士师记 8
1 以法莲人对基甸说：“你去与米甸人争战，没有招我们同去，为什么这样待我们呢？”他们就与基甸大大地争吵。
(Kéyin, Efraimlar uninggha: — Sen némishqa bizge shundaq muamile qilisen, Midiyaniylar bilen soqushqa chiqqanda, bizni chaqirmidingghu, dep uning bilen qattiq déyiship ketti.
2 基甸对他们说：“我所行的岂能比你们所行的呢？以法莲拾取剩下的葡萄不强过亚比以谢所摘的葡萄吗？
U ulargha jawaben: — Méning qilghanlirimni qandaqmu silerning qilghininglargha tengleshtürgili bolsun? Efraimning üzümlerni pasangdighini, Abiéezerlerning üzüm üzginidin artuq emesmu?
3 神已将米甸人的两个首领俄立和西伊伯交在你们手中；我所行的岂能比你们所行的呢？”基甸说了这话，以法莲人的怒气就消了。
Xuda Midiyanning emirliri Oreb bilen Zeebni qolunglargha tapshurghan yerde, méning qolumdin kelginini qandaqmu silerning qilghininglargha tengleshtürgili bolsun? — dédi. Shundaq déwidi, ularning uninggha bolghan achchiqi yandi).
4 基甸和跟随他的三百人到约旦河过渡，虽然疲乏，还是追赶。
Emdi Gidéon Iordan deryasining boyigha yétip keldi. U we özige hemrah bolghan üch yüz adem hérip ketken bolsimu, ular yenila Midiyaniylarni qoghlap deryadin ötti.
5 基甸对疏割人说：“求你们拿饼来给跟随我的人吃，因为他们疲乏了；我们追赶米甸人的两个王西巴和撒慕拿。”
Gidéon Sukkot shehiridikilerge: — Manga hemrah bolup kelgen kishilerge nan bersenglar, chünki ular hérip-charchap ketti. Biz Midiyanning ikki padishahi Zebah we Zalmunnani qoghlap kétip barimiz, — dédi.
6 疏割人的首领回答说：“西巴和撒慕拿已经在你手里，你使我们将饼给你的军兵吗？”
Lékin Sukkotning chongliri jawab bérip: — Zebah we Zalmunna hazir séning qolunggha chüshtimu?! Biz séning mushu leshkerliringge nan béremduq?! — dédi.
7 基甸说：“耶和华将西巴和撒慕拿交在我手之后，我就用野地的荆条和枳棘打伤你们。”
Gidéon: — Xep! Shundaq bolghini üchün Perwerdigar Zebah we Zalmunnani méning qolumgha tapshurghanda, etliringlarni chöldiki yantaq we shoxa bilen xamanda tépimen, — dédi.
8 基甸从那里上到毗努伊勒，对那里的人也是这样说；毗努伊勒人也与疏割人回答他的话一样。
Gidéon u yerdin Penuelge bérip, u yerdiki ademlergimu shundaq déwidi, Penueldiki kishilermu uninggha Sukkottikilerdek jawab berdi.
9 他向毗努伊勒人说：“我平平安安回来的时候，我必拆毁这楼。”
U Penueldikilerge: — Men ghelibe bilen yénip kelginimde, bu munaringlarni örüwétimen, — dédi.
10 那时西巴和撒慕拿，并跟随他们的军队都在加各，约有一万五千人，就是东方人全军所剩下的；已经被杀约有十二万拿刀的。
U chaghda Zebah we Zalmunna Karkor dégen jayda idi; ular bilen mangghan qoshunda on besh mingche leshker bar idi. Bular bolsa meshriqliqlerning pütkül qoshunidin qélip qalghanliri idi, chünki ulardin qilich tutqanliridin bir yüz yigirme mingi öltürülgenidi.
11 基甸就由挪巴和约比哈东边，从住帐棚人的路上去，杀败了米甸人的军兵，因为他们坦然无惧。
Gidéon bolsa Nobah we Yogbixahning sherqidiki köchmenler yoli bilen chiqip Midiyanning leshkergahigha hujum qilip, ularni tarmar qildi; chünki leshkergahtikiler tolimu endishsiz turghanidi.
12 西巴和撒慕拿逃跑；基甸追赶他们，捉住米甸的二王西巴和撒慕拿，惊散全军。
Zebah we Zalmunna qéchip ketti; Gidéon keynidin qoghlap bérip, Midiyanning bu ikki padishahi Zebah we Zalmunnani tutuwaldi; u pütkül leshkergahtikilerni alaqzade qilip tiripiren qiliwetti.
13 约阿施的儿子基甸由希列斯坡从阵上回来，
Andin Yoashning oghli Gidéon Heres dawinidin ötüp, jengdin qaytip keldi.
14 捉住疏割的一个少年人，问他：“疏割的首领长老是谁？”他就将首领长老七十七个人的名字写出来。
U Sukkotluq bir yash yigitni tutuwélip, uningdin sürüshte qiliwidi, yigit uninggha Sukkotning chongliri we aqsaqallirining isimlirini yézip berdi. Ular jemiy bolup yetmish yette adem idi.
15 基甸到了疏割，对那里的人说：“你们从前讥诮我说：‘西巴和撒慕拿已经在你手里，你使我们将饼给跟随你的疲乏人吗？’现在西巴和撒慕拿在这里。”
Andin Gidéon Sukkotning ademlirining qéshigha yétip barghanda: — Siler méni zangliq qilip: «Zebah we Zalmunna hazir séning qolunggha chüshtimu? Biz séning bilen bille mangghan mushu harghin ademliringge nan béremduq?» dégenidinglar! Mana, u Zebah we Zalmunna dégenler! — dédi.
16 于是捉住那城内的长老，用野地的荆条和枳棘责打疏割人；
Shuni dep u sheherning aqsaqallirini tutup kélip, chöldiki yantaq bilen shoxilarni élip kélip, ular bilen Sukkotning ademlirini urup edipini berdi.
17 又拆了毗努伊勒的楼，杀了那城里的人。
Andin u Penuelning munarini örüp, sheherdiki ademlerni öltürdi.
18 基甸问西巴和撒慕拿说：“你们在他泊山所杀的人是什么样式？”回答说：“他们好像你，各人都有王子的样式。”
Gidéon Zebah we Zalmunnani soraq qilip: — Siler ikkinglar Taborda öltürgen ademler qandaq ademler idi? — dep soriwidi, ular jawab bérip: — Ular sanga intayin oxshaytti; ularning herbiri shahzadidek idi, — dédi.
19 基甸说：“他们是我同母的弟兄，我指着永生的耶和华起誓，你们从前若存留他们的性命，我如今就不杀你们了。”
U buni anglap: — Ular méning bir tughqanlirimdur, biz bir anining oghullirimiz. Perwerdigarning hayati bilen qesem qilimenki, siler eyni waqitta ularni tirik qoyghan bolsanglar, men silerni hergiz öltürmeyttim, — dédi;
20 于是对他的长子益帖说：“你起来杀他们。”但益帖因为是童子，害怕，不敢拔刀。
shuning bilen u chong oghli Yeterge: — Sen qopup bularni öltürgin, — dédi. Lékin oghul kichik bolghachqa qorqup, qilichini sughurmidi.
21 西巴和撒慕拿说：“你自己起来杀我们吧！因为人如何，力量也是如何。”基甸就起来，杀了西巴和撒慕拿，夺获他们骆驼项上戴的月牙圈。
Shuning bilen Zebah we Zalmunna: — Sen özüng qopup bizni öltürgin; chünki adem qandaq bolsa küchimu shundaq bolidu, — dédi. Shundaq déwidi, Gidéon qopup Zebah we Zalmunnani öltürdi. U tögilirining boynidiki hilal ay shekillik bézeklerni éliwaldi.
22 以色列人对基甸说：“你既救我们脱离米甸人的手，愿你和你的儿孙管理我们。”
Andin Israillar Gidéon’gha: — Sen bizni Midiyanning qolidin qutquzghanikensen, özüng bizge padishah bolghin; oghlung we oghlungning oghlimu bizning üstimizge höküm sürsun, — dédi.
23 基甸说：“我不管理你们，我的儿子也不管理你们，惟有耶和华管理你们。”
Emma Gidéon ulargha jawab bérip: — Men üstünglerge seltenet qilmaymen, oghlummu üstünglerge seltenet qilmaydu; belki Perwerdigar Özi üstünglerge seltenet qilidu, dédi.
24 基甸又对他们说：“我有一件事求你们：请你们各人将所夺的耳环给我。”（原来仇敌是以实玛利人，都是戴金耳环的。）
Andin Gidéon ulargha yene: — Silerge peqet birla iltimasim bar: — Her biringlar öz oljanglardin halqa-zérilerni manga béringlar, dédi (Midiyanlar Ismaillardin bolghachqa, herbiri altun zire-halqilarni taqaytti).
25 他们说：“我们情愿给你”，就铺开一件外衣，各人将所夺的耳环丢在其上。
Ular jawaben: — Bérishke razimiz, dep yerge bir yépinchini sélip, herbiri uning üstige oljisidin zire-halqilarni élip tashlidi.
26 基甸所要出来的金耳环重一千七百舍客勒金子。此外还有米甸王所戴的月环、耳坠，和所穿的紫色衣服，并骆驼项上的金链子。
U sorap yighqan altun zirilerning éghirliqi bir ming yette yüz shekel altun idi, buningdin bashqa Midiyan padishahliri özige asqan hilal ay shekillik buyumlar, zunnar, uchisigha kiygen sösün éginler we tögilerning boynigha asqan altun zenjirlermu bar idi.
27 基甸以此制造了一个以弗得，设立在本城俄弗拉。后来以色列人拜那以弗得行了邪淫；这就作了基甸和他全家的网罗。
Gidéon bu nersilerdin bir efod yasitip, öz shehiri Ofrahta qoyup qoydi. Netijide, pütkül Israil uni izdep buzuqchiliq qildi. Buning bilen bu nerse Gidéon we uning pütün ailisige bir tor-tuzaq boldi.
28 这样，米甸人被以色列人制伏了，不敢再抬头。基甸还在的日子，国中太平四十年。
Midiyaniylar shu teriqide Israillarning aldida boysundurulup, ikkinchi bash kötürelmidi; zémin Gidéonning künliride qiriq yilghiche tinch-aramliq tapti.
29 约阿施的儿子耶路·巴力回去，住在自己家里。
Yoashning oghli Yerubbaal qaytip bérip, öz öyide olturdi.
30 基甸有七十个亲生的儿子，因为他有许多的妻。
Gidéonning ayalliri köp bolghachqa, uning pushtidin yetmish oghul töreldi.
31 他的妾住在示剑，也给他生了一个儿子。基甸与他起名叫亚比米勒。
Shekemde uning bir kénizikimu bar idi; u uninggha bir oghul tughup berdi, Gidéon uning ismini «Abimelek» dep qoydi.
32 约阿施的儿子基甸，年纪老迈而死，葬在亚比以谢族的俄弗拉，在他父亲约阿施的坟墓里。
Yoashning oghli Gidéon uzun ömür körüp, qérip alemdin ötti. U Abiézerlerge tewe bolghan Ofrahda, öz atisi Yoashning qebrisige depne qilindi.
33 基甸死后，以色列人又去随从诸巴力行邪淫，以巴力·比利土为他们的神。
Gidéon ölgendin kéyin Israillar keynige yénip, Baal butlirigha egiship buzuqchiliq qildi we «Baal-Bérit»ni özlirining ilahi qilip békitti.
34 以色列人不记念耶和华—他们的 神，就是拯救他们脱离四围仇敌之手的，
Shundaq qilip Israillar özlirini etrapidiki barliq düshmenlirining qolidin qutquzghan öz Xudasi Perwerdigarni untudi
35 也不照着耶路·巴力，就是基甸向他们所施的恩惠厚待他的家。
we shuningdek Gidéonning Israilgha qilghan hemme yaxshiliqlirini héch eslimey, Yerubbaal (yeni Gidéon)ning jemetige héchbir méhribanliq körsetmidi.
