Lyuŵa lya Kupumulila lyalikwika.
Aru jitia Paul aru Barnabas jaise, manu khan taikhan ke anurodh korise etu kotha ahi kene aru Bisram dinte koi dibole.
43 Paŵapwilingene mu nyuumba ja kupopelela mula, Ŵayahudi ŵajinji ni ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi ŵaŵajitichisye dini ja Chiyahudi ŵaakuiye che Paolo ni che Banaba. Ŵanyawo ŵaŵechete nawo, ni kwalimbisya mitima kuti atamanje achikulupililaga upile wa Akunnungu.
Aru jitia mondoli laga sabha khotom hoise, Yehudi khan aru Yunani bhasa kotha koi thaka Yehudi khan Paul aru Barnabas pichete jaise, aru taikhan pora duijon ke Isor laga morom to koi thaki bole nimite koise,
44 Ni Lyuŵa lya Kupumulila liine, ŵandu ŵajinji, chiŵandi kwichila musi wose ŵasongangene kukupilikanila Liloŵe lya Ambuje.
Aru Bisram laga dusra dinte, pura sheher eke logote joma hoise Probhu laga kotha huni bole nimite.
45 Nambo Ŵayahudi paŵauweni mpingo wa ŵandu wo ŵagumbele wiu, nipele ŵachikanile chichasalaga che Paolo ni kwatukana.
Kintu jitia Yehudi khan pora dangor bhir dikhise, taikhan suku jolise aru Paul laga biya kotha koise aru taike sorom khilai dise.
46 Atamuno yeleyo, che Paolo ni che Banaba ŵaŵechete pangali lipamba, “Yaŵajilwe kuti Liloŵe lya Akunnungu litande kusalikwa kaje kwa ŵanyamwe. Nambo pakuŵa nlikanile ni kuganisya mwachinsyene kuti, ngankuŵajilwa kukola umi wa moŵa gose pangali mbesi, nipele tukunneka ni kwagalauchila ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi. (aiōnios )
Kintu Paul aru Barnabas mon dangor kori kene koise, “Isor kotha apuni khan logote poila kobole bisi dorkar thakise. Kintu Isor kotha to hatai diya dikhi kene tumikhan Tai laga rajyote jabole layak nai, sabi, amikhan Porjati khan logot jai ase. (aiōnios )
47 Pakuŵa Ambuje atulajisye yelei, ‘Nambisile mmweji kuŵa lilanguka kwa ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi, kuti ŵandu wose ŵa pachilambo akulupuswe.’”
Etu karone Probhu he moike hukum dise, aru koise, ‘Moi tumikhan ke biswas nathaka khan laga ekta puhor bonai dise, Etu pora tumikhan prithibi laga sob kona te jai kene anonto jibon laga kotha to koi dibo.’”
48 Ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi paŵapilikene yele ŵasengwile, ni kuulapa utenga wa Ambuje, ni ŵandu wose ŵaŵasagulikwe kukola umi wa moŵa gose pangali mbesi, ŵaakulupilile Che Yesu. (aiōnios )
Jitia Porjati khan etu kotha hunise, taikhan khushi paise aru Probhu laga kotha ke dhanyavad dise. Aru jiman manu anonto jibon pabole ase eitu khan biswas kori loise. (aiōnios )
49 Liloŵe lya Ambuje lyajenele mchilambo chila chose.
Aru Probhu laga kotha sob usor-usor jagate prochar hoi jaise.
50 Nambo Ŵayahudi ŵaachisisye achakongwe ŵakusichila, ŵakwapopela Akunnungu ni achalume ŵakumanyika ŵa mmusi wo. Ni ŵatandite kwalagasya che Paolo ni che Banaba, ni kwaŵinga mchilambo chao.
Kintu niyom luwa manu aru dorkar thaka maiki, aru sheher te manu majote naam thaka khan ke Yehudi khan pora Paul aru Barnabas ke digdar dibole korise, aru duijon ke taikhan laga desh pora bahar ulai dise.
51 Nipele, achinduna ŵala ŵakung'undile luundu mmakongolo gao kulosya kuti akanikwe, ni ŵajawile ku Ikonio.
Kintu Paul aru Barnabas taikhan usor pora theng laga dhula sapha korise. Aru ta te pora Iconium laga sheher te jaise.
52 Nambo ŵakulijiganya ŵa Che Yesu ku Antiokia kula ŵasengwile ni kugumbala Mbumu jwa Akunnungu.
Aru chela khan Pobitro Atma pora bhorta hoi kene khushi pora thakise.