創世記 37
1 雅各住在迦南地，就是他父親寄居的地。
A i noho a Hakopa i te whenua i noho manene ai tona papa, i te whenua o Kanaana.
2 雅各的記略如下。 約瑟十七歲與他哥哥們一同牧羊。他是個童子，與他父親的妾辟拉、悉帕的兒子們常在一處。約瑟將他哥哥們的惡行報給他們的父親。
Ko nga whakatupuranga enei o Hakopa. Kotahi tekau ma whitu nga tau o Hohepa, a i te whangai hipi ia, ratou ko ona tuakana; he taitama hoki ia i te taha o nga tama a Piriha, o nga tama a Tiripa, a nga wahine a tona papa: a ka kawea e Hohepa te kor ero kino mo ratou ki to ratou papa.
3 以色列原來愛約瑟過於愛他的眾子，因為約瑟是他年老生的；他給約瑟做了一件彩衣。
Na i arohaina nuitia a Hohepa e Iharaira i ana tama katoa, no te mea ko te tama ia o tona koroheketanga: a ka hanga e ia tetahi koti purepure mona.
4 約瑟的哥哥們見父親愛約瑟過於愛他們，就恨約瑟，不與他說和睦的話。
A ka kite ona tuakana e arohatia nuitia ana ia e to ratou papa i ona tuakana katoa, na ka kino ratou ki a ia, kihai ano hoki i ahei te ata korero ki a ia.
5 約瑟做了一夢，告訴他哥哥們，他們就越發恨他。
Na ka moe a Hohepa i tetahi moe, a ka korerotia e ia ki ona tuakana; ka nui haere ano to ratou kino ki a ia.
6 約瑟對他們說：「請聽我所做的夢：
A i mea ia ki a ratou, Tena, whakarongo ki tenei moe i moe nei ahau:
7 我們在田裏捆禾稼，我的捆起來站着，你們的捆來圍着我的捆下拜。」
Nana, i te paihere witi tatou i waenga mara, na ka whakatika ake taku paihere, a ka tu; ko te tino karapotinga mai o a koutou paihere, kei te piko iho ki taku paihere.
8 他的哥哥們回答說：「難道你真要作我們的王嗎？難道你真要管轄我們嗎？」他們就因為他的夢和他的話越發恨他。
Na ka mea ona tuakana ki a ia, Koia ranei ko koe hei kingi mo matou? hei rangatira ano ranei koe mo matou? Na ka nui haere ano to ratou kino ki a ia mo ana moe, mo ana kupu.
9 後來他又做了一夢，也告訴他的哥哥們說：「看哪，我又做了一夢，夢見太陽、月亮，與十一個星向我下拜。」
A i moe ano ia i tetahi atu moe, a ka korerotia e ia ki ona tuakana, ka mea ia, Nana, tenei ano hoki tetahi moe i moe ai ahau; na, ko te ra me te marama, me nga whetu kotahi tekau ma tahi, e piko mai ana ki ahau.
10 約瑟將這夢告訴他父親和他哥哥們，他父親就責備他說：「你做的這是甚麼夢！難道我和你母親、你弟兄果然要來俯伏在地，向你下拜嗎？」
A ka korerotia e ia ki tona papa ratou ko ona tuakana: na ka whakatupehupehu tona papa ki a ia, ka mea ki a ia, He aha tenei moe i moe nei koe? Tera ranei matou, ko tou whaea, ko ou tuakana, e haere mai ki te piko ki a koe, ki te whenua?
11 他哥哥們都嫉妒他，他父親卻把這話存在心裏。
Na ka hae ona tuakana ki a ia; ko tona papa ia i mahara ki te kupu.
12 約瑟的哥哥們往示劍去放他們父親的羊。
Na ka haere ona tuakana ki te whangai i nga hipi a to ratou papa i Hekeme.
13 以色列對約瑟說：「你哥哥們不是在示劍放羊嗎？你來，我要打發你往他們那裏去。」約瑟說：「我在這裏。」
A ka mea a Iharaira ki a Hohepa, Kahore ianei ou tuakana i te whangai hipi i Hekeme? haere mai, me tono koe e ahau ki a ratou. Ka mea ia, Tenei ahau.
14 以色列說：「你去看看你哥哥們平安不平安，群羊平安不平安，就回來報信給我」；於是打發他出希伯崙谷，他就往示劍去了。
Na ka mea ia ki a ia, Tena, haere, tirohia, kei te ora ranei ou tuakana, kei te ora ano ranei nga hipi; ka whakahoki mai ia i te korero ki ahau. Na ka tonoa atu ia e ia i te raorao o Heperona, a ka haere ia ki Hekeme.
15 有人遇見他在田野走迷了路，就問他說：「你找甚麼？」
A ka tutaki tetahi tangata ki a ia, e pohehe ana hoki ia i te parae, a ka ui taua tangata ki a ia, He aha tau e rapu na?
16 他說：「我找我的哥哥們，求你告訴我，他們在何處放羊。」
Na ka mea ia, E rapu ana ahau i oku tuakana: tena koa, whakaaturia mai ki ahau, kei hea ratou e whangai ana i te kahui.
17 那人說：「他們已經走了，我聽見他們說要往多坍去。」約瑟就去追趕他哥哥們，遇見他們在多坍。
Ka mea taua tangata, Kua riro atu ratou i konei; i rongo hoki ahau i a ratou e ki ana, Kia haere tatou ki Rotana. Na ka haere a Hohepa ki te whai i ona tuakana, a ka kitea ratou e ia ki Rotana.
18 他們遠遠地看見他，趁他還沒有走到跟前，大家就同謀要害死他，
Na ka kite mai ratou i a ia i tawhiti, a, i te mea kahore ano ia i tata noa ki a ratou, ka whakatakoto whakaaro ratou mona kia whakamatea.
19 彼此說：「你看！那做夢的來了。
A ka mea ratou tetahi ki tetahi, Nana, ko te moemoea tenei te haere mai nai.
20 來吧！我們將他殺了，丟在一個坑裏，就說有惡獸把他吃了。我們且看他的夢將來怎麼樣。」
Tena, tatou ka haere, ka patu i a ia, ka maka hoki i a ia ki tetahi o nga poka, a ka mea tatou, Na tetahi mohoao nanakia ia i kai: a ka kite tatou i te tukunga iho o ana moe.
21 呂便聽見了，要救他脫離他們的手，說：「我們不可害他的性命」；
Na i rongo a Reupena, a ka whakaorangia ia e ia i roto i o ratou ringa; ka mea ia, Kaua ia e patua e tatou.
22 又說：「不可流他的血，可以把他丟在這野地的坑裏，不可下手害他。」呂便的意思是要救他脫離他們的手，把他歸還他的父親。
Ka mea ano a Reupena ki a ratou, Kaua e whakahekea he toto; maka atu ia ki roto ki tenei poka i te koraha nei, kaua hoki tetahi ringa e pa ki a ia; he mea hoki kia whakaora ai ia i a ia i roto i o ratou ringa, kia whakahoki ai ia i a ia ki tona papa.
23 約瑟到了他哥哥們那裏，他們就剝了他的外衣，就是他穿的那件彩衣，
A, i te taenga o Hohepa ki ona tuakana, ka huia e ratou te koti o Hohepa, te koti purepure e mau ana i a ia;
24 把他丟在坑裏；那坑是空的，裏頭沒有水。
A mauria ana ia, maka ana e ratou ki te poka: he tuwhera kau ano te poka, kahore he wai o roto.
25 他們坐下吃飯，舉目觀看，見有一夥米甸 的以實瑪利人從基列來，用駱駝馱着香料、乳香、沒藥，要帶下埃及去。
Na ka noho ratou ki te kai taro: a ka anga ake o ratou kanohi, na, ko tetahi tira Ihimaeri e haere mai ana i Kireara me a ratou kamera, he waha i nga mea kakara, i te pama, i te maira, e haere ana ki te kawe ki raro, ki Ihipa.
26 猶大對眾弟兄說：「我們殺我們的兄弟，藏了他的血有甚麼益處呢？
Na ka mea a Hura ki ona tuakana ratou ko ona teina, He aha te pai o ta tatou patu i to tatou teina, o te huna hoki i ona toto?
27 我們不如將他賣給以實瑪利人，不可下手害他；因為他是我們的兄弟，我們的骨肉。」眾弟兄就聽從了他。
Tatou ka haere, ka hoko i a ia ki nga Ihimaeri, a kaua o tatou ringa e pa ki a ia; ko to tatou teina nei hoki ia, ko to tatou kikokiko. A i whakaae ona tuakana ratou ko ona teina.
28 有些米甸的商人從那裏經過，哥哥們就把約瑟從坑裏拉上來，講定二十舍客勒銀子，把約瑟賣給以實瑪利人。他們就把約瑟帶到埃及去了。
Na ka haere mai nga Miriani, he hunga hokohoko: ka hutia ake e ratou a Hohepa i roto i te poka, a ka hokona atu a Hohepa e ratou ki nga Ihimaeri, ki nga hiriwa e rua tekau: a ka kawea a Hohepa e ratou ki Ihipa.
29 呂便回到坑邊，見約瑟不在坑裏，就撕裂衣服，
A ka hoki mai a Reupena ki te poka; na, kohore a Hohepa i roto i te poka; a ka haea e ia ona kakahu.
30 回到兄弟們那裏，說：「童子沒有了。我往哪裏去才好呢？」
Na ka hoki ia ki ona teina, ka mea, Kahore nei te tamaiti; a ko ahau, me haere ahau ki hea?
31 他們宰了一隻公山羊，把約瑟的那件彩衣染了血，
Na ka tango ratou i te koti o Hohepa, a ka patua he koati toa, ka tukua hoki te koti ki te toto;
32 打發人送到他們的父親那裏，說：「我們撿了這個；請認一認是你兒子的外衣不是？」
Na ka hoatu te koti purepure kia kawea ki to ratou papa; ka mea ratou, I kitea tenei e matou; tena, tirohia ko te koti ranei o tau tama, ehara ranei?
33 他認得，就說：「這是我兒子的外衣。有惡獸把他吃了，約瑟被撕碎了！撕碎了！」
A ka mohiotia e ia, a ka mea ia, Ko te koti tenei o taku tama; kua kainga ia e te kirehe nanakia; kua tino haea rawatia a Hohepa.
34 雅各便撕裂衣服，腰間圍上麻布，為他兒子悲哀了多日。
Na ka haea e Hakopa ona kakahu, ka kakahuria e ia tona hope ki te kakahu taratara, a he maha nga ra i uhungatia ai e ia tana tama.
Ka whakatika hoki ana tama katoa me ana tamahine katoa ki te whakamarie i a ia; a kihai ia i pai kia whakamarietia; ka mea ia, Engari ka heke tangi atu ahau ki taku tama ki te po. Na ka uhungatia ia e tona papa. (Sheol h7585)
36 米甸人帶約瑟到埃及，把他賣給法老的內臣－護衛長波提乏。
Na ka hokona atu ia e nga Miriani ki Ihipa ki a Potiwhara, ki tetahi o nga tangata nui a Parao, ki te rangatira o nga kaitiaki.
