马太福音 5
1 耶稣看见这许多的人，就上了山，既已坐下，门徒到他跟前来，
Hagi Jisasi'ma hakare vea kevuma nezmageno'a, mago agonare mareri'ne. Anante'ma umanige'za, amage'ma nentaza disaipoli naga'mo'za Agrite e'naze.
2 他就开口教训他们，说：
Anante Agra agafa huno rempi hunezamino, amanage hu'ne,
3 虚心的人有福了！ 因为天国是他们的。
Zamufama anterami'za avamupima manisaza vahe'mo'za, Anumzamofo asomura erigahaze. Na'ankure mona kumara zamagri kumare.
4 哀恸的人有福了！ 因为他们必得安慰。
Zamasu zampi mani'ne'samokizmia, Anumzamo'a asomu huzmantegahie. Na'ankure Agra zamazeri fru hugahie.
5 温柔的人有福了！ 因为他们必承受地土。
Akohe'za nemanimokizmia Anumzamo'a asomu huzmantegahie. Na'ankure maka mopa zamisige'za erigahaze.
6 饥渴慕义的人有福了！ 因为他们必得饱足。
Fatgo avu'avaku zamaganeteno, tinku zamesiaza nehazamokizmia Anumzamo'a asomu huzmantegahie. Na'ankure Agra zamagrira knare huzmantegahie.
7 怜恤人的人有福了！ 因为他们必蒙怜恤。
Vaheku'ma zamasunku hunezmantamokizmia Anumzamo'a asunku huzmantegahie. Na'ankure Anumzamo'a asuntgi zamantegahie.
8 清心的人有福了！ 因为他们必得见 神。
Zamagu'amo'ma agru hu'nesamo'za, Asomu erigahaze. Na'ankure zamagra Anumzana kegahaze.
9 使人和睦的人有福了！ 因为他们必称为 神的儿子。
Ha'ma erifru nehazamo'za, asomu erigahaze. Na'ankure zamagrikura Anumzamofo mofavre hugahaze.
10 为义受逼迫的人有福了！ 因为天国是他们的。
Knare zamavuzmama nehanage'za hafra huzmantesamo'za, asomura erigahaze. Na'ankure mona kumamo'a zamagri'za segahie.
11 “人若因我辱骂你们，逼迫你们，捏造各样坏话毁谤你们，你们就有福了！
Vahe'mo'ma huhaviza huneramanteno, kanonkeve neramino, maka hankromofo nanekea havige huno hugofi neramanteno, Nagriteku huno havigema huramantesimota, asomu erigahagahaze.
12 应当欢喜快乐，因为你们在天上的赏赐是大的。在你们以前的先知，人也是这样逼迫他们。”
Kaninkaha hutma muse hiho, na'ankure avamutami'mofo fenozana rama'a monafinka me'ne. Na'ankure korapara kasnampa vahera anahukna hu'za zamahe'naze.
13 “你们是世上的盐。盐若失了味，怎能叫它再咸呢？以后无用，不过丢在外面，被人践踏了。
Tamagra ama'na mopare hage mani'naze. Hianagi ana hagemo'ma haga'ama omanesigeno'a, inanknahu huno hage'a ete erigahie? E'i mago knare'za hugara osiankino, atresnage'za vahe'mo'za zamagareti rehaviza hutregahaze.
14 你们是世上的光。城造在山上是不能隐藏的。
Tamagra ama mopamofo tavi mani'naze. Mago rankumamo agonare me'nesia rankumamo'a fra okigahie.
15 人点灯，不放在斗底下，是放在灯台上，就照亮一家的人。
Vahe'mo'za ramu tavi rekru hu'za baketifina nontaze. Tavi ante azotare hantintenageno remasa nompina nehie.
16 你们的光也当这样照在人前，叫他们看见你们的好行为，便将荣耀归给你们在天上的父。”
Anahu kante tavika'a atregeno, vahe'mokizmirera remsa hanige'za, knare kavu kvara nege'za, monafi mani'nea Negafana ra agi amigahaze.
17 “莫想我来要废掉律法和先知。我来不是要废掉，乃是要成全。
Tamagra kasegene, kasnampa vahe ke eri atreku e'ne hutma Nagrikura osiho. Nagra kasegene kasnampa ke eri atrenaku ome'noanki, eri knare hunaku e'noe.
18 我实在告诉你们，就是到天地都废去了，律法的一点一画也不能废去，都要成全。
Nagra tamagerafa hu'na neramasmue, monane mopane vaga'oreno me'nena, mago onensa avoma kasegefi me'nea zamo'a vagaore me'nenkeno, hakare zamo'a efore hugahie.
19 所以，无论何人废掉这诫命中最小的一条，又教训人这样做，他在天国要称为最小的。但无论何人遵行这诫命，又教训人遵行，他在天国要称为大的。
Hagi iza'o ana kasegefinti mago rufutagino, rumofo rempi humino, ana hiho hanuno'a, agra ositfa mona kumapina manigahie. Hianagi mago vahe'mo'ma Anumzamofo kasegema amage nenteno, rempi vahe huzmisuno'a, mona kumapina henka ra agine vahe manigahie.
20 我告诉你们，你们的义若不胜于文士和法利赛人的义，断不能进天国。”
Na'ankure Nagra neramasmue, tamagri tamavu'tamavamo'ma fatgo huno kasegere ugagota hu'naza vahe'mofone, Farisi vahe'mokizmima, zamagatema oresiana, tamagra mona kumapina ovugahaze.
21 “你们听见有吩咐古人的话，说：‘不可杀人’；又说：‘凡杀人的难免受审判。’
Tamagra ko antahi'naze, tamagehe'ima zamasmi'naza kea, Kagra mago vahera ahe ofrio, hagi iza'o vahe'ma ahe frisimo'a, keagare otigahie hu'ne.
Hianagi Nagra anage nehue, iza'o nefuma rimpa kna huntesimo'a, agra keagare otigahie. Aza'o mago nefuma huhaviza hunte'simofona, avare'za kanisolo kva vahete (Sanhedrin) vugahaze. Hagi iza'o neginagi ke nehie huno hanimofona, tusi'a tevefi avare tregahaze. (Geenna g1067)
23 所以，你在祭坛上献礼物的时候，若想起弟兄向你怀怨，
E'ina hu'negu, kagrama ofa ka'a erinka kre sramanavu itare'ma esunka, negafu'ma rimpa hegante nenia zanku antahisunka,
24 就把礼物留在坛前，先去同弟兄和好，然后来献礼物。
ana kresramana vu itare ofa ka'a atrenka ete vunka, kotazana ana negafu'ene ome kasunke hutenka, henka ofaka'a eme amio.
25 你同告你的对头还在路上，就赶紧与他和息，恐怕他把你送给审判官，审判官交付衙役，你就下在监里了。
Hagi mago'mo naneke hugantenaku hanimofona karanka nevutna ame'ama hunka rimpa eri fru huo, aru kagrira kavreno ke refakohu vahete vanigeno, anante ke refakohu ne'mo'a kavreno kina kva ne'te vanigeno, hagi kagrira kasaga huno kina nompi katre'zanku, ana huo.
26 我实在告诉你，若有一文钱没有还清，你断不能从那里出来。”
Tamage hu'na kagrira negasamue, kagra anampintira atioramitfa hugahane, hagi agima ahegantesiama'a mizase varesunka henka kina nompintira atiramigahane.
27 “你们听见有话说：‘不可奸淫。’
Tamagra antahi'naze amanagema hu'nea kea, Tamagra ru vene, a'ene monko'zana osugahaze hu'ne.
28 只是我告诉你们，凡看见妇女就动淫念的，这人心里已经与她犯奸淫了。
Hianagi Nagra neramasmue, aza'o mago a' negeno kesane hanimo'a, hago ana a'ene monko'za agu'afina hu'ne.
Tamaga kavurgamo kazeri kumipi katre'na, eri tagitinka mate vuo, na'ankure ru maka kavufa tevefi (hell) vu'zankura, mago kvufamo fanane hani'ana, knare hugahie. (Geenna g1067)
Kazantmaga'amo kumipi kavrentena, taga hunka matevu atro. Ru mika kavufamo tevefi vu'zankura mago kavufa atresanana, e'i knare'za hugahie. (Geenna g1067)
31 “又有话说：‘人若休妻，就当给她休书。’
Korapara anage huno avona krente'ne, Iza'o a' ama huntenaku hanuno'a, a' atre avonkre amino hu'ne.
32 只是我告诉你们，凡休妻的，若不是为淫乱的缘故，就是叫她作淫妇了；人若娶这被休的妇人，也是犯奸淫了。”
Ana hanigeno Nagra anage tamagrikura nehue, mago vahe'mo a' a'mo monko'za osu'nenigeno atre'siana, ana ne'mo'a ana ara huntesigeno monko'zana hugahie. Hanigeno iza'o, vemo'ma atre'nesia a'ma erisia ne'mo'a, monko'za hugahie.
33 “你们又听见有吩咐古人的话，说：‘不可背誓，所起的誓总要向主谨守。’
Mago'ene tamagra korapama, tamagehe'ima zamasmi'nea kea antahi'naze, Huvempa kea ha'ontagigahane. Hianagi Ra Anumzantera huvempa hu'nana kea eri knare huo hu'ne.
34 只是我告诉你们，什么誓都不可起。不可指着天起誓，因为天是 神的座位；
Hianagi Nagra anage hu'na neramasmue, mona kumaku hunteta huvempa osiho, na'ankure Anumzamo nemania tra'e,
35 不可指着地起誓，因为地是他的脚凳；也不可指着耶路撒冷起誓，因为耶路撒冷是大君的京城；
mopa'mofonku hunteta huvempa osiho, na'ankure Agra agia nentea trare, hifi Jerusalegura osiho, na'ankure tusi'a kinimofo rankumare hu'ne. (Ais 66:1-2)
36 又不可指着你的头起誓，因为你不能使一根头发变黑变白了。
Kagra kasenire huntenka huvempa osuo, na'ankure kagra mago kazokara eri efeke osuge, haninkera osugahane.
37 你们的话，是，就说是；不是，就说不是；若再多说就是出于那恶者。”
Hianagi kema hananana, izo hanunka, izo huo, i'oma hnunka i'o huo, mago'a amana kema agatereno hanuno'a, hankro'mofontegati eanke hugahie.
38 “你们听见有话说：‘以眼还眼，以牙还牙。’
Tamagra anagema hu'nea kea antahi'naze, Avu rupro hanimofona, agri enena avu rupro huo. Ave rutafri simofona, agri enena ave rutafrio hu'ne.
39 只是我告诉你们，不要与恶人作对。有人打你的右脸，连左脸也转过来由他打；
Hianagi mago'ene anage hu'na neramasmue, haviza huramante simofona, azeri havizana osiho. Hianagi iza'o tamaga kaziga kameragente'ma kahena, rukrehe hugeno, mago kaziga kameragente kaheno.
40 有人想要告你，要拿你的里衣，连外衣也由他拿去；
Mago'mo'ma sioti ka'agu namio hanigenka, anakre kuka'ane amio.
41 有人强逼你走一里路，你就同他走二里；
Iza'o kagri'ma tutu huno fenoni'a erinka, mago kilo mita vuo hanigenka, eriagaterenka tare kilo mita vuo.
42 有求你的，就给他；有向你借贷的，不可推辞。”
Mago zanku kantahige simofona amne amio, erite'na kamisue huno kantahigena, i'o osuo.
43 “你们听见有话说：‘当爱你的邻舍，恨你的仇敌。’
Tamagra antahi'nageno korapara anage hu'naze, Kagri tava'onte mani'nemofona kavesintetfa nehunka, ha' vahe ka'a krimpa hento hu'ne.
44 只是我告诉你们，要爱你们的仇敌，为那逼迫你们的祷告。
Hianagi Nagra anage hu'na neramasmue, ha' vahetmia zamesizmantetfa nehuta, tamahesia vahera nunamu huzmanteho.
45 这样就可以作你们天父的儿子；因为他叫日头照好人，也照歹人；降雨给义人，也给不义的人。
E'inama hanuta monafi nemania Nafatamimofo mofavre manigahaze. Agra zagegu higeno, zagea knare vahete ene, havi vahetera neregeno, fatgo vahete'ene, fatgo osu vahete enena kora atregeno nerie.
46 你们若单爱那爱你们的人，有什么赏赐呢？就是税吏不也是这样行吗？
Na'ankure tamavesima antenia vahe'ma, tamavesi zamantenuta na'a mizama'a erigahaze? Tagra antahi'none, takesi zagoma eri vahe'mo'za anahu knara nehaze.
47 你们若单请你弟兄的安，比人有什么长处呢？就是外邦人不也是这样行吗？
Tamagrama nermafunke'za zamazeri so'e hanazana, na'a mago'a zana hugahaze? Megi'a vahe'mo'za zamagranena anahu kna nehaze.
48 所以，你们要完全，像你们的天父完全一样。”
E'ina hu'negu tamagra monafi neramafa'ma fatgo huno agru hu'nea kna hutma fatgo hutma agru hiho huno zamasmi'ne.
