马太福音 12
1 那时，耶稣在安息日从麦地经过。他的门徒饿了，就掐起麦穗来吃。
Mane gahıl, I'sa Şabbatne yiğıl suk qevhuyne çolbışile k'ena ı'lğəə eyxhe. Mang'un telebabı mıssıba vuxhal-alla, manbışe gıt'y (sunbul) qoodu abna suk opxhan giviyğal.
2 法利赛人看见，就对耶稣说：“看哪，你的门徒做安息日不可做的事了！”
Fariseyaaşik'le man g'acu, Mang'uk'le eyhen: – İlekkende, Yiğne telebabışe Şabbatne yiğıl hidya'asın işbı vod ha'a!
3 耶稣对他们说：“经上记着大卫和跟从他的人饥饿之时所做的事，你们没有念过吗？
I'see manbışik'le inəxüd eyhe: – Nya'a şu qətqı' dişde, Davudıy cukanbı mıs qeepxhayng'a, mang'vee hucooyiy hı'ıva?
4 他怎么进了 神的殿，吃了陈设饼，这饼不是他和跟从他的人可以吃得，惟独祭司才可以吃。
Mana Allahne xaaqa ikkeç'u, muq'addasın gıney alyaat'u, cukanbışika sacigee oyxhanan. Man gıney kaahinaaşile ğayrı şavuscad oxhanas ıkkan deşdiy.
5 再者，律法上所记的，当安息日，祭司在殿里犯了安息日还是没有罪，你们没有念过吗？
Şu Q'aanune qətqı' dişde, kaahinaaşe Şabbatne yiğıl Allahne Xaa iş hav'eeyib, manbışil taxsir axva deş?
6 但我告诉你们，在这里有一人比殿更大。
Zı şok'le eyhen, Allahne Xaaler Doyukana inyaa vor.
7 ‘我喜爱怜恤，不喜爱祭祀。’你们若明白这话的意思，就不将无罪的当作有罪的了。
Şok'le «Zas q'urban deş, rəhı'm vukkan» cuvab hucoo eyhen ıxhay atsts'axhanxhiy, şu taxsir deşinbışilqa bınah qaa'as deşdiy.
8 因为人子是安息日的主。”
İnsanna Dix, Zı Şabbatne yiğınar Xərna vorna.
9 耶稣离开那地方，进了一个会堂。
I'sa mançe sinagogeeqa qarayle.
10 那里有一个人枯干了一只手。有人问耶稣说：“安息日治病可以不可以？”意思是要控告他。
Maa'arır xıl qeqquna sa insan eyxhe. Fariseyaaşe I'salqa taxsir qaa'asın kar t'abal ha'a ıxhayke, manbışe Mang'uke qiyghanan: – Nya'a, Q'aanunun Şabbatne yiğıl yug qaa'as havaysaranbıne?
11 耶稣说：“你们中间谁有一只羊，当安息日掉在坑里，不把它抓住、拉上来呢？
I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: – Vuşde neng'ukamecab sa vəq'ə vuxheene, vucub Şabbatne yiğıl g'uyeeqa g'a'aybxheene, nya'a, şu mana mançe alqaahas dişde?
12 人比羊何等贵重呢！所以，在安息日做善事是可以的。”
İnsan vəq'əyle nimeexheyir gıranra vor! Mançil-allab Şabbatne yiğıl yugvalla haa'as havaysarna.
13 于是对那人说：“伸出手来！”他把手一伸，手就复了原，和那只手一样。
Mançile qiyğa Mang'vee ık'arang'uk'le eyhen: – Xıl hotke! Mang'veeyid xıl hotkumee, xıl yug qexhe, mansa xıl xhinne qexhe.
14 法利赛人出去，商议怎样可以除灭耶稣。
Fariseyar sinagogeençe qığeepç'ı, I'saykın nəxüdne ha'asva gaf haa'a.
15 耶稣知道了，就离开那里，有许多人跟着他。他把其中有病的人都治好了；
I'sayk'le man ats'axhxha mançe ayk'anna. Mang'uqab qihna geeb insanar avayk'an, Mang'vee manbışin gırgınbı yug qaa'anbı.
16 又嘱咐他们，不要给他传名。
I'see Cune hək'ee neng'uk'lecad eyhes ixhes deşva uvhu.
17 这是要应验先知以赛亚的话，说：
Məxüd Rəbbine mizele yuşan ha'ane Yeşaya peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe:
18 看哪！我的仆人， 我所拣选、所亲爱、心里所喜悦的， 我要将我的灵赐给他； 他必将公理传给外邦。
«Haane Zı g'əyxı'na G'ul! Zas Mana geer ıkkan, Yizde yik'es ıkkanəxrına Mana vor. Zı Yizın Rı'h Mang'us heles. Mang'vee milletbışis qotkuyne məhkamayne hək'ee yuşan haa'as.
19 他不争竞，不喧嚷； 街上也没有人听见他的声音。
Mang'vee ts'irıb haa'as deş, hı'ccatıd ha'as deş, Mang'un sesid şahrabışee g'ayxhes deş.
20 压伤的芦苇，他不折断； 将残的灯火，他不吹灭； 等他施行公理，叫公理得胜。
Mang'un qotkuyn məhkama ğamdexha, Mang'vee hoççunin q'amışid haq'var ha'as deş, K'ətqəs qexhen pelyted k'ətqə'əs deş.
21 外邦人都要仰望他的名。
Milletbışda umud Mang'une doyulqa vuxhes».
22 当下，有人将一个被鬼附着、又瞎又哑的人带到耶稣那里，耶稣就医治他，甚至那哑巴又能说话，又能看见。
Mançile qiyğa I'sayne k'anyaqa cinaaşe aqqına bı'rq'ı'na, miz avquna sa insan arayle. I'see mana yug qa'ana. Mang'uk'le g'ecenıd, yuşanır ha'ana.
23 众人都惊奇，说：“这不是大卫的子孙吗？”
Gırgın insanar mançile mattepxha sana-sang'uke qiyghanan: – Deşxhee, inane vor Davudna Dix, Masixh?
24 但法利赛人听见，就说：“这个人赶鬼，无非是靠着鬼王别西卜啊。”
Fariseyaaşik'le man g'ayxhı eyhen: – Mang'vee cinar, cinaaşine xərıng'une Ba'al-Zevulne gucuka qığa'a.
25 耶稣知道他们的意念，就对他们说：“凡一国自相纷争，就成为荒场；一城一家自相纷争，必站立不住；
Fariseyaaşine ək'leençe ı'lğəən I'sayk'le ats'axhxha, Mang'vee manbışik'le eyhen: – Sa ölka q'öne cigeeqa quvxhaxhee mana q'əra quvxhes, q'öne cigeeqa quvxhana şaharıb, xavıd geed aaxvas deş.
26 若撒但赶逐撒但，就是自相纷争，他的国怎能站得住呢？
Şeyt'anın şeyt'an qığayhexheene, man adğançe q'öna qıxhava eyhen vodun. Məxüdxheene, nəxübne mançina paççahiyvalla aaxvas?
27 我若靠着别西卜赶鬼，你们的子弟赶鬼又靠着谁呢？这样，他们就要断定你们的是非。
Zı cinar Ba'al-Zevulne gucuka qığa'axheene, manke vuşde telebabışe şavne gucukane qığa'a? Mançil-allab manbı şos haakimara vuxhes.
28 我若靠着 神的灵赶鬼，这就是 神的国临到你们了。
De'eş, Zı cinar Allahne Rı'hı'ka qığa'axheene, Allahna Paççahiyvalla şolqa qabınava eyhen vodun.
29 人怎能进壮士家里，抢夺他的家具呢？除非先捆住那壮士，才可以抢夺他的家财。
Şavusse gucnane insanne xaaqa ikkeç'u, mang'un g'el-xıl idiyt'ıl sixbı ha'as əxəyee? Məxrıng'un ts'etta g'el-xıl ayt'alas ıkkan, qiyğad sixbı ha'as.
30 不与我相合的，就是敌我的；不同我收聚的，就是分散的。”
Yizın sura ıqdyaqqına, Zaka parxaçra vor, Zaka sidya'ang'veeyid dağa'anxhe.
31 所以我告诉你们：“人一切的罪和亵渎的话都可得赦免，惟独亵渎圣灵，总不得赦免。
Mançil-allad Zı şok'le eyhen, insanaaşine gırgıne bınahbışileyiy kufurıle ılyheepç'esınbı, saccu Allahne Rı'hı's hı'iyne kufurıle ılyhıdeepç'es.
Şavaayiy İnsanne Duxayk'le cuvab uvhu mang'une bınahıle ılyheepç'esınbı, Muq'addas Rı'hı'k'le cuvab uvhuyng'unemee bınahıle ine dyunyeylib şene dyunyeylib ılyheepç'es deş. (aiōn g165)
33 “你们或以为树好，果子也好；树坏，果子也坏；因为看果子就可以知道树。
Yivek'le yugnava eyhexhee, mançine şagavık'led yugnava eyhe. De'eş, yivek'le qüvçunava eyhexhee, mançine şagavık'led qüvçunava eyhe. Yiv çine şagavıkexhe vaats'a vooxhena.
34 毒蛇的种类！你们既是恶人，怎能说出好话来呢？因为心里所充满的，口里就说出来。
Xoçebışda nasıl, şu pisınbınang'a, vuşde ghalyaqa yugun qayleyee? İnsanne yik'eedın mizelyxhe eyxhen.
35 善人从他心里所存的善就发出善来；恶人从他心里所存的恶就发出恶来。
Yugne insanee yugvaline xazineençe yugun karbıxhe qığa'anbı, pisıng'veeyid pisde xazineençe pisınbıxhe qığa'anbı.
36 我又告诉你们，凡人所说的闲话，当审判的日子，必要句句供出来；
Zı şok'le eyhen, Q'iyaamatne yiğıl nişil-alla qadiy uvhuyne cuvabıl-alla, insanaaşe cuvab qeles.
37 因为要凭你的话定你为义，也要凭你的话定你有罪。”
Ghaleençe qığeç'uyne sa cuvabıl-alla vak'le qorkunavad eyhesın, menne cuvabıl-alla valqa taxsirıd gixhxhesın!
38 当时，有几个文士和法利赛人对耶稣说：“夫子，我们愿意你显个神迹给我们看。”
Manke Q'aanunne mə'əllimaaşeyiy fariseyaaşe I'sayk'le eyhen: – Mə'əllim, şas Ğu əlaamat hagu ıkkan.
39 耶稣回答说：“一个邪恶淫乱的世代求看神迹，除了先知约拿的神迹以外，再没有神迹给他们看。
I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: – Allahne yəqqı'le qıkk'epç'iyne, ine gahıne pisde insanaaşe əlaamat t'abal ha'a. Manbışis Yunus peyğambarne əlaamatıle ğayrı nencad əlaamat heles deş.
40 约拿三日三夜在大鱼肚腹中，人子也要这样三日三夜在地里头。
Nəxüriy Yunus peyğambar xhebılle yiğnayiy xheyible xəmna xənne baluğne vuxhne axu, həməxürur İnsanna Dix, Zı xhebılle yiğnayiy xheyible xəmna ç'iyene k'oralybışee axvas.
41 当审判的时候，尼尼微人要起来定这世代的罪，因为尼尼微人听了约拿所传的就悔改了。看哪，在这里有一人比约拿更大！
Ninevayne milletın Yunus peyğambarne cuvabıl k'ırı alixhxhıva, bınahbışike xıl ts'ıts'av'uva, Allahne yəqqı'lqa satk'ılva, Q'iyaamatne yiğıl manbı oza qeepxha mane insanaaşilqa taxsir gixhxhes. Həşdemee inyaa Yunusuler Xərna vor.
42 当审判的时候，南方的女王要起来定这世代的罪；因为她从地极而来，要听所罗门的智慧话。看哪，在这里有一人比所罗门更大！”
Canubne kraliçeeyid dyunyeyne şene q'omançe arı Sıleymanne k'orane ək'elil k'ırı alixhxhıva, məng'eeyid Q'iyaamatne yiğıl oza qiyxha mane insanaaşilqa taxsir gixhxhes. Həşdemee inyaa Sıleymanıler Xərna vor.
43 “污鬼离了人身，就在无水之地过来过去，寻求安歇之处，却寻不着。
Cin insanne adğançe qığeç'uyle qiyğa xhyanbı deşde cigabışee iliyk'ar axva, çisın manzil haa'asın ciga t'abal ha'a, yicıd iveeke deş.
44 于是说：‘我要回到我所出来的屋里去。’到了，就看见里面空闲，打扫干净，修饰好了，
Mane gahıl mançin eyhen: «Zı dorala, qığeç'uynecar xaaqa sak'alas». Mane xaaqa sak'ımee, mançik'le xav qatxhu, vuşucar dena, məttıda g'aces.
45 便去另带了七个比自己更恶的鬼来，都进去住在那里。那人末后的景况比先前更不好了。这邪恶的世代也要如此。”
Manke man atk'ın çikasana yighılle çiled pisın cinar qott'ul qales. Manbıd maqa adı, maayıd axvasınbı. Məxrune insanıs qiyğa ıxhayn, ts'etta ıxhaynçile pisda qales. İne gahıne pisde insanaaşine vuk'lelqad man qales.
46 耶稣还对众人说话的时候，不料他母亲和他弟兄站在外边，要与他说话。
I'sa cəmə'ətıka yuşan ha'amee, Mang'una yediy Mang'un çocar Mang'uka yuşan haa'asva abı, g'ab ulyoozar.
47 有人告诉他说：“看哪，你母亲和你弟兄站在外边，要与你说话。”
Şavaamee Mang'uk'le eyhen: – Yiğna yediy Yiğın çocar g'abıb ulyobzur, Vakavub yuşan haa'as vukkan.
48 他却回答那人说：“谁是我的母亲？谁是我的弟兄？”
I'see mane insanıs inəxdun alidghıniy qele: – Yizda yediy Yizın çocar vuşbıne?
49 就伸手指着门徒，说：“看哪，我的母亲，我的弟兄。
Mang'vee xıleka Cun telebabı haagu eyhen: – Yizda yedir, Yizın çocar inbı vob.
50 凡遵行我天父旨意的人，就是我的弟兄姊妹和母亲了。”
Şavaayiy Yizde Xəybışeene Dekkıs ıkkanan ha'a, manar Yizda çoc, Yizda yiçu, Yizda yed yeexhe.
