列王紀上 20
1 亞蘭王便‧哈達聚集他的全軍，率領三十二個王，帶着車馬上來圍攻撒馬利亞；
Сурийәниң падишаси Бән-Һадад пүткүл қошунини җәм қилди; у оттуз икки падишани ат вә җәң һарвулири билән елип чиқип, Самарийәгә қоршап һуҗум қилди.
2 又差遣使者進城見以色列王亞哈，對他說：「便‧哈達如此說：
У әлчиләрни шәһәргә киргүзүп Исраилниң падишаси Аһабниң қешиға әвәтип униңға: —
3 你的金銀都要歸我，你妻子兒女中最美的也要歸我。」
«Бән-Һадад мундақ дәйду: — Сениң күмүч билән алтунуң, сениң әң чирайлиқ хотунлириң билән балилириңму мениңкидур» дәп йәткүзди.
4 以色列王回答說：「我主我王啊，可以依着你的話，我與我所有的都歸你。」
Исраилниң падишаси униңға: — И ғоҗам падиша, сили ейтқанлиридәк мән өзүм вә барлиғим силиниңкидур, дәп җавап бәрди.
5 使者又來說：「便‧哈達如此說：我已差遣人去見你，要你將你的金銀、妻子、兒女都給我。
Әлчиләр йәнә келип: — «Бән-Һадад сөз қилип мундақ дәйду: — Саңа дәрвәқә: — Сениң күмүч билән алтунуңни, сениң хотунлириң билән балилириңни маңа тапшуруп берисән, дегән хәвәрни әвәттим.
6 但明日約在這時候，我還要差遣臣僕到你那裏，搜查你的家和你僕人的家，將你眼中一切所喜愛的都拿了去。」
Лекин әтә мошу вақитларда хизмәткарлиримни йениңға әвәтимән; улар ордаң билән хизмәткарлириңниң өйлирини ахтуруп, сениң көзлириңдә немә әзиз болса, улар шуни қолиға елип келиду» — деди.
7 以色列王召了國中的長老來，對他們說：「請你們看看，這人是怎樣地謀害我，他先差遣人到我這裏來，要我的妻子、兒女，和金銀，我並沒有推辭他。」
У вақитта Исраилниң падишаси зиминдики һәммә ақсақалларни чақирип уларға: — Бу кишиниң қандақ аваричилик чиқармақчи болғанлиғини билип қелиңлар. У маңа хәвәр әвәтип мәндин хотунлирим билән балилирим, күмүч билән алтунлиримни тәләп қилғинида мән униңға яқ демидим, деди.
8 長老和百姓對王說：「不要聽從他，也不要應允他。」
Барлиқ ақсақаллар билән хәлиқниң һәммиси униңға: — Қулақ салмиғин, униңға мақул демигин, деди.
9 故此，以色列王對便‧哈達的使者說：「你們告訴我主我王說：王頭一次差遣人向僕人所要的，僕人都依從；但這次所要的，我不能依從。」使者就去回覆便‧哈達。
Буниң билән у Бән-Һададниң әлчилиригә: — Ғоҗам падишаға, сили адәм әвәтип, өз кәминилиридин дәсләптә сориғанниң һәммисини ада қилимән; лекин кейинкисигә мақул дейәлмәймән, дәп бериңлар, — деди. Әлчиләр йенип берип шу сөзни йәткүзди.
10 便‧哈達又差遣人去見亞哈說：「撒馬利亞的塵土若夠跟從我的人每人捧一捧的，願神明重重地降罰與我！」
Бән-Һадад униңға йәнә хәвәр әвәтип: — «Пүткүл Самарийә шәһиридә маңа әгәшкәнләрниң қоллириға очумлиғидәк топа қелип қалса, илаһлар маңиму шундақ қилсун вә униңдин ашуруп қилсун!» — деди.
11 以色列王說：「你告訴他說，才頂盔貫甲的，休要像摘盔卸甲的誇口。」
Лекин Исраилниң падишаси җавап берип: — «Савут-қураллар билән җабдунғучи савут-қураллардин йешингүчидәк махтинип кәтмисун!» дәп ейтиңлар, — деди.
12 便‧哈達和諸王正在帳幕裏喝酒，聽見這話，就對他臣僕說：「擺隊吧！」他們就擺隊攻城。
Бән-Һадад бу сөзни аңлиғанда һәр қайси падишалар билән чедирлирида шарап ичишивататти. У хизмәткарлириға: — Сәпкә тизилиңлар, деди. Шуни девиди, улар шәһәргә һуҗум қилишқа тизилишти.
13 有一個先知來見以色列王亞哈，說：「耶和華如此說：『這一大群人你看見了嗎？今日我必將他們交在你手裏，你就知道我是耶和華。』」
У вақитта бир пәйғәмбәр Исраилниң падишаси Аһабниң қешиға келип: — Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — «Бу зор бир топ адәмни көрдүңму? Мана, Мән бу күни уларни сениң қолуңға тапшуримән; шуниң билән сән Мениң Пәрвәрдигар екәнлигимни билисән», деди.
14 亞哈說：「藉着誰呢？」他回答說：「耶和華說，藉着跟從省長的少年人。」亞哈說：「要誰率領呢？」他說：「要你親自率領。」
Аһаб: — Кимниң вастиси билән болиду? дәп сориди. У: — Пәрвәрдигар мундақ дәйду: «Валийларниң ғуламлири билән болиду», деди. У йәнә: — Ким һуҗумни башлайду? — дәп сориди. У: — Сән өзүң, деди.
15 於是亞哈數點跟從省長的少年人，共有二百三十二名，後又數點以色列的眾兵，共有七千名。
У вақитта валийларниң ғуламлирини санивиди, уларниң сани икки йүз оттуз икки нәпәр чиқти. Андин кейин у һәммә хәлиқни, йәни барлиқ Исраилларни санивиди, уларниң сани йәттә миң нәпәр чиқти.
16 午間，他們就出城；便‧哈達和幫助他的三十二個王正在帳幕裏痛飲。
Исраиллар шәһәрдин чүш вақтида чиқти. Бән-Һадад билән шу падишалар, йәни ярдәмгә кәлгән оттуз икки падиша болса чедирлирида шарап ичип мәс болушқан еди.
17 跟從省長的少年人先出城；便‧哈達差遣人去探望，他們回報說：「有人從撒馬利亞出來了。」
Валийларниң ғуламлири жүрүштә авал маңди. Бән-һадад адәм әвәтивиди, улар униңға хәвәр берип: — «Самарийәдин адәмләр келиватиду» — деди.
18 他說：「他們若為講和出來，要活捉他們；若為打仗出來，也要活捉他們。」
У: — Әгәр сүлһи түзүшкә чиққан болса уларни тирик тутуңлар, әгәр соқушқили чиққан болсиму уларни тирик тутуңлар, деди.
19 跟從省長的少年人出城，軍兵跟隨他們；
Әнди валийларниң бу ғуламлири вә уларниң кәйнидики қошун шәһәрдин чиқип,
20 各人遇見敵人就殺。亞蘭人逃跑，以色列人追趕他們；亞蘭王便‧哈達騎着馬和馬兵一同逃跑。
һәр бири өзигә учриған адәмни чепип өлтүрди. Сурийләр қачти; Исраил уларни қоғлиди. Сурийәниң падишаси Бән-Һадад болса атқа минип атлиқлар билән қечип қутулди.
21 以色列王出城攻打車馬，大大擊殺亞蘭人。
Исраилниң падишаси чиқип һәм атлиқларни һәм җәң һарвулирини битчит қилип Сурийләрни қаттиқ қир-чап қилди.
22 那先知來見以色列王，對他說：「你當自強，留心怎樣防備；因為到明年這時候，亞蘭王必上來攻擊你。」
Пәйғәмбәр йәнә Исраилниң падишасиниң қешиға келип униңға: — Өзүңни мустәһкәмләп, өзүңни убдан дәңсәп, немә қилишиң керәклигини ойлап баққин. Чүнки келәр жили әтиязда Сурийәниң падишаси сән билән җәң қилғили йәнә чиқиду, деди.
23 亞蘭王的臣僕對亞蘭王說：「以色列人的神是山神，所以他們勝過我們；但在平原與他們打仗，我們必定得勝。
Сурийәниң падишасиниң хизмәткарлири униңға мундақ деди: — «Уларниң илаһи тағ илаһи болғачқа, улар бизгә күчлүк кәлди. Лекин биз түзләңликтә улар билән соқушсақ, җәзмән уларға күчлүк келимиз.
24 王當這樣行：把諸王革去，派軍長代替他們，
Әнди шундақ қилғайлиги, падишаларниң һәр бирини өз мәнсивидин чүшүрүп, уларниң орнида валийларни тиклигәйла.
25 又照着王喪失軍兵之數，再招募一軍，馬補馬，車補車，我們在平原與他們打仗，必定得勝。」王便聽臣僕的話去行。
Андин сили мәһрум болған қошунлириға баравәр болған йәнә бир қошунни, йәни атниң орниға ат, һарвуниң орниға һарву тәйяр қилдуруп өзлиригә жиққайла; биз түзләңликтә улар билән соқушайли; шуниң билән уларға күчлүк кәлмәмдуқ?». У уларниң сөзигә қулақ селип шундақ қилди.
26 次年，便‧哈達果然點齊亞蘭人上亞弗去，要與以色列人打仗。
Кейинки жили әтиязда Бән-Һадад Сурийләрни едитлап толуқ жиғип, Исраил билән җәң қилғили Афәк шәһиригә чиқти.
27 以色列人也點齊軍兵，預備食物，迎着亞蘭人出去，對着他們安營，好像兩小群山羊羔；亞蘭人卻滿了地面。
Исраилларму өзлирини едитлап, озуқ-түлүк тәйярлап, улар билән җәң қилишқа чиқти. Исраиллар уларниң удулида баргаһ тикливиди, Сурийләрниң алдида худди икки топ кичик оғлақ падисидәк көрүнди. Лекин Сурийләр пүткүл зиминни қаплиған еди.
28 有神人來見以色列王，說：「耶和華如此說：『亞蘭人既說我－耶和華是山神，不是平原的神，所以我必將這一大群人都交在你手中，你們就知道我是耶和華。』」
Амма Худаниң адими Исраилниң падишасиниң қешиға келип униңға: — Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — «Сурийләр: Пәрвәрдигар тағ илаһидур, җилғиларниң илаһи әмәс, дәп ейтқини үчүн, Мән бу зор бир топ адәмниң һәммисини сениң қолуңға тапшуримән; шуниң билән силәр Мениң Пәрвәрдигар екәнлигимни билип йетисиләр», деди.
29 以色列人與亞蘭人相對安營七日，到第七日兩軍交戰；那一日以色列人殺了亞蘭人步兵十萬，
Икки тәрәп йәттә күн бир-бириниң удулида баргаһлирида турди. Йәттинчи күни соқуш башланди. Исраиллар бир күндә Сурийләрдин йүз миң пиядә әскәрни өлтүрди.
30 其餘的逃入亞弗城；城牆塌倒，壓死剩下的二萬七千人。 便‧哈達也逃入城，藏在嚴密的屋子裏。
Қалғанлар Афәк шәһиригә қечип киривалди; лекин сепили өрүлүп улардин жигирмә йәттә миң адәмниң үстигә чүшүп бесип өлтүрди. Бән-Һадад өзи бәдәр қечип шәһәргә кирип ичкиридики бир өйгә мөкүвалди.
31 他的臣僕對他說：「我們聽說以色列王都是仁慈的王，現在我們不如腰束麻布，頭套繩索，出去投降以色列王，或者他存留王的性命。」
Хизмәткарлири униңға: — Мана биз Исраилниң падишалирини рәһимлик падишалар дәп аңлидуқ; шуниң үчүн бәллиримизгә бөз бағлап башлиримизға кула йөгәп Исраилниң падишасиға тәслимгә чиқайли. У силиниң җанлирини аярмекин? — деди.
32 於是他們腰束麻布，頭套繩索，去見以色列王，說：「王的僕人便‧哈達說，求王存留我的性命。」亞哈說：「他還活着嗎？他是我的兄弟。」
Шуниң билән улар бәллиригә бөз бағлап башлириға кула йөгәп Исраилниң падишасиниң қешиға берип униңға: — Кәминилири Бән-Һадад: «Җенимни айиғайла», дәп илтиҗа қилди, деди. У болса: — У техи һаятму? У мениң бурадирим, деди.
33 這些人留心探出他的口氣來，便急忙就着他的話說：「便‧哈達是王的兄弟！」王說：「你們去請他來。」便‧哈達出來見王，王就請他上車。
Бу адәмләр бу сөзни яхшилиқниң аламити, дәп ойлап, дәрһалла униң бу сөзини чиң тутувелип: — Бән-Һадад силиниң бурадәрлиридур! — деди. У: — Уни елип келиңлар, дәп буйруди. Шуниң билән Бән-Һадад униң қешиға чиқти; шуниң билән у уни қолидин тартип җәң һарвусиға чиқарди.
34 便‧哈達對王說：「我父從你父那裏所奪的城邑，我必歸還。你可以在大馬士革立街市，像我父在撒馬利亞所立的一樣。」亞哈說：「我照此立約，放你回去」，就與他立約，放他去了。
Бән-Һадад униңға: — Мениң атам силиниң атилиридин алған шәһәрләрни силигә қайтуруп берәй. Атам Самарийәдә рәстә-базарлирини тиклигәндәк сили өзлири үчүн Дәмәшқтә рәстә-базарларни тикләйла, — деди. Аһаб: — Бу шәрт билән сени қоюп берәй, деди. Шуниң билән иккиси әһдә қилишти вә у уни қоюп бәрди.
35 有先知的一個門徒奉耶和華的命對他的同伴說：「你打我吧！」那人不肯打他。
Пәйғәмбәрләрниң шагиртлириниң бири Пәрвәрдигарниң буйруғи билән йәнә биригә: — Сәндин өтүнимән, мени урғин, деди. Лекин у адәм уни урғили унимиди.
36 他就對那人說：「你既不聽從耶和華的話，你一離開我，必有獅子咬死你。」那人一離開他，果然遇見獅子，把他咬死了。
Шуниң билән у униңға: — Сән Пәрвәрдигарниң сөзини аңлимиғиниң үчүн мана бу йәрдин кәткиниңдә бир шир сени боғуп өлтүриду, — деди. У униң йенидин чиққанда, униңға бир шир учрап уни өлтүрди.
37 先知的門徒又遇見一個人，對他說：「你打我吧！」那人就打他，將他打傷。
Андин кейин у йәнә бир адәмни тепип униңға: — Сәндин өтүнимән, мени урғин, деди. У адәм уни қаттиқ уруп зәхимләндүрди.
38 他就去了，用頭巾蒙眼，改換面目，在路旁等候王。
Андин пәйғәмбәр берип өз қияпитини өзгәртип, көзлирини теңиқ билән теңип йол бойида падишани күтүп турди.
39 王從那裏經過，他向王呼叫說：「僕人在陣上的時候，有人帶了一個人來，對我說：『你看守這人，若把他失了，你的性命必代替他的性命；不然，你必交出一他連得銀子來。』
Падиша шу йәрдин өткәндә у падишани чақирип: — Кәминилири кәскин җәң мәйданиға чиққан едим, вә мана, бир адәм маңа бурулуп, бир кишини тапшуруп: «Бу кишигә чиң қариғин, һәр қандақ сәвәптин у йоқап кәтсә, сән өз җениңни униң җениниң орниға төләйсән; болмиса бир талант күмүч төләйсән», деди.
40 僕人正在忙亂之間，那人就不見了。」以色列王對他說：「你自己定妥了，必照樣判斷你。」
Лекин мән кәминилири у-бу иш билән бәнд болуп кетип, уни йоқитип қойдум, деди. Исраилниң падишаси униңға: — Өзүң бекиткиниңдәк саңа һөкүм қилиниду! — деди.
41 他急忙除掉蒙眼的頭巾，以色列王就認出他是一個先知。
У дәрһал көзлиридин теңиқни еливәтти; Исраилниң падишаси уни тонуп униң пәйғәмбәрләрдин бири екәнлигини көрди.
42 他對王說：「耶和華如此說：『因你將我定要滅絕的人放去，你的命就必代替他的命，你的民也必代替他的民。』」
Пәйғәмбәр униңға: — Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — «Мән һалакәткә бекиткән адәмни қолуңдин қутулғили қойғиниң үчүн сениң җениң униң җениниң орнида елиниду; сениң хәлқиң униң хәлқиниң орнида елиниду», деди.
43 於是以色列王悶悶不樂地回到撒馬利亞，進了他的宮。
Шуниң билән Исраилниң падишаси хапа болуп, ғәшликкә чөмгән һалда Самарийәгә қайтип ордисиға кирди.
