传道书 7
1 名誉强如美好的膏油；人死的日子胜过人生的日子。
Mbiri yabwino ndi yopambana mafuta onunkhira bwino, ndipo tsiku lomwalira ndi lopambana tsiku lobadwa.
2 往遭丧的家去， 强如往宴乐的家去； 因为死是众人的结局， 活人也必将这事放在心上。
Kuli bwino kupita ku nyumba yamaliro kusiyana ndi kupita ku nyumba yamadyerero: Pakuti imfa ndiye mathero a munthu aliyense; anthu amoyo azichisunga chimenechi mʼmitima mwawo.
3 忧愁强如喜笑； 因为面带愁容，终必使心喜乐。
Chisoni nʼchabwino kusiyana ndi kuseka, pakuti nkhope yakugwa ndi yabwino chifukwa imakonza mtima.
4 智慧人的心在遭丧之家； 愚昧人的心在快乐之家。
Mtima wa munthu wanzeru nthawi zonse umalingalira za imfa, koma mitima ya zitsiru imalingalira za chisangalalo.
5 听智慧人的责备， 强如听愚昧人的歌唱。
Kuli bwino kumva kudzudzula kwa munthu wanzeru kusiyana ndi kumvera mayamiko a zitsiru.
6 愚昧人的笑声， 好像锅下烧荆棘的爆声； 这也是虚空。
Kuseka kwa zitsiru kuli ngati kuthetheka kwa moto kunsi kwa mʼphika, izinso ndi zopandapake.
7 勒索使智慧人变为愚妄； 贿赂能败坏人的慧心。
Kuzunza ena kumasandutsa munthu wanzeru kukhala chitsiru, ndipo chiphuphu chimawononga mtima.
8 事情的终局强如事情的起头； 存心忍耐的，胜过居心骄傲的。
Mathero ake a chinthu ndi abwino kupambana chiyambi chake, ndipo kufatsa nʼkwabwino kupambana kudzikuza.
9 你不要心里急躁恼怒， 因为恼怒存在愚昧人的怀中。
Usamafulumire kukwiya mu mtima mwako, pakuti mkwiyo ndi bwenzi la zitsiru.
10 不要说： 先前的日子强过如今的日子， 是什么缘故呢？ 你这样问，不是出于智慧。
Usamafunse kuti, “Nʼchifukwa chiyani masiku amakedzana anali abwino kupambana masiku ano?” pakuti si chinthu chanzeru kufunsa mafunso oterewa.
11 智慧和产业并好， 而且见天日的人得智慧更为有益。
Nzeru ngati cholowa, ndi chinthu chabwino ndipo imapindulitsa wamoyo aliyense pansi pano.
12 因为智慧护庇人， 好像银钱护庇人一样。 惟独智慧能保全智慧人的生命。 这就是知识的益处。
Nzeru ndi chitetezo, monganso ndalama zili chitetezo, koma phindu la chidziwitso ndi ili: kuti nzeru zimasunga moyo wa munthu amene ali nazo nzeruzo.
13 你要察看 神的作为； 因 神使为曲的，谁能变为直呢？
Taganizirani zimene Mulungu wazichita: ndani angathe kuwongola chinthu chimene Iye anachipanga chokhota?
14 遇亨通的日子你当喜乐；遭患难的日子你当思想；因为 神使这两样并列，为的是叫人查不出身后有什么事。
Pamene zinthu zili bwino, sangalala; koma pamene zinthu sizili bwino, ganizira bwino: Mulungu ndiye anapanga nthawi yabwinoyo, ndiponso nthawi imene si yabwinoyo. Choncho munthu sangathe kuzindikira chilichonse cha mʼtsogolo mwake.
15 有义人行义，反致灭亡；有恶人行恶，倒享长寿。这都是我在虚度之日中所见过的。
Pa moyo wanga wopanda phinduwu ndaona zinthu ziwiri izi: munthu wolungama akuwonongeka mʼchilungamo chake, ndipo munthu woyipa akukhala moyo wautali mʼzoyipa zake.
16 不要行义过分，也不要过于自逞智慧，何必自取败亡呢？
Usakhale wolungama kwambiri kapena wanzeru kwambiri, udziwonongerenji wekha?
17 不要行恶过分，也不要为人愚昧，何必不到期而死呢？
Usakhale woyipa kwambiri, ndipo usakhale chitsiru, uferenji nthawi yako isanakwane?
18 你持守这个为美，那个也不要松手；因为敬畏 神的人，必从这两样出来。
Nʼkwabwino kuti utsate njira imodzi, ndipo usataye njira inayo. Munthu amene amaopa Mulungu adzapewa zinthu ziwiri zonsezi.
19 智慧使有智慧的人比城中十个官长更有能力。
Nzeru zimapereka mphamvu zambiri kwa munthu wanzeru kupambana olamulira khumi a mu mzinda.
20 时常行善而不犯罪的义人，世上实在没有。
Palibe munthu wolungama pa dziko lapansi amene amachita zabwino zokhazokha ndipo sachimwa.
21 人所说的一切话，你不要放在心上，恐怕听见你的仆人咒诅你。
Usamamvetsere mawu onse amene anthu amayankhula, mwina udzamva wantchito wako akukutukwana,
22 因为你心里知道，自己也曾屡次咒诅别人。
pakuti iwe ukudziwa mu mtima mwako kuti nthawi zambiri iwenso unatukwanapo ena.
23 我曾用智慧试验这一切事；我说，要得智慧，智慧却离我远。
Zonsezi ndinaziyesa ndi nzeru zanga ndipo ndinati, “Ine ndatsimikiza mu mtima mwanga kuti ndikhale wanzeru,” koma nzeruyo inanditalikira.
24 万事之理，离我甚远，而且最深，谁能测透呢？
Nzeru zimene zilipo, zili kutali ndipo ndi zozama kwambiri, ndani angathe kuzidziwa?
25 我转念，一心要知道，要考察，要寻求智慧和万事的理由；又要知道邪恶为愚昧，愚昧为狂妄。
Kotero ndinayikapo mtima wanga kuti ndidziwe, ndifufuze ndi kumafunafuna nzeru ndi mmene zinthu zimakhalira ndipo ndinafunanso kudziwa kuyipa kwa uchitsiru ndiponso kupusa kwake kwa misala.
26 我得知有等妇人比死还苦：她的心是网罗，手是锁链。凡蒙 神喜悦的人必能躲避她；有罪的人却被她缠住了。
Ndinapeza kanthu kowawa kupambana imfa, mkazi amene ali ngati khoka, amene mtima wake uli ngati khwekhwe, ndipo manja ake ali ngati maunyolo. Munthu amene amakondweretsa Mulungu adzathawa mkaziyo, koma mkaziyo adzakola munthu wochimwa.
27 传道者说：“看哪，一千男子中，我找到一个正直人，但众女子中，没有找到一个。”我将这事一一比较，要寻求其理，我心仍要寻找，却未曾找到。
Mlaliki akunena kuti, “Taonani, chimene ndinachipeza ndi ichi: “Kuwonjezera chinthu china pa china kuti ndidziwe mmene zinthu zimachitikira,
pamene ine ndinali kufufuzabe koma osapeza kanthu, ndinapeza munthu mmodzi wolungama pakati pa anthu 1,000, koma pakati pawo panalibepo mkazi mmodzi wolungama.
29 我所找到的只有一件，就是 神造人原是正直，但他们寻出许多巧计。
Chokhacho chimene ndinachipeza ndi ichi: Mulungu analenga munthu, anamupatsa mtima wolungama, koma anthu anatsatira njira zawozawo zambirimbiri.”
