< 利未记 25 >
Pakaiyin Sinai molsang chunga konin, Mose henga hiti hin aseipeh in,
2 “你晓谕以色列人说:你们到了我所赐你们那地的时候,地就要向耶和华守安息。
Israel chate jouse jah a seiyin, na bonchauva keiman kapehna gam nahung lhun teng uleh agam pumpia jong Pakaiya dia choldam kum anei tei ding ahi.
3 六年要耕种田地,也要修理葡萄园,收藏地的出产。
Kumgup sunga na loujaova muchi nathe ding, hitia chu kumgup sunga na lengpi thei nalho ngimsela, chuteng aga nakilo ding ahi.
4 第七年,地要守圣安息,就是向耶和华守的安息,不可耕种田地,也不可修理葡萄园。
Kum sagi lhinkum levang agamsung pumpin choldam kum anit ding, hitia chu lou jaova muche jeng jong natu thei lou ding, na lengpithei lei jong nalho ngimtah lou ding ahi.
5 遗落自长的庄稼不可收割;没有修理的葡萄树也不可摘取葡萄。这年,地要守圣安息。
Chule changval hung kehdoh ho jong na-at lou ding, lengpi lei lholou laiya hung kehdoh aga ho jong nadon da jeng ding, ajeh chu na boncha diuva choldamna kum ahi.
6 地在安息年所出的,要给你和你的仆人、婢女、雇工人,并寄居的外人当食物。
Gamsung pumpia dia choldamna kum ahitan, ami chan cheh ading in chule nangma nahin nasoh pasal ham nasoh numei hijon gleh; natha lah mihem hihen lang gamchom ahung kholjin hijong leh, na bonchauva dia anneh ding nahin ngaito peh diu ahi, ati.
7 这年的土产也要给你的牲畜和你地上的走兽当食物。”
Nangma gancha ho ahin, na gam'a um gamsa ho jaona hiche gamga soh hochu aneh diu ahi.
8 “你要计算七个安息年,就是七七年。这便为你成了七个安息年,共是四十九年。
Kum khat sunga hapta sagi nasim dohji ding, hatpa sagi veijen na simdoh ding hitia chu agoma kumsom li leh kumko aphah ding ahi.
9 当年七月初十日,你要大发角声;这日就是赎罪日,要在遍地发出角声。
Hiche jou tengleh nangman lha sagi lhinna hiche lhasung mama achu, nisom lhin nikho chule sumkon namut ging ding, hichea chu kithoidamna nikho nagam pumpiuva thong jejua sum kon na lhangsap uva nathejal soh diu ahi.
10 第五十年,你们要当作圣年,在遍地给一切的居民宣告自由。这年必为你们的禧年,各人要归自己的产业,各归本家。
Kum nga don ahung lhin teng hiche kum chu kum theng tah ahi, hichu na phonjal diu, gamsung pumpia khosa jouse henga chamlhat kum ahitia naphon jalsoh diu ahi; hiche kum hi naboncha diuva jubilee kum ahitan, mihem koi hileh athilkeo jouse akile lah kit ding, mihem jeng jong ama cheh in muna kile cheh ding nahiuve.
11 第五十年要作为你们的禧年。这年不可耕种;地中自长的,不可收割;没有修理的葡萄树也不可摘取葡萄。
Hiche kum somnga lhinkum hi nangho jouse dia jubilee kum ahitan, hiche kuma hi muchi jeng jong natu louhel diu, achama hung keh muche chang jeng jong na-at da jeng diu, lengpilei nalho louna beh a hung kehdoh aga ho jong nadon lou ding ahi, ati.
12 因为这是禧年,你们要当作圣年,吃地中自出的土产。
Ajeh chu Jubilee kum hi kum theng tah ahi, na boncha diuva atheng ahi; hijeh chun agamsunga anagasa hobou naneh diu ahi.
Hitia chu Jubilee kum ahung lhun teng, na boncha uva koi hileh agoulo cheh chu na kile pehto diu ahi.
14 你若卖什么给邻舍,或是从邻舍的手中买什么,彼此不可亏负。
Na kinaipi henga na thil joh ham, ahilouleh nathil chohsa ham jeng jong chu, hitia thil joh chung chang leh akijoh doh thil chung changa na sopi khat toh adih louva na kibol to thei lou ding ahi.
15 你要按禧年以后的年数向邻舍买;他也要按年数的收成卖给你。
Chule Jubilee aki chaiya pat naheng nakoma na thilchoh chule akum ijat sunga hi jongleh, agamga soh toh kitoh a nangma koma thil ale joh ding ahi, ati.
16 年岁若多,要照数加添价值;年岁若少,要照数减去价值,因为他照收成的数目卖给你。
Kum vang chu ahung tamkhah tah leh hiche thilman chun nasan sah ding, ahinlah akumjat chu alhom khah vangleh athilman jeng jong nalhom sah ding ahi, ajeh chu akum kisim jat dungjuiya aman jong gamga toh ajoh ahi, ati.
17 你们彼此不可亏负,只要敬畏你们的 神,因为我是耶和华—你们的 神。”
Na bonchauva khat leh khat nakisuh gimlou heldiu, hiche sangchun na Pathen chu ging jing in, ajeh chu keima na Pakai leh na Pathenu chu kahi, ati.
18 “我的律例,你们要遵行,我的典章,你们要谨守,就可以在那地上安然居住。
Na bonchauva ka chonna dan jouse najuikim soh kei diu, hiche ho jouse chutoh natoh doh diu ahi, chuteng gamsung pumpia na bonchauva lungmong sela nakhosah diu ahi.
19 地必出土产,你们就要吃饱,在那地上安然居住。
Agamsunga jong gamga pha hung um doh ding, hitia chu oiva sela naneh thei diu, agam sunga lungmong sela nachen thei diu ahi.
20 你们若说:‘这第七年我们不耕种,也不收藏土产,吃什么呢?’
Na bonchauva na ngaito uva, kum sagi ahung lhin kum le ipi ham ineh diu, muchi la itu ta pouvin, chang jeng jong i-at lou diu hitam, tia na lung don khah uva ahi leh,
21 我必在第六年将我所命的福赐给你们,地便生三年的土产。
Keima tah in kumgup alhin kumle na boncha chung cheh uva phattheina kahin bung lhah peh diu, hichun kum thum sungsea naneh khop diuva anga ahin sodoh ding ahi.
22 第八年,你们要耕种,也要吃陈粮,等到第九年出产收来的时候,你们还吃陈粮。”
Na bonchauvin kum get lhin kum apat muchi tujong leu chun lhosoh ga aumsa alui hobou naneh diu, kumko ahung lhina lhosohga athah kahsea lhosohga alui hobou naneh na ai diu ahi, ati.
23 “地不可永卖,因为地是我的;你们在我面前是客旅,是寄居的。
Gam leiset kiti jong najoh doh thei lou diu, aneipa kei kahin, na bonchauva gamchom mi kholjina kanei nahiuve, ati.
Hijeh chun hoilai chan hi jongleh nachen na jouse uva, gam leiset lhatdohna man na bonchauva napeh cheh diu ahi.
25 你的弟兄若渐渐穷乏,卖了几分地业,他至近的亲属就要来把弟兄所卖的赎回。
Na sopipa hamkhat hahsatna ato jeh a, agam leiset ajoh doh khah a ahileh, ama bana asopipa chu hunga athiljoh doh chu ahung lhat ding ahi.
26 若没有能给他赎回的,他自己渐渐富足,能够赎回,
Ahinlah ajoh dohpa ham khat chun, asopi alhat doh thei mi anei tah louva, amavang khonunga ahung haodoh thei dinga auma ahileh, aman ahin kilhat doh thei ding ahi.
27 就要算出卖地的年数,把余剩年数的价值还那买主,自己便归回自己的地业。
Hitia chu agamjoh doh pan jong ajohdoh kuma pat phatah a sim ding, ajohna pa henga chu aman jat apeh dia lom cheng chutoh apeh dohtha ding, chujou tengleh ana chodoh pa chun agam leiset chu aboncha anung peh kit ding ahi.
28 倘若不能为自己得回所卖的,仍要存在买主的手里直到禧年;到了禧年,地业要出买主的手,自己便归回自己的地业。
Ahinlah amapa chun alhat dohna ding aneilouva ahileh, Jubilee kum ahung lhun kahsea ajoh dohnapa koma chu athil joh doh chu chuti um ding ahitan, Jubilee kum ahung lhun phat levang chun achopa chun ale lhatdoh ding, athil neipa chu lechan kit ding ahi.
29 “人若卖城内的住宅,卖了以后,一年之内可以赎回;在一整年,必有赎回的权柄。
Kula kigensa gam leiset behkah khat tou johdoh a umleh, hiche ajohdoh pa chun ajoh kum sunga chu akile lhat dohthei ding ahi. Ajeh chu kum khat sunga chu akile lhatdohna dia thu anei ahi.
30 若在一整年之内不赎回,这城内的房屋就定准永归买主,世世代代为业;在禧年也不得出买主的手。
Ahinlah a-in chu kum sunga chu alhatdoh jou louva ahileh, khopi sunga kul ki gensa ki johdoh a akichohpa chun akhang lhum keiya anei ding ahitan, Jubilee kum hung lhung jongleh akile lhatna ding thu anei lou ahitai.
31 但房屋在无城墙的村庄里,要看如乡下的田地一样,可以赎回;到了禧年,都要出买主的手。
Kul kigen lou khopi neocha sunga in ki johdoh ho vang chu, amin mai maiya ki sim peh ding, hiche ho chu lhatdohna tha um ding, hichu Jubilee kum ahung lhunteng lhatdoh ding ahi.
32 然而利未人所得为业的城邑,其中的房屋,利未人可以随时赎回。
Ahinlah Levite chenna khopi ho chu, ama ho ana chennasa akhopi sung uva in ho vang chu, Leviten itih phatlai hi jongleh akile lhatdoh thei diu ahi.
33 若是一个利未人不将所卖的房屋赎回,是在所得为业的城内,到了禧年就要出买主的手,因为利未人城邑的房屋是他们在以色列人中的产业。
Koi hileh Levi mite akona athuneina aman chah louva ahileh, amaho chenna khopi sunga ana kijoh dohsa in vangchu, Jubilee kum ahung lhun teng kile peh cheh cheh ding ahi, ajeh chu Israel chate chenna tin cheng chu Levi mite dia amaho goulo jeng ahibouve.
34 只是他们各城郊野之地不可卖,因为是他们永远的产业。”
Levi mite dia kikoi gam beh jouse chu, khat a khat cha kijoh doh thei lou ding, hichu amaho dia tonsot goulo ding ahi.
35 “你的弟兄在你那里若渐渐贫穷,手中缺乏,你就要帮补他,使他与你同住,像外人和寄居的一样。
Na sopipa chu aneilel valtah a, nakom tah a akivah lelna aum doh a ahileh, nangman jong ima dang gel louva ama chu navah jeng ding, kholgam akona jin banga nakom a khosa jeng ding ahi.
36 不可向他取利,也不可向他多要;只要敬畏你的 神,使你的弟兄与你同住。
Natoh le tham akon in apung akal jong tep peh dan lang, na Pathen maiven na sopipa chu nakoma khosa teijo hen, ati.
37 你借钱给他,不可向他取利;借粮给他,也不可向他多要。
Ama chu veikan dia sum bat napeh thei lou ding, nehle chah jeng jong apung dia nei peh lou ding ahi.
38 我是耶和华—你们的 神,曾领你们从埃及地出来,为要把迦南地赐给你们,要作你们的 神。”
Ajeh chu kei matah hi na Pakaiyu leh na Pathenu kahin, nang ho Pathen kahiye tia Cannan gam kapeh diu ahitia, Egypt gam'a kona nahin puigal kaipau chu kahi, ati.
39 “你的弟兄若在你那里渐渐穷乏,将自己卖给你,不可叫他像奴仆服事你。
Hijeh chun nangma nai lama cheng na sopipa chu anei lelval tah a nangma koma ama le ama ahung ki peh lut tah leh, ama chu soh tobanga nagoi thei lou ding ahi.
40 他要在你那里像雇工人和寄居的一样,要服事你直到禧年。
Amapa chu na koma thalah mi banga khosa jeng ding, Jubilee kum ahung lhun kahsea na koma khosa ding ahi.
41 到了禧年,他和他儿女要离开你,一同出去归回本家,到他祖宗的地业那里去。
Jubilee akichai teng nangma dalhaa pot tading achate jouse jaona che diu, a insung lama leche diu, apu apa khanga gou ho chu lechan ding ahiuve.
42 因为他们是我的仆人,是我从埃及地领出来的,不可卖为奴仆。
Ajeh chu abonchauva keima lhachaa pang ahiuvin; abonchauva Egypt gam'a kona kahin puigal kai ahiuve, hiche jeh chun amaho hi abonchauva sohjoh a najoh doh lou diu ahi.
Nangman ama ho jouse munemna neitah a thu nasei lou ding, na Pathen ging khencha hinkho naman ding ahi.
Soh pasal ho in numei jong nanei jeng thei ahin, hiche soh ding achu nakom lah a namtin vaipi hochu na chohdoh a navul thei ahi.
45 并且那寄居在你们中间的外人和他们的家属,在你们地上所生的,你们也可以从其中买人;他们要作你们的产业。
Na bonchauva nalah uva chenglut kholgam mih hochu nachoh doh uva, soh a nalap thei diu ahi, nagam sung pumpiuva chengsa ho jong nachoh thei diu, hitobang mi nachoh doh hou chu na in cheh uva uma nalap le thei diu ahi.
46 你们要将他们遗留给你们的子孙为产业,要永远从他们中间拣出奴仆;只是你们的弟兄以色列人,你们不可严严地辖管。
Chule soh ho chu na chateu banga na goulo diuva na umsah uva, khonunga goulo ding jong nakoi peh diu, nangho Israelte lah a vang khat in khat chunga thuneina tah a vaihoma chatloh thei lou ding ah.
47 “住在你那里的外人,或是寄居的,若渐渐富足,你的弟兄却渐渐穷乏,将自己卖给那外人,或是寄居的,或是外人的宗族,
Na koma cheng kholjin mi chu ahung haodoh jeng tah a, na koma cheng na sopi pakhat machu achen dan ahah satval tah a ahileh; amajeng jong na koma cheng kholjin mipa koma ahung kipeh doh jeng tah a ahileh, chule asopi ho kom ham khat a akijoh doh jeng tah a ahileh,
Hitia akijoh nunga chu lelhat kit thei ahi, asopi ho lah akona khat penpen in amapa chu ale lhat kit ding,
49 或伯叔、伯叔的儿子,本家的近支,都可以赎他。他自己若渐渐富足,也可以自赎。
Ahilouleh apaneo ham apaneo chapa ham khat in jong ale lhat thei ahi, amatoh kinai asopi aheng akom aphung chan khompi ainsung toh kinai pen khat injong alhat doh thei ding, hiche kala chu ama le ama ahung neijou tah levang ama chama kilhat ding ahi.
50 他要和买主计算,从卖自己的那年起,算到禧年;所卖的价值照着年数多少,好像工人每年的工价。
Ana ki chohdoh patoh akinopto banga, ama le ama akijoh doh niapat Jubilee kum chana asim ding, aman jat chu akum tam leh lhom dungjuiya alepeh ding ahi, anakichoh pan amapa alap sungsea chu thalah man toh kibang ding ahi.
51 若缺少的年数多,就要按着年数从买价中偿还他的赎价。
Jubilee kum lhunna ding kum phabep avat nah laileh, aki lhatdohna dia ana ki chohdohna man chu alang khat alepeh ding ahi.
52 若到禧年只缺少几年,就要按着年数和买主计算,偿还他的赎价。
Ahinlah Jubilee lhinna ding chu kum lhomcha akivat tah a ahileh, aki choh apat akum jat chu avet toh lhon ding, hiche kuma pat chu atohman jat dungjuiya avaldoh chengse chu akile lhat dohna dia ale dip ding ahi.
53 他和买主同住,要像每年雇的工人,买主不可严严地辖管他。
Tohman akisim teng hichepa chu thagoi man bep bep a kisim peh ding, koi hileh hichepa tobang chunga engset nanei thei hoa kona navet tup ding ahi.
54 他若不这样被赎,到了禧年,要和他的儿女一同出去。
Hiche ho jouse nunga hi, amapa hi aki lhatdoh joulou tah vangleh, chuti uma Jubilee kum ahung lhun teng lhat ding, ama ahin achate jouse jaona lhat tha ding ahitai.
55 因为以色列人都是我的仆人,是我从埃及地领出来的。我是耶和华—你们的 神。”
Ajeh chu Israel chate hi abonchauva keima lhacha ngen ahiuvin, amaho hi ka lhacha ahin, Egypt gam'a kona keima tah in kahin puigal kai ahiuvin, keima hi na Pakaiyu le na Pathenu chu kahi jinge, ati.