創世記 31
1 雅各聽見拉班的兒子們有話說：「雅各把我們父親所有的都奪了去，並藉着我們父親的，得了這一切的榮耀。」
Tedae Laban ca rhoek kah olka la, “Jakob loh a pa koe te boeiha loh dongah hekah thangpomnah boeih he khaw a pa koe ni hlawp a bawn,” a ti uh tea yaak.
2 雅各見拉班的氣色向他不如從前了。
Te phoeiah Laban kah maelhmai te Jakobloh a hmuh vaengah hlaem hlaemvai kah bangla anih taengah om pawh.
3 耶和華對雅各說：「你要回你祖、你父之地，到你親族那裏去，我必與你同在。」
Tedae BOEIPA loh Jakob te, “Na pa rhoek kah khohmuen neh na pacaboeina taengla bal ngawn lamtah nang taengah ka om bit ni,” a ti nah.
4 雅各就打發人，叫拉結和利亞到田野羊群那裏來，
Te dongah Jakob loh Rakhel neh Leah tea tah tih kohong kah a boiva tea khue.
5 對她們說：「我看你們父親的氣色向我不如從前了；但我父親的上帝向來與我同在。
Te phoeiah amih te, “Na pa maelhmai te ka hmuh vaengah, hlaem hlaemvai vaengkah bangla kai taengah anih om pawt cakhaw a pa kah Pathen loh kai taengah om.
6 你們也知道，我盡了我的力量服事你們的父親。
Tahaeah ka thadueng boeih neh na pa taengah ka thohtat te na ming uh.
7 你們的父親欺哄我，十次改了我的工價；然而上帝不容他害我。
Na pa khaw kai taengah omsaa tih ka thapang te voei rhalaa hoilae. Tedae kai he thae sak ham tah Pathen loh aniha paek moenih.
8 他若說：『有點的歸你作工價』，羊群所生的都有點；他若說：『有紋的歸你作工價』，羊群所生的都有紋。
Rhikrhakte nang kah thapang la om saeh a ti van hatah boiva te khaw rhikrhak la boeih thang tiha rhangcamte nang kah thapang la om saeh a ti van hatah boiva tea rhangcam la boeih thang.
9 這樣，上帝把你們父親的牲畜奪來賜給我了。
Tedae na pa kah boiva te Pathen long ni a lat tih kai taengah m'paek.
10 羊配合的時候，我夢中舉目一看，見跳母羊的公羊都是有紋的、有點的、有花斑的。
Boiva te a pa a cuk tuea pha coeng tih ka mik te ka huel. Mueimang ah ka hmuh tih kikongloh a caeh thil boiva tah rhangcam, rhikrhak neh dikdek la om he.
11 上帝的使者在那夢中呼叫我說：『雅各。』我說：『我在這裏。』
Te phoeiah Pathen kah puencawn loh kai te ka mang ah, 'Jakob,” a ti tih, “Kai ni he,” ka ti nah.
12 他說：『你舉目觀看，跳母羊的公羊都是有紋的、有點的、有花斑的；凡拉班向你所做的，我都看見了。
Te dongah, “Na mik huel lamtah tahae kah boivaa rhangcam, rhikrhak neh dikdek taengah aka cu kikongrhoek boeih ke so lah. Laban loh nang taengaha saii boeih te ka hmuh coeng.
13 我是伯特利的上帝；你在那裏用油澆過柱子，向我許過願。現今你起來，離開這地，回你本地去吧！』」
Kai tah kaam te na koelhtih kai taengah olcaeng neh na caeng vaengkah te Bethel Pathen ni. Hekah khohmuen lamloh thoo laeh, cet lamtah na pacaboeina kah khohmuen la mael laeh,’ a ti,” a ti nah.
14 拉結和利亞回答雅各說：「在我們父親的家裏還有我們可得的分嗎？還有我們的產業嗎？
Te dongah Rakhel neh Leahloh a doo vaengah, “A pa im kah hamsum neh rhote mamih ham om voel a?
15 我們不是被他當作外人嗎？因為他賣了我們，吞了我們的價值。
Anih loh kholong hlang la m'poek uh dongah mamih he n'yoih phoeiah mamih kah tangka tea caak khawa caak moenih a?
16 上帝從我們父親所奪出來的一切財物，那就是我們和我們孩子們的。現今凡上帝所吩咐你的，你只管去行吧！」
Hmantangah Pathen loh a pa taengkaha lat khuehtawn boeih te mah koe neh n'ca rhoek kah ni. Te dongah Pathen loh nang taengaha thui boeih te tah saii laeh,” a ti rhoi.
17 雅各起來，使他的兒子和妻子都騎上駱駝，
Te dongah Jakob loh thoo tih a carhoek neh a yuurhoek te kalaukrhoek donglaa ngol sak.
18 又帶着他在巴旦‧亞蘭所得的一切牲畜和財物，往迦南地、他父親以撒那裏去了。
Te phoeiah a napa Isaak kah khohmuen Kanaan la caeh ham a boiva neh a kawna dang boeih te khaw, Paddanaram aha dang amah kah hnopai, boiva te khaw baata thawn.
19 當時拉班剪羊毛去了，拉結偷了他父親家中的神像。
Tedae Laban loh amah kah tu te a mul vok pah hama caeh vaengah Rakhel loh a napa kah sithui tea huen.
20 雅各背着亞蘭人拉班偷走了，並不告訴他，
Aniha yong tea puen mueh la Jakob loh Arammi Laban kah lungbuei tea namnah.
21 就帶着所有的逃跑。他起身過大河，面向基列山行去。
Aniha yong dongah a taengkah boeih te khaw a thoh puei tih, tuivaa poeng phoeikah Gilead tlang danlaa hooi puei.
22 到第三日，有人告訴拉班，雅各逃跑了。
Tedae Jakoba yong tea hnin thum daengah Laban taengaha puen pah.
23 拉班帶領他的眾弟兄去追趕，追了七日，在基列山就追上了。
Te dongah Laban loh amah manucarhoek tea khuen tih hnin rhih longcaeh due anih hnuk te a hloem phoeiah Jakob te Gilead tlang aha tuuk.
24 夜間，上帝到亞蘭人拉班那裏，在夢中對他說：「你要小心，不可與雅各說好說歹。」
Tedae Arammi hoel Laban te Khoyina mang ah Pathenloh a paan tih, “Namah te ngaithuen, Jakob taengaha then khawa thae lana thui ve,” a ti nah.
25 拉班追上雅各。雅各在山上支搭帳棚；拉班和他的眾弟兄也在基列山上支搭帳棚。
Tedae Laban loh Jakoba tuuk vaengah Jakob loh amah kah dap te tlang aha tuk coeng dongah Laban neh a manuca rhoek long khaw Gilead tlang ah rhaeh uh.
26 拉班對雅各說：「你做的是甚麼事呢？你背着我偷走了，又把我的女兒們帶了去，如同用刀劍擄去的一般。
Te vaengah Laban loh Jakob la, “Balaena saii he. Ka thinko hena liim tih ka tanurhoek te cunghang kah a sol banglana hmaithawn.
27 你為甚麼暗暗地逃跑，偷着走，並不告訴我，叫我可以歡樂、唱歌、擊鼓、彈琴地送你回去？
Yong hamte balae tihna phah, kai taengahna puen mueh la kai nan liim. Nangte kohoenah neh, laa neh, kamrhing neh, rhotoeng nen khaw kan tueih van mako.
28 又不容我與外孫和女兒親嘴？你所行的真是愚昧！
Ka carhoek so neh ka canurhoek soahte mok ham kai nan paek pawt khawna pavai coeng tih ni na saii.
29 我手中原有能力害你，只是你父親的上帝昨夜對我說：『你要小心，不可與雅各說好說歹。』
Nangmih tea thae la saii ham ka thaa om ngawn dae hlaem yin ah na pa kah Pathen loh kai m'voek tih, 'Jakob tea thae neha then khaw thuite namah ngaithuen,’ a ti.
30 現在你雖然想你父家，不得不去，為甚麼又偷了我的神像呢？」
Tedae na pa im te ngaidam la na ngaidam coeng dongahna cet khaw na cet mai ni. Balae tih kai kah pathenna huen,” a ti nah.
31 雅各回答拉班說：「恐怕你把你的女兒從我奪去，所以我逃跑。
Tedae Jakobloh a doo tih Laban te, “Na canu rhoek he kai taeng lamlohna doek ve ka ti tih ka rhih dongah ni.
32 至於你的神像，你在誰那裏搜出來，就不容誰存活。當着我們的眾弟兄，你認一認，在我這裏有甚麼東西是你的，就拿去。」原來雅各不知道拉結偷了那些神像。
A taengah na khohnina hmuh te tah kaimih kah pacaboeina hmaiah hing boel saeh. Kai taengkah he namah loh hmat lamtah namah kah atah lo,” a ti nah. Tedae Rakhelloh a huen te Jakob loh ming pawh.
33 拉班進了雅各、利亞，並兩個使女的帳棚，都沒有搜出來，就從利亞的帳棚出來，進了拉結的帳棚。
Te dongah Laban loh Jakob kah dap khaw, Leah kah dap neh taengom rhoi kah dap khuila cet daea hmuh pawt dongah Leah kah dap lamkah halo tih Rakhel kah dap khuila kun.
34 拉結已經把神像藏在駱駝的馱簍裏，便坐在上頭。拉班摸遍了那帳棚，並沒有摸着。
Tedae Rakhel loh sithui tea loh tih kalauk kah ngoldoelh khuiaha khueh tiha ngol thil dongah dap te Laban loh boeiha phatuem dae hmu pawh.
35 拉結對她父親說：「現在我身上不便，不能在你面前起來，求我主不要生氣。」這樣，拉班搜尋神像，竟沒有搜出來。
Te vaengah Rakhel loh a napa taengah, “Ka boeipa mik ah sai boel mai. Kai taengah huta kah khosing om tih nang hmuh ah thoh ham ka coeng moenih,” a ti nah. Te dongaha sat akhaw sithui te hmu pawh.
36 雅各就發怒斥責拉班說：「我有甚麼過犯，有甚麼罪惡，你竟這樣火速地追我？
Tedae Jakob te sai tih Laban tea ho. Te vaengah Jakob loh Laban tea doo tih, “Kai kah mebang dumlai neh mebang tholhnah dongah lae kai hnukah nan hlak.
37 你摸遍了我一切的家具，你搜出甚麼來呢？可以放在你我弟兄面前，叫他們在你我中間辨別辨別。
Tahaeah kai kah hnopai boeih tena phatuemtih na im kah hnopai khat khawna hmuh te kai kah pacaboeina neh nang kah paca boeina hmuh ah n'rha phoeiah man mamih rhoi laklo ah n'tluung uh rhoi sue.
38 我在你家這二十年，你的母綿羊、母山羊沒有掉過胎。你群中的公羊，我沒有吃過；
Kum kul khuiah he nang taengah ka om coeng dae na tumanu neh na maae rhoek loh thangyah vai pawt tih na boiva khuikah a tal rhoek khaw ka ca vai pawh.
39 被野獸撕裂的，我沒有帶來給你，是我自己賠上。無論是白日，是黑夜，被偷去的，你都向我索要。
Sahate na taengla kan khuen pawh. Khoyinloh a huen khaw, khothaihloh a huen khaw nan suk dongah kai loh kamah kut lamkah neh ka kawn.
40 我白日受盡乾熱，黑夜受盡寒霜，不得合眼睡着，我常是這樣。
Khothaih ah kholing loh n'do tih khoyin ah rhaelnu loh m'boh phoeiah ka mik loh ih ham a hlavawt tih ka om.
41 我這二十年在你家裏，為你的兩個女兒服事你十四年，為你的羊群服事你六年，你又十次改了我的工價。
Tahaeah kai loh nang im ah kum kul ka om khuiah na canu rhoi ham kum hlai li neh na boiva ham kum rhukte nang taengah ka tho ka tat dae ka thapang te voei rha la na hoi na lae.
42 若不是我父親以撒所敬畏的上帝，就是亞伯拉罕的上帝與我同在，你如今必定打發我空手而去。上帝看見我的苦情和我的勞碌，就在昨夜責備你。」
A pa kah Pathen, Abraham kah Pathen neh Isaak kah birhihnahte kai taengah om pawt koinih kuttling la kai nan tueih tarha mai veh. Kai kah phacip phabaem neh ka kut kah a thatloh te Pathenloh a hmuh dongah ni hlaem yin ah a tluung,” a ti nah.
43 拉班回答雅各說：「這女兒是我的女兒，這些孩子是我的孩子，這些羊群也是我的羊群；凡在你眼前的都是我的。我的女兒並她們所生的孩子，我今日能向他們做甚麼呢？
Laban long khaw Jakob tea doo vaengah, “Hutarhoek te kai canurhoek tih tongparhoek te khaw kai ca rhoek ni. Boiva te khaw kai kah boiva tih namah loh na hmuh boeih te kai koe ni. Tedae tihninah ka canu rhoek, amih ham neh amih loh a sak camoerhoek ham balae ka saii thai voel.
44 來吧！你我二人可以立約，作你我中間的證據。」
Te dongah halo laeh! Kai neh nang paipi sai sih lamtah kai laklo nang lakloah laipai la om saeh,” a ti nah.
45 雅各就拿一塊石頭立作柱子，
Te dongah Jakob loh lungtoa rhuh tih kaamlaa ling.
46 又對眾弟兄說：「你們堆聚石頭。」他們就拿石頭來堆成一堆，大家便在旁邊吃喝。
Te phoeiah Jakob loh amah kah paca boeina rhoek la, “Lungto rhut uh,” a ti nah. Lungto te a rhuh uh tih lungkuklaa saii uh phoeiah tah lungkuk taengah buh pahoia caak uh.
47 拉班稱那石堆為伊迦爾‧撒哈杜他，雅各卻稱那石堆為迦累得。
Te dongah tekah lungkuk te Laban loh Jegarsahduthaa sui tih Jakob loh Galeedlaa khue.
48 拉班說：「今日這石堆作你我中間的證據。」因此這地方名叫迦累得，
Te phoeiah Laban loh, “Tihninah hekah lungkuk loh kai laklo neh nang lakloah laipai la om coeng,” a ti dongah a mingte Galeeda sui.
49 又叫米斯巴，意思說：「我們彼此離別以後，願耶和華在你我中間鑒察。
Te phoeiah, “Hlang hui taeng lamloh n'thuh vaengah kai laklo neh nang lakloah BOEIPA loh n'tawt saeh,” a ti dongah Mizpah a sui.
50 你若苦待我的女兒，又在我的女兒以外另娶妻，雖沒有人知道，卻有上帝在你我中間作見證。」
Ka ca huta rhoek te khoemna phaep tih ka carhoek hmanah yuuna loh atah mamih taengah hlang om pawt dae kai neh nang laklo kah laipai tah Pathen ni tila hmu sih.
51 拉班又說：「你看我在你我中間所立的這石堆和柱子。
Te phoeiah Laban loh Jakob te, “Lungkuk he khaw kaam he khaw ne, te ni kai laklo neh nang laklo ah kan thuinuet.
52 這石堆作證據，這柱子也作證據。我必不過這石堆去害你；你也不可過這石堆和柱子來害我。
Boethae ham khaw hekah lungkuk neh kaam he tah kai loh nang taengla hekah lungkuk kan poeng pawt ham neh nang khaw kai taenglana poe pawt ham hekah lungkuk neh kaam he laipai la om saeh.
53 但願亞伯拉罕的上帝和拿鶴的上帝，就是他們父親的上帝，在你我中間判斷。」雅各就指着他父親以撒所敬畏的上帝起誓，
Abraham kah Pathen neh Nakhaw kah Pathen, a napa kah Pathen loh mamih lakloah laitloek uh saeh,” a ti nah. Te phoeiah Jakob loh a napa Isaak kah birhihnah neha toemngam.
54 又在山上獻祭，請眾弟兄來吃飯。他們吃了飯，便在山上住宿。
Te dongah Jakob loh tlang ah hmueiha nawn phoeiah buh ca la amah huiko tea khue. Buha caak uh phoeiah tlang ah rhaeh uh.
55 拉班清早起來，與他外孫和女兒親嘴，給他們祝福，回往自己的地方去了。
Labante mincang ah thoo tih a carhoek neh a canurhoek tea mok. Te phoeiah amih te yoethen a paek. Te phoeiah cet tih Laban khaw amah hmuen la mael.
