< 馬可福音 4 >
1 耶穌又在海邊教訓人。有許多人到他那裏聚集,他只得上船坐下。船在海裏,眾人都靠近海,站在岸上。
Lao esa, Yesus se reu seluꞌ sia dano Galilea. Atahori naeꞌ rema heo rala E. Basa ma Ana hene neu endoꞌ nisiꞌ ofaꞌ sa ata mana nafuꞌ sia naa, de nanori. Basa atahori mana sia madꞌaꞌ ata ra, rena E.
2 耶穌就用比喻教訓他們許多道理。在教訓之間,對他們說:
Ana nanori naeꞌ neu se nendiꞌ nekendandaaꞌ nae,
“Rena matalolole! Atahori sa neu nggari fini sia osi na.
Fini naa ra, ruma tudꞌa sia dala ata. De mbuiꞌ ra rema bito hendi basa fini ra.
Fini ruma tudꞌa sia rae fatu-fatuꞌ. Ara mori halalai, te huu rae a niꞌis,
relo a botiꞌ boe, numbuꞌ naa ra male meto hendi se. Huu oka nara nda masoꞌ losa rala sa.
7 有落在荊棘裏的,荊棘長起來,把它 擠住了,就不結實;
Fini ruma tudꞌa sia unu hau anaꞌ. Boe ma unu hau anaꞌ a hapi nisa numbuꞌ naa ra, de nda bisa mori sa.
8 又有落在好土裏的,就發生長大,結實有三十倍的,有六十倍的,有一百倍的」;
Fini ruma tudꞌa sia rae isiꞌ a. De ranumbu, raꞌamoko, rabuna, no rabꞌoa. Ruma rabꞌoa telu nulu, ruma nee nulu, ma ruma losa natun esa.
Se mandikiꞌ, rena matalolole!’
10 無人的時候,跟隨耶穌的人和十二個門徒問他這比喻的意思。
Leleꞌ Yesus mesaꞌ ne, mana tungga kasanahulu ruaꞌ ra, ro atahori laen baꞌubꞌe mana rena basa Eni nenori na, ara rema randaa ro E. Ara roꞌe Eni nafadꞌe nekendandaaꞌ naa sosoa na.
11 耶穌對他們說:「上帝國的奧祕只叫你們知道,若是對外人講,凡事就用比喻,
Boe ma Yesus nataa nae, ‘Huu hei mae mihine tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatualain parenda na, de Au ufadꞌe memaꞌ nekendandaaꞌ naa sosoa na. Te mete ma atahori laen naa, Au unori noꞌ a nekendandaaꞌ.
12 叫他們 看是看見,卻不曉得; 聽是聽見,卻不明白; 恐怕他們回轉過來,就得赦免。」
Te mia dalahulu na Lamatualain mana dui-bꞌengga nara suraꞌ hela atahori naa ra hadꞌaꞌ nara rae, ‘Sira rita ena, te nda nau rahine sa. Sira rena ena, te nda nau bubꞌuluꞌ sa. Hela fo afiꞌ ramahere Lamatualain, fo Lamatualain afiꞌ parlu fee ambon neu sala nara.”
13 又對他們說:「你們不明白這比喻嗎?這樣怎能明白一切的比喻呢?
Basa naa boe, Yesus nafadꞌe se nekendandaaꞌ naa sosoa na nae, “Wei! Mete ma hei nda feꞌe mihine nekendandaaꞌ ia sosoa na sa, taꞌo bee fo hei bisa mihine nekendandaaꞌ laen sosoa na?
De eni sosoa na, taꞌo ia: Atahori mana nggari fini naa, eni onaꞌ a atahori mana dui-bꞌengga Lamatualain Hara-lii na.
15 那撒在路旁的,就是人聽了道,撒但立刻來,把撒在他心裏的道奪了去。
Fini mana tudꞌa sia dalaꞌ ata losa mbuiꞌ ra bito hendi, onaꞌ atahori mana rena Lamatualain hara-lii na. Te nda doo saꞌ ma, malanga nitu ra nema de haꞌi nendi hara-lii naa mia atahori naa rala na.
16 那撒在石頭地上的,就是人聽了道,立刻歡喜領受,
Fini mana tudꞌa sia rae fafatuꞌ naa, onaꞌ atahori mana rena ma simbo nala hara-lii naa no rala nemehoꞌot.
17 但他心裏沒有根,不過是暫時的,及至為道遭了患難,或是受了逼迫,立刻就跌倒了。
Te hara-lii naa nda naꞌoka sa. Naa de ana nda nenembedꞌa dooꞌ sia atahori rala na sa. Mete ma atahori laen naꞌasususaꞌ e, ana mboꞌi hendi e neuꞌ ena.
Fini mana tudꞌa sia unu hau anaꞌ a, onaꞌ atahori mana rena nala hara-lii naa.
19 後來有世上的思慮、錢財的迷惑,和別樣的私慾進來,把道擠住了,就不能結實。 (aiōn )
Te ana akaꞌ tasibꞌu no tataos mataꞌ-mataꞌ, fo namasuꞌi. Tataos naa ra seti hendi hara-lii mia rala na, de nda nendi papakeꞌ sa. (aiōn )
20 那撒在好地上的,就是人聽道,又領受,並且結實,有三十倍的,有六十倍的,有一百倍的。」
Fini mana tudꞌa sia rae isiꞌ a, onaꞌ a atahori mana rena no simbo nala hara-lii naa, ma tungga Lamatuaꞌ hihii na. Ana tao saa-saa akaꞌ maloleꞌ, onaꞌ a fini mana maboaꞌ. Hambu ruma boaꞌ telunulu, ruma neenulu, ma ruma losa natun esa.”
21 耶穌又對他們說:「人拿燈來,豈是要放在斗底下,床底下,不放在燈臺上嗎?
Yesus olaꞌ nakandoo mia ofaꞌ ata. Ana fee seluꞌ nekendandaaꞌ esa nae, “Taꞌo bee! Atahori pake lambu, basa ma tatana sia boa rala? Do mbedꞌa e sia mamana susungguꞌ a raeꞌ? Hokoꞌ, to? Mete ma tao taꞌo naa, nda manggareloꞌ saꞌ ena. Atahori musi tao lambu neu mamana naruꞌ fo manggareloꞌ.
22 因為掩藏的事,沒有不顯出來的;隱瞞的事,沒有不露出來的。
De saa fo maꞌafuniꞌ aleꞌ ia, dei fo nene nitaꞌ. Saa fo atahori nda rahine aleꞌ ia sa, dei fo rahine.
Seka mandikiꞌ, rena matalolole.”
24 又說:「你們所聽的要留心。你們用甚麼量器量給人,也必用甚麼量器量給你們,並且要多給你們。
Basa ma Ana olaꞌ seluꞌ nae, “Dꞌua matalolole Au nenori ngga ia! Mete ma hei uku atahori laen tatao na, atahori o uku hei tataꞌo ma onaꞌ naa boe. Lamatualain o uku hei tatao ma boe. Te Eni uꞌuku na, bera na lenaꞌ.
25 因為有的,還要給他;沒有的,連他所有的也要奪去。」
Atahori mana rae sangga Lamatualain hihii-nanau na, ana tamba mahine. Te atahori mana nda nau fadꞌuli Lamatualain hihii-nanau na sa, ana tamba namanggoa.
Basa naa ma Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Lamatualain nusaꞌ-namo na onaꞌ a fini fo atahori nggari sia osi na.
27 黑夜睡覺,白日起來,這種就發芽漸長,那人卻不曉得如何這樣。
Mae atahori naa baliꞌ, sungguꞌ-fela, nda nasanedꞌa fini naa sa ena, te fini naa nanumbu ma naꞌamoko nakandooꞌ a.
28 地生五穀是出於自然的:先發苗,後長穗,再後穗上結成飽滿的子粒;
Fini naa nasodꞌa ao na sia rae a, de nadana, nabuna, losa naisi.
29 穀既熟了,就用鐮刀去割,因為收成的時候到了。」
Mete ma namatasa na, tenu osiꞌ a nahineꞌ a nema oruꞌ. Lamatualain nusaꞌ-namo na onaꞌ a naa boe. Basa naa ra, Lamatualain mana tao, nda atahori mana tao sa.”
30 又說:「上帝的國,我們可用甚麼比較呢?可用甚麼比喻表明呢?
Basa naa ma, Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Au fee seluꞌ nekendandaaꞌ esa fo hei mihine Lamatualain atahori nara. Fefeu na hidꞌaꞌ a, te bau dooꞌ, sira bau ramaheta.
31 好像一粒芥菜種,種在地裏的時候,雖比地上的百種都小,
Fefeu na, sira onaꞌ a deke anahikiꞌ.
32 但種上以後,就長起來,比各樣的菜都大,又長出大枝來,甚至天上的飛鳥可以宿在它 的蔭下。」
Mete ma sela tala e naa, ana nasodꞌa dadꞌi hau huu ineꞌ. Mbui ra rema sangga mafoꞌ fo randuna sia ataꞌ.”
33 耶穌用許多這樣的比喻,照他們所能聽的,對他們講道。
Taꞌo naa Yesus nanori se, nandaa no sisimbo nara.
34 若不用比喻,就不對他們講;沒有人的時候,就把一切的道講給門徒聽。
Mete ma nanori atahori naeꞌ, ana pakeꞌ a nekendandaaꞌ. Te mete ma no mana tungga nara, Ana nafadꞌe nekendandaaꞌ no sosoa na.
35 當那天晚上,耶穌對門徒說:「我們渡到那邊去吧。」
Bobꞌo naa, Yesus feꞌe sia ofaꞌ ataꞌ. De Ana noꞌe mana tungga nara nae, “Ima tisiꞌ seriꞌ naa.”
36 門徒離開眾人,耶穌仍在船上,他們就把他一同帶去;也有別的船和他同行。
Basa ma ara sae ofaꞌ ro Yesus. De ara lea laa lao hela atahori ra sia naa. Te ruma sae tungga ofaꞌ laen.
37 忽然起了暴風,波浪打入船內,甚至船要滿了水。
Faiꞌ naa, Yesus sungguꞌ nasambeta ndae langga na neu ainulu a mia ofaꞌ deaꞌ. Nda dooꞌ saꞌ boe, sanggu anin losa. Ree ra poꞌa oe a masoꞌ nisiꞌ ofaꞌ rala, losa naeꞌ a sofe. De mana tungga nara ramatau. Ara fafae rae, “Papa! Fela dei! Hita tae molo ena! Papa nda nau hita tasodꞌa sa, do?”
38 耶穌在船尾上,枕着枕頭睡覺。門徒叫醒了他,說:「夫子!我們喪命,你不顧嗎?」
39 耶穌醒了,斥責風,向海說:「住了吧!靜了吧!」風就止住,大大地平靜了。
Ana fela de ai anin naa nae, “Muloeꞌ!” Ana o parenda dano a nae, “Muꞌumate leon!” Anin naa naloeꞌ ma dano a naꞌamate neuꞌ ena.
40 耶穌對他們說:「為甚麼膽怯?你們還沒有信心嗎?」
Basa ma Yesus natane se nae, “Saa de hei mimitau? Hei nda mimihere Au sa, do?”
41 他們就大大地懼怕,彼此說:「這到底是誰,連風和海也聽從他了。」
Basa se ramatau ma titindindii, de olaꞌ rae, “Ia, seka e? Losa anin no ree ra rena E!”