箴言 1
1 以色列王大卫儿子所罗门的箴言：
Mithali za Solomoni mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli:
2 要使人晓得智慧和训诲， 分辨通达的言语，
Kwa kupata hekima na nidhamu; kwa kufahamu maneno ya busara;
3 使人处事领受智慧、 仁义、公平、正直的训诲，
kwa kujipatia nidhamu na busara, kufanya lililo sawa, haki na bila kupendelea;
4 使愚人灵明， 使少年人有知识和谋略，
huwapa busara wajinga, maarifa na akili kwa vijana;
5 使智慧人听见，增长学问， 使聪明人得着智谋，
wenye hekima na wasikilize nao waongeze elimu yao, wenye kupambanua na wapate mwongozo;
6 使人明白箴言和譬喻， 懂得智慧人的言词和谜语。
kwa kufahamu mithali na mifano, misemo na vitendawili vya wenye hekima.
7 敬畏耶和华是知识的开端； 愚妄人藐视智慧和训诲。
Kumcha Bwana ndicho chanzo cha maarifa, lakini wapumbavu hudharau hekima na adabu.
8 我儿，要听你父亲的训诲， 不可离弃你母亲的法则；
Mwanangu, sikiliza mwongozo wa baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
9 因为这要作你头上的华冠， 你项上的金链。
Hayo yatakuwa taji la maua la neema kichwani pako, na mkufu wa kuipamba shingo yako.
10 我儿，恶人若引诱你， 你不可随从。
Mwanangu, kama wenye dhambi wakikushawishi, usikubaliane nao.
11 他们若说：你与我们同去， 我们要埋伏流人之血， 要蹲伏害无罪之人；
Kama wakisema, “Twende tufuatane; tukamvizie mtu na kumwaga damu, njoo tukavizie nafsi isiyo na hatia;
tuwameze wakiwa hai kama kaburi, wakiwa wazima kama wale wanaotumbukia shimoni. (Sheol h7585)
13 我们必得各样宝物， 将所掳来的，装满房屋；
Tutapata aina zote za vitu vya thamani na kujaza nyumba zetu kwa nyara.
14 你与我们大家同分， 我们共用一个囊袋；
Njoo ushirikiane nasi, vitu vyote tutakavyopata tutagawana.”
15 我儿，不要与他们同行一道， 禁止你脚走他们的路。
Mwanangu, usiandamane nao. Usiweke mguu wako katika njia zao,
16 因为，他们的脚奔跑行恶； 他们急速流人的血，
kwa kuwa miguu yao hukimbilia kwenye dhambi, ni wepesi kumwaga damu.
17 好像飞鸟， 网罗设在眼前仍不躲避。
Tazama ni jinsi gani ilivyo kazi bure kutandaza wavu wakati ndege wote wanakuona!
18 这些人埋伏，是为自流己血； 蹲伏，是为自害己命。
Watu hawa huvizia kumwaga damu yao wenyewe; hujivizia tu wenyewe!
19 凡贪恋财利的，所行之路都是如此； 这贪恋之心乃夺去得财者之命。
Huu ndio mwisho wa wote ambao wanajipatia mali kwa hila; huuondoa uhai wa wale wenye mali.
20 智慧在街市上呼喊， 在宽阔处发声，
Hekima huita kwa sauti kuu barabarani, hupaza sauti yake kwenye viwanja vikubwa;
21 在热闹街头喊叫， 在城门口，在城中发出言语，
kwenye makutano ya barabara za mji zenye makelele mengi hupaza sauti, kwenye malango ya mji hutoa hotuba yake:
22 说：你们愚昧人喜爱愚昧， 亵慢人喜欢亵慢， 愚顽人恨恶知识，要到几时呢？
“Enyi wajinga, mtangʼangʼania ujinga wenu hadi lini? Mpaka lini wenye mizaha watafurahia mizaha, na wapumbavu kuchukia maarifa?
23 你们当因我的责备回转； 我要将我的灵浇灌你们， 将我的话指示你们。
Kama mngekuwa mmeitikia karipio langu, ningekuwa nimemimina roho yangu kwenu na kuwafahamisha maneno yangu.
24 我呼唤，你们不肯听从； 我伸手，无人理会；
Lakini kwa kuwa mlinikataa nilipowaita na hakuna yeyote aliyekubali niliponyoosha mkono wangu,
25 反轻弃我一切的劝戒， 不肯受我的责备。
kwa kuwa mliyapuuza mashauri yangu yote na hamkukubali karipio langu,
26 你们遭灾难，我就发笑； 惊恐临到你们，我必嗤笑。
mimi nami nitawacheka katika maafa yenu, nitawadhihaki wakati janga litawapata:
27 惊恐临到你们，好像狂风； 灾难来到，如同暴风； 急难痛苦临到你们身上。
wakati janga litawapata kama tufani, wakati maafa yatawazoa kama upepo wa kisulisuli, wakati dhiki na taabu zitawalemea.
28 那时，你们必呼求我，我却不答应， 恳切地寻找我，却寻不见。
“Ndipo watakaponiita lakini sitawajibu; watanitafuta lakini hawatanipata.
29 因为，你们恨恶知识， 不喜爱敬畏耶和华，
Kwa kuwa walichukia maarifa, wala hawakuchagua kumcha Bwana,
30 不听我的劝戒， 藐视我一切的责备，
kwa kuwa hawakukubali mashauri yangu, na kukataa maonyo yangu,
31 所以必吃自结的果子， 充满自设的计谋。
watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa matunda ya hila zao.
32 愚昧人背道，必杀己身； 愚顽人安逸，必害己命。
Kwa kuwa ukaidi wa wajinga utawaua, nako kuridhika kwa wajinga kutawaangamiza.
33 惟有听从我的，必安然居住， 得享安静，不怕灾祸。
Lakini yeyote anisikilizaye ataishi kwa usalama, atatulia, bila kuwa na hofu ya madhara.”
