< 箴言 23 >

1 你若與官長坐席, 要留意在你面前的是誰。
Unapoketi kula pamoja na mtawala, angalia kwa uangalifu kilichopo mbele yako,
2 你若是貪食的, 就當拿刀放在喉嚨上。
na kama ni mtu unayependa kula chakula sana weka kisu kooni.
3 不可貪戀他的美食, 因為是哄人的食物。
Usitamani vinono vyake maana ni chakula cha uongo.
4 不要勞碌求富, 休仗自己的聰明。
Usifanye kazi sana ili kupata mali; uwe na busara ya kutosha ili ujue wakati wa kuacha.
5 你豈要定睛在虛無的錢財上嗎? 因錢財必長翅膀,如鷹向天飛去。
Je utaruhusu macho yako yaangaze juu yake? Itaondoka, maana itawaa mabawa kama tai na kuruka angani.
6 不要吃惡眼人的飯, 也不要貪他的美味;
Usile chakula cha yule mwenye jicho baya- na usiwe na shauku ya vinono vyake,
7 因為他心怎樣思量, 他為人就是怎樣。 他雖對你說,請吃,請喝, 他的心卻與你相背。
maana ni mtu mwenye kuhesabu gharama ya chakula. “Kula na kunywa!” anakuambia, lakini moyo wake haupo pamoja nawe.
8 你所吃的那點食物必吐出來; 你所說的甘美言語也必落空。
Utatapika kiasi kidogo ulichokula na utakuwa umepoteza sifa zako njema.
9 你不要說話給愚昧人聽, 因他必藐視你智慧的言語。
Usiongee katika usikivu wa mpumbavu, maana atadharau hekima ya maneno yako.
10 不可挪移古時的地界, 也不可侵入孤兒的田地;
Usihamishe jiwe la mpaka wa kale au kunyang'anya mashamba ya yatima,
11 因他們的救贖主大有能力, 他必向你為他們辨屈。
maana Mkombozi wao ni imara na atatetea kesi yao dhidi yako.
12 你要留心領受訓誨, 側耳聽從知識的言語。
Elekeza moyo wako katika mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
13 不可不管教孩童; 你用杖打他,他必不至於死。
Usizuie kuadilisha mtoto, maana ukimchapa kwa fimbo, hatakufa.
14 你要用杖打他, 就可以救他的靈魂免下陰間。 (Sheol h7585)
Ni wewe unayepaswa kumchapa kwa fimbo na kuikoa nafsi yake kuzimu. (Sheol h7585)
15 我兒,你心若存智慧, 我的心也甚歡喜。
Mwanangu, kama moyo wako una busara, basi moyo wangu utafurahi pia;
16 你的嘴若說正直話, 我的心腸也必快樂。
sehemu zangu ndani kabisa zitafurahi sana midomo yako inaponena haki.
17 你心中不要嫉妒罪人, 只要終日敬畏耶和華;
Usiruhusu moyo wako kuwahusudu wenye dhambi, lakini endelea kumcha Yehova siku zote.
18 因為至終必有善報, 你的指望也不致斷絕。
Hakika tumaini lako halitaondolewa na siku zako za hapo baadaye.
19 我兒,你當聽,當存智慧, 好在正道上引導你的心。
Sikia- wewe! - mwanangu, na uwe mwenye busara na uelekeze moyo wako katika njia.
20 好飲酒的,好吃肉的, 不要與他們來往;
Usishirikiane pamoja na walevi, au pamoja na walaji wa nyama walafi,
21 因為好酒貪食的,必致貧窮; 好睡覺的,必穿破爛衣服。
maana mlevi na mlafi wanakuwa masikini na usingizi utawavika kwa matambara.
22 你要聽從生你的父親; 你母親老了,也不可藐視她。
Msikilize baba yako ambaye alikuzaa na usimdharau mama yako wakati akiwa mzee.
23 你當買真理; 就是智慧、訓誨,和聰明也都不可賣。
Inunue kweli, lakini usiiuze; nunua hekima, nidhamu, na ufahamu.
24 義人的父親必大得快樂; 人生智慧的兒子,必因他歡喜。
Baba yake mwenye haki atafurahia sana, na yule amzaaye mtoto mwenye busara atamfurahia.
25 你要使父母歡喜, 使生你的快樂。
Mfurahishe baba yako na mama yako na yule aliyekuzaa afurahie.
26 我兒,要將你的心歸我; 你的眼目也要喜悅我的道路。
Mwanangu, nipe moyo wako na macho yako yachunguze njia zangu.
27 妓女是深坑; 外女是窄阱。
Maana malaya ni shimo refu, na mke wa mume mwingine ni kisima chembamba.
28 她埋伏好像強盜; 她使人中多有奸詐的。
Anavizia kama mnyang'anyi na huongeza idadi ya wadanganyifu miongoni mwa wanadamu.
29 誰有禍患?誰有憂愁? 誰有爭鬥?誰有哀歎? 誰無故受傷?誰眼目紅赤?
Nani mwenye taabu? Nani mwenye huzuni? Nani mwenye mapigano? Nani mwenye malalamiko? Nani mwenye majeraha bila sababu? Nani mwenye macho mekundu?
30 就是那流連飲酒、 常去尋找調和酒的人。
Ni wale ambao huzengea kwenye mvinyo, wale wanaojaribu kuchanganya mvinyo.
31 酒發紅,在杯中閃爍, 你不可觀看, 雖然下咽舒暢, 終久是咬你如蛇,刺你如毒蛇。
Usiutazame mvinyo ukiwa mwekundu, wakati unametameta kwenye kikombe na kutelemka kwa uraini.
Mwisho wake unauma kama nyoka na sumu yake kama kifutu.
33 你眼必看見異怪的事; 你心必發出乖謬的話。
Macho yako yataona vitu vigeni na moyo wako utatamka vitu vya ukaidi.
34 你必像躺在海中, 或像臥在桅杆上。
Utakuwa kama anayelala kwenye bahari au anayelala juu ya mlingoti. “
35 你必說:人打我,我卻未受傷; 人鞭打我,我竟不覺得。 我幾時清醒,我仍去尋酒。
Wamenipiga,” utasema, “lakini sikuumia. Wamenichapa, lakini sikuwa na hisia. Nitaamka lini? Nitatafuta kinywaji kingine.”

< 箴言 23 >