申命記 32
1 諸天哪，側耳，我要說話； 願地也聽我口中的言語。
Oh likolo, yoka malamu, pamba te nalingi koloba! Oh mabele, yoka malamu maloba ya monoko na ngai!
2 我的教訓要淋漓如雨； 我的言語要滴落如露， 如細雨降在嫩草上， 如甘霖降在菜蔬中。
Tika ete mateya na ngai ekweya lokola mvula, mpe maloba na ngai ekita lokola londende, lokola mvula moke na likolo ya matiti, lokola mvula makasi na likolo ya milona!
3 我要宣告耶和華的名； 你們要將大德歸與我們的上帝。
Nakosakola Kombo ya Yawe. Bokumisa monene ya Nzambe na biso!
4 他是磐石，他的作為完全； 他所行的無不公平， 是誠實無偽的上帝， 又公義，又正直。
Yawe azali lokola Libanga; misala na Ye ezali ya kokoka, mpe banzela na Ye nyonso ezali sembo; azali Nzambe ya boyengebene, asalaka mabe te; azali sembo mpe alima.
5 這乖僻彎曲的世代向他行事邪僻； 有這弊病就不是他的兒女。
Kasi bino, bomibebisaki liboso na Ye; bozali lisusu bana na Ye te, mpo na mabe na bino, bino molongo ya bana mabe mpe ya bapengwi.
6 愚昧無知的民哪，你們這樣報答耶和華嗎？ 他豈不是你的父、將你買來的嗎？ 他是製造你、建立你的。
Boni, ezali ndenge wana nde bofuti Yawe? Oh bato ya maboma, bato bazanga bwanya! Boni, Yawe azali Tata na bino te? Azali Mokeli na bino te? Ye nde asalaki bino mpe abongisaki bino.
7 你當追想上古之日， 思念歷代之年； 問你的父親，他必指示你； 問你的長者，他必告訴你。
Bokanisa mikolo ya kala, mpe botala milongo oyo eleka kala! Botuna na batata na bino, mpe bakoyebisa bino. Botuna na bampaka na bino, mpe bakolimbolela bino.
8 至高者將地業賜給列邦，將世人分開， 就照以色列人的數目立定萬民的疆界。
Tango Ye-Oyo-Aleki-Likolo apesaki na ekolo moko na moko mabele na yango, tango akabolaki bato nyonso, atiaki bandelo mpo na bato kolanda motango ya ba-anjelu ya Nzambe.
9 耶和華的分本是他的百姓； 他的產業本是雅各。
Pamba te eteni ya Yawe ezali bato na Ye; Jakobi azali libula na Ye.
10 耶和華遇見他在曠野－ 荒涼野獸吼叫之地， 就環繞他，看顧他， 保護他，如同保護眼中的瞳人。
Amonaki ye na esobe, kati na mokili oyo ekawuka, etonda na koganga ya somo. Azingelaki ye, abatelaki ye, akengelaki ye lokola mbuma ya liso na Ye.
11 又如鷹攪動巢窩， 在雛鷹以上兩翅搧展， 接取雛鷹，背在兩翼之上。
Azali lokola mpongo oyo ezali kolakisa bana na yango kopumbwa. Epumbwaka pembeni-pembeni ya bana na yango, etandaka mapapu na yango mpo na kokanga bana na yango, mpe ememaka yango likolo ya masala na yango.
12 這樣，耶和華獨自引導他， 並無外邦神與他同在。
Ye moko Yawe akambaki bango; nzambe moko te ya bapaya azalaki elongo na Ye.
13 耶和華使他乘駕地的高處， 得吃田間的土產； 又使他從磐石中咂蜜， 從堅石中吸油；
Akambaki bango na bisika oyo eleki likolo kati na mokili, aleisaki bango bambuma ya elanga, amelisaki bango mafuta ya nzoyi oyo ezalaki kobima na libanga, mafuta oyo ezalaki kobima na mabele ya mabanga,
14 也吃牛的奶油， 羊的奶，羊羔的脂油， 巴珊所出的公綿羊和山羊， 與上好的麥子， 也喝葡萄汁釀的酒。
miliki ya bangombe mpe ya bameme; apesaki bango mafuta ya bameme mpe ya bantaba, ya bana meme mpe ya ntaba ya mafuta; mpe apesaki bameme ya mibali ya kitoko ya Bashani. Baliaki lisusu ble oyo eleki kitoko, bamelaki vino ya motane oyo ewutaki na bambuma ya vino.
15 但耶書崙漸漸肥胖，粗壯， 光潤，踢跳，奔跑， 便離棄造他的上帝， 輕看救他的磐石；
Yeshuruni akomaki monene mpe moto makasi; atondaki na biloko ya kolia, akomaki kilo mpe moselu; asundolaki Nzambe oyo akelaki ye mpe abwakaki Libanga na ye, Mobikisi na ye.
16 敬拜別神，觸動上帝的憤恨， 行可憎惡的事，惹了他的怒氣。
Bapesaki Yawe kanda makasi likolo ya banzambe na bango ya bapaya, mpe bapesaki Ye kanda na nzela ya misala na bango ya mbindo.
17 所祭祀的鬼魔並非真神， 乃是素不認識的神， 是近來新興的， 是你列祖所不畏懼的。
Babonzaki bambeka epai ya milimo mabe oyo ezali Nzambe te; babonzaki yango epai ya banzambe oyo bango bayebaki te, banzambe oyo ebimaki sika, banzambe oyo bakoko na bino basambelaki te.
18 你輕忽生你的磐石， 忘記產你的上帝。
Bobosanaki Libanga oyo ebotaki bino mpe bomonaki pamba Nzambe oyo apesaki bino bomoi.
19 耶和華看見他的兒女惹動他， 就厭惡他們，說：
Yawe amonaki likambo oyo mpe abwakaki bango, pamba te bana na bango ya mibali mpe ya basi bapesaki Ye kanda.
20 我要向他們掩面， 看他們的結局如何。 他們本是極乖僻的族類， 心中無誠實的兒女。
Alobaki: « Nakobombela bango elongi na Ngai, mpe nakotala ndenge nini suka na bango ekozala, pamba te bazali molongo ya bato mabe, bana bazanga boyengebene.
21 他們以那「不算為神」的觸動我的憤恨， 以虛無的神惹了我的怒氣。 我也要以那「不成子民」的觸動他們的憤恨， 以愚昧的國民惹了他們的怒氣。
Bazwelaki Ngai mbanda oyo azali ata nzambe te, batumbolaki kanda na Ngai likolo ya biloko oyo ekoki kutu kozala ata banzambe ya bikeko te. Boye, Ngai mpe nakosala ete bango mpe bayokela oyo ezali ata ekolo te zuwa; nakosala ete ekolo moko ya bazoba epesa bango kanda.
Pamba te kanda na Ngai epeli makasi lokola moto, mpe ekozikisa kino se ya mokili ya bakufi, ekotumba mabele, bambuma na yango mpe miboko ya bangomba. (Sheol h7585)
23 我要將禍患堆在他們身上， 把我的箭向他們射盡。
Nakobakisela bango pasi likolo ya pasi, nakobwakela bango makonga na Ngai.
24 他們必因飢餓消瘦， 被炎熱苦毒吞滅。 我要打發野獸用牙齒咬他們， 並土中腹行的，用毒氣害他們。
Nakotindela bango nzala makasi, bokono oyo esalaka nzoto moto-moto mpo ete esilisa bango, mpe etumbu oyo ekoboma bango. Nakotindela bango minu ya banyama ya zamba, ngenge ya nyoka oyo etambolaka na libumu.
25 外頭有刀劍，內室有驚恐， 使人喪亡，使少男、童女、 吃奶的、白髮的，盡都滅絕。
Na libanda, mopanga ekokomisa bango bato bazanga bana; kati na bandako na bango, somo ekokonza; bilenge mibali mpe bilenge basi, bana mike mpe bampaka, bango nyonso bakokufa.
26 我說，我必將他們分散遠方， 使他們的名號從人間除滅。
Nalobaki: Nakopanza bango mpe nakosala ete bato babosana bango.
27 惟恐仇敵惹動我， 只怕敵人錯看，說：是我們手的能力， 並非耶和華所行的。
Kasi nazali kobanga ete banguna bafinga Ngai mpe bayini na bango bamikosa te na koloba: ‹ Tolongaki na makasi na biso moko, Yawe asalaki eloko moko te. › »
28 因為以色列民毫無計謀， 心中沒有聰明。
Bato oyo bazali ekolo ezanga mayele, bazali na bososoli te kati na bango.
29 惟願他們有智慧， 能明白這事，肯思念他們的結局。
Soki kaka bazalaki bato ya bwanya, balingaki kososola likambo oyo mpe koyeba ndenge nini suka na bango ekozala!
30 若不是他們的磐石賣了他們， 若不是耶和華交出他們， 一人焉能追趕他們千人？ 二人焉能使萬人逃跑呢？
Ndenge nini moto moko akoki kobengana bato nkoto moko, to bato mibale, kobundisa bato nkoto zomi soki Libanga na bango atekaki bango te to soki Yawe asundolaki bango te?
31 據我們的仇敵自己斷定， 他們的磐石不如我們的磐石。
Pamba te Libanga na bango azali lokola libanga na biso te; bango moko banguna na biso bayebi yango.
32 他們的葡萄樹是所多瑪的葡萄樹， 蛾摩拉田園所生的； 他們的葡萄是毒葡萄， 全掛都是苦的。
Bilanga na bango ya vino ewuti na bilanga ya vino ya Sodome mpe na bilanga ya Gomore. Bambuma na bango etondi na ngenge, mpe maboke ya bambuma na bango ezali bololo.
33 他們的酒是大蛇的毒氣， 是虺蛇殘害的惡毒。
Vino na bango ezali ngenge ya banyoka, ngenge ya etupa, ngenge oyo ebomaka.
34 這不都是積蓄在我這裏， 封鎖在我府庫中嗎？
« Boni, ebombami epai na Ngai te? Ekangami te lokola elembo na bomengo na Ngai?
35 他們失腳的時候，伸冤報應在我； 因他們遭災的日子近了； 那要臨在他們身上的必速速來到。
Ngai nde nazongisaka mabe na mabe, Ngai nde nakofuta moto na moto. Tango lokolo na bango ekobeta libaku, na tango wana nde pasi na bango ekoya na lombangu, mpe nyonso oyo Nzambe abongisa wuta kala mpo na bango ekowumela te. »
36 耶和華見他百姓毫無能力， 無論困住的、自由的都沒有剩下， 就必為他們伸冤， 為他的僕人後悔。
Yawe akosambisa bato na Ye, mpe akoyokela basali na Ye mawa; tango akomona ete makasi na bango esili, mpe akomona ete ezali lisusu na moto moko te oyo bakoki kokanga to kokangola.
37 他必說：他們的神， 他們所投靠的磐石，
Bongo akoloba: « Wapi banzambe na bango? Wapi libanga epai wapi babombamaki?
38 就是向來吃他們祭牲的脂油， 喝他們奠祭之酒的，在哪裏呢？ 他可以興起幫助你們， 護衛你們。
Wapi banzambe oyo ezalaki kolia mafuta ya bambeka na bango mpe komela makabo na bango ya vino? Tika ete etelema mpo na kosalisa bino mpe kopesa bino ebombamelo!
39 你們如今要知道： 我，惟有我是上帝； 在我以外並無別神。 我使人死，我使人活； 我損傷，我也醫治， 並無人能從我手中救出來。
Botala sik’oyo, Ngai kaka nde nazali Nzambe; mosusu azali te! Nabomaka mpe napesaka bomoi; nazokisaka mpe nabikisaka. Mpe moto moko te akoki kokangola oyo ezali na maboko na Ngai.
40 我向天舉手說： 我憑我的永生起誓：
Natomboli loboko na Ngai na likolo, mpe nalobi: Na Kombo na Ngai,
41 我若磨我閃亮的刀， 手掌審判之權， 就必報復我的敵人， 報應恨我的人。
tango nakopelisa minu ya mopanga na Ngai, mpe loboko na Ngai ekosimba yango mpo na kosambisa, nakozongisa mabe na mabe epai ya bayini na Ngai, mpe nakofuta ba-oyo balingaka Ngai te.
42 我要使我的箭飲血飲醉， 就是被殺被擄之人的血。 我的刀要吃肉， 乃是仇敵中首領之頭的肉。
Tango mopanga na Ngai ekozala kosasa misuni ya bato, nakolangwisa makonga na Ngai na makila ya bato oyo babomi, ya bakangami mpe ya mito ya bakonzi ya banguna. »
43 你們外邦人當與主的百姓一同歡呼； 因他要伸他僕人流血的冤， 報應他的敵人， 潔淨他的地，救贖他的百姓。
Oh bikolo, bosepela elongo na bato na Ye! Bino ba-anjelu nyonso, bogumbamela Nzambe; pamba te akozongisa mabe na mabe mpo na makila ya basali na Ye, akozongisa mabe na mabe epai ya banguna na Ye mpe akosala mosala ya bolimbisi masumu mpo na mokili na Ye mpe bato na Ye.
44 摩西和嫩的兒子約書亞去將這歌的一切話說給百姓聽。
Moyize ayaki mpe alobaki maloba nyonso ya nzembo oyo, mpe bato nyonso bazalaki koyoka ye; azalaki elongo na Oze, mwana mobali ya Nuni.
45 摩西向以色列眾人說完了這一切的話，
Tango Moyize asilisaki koloba maloba oyo nyonso epai ya bana nyonso ya Isalaele,
46 又說：「我今日所警教你們的，你們都要放在心上；要吩咐你們的子孫謹守遵行這律法上的話。
alobaki na bango lisusu: « Bobatela malamu kati na mitema na bino maloba nyonso oyo nalobi na bino lelo, mpo ete bopesa mitindo epai ya bana na bino ete batosa penza maloba nyonso ya mibeko oyo.
47 因為這不是虛空、與你們無關的事，乃是你們的生命；在你們過約旦河要得為業的地上必因這事日子得以長久。」
Ezali maloba ya pamba te epai na bino, kasi ezali nde bomoi na bino. Ezali na nzela na yango nde bokozala na bomoi molayi kati na mokili oyo bokozwa sima na kokatisa Yordani. »
48 當日，耶和華吩咐摩西說：
Na mokolo wana kaka, Yawe alobaki na Moyize:
49 「你上這亞巴琳山中的尼波山去，在摩押地與耶利哥相對，觀看我所要賜給以色列人為業的迦南地。
« Mata na ngomba Abarimi, ngomba Nebo oyo ezali kati na Moabi mpe etalana na Jeriko; mpe tala mokili ya Kanana, mokili oyo nazali kopesa epai ya bana ya Isalaele lokola libula na bango.
50 你必死在你所登的山上，歸你列祖去，像你哥哥亞倫死在何珥山上，歸他的列祖一樣。
Okokufa na ngomba oyo okomata; mpe kuna, okokende kokutana na bakoko na yo, oyo bakufa ndenge Aron, ndeko na yo ya mobali, akufaki na ngomba Ori mpe akutanaki na bakoko na ye,
51 因為你們在尋的曠野，加低斯的米利巴水，在以色列人中沒有尊我為聖，得罪了我。
pamba te bino mibale botambolaki te na boyengebene liboso na Ngai, na miso ya bana ya Isalaele, na mayi ya Meriba, pembeni ya Kadeshi, kati na esobe ya Tsini, mpe bobatelaki te bosantu na Ngai kati na bana ya Isalaele.
52 我所賜給以色列人的地，你可以遠遠地觀看，卻不得進去。」
Yango wana okomona mokili yango kaka na mosika, okokota te na mokili oyo nalingi kopesa na bana ya Isalaele. »
