历代志下 32

1 这虔诚的事以后，亚述王西拿基立来侵入犹大，围困一切坚固城，想要攻破占据。

Baada ya yale yote aliyokuwa amefanya Hezekia kwa uaminifu mkubwa, Senakeribu mfalme wa Ashuru akaja na kuvamia Yuda. Akaizunguka miji yenye ngome kwa jeshi, akifikiri kuiteka iwe yake.

2 希西家见西拿基立来，定意要攻打耶路撒冷，

Hezekia alipoona kuwa Senakeribu amekuja na kwamba alikusudia kufanya vita juu ya Yerusalemu,

3 就与首领和勇士商议，塞住城外的泉源；他们就都帮助他。

akafanya shauri na maafisa wake na mashujaa wake juu ya kuzuia maji kutoka chemchemi zilizo nje ya mji, nao wakamsaidia.

4 于是有许多人聚集，塞了一切泉源，并通流国中的小河，说：“亚述王来，为何让他得着许多水呢？”

Umati mkubwa wa watu ukakusanyika na kuzuia chemchemi zote na vijito vilivyotiririka katika nchi yote, wakisema: “Kwa nini wafalme wa Ashuru waje na kukuta maji tele?”

5 希西家力图自强，就修筑所有拆毁的城墙，高与城楼相齐；在城外又筑一城，坚固大卫城的米罗，制造了许多军器、盾牌；

Hezekia akafanya kazi kwa bidii kukarabati sehemu zote zilizokuwa zimebomoka za ukuta na kujenga minara juu yake. Akajenga ukuta mwingine nje ya ule uliokuwepo na kuimarisha Milo katika Mji wa Daudi. Akatengeneza pia silaha nyingi na ngao.

6 设立军长管理百姓，将他们招聚在城门的宽阔处，用话勉励他们，说：

Akaweka maafisa wa jeshi juu ya watu, wakawakutanisha mbele yake katika uwanja kwenye lango la mji, naye akawatia moyo kwa maneno haya:

7 “你们当刚强壮胆，不要因亚述王和跟随他的大军恐惧、惊慌；因为与我们同在的，比与他们同在的更大。

“Kuweni hodari na wenye moyo mkuu. Msiogope, msifadhaike wala msikate tamaa kwa sababu ya mfalme wa Ashuru na hili jeshi kubwa lililo pamoja naye, kwa kuwa aliye pamoja nasi ni mkuu kuliko aliye pamoja naye.

8 与他们同在的是肉臂，与我们同在的是耶和华—我们的 神，他必帮助我们，为我们争战。”百姓就靠犹大王希西家的话，安然无惧了。

Kwake uko mkono wa mwili tu, bali kwetu yuko Bwana Mungu wetu kutusaidia na kutupigania vita vyetu.” Nao watu wakatiwa moyo kutokana na maneno aliyowaambia Hezekia mfalme wa Yuda.

9 此后，亚述王西拿基立和他的全军攻打拉吉，就差遣臣仆到耶路撒冷见犹大王希西家和一切在耶路撒冷的犹大人，说：

Hatimaye Senakeribu mfalme wa Ashuru na majeshi yake yote walipokuwa wameuzunguka Lakishi, akawatuma maafisa wake kwenda Yerusalemu wakiwa na ujumbe huu kwa Hezekia mfalme wa Yuda, na kwa watu wote wa Yuda waliokuwako humo, kusema:

10 “亚述王西拿基立如此说：‘你们倚靠什么，还在耶路撒冷受困呢？

“Hili ndilo asemalo Senakeribu mfalme wa Ashuru: Je, mmeweka tumaini lenu wapi, hata mnaendelea kukaa katika Yerusalemu, hali mmezungukwa na jeshi?

11 希西家对你们说“耶和华—我们的 神必救我们脱离亚述王的手”，这不是诱惑你们，使你们受饥渴而死吗？

Hezekia asemapo, ‘Bwana Mungu wetu atatuokoa kutokana na mkono wa mfalme wa Ashuru,’ anawapotosha ninyi, naye atawaacha mfe kwa njaa na kiu.

12 这希西家岂不是废去耶和华的邱坛和祭坛，吩咐犹大与耶路撒冷的人说“你们当在一个坛前敬拜，在其上烧香”吗？

Je, si Hezekia mwenyewe aliyeondoa mahali pa juu pa kuabudia miungu pamoja na madhabahu zake, akiwaambia Yuda wa Yerusalemu, ‘Ni lazima mwabudu mbele ya madhabahu moja na kuteketeza dhabihu juu yake’?

13 我与我列祖向列邦所行的，你们岂不知道吗？列邦的神何尝能救自己的国脱离我手呢？

“Je, hamjui yale mimi na baba zangu tuliyoyafanya kwa mataifa yote ya nchi zingine? Je, miungu ya mataifa hayo iliweza kuokoa nchi zao kutoka mkononi mwangu?

14 我列祖所灭的国，那些神中谁能救自己的民脱离我手呢？难道你们的神能救你们脱离我手吗？

Ni yupi miongoni mwa miungu yote ya mataifa haya ambayo baba zangu waliyaangamiza ameweza kuwaokoa watu wake mkononi mwangu? Inawezekanaje basi Mungu wenu kuwaokoa mkononi mwangu?

15 所以你们不要叫希西家这样欺哄诱惑你们，也不要信他；因为没有一国一邦的神能救自己的民脱离我手和我列祖的手，何况你们的神更不能救你们脱离我的手。’”

Sasa basi, msikubali Hezekia awadanganye na kuwapotosha namna hii. Msimwamini, kwa kuwa hakuna mungu wa taifa lolote wala wa ufalme wowote aliyeweza kuwaokoa watu wake kutoka mkononi mwangu au mkononi mwa baba zangu. Sembuse huyo mungu wenu atawaokoaje kutoka mkononi mwangu!”

16 西拿基立的臣仆还有别的话毁谤耶和华 神和他仆人希西家。

Maafisa wa Senakeribu wakaendelea kunena dhidi ya Bwana aliye Mungu na dhidi ya mtumishi wake Hezekia.

17 西拿基立也写信毁谤耶和华—以色列的 神说：“列邦的神既不能救他的民脱离我手，希西家的神也不能救他的民脱离我手了。”

Mfalme pia aliandika barua akimtukana Bwana, Mungu wa Israeli na kusema haya dhidi yake: “Kama vile miungu ya mataifa ya nchi nyingine ilivyoshindwa kuwaokoa watu wao mkononi mwangu, vivyo hivyo Mungu wa Hezekia hataweza kuwaokoa watu wake kutoka mkononi mwangu.”

18 亚述王的臣仆用犹大言语向耶路撒冷城上的民大声呼叫，要惊吓他们，扰乱他们，以便取城。

Kisha wakawaita kwa Kiebrania watu wa Yerusalemu waliokuwa juu ya ukuta ili kuwatisha na kuwatia hofu ili waweze kuuteka mji.

19 他们论耶路撒冷的 神，如同论世上人手所造的神一样。

Wakanena juu ya Mungu wa Yerusalemu kama vile walivyonena juu ya miungu ya mataifa mengine ya dunia ambayo ni kazi ya mikono ya wanadamu.

20 希西家王和亚摩斯的儿子先知以赛亚因此祷告，向天呼求。

Mfalme Hezekia na nabii Isaya mwana wa Amozi wakalilia mbingu katika maombi kuhusu jambo hili.

21 耶和华就差遣一个使者进入亚述王营中，把所有大能的勇士和官长、将帅尽都灭了。亚述王满面含羞地回到本国，进了他神的庙中，有他亲生的儿子在那里用刀杀了他。

Naye Bwana akamtuma malaika ambaye aliangamiza wanajeshi wote, na viongozi na maafisa katika kambi ya mfalme wa Ashuru. Kwa hiyo, mfalme wa Ashuru akarudi nchini mwake kwa aibu. Naye alipokwenda katika hekalu la mungu wake, baadhi ya watoto wake wakamuua kwa upanga.

22 这样，耶和华救希西家和耶路撒冷的居民脱离亚述王西拿基立的手，也脱离一切仇敌的手，又赐他们四境平安。

Hivyo Bwana akamwokoa Hezekia na watu wa Yerusalemu kutoka mkononi mwa Senakeribu mfalme wa Ashuru na kutoka mikononi mwa wengine wote. Bwana akawastarehesha kila upande.

23 有许多人到耶路撒冷，将供物献与耶和华，又将宝物送给犹大王希西家。此后，希西家在列邦人的眼中看为尊大。

Watu wengi wakaleta sadaka Yerusalemu kwa ajili ya Bwana na zawadi za thamani kwa ajili ya Hezekia mfalme wa Yuda. Tangu hapo na kuendelea, Hezekia aliheshimiwa sana na mataifa yote.

24 那时希西家病得要死，就祷告耶和华，耶和华应允他，赐他一个兆头。

Katika siku hizo, Hezekia akaugua, naye akawa karibu kufa. Akamwomba Bwana, ambaye alimjibu na kumpa ishara.

25 希西家却没有照他所蒙的恩报答耶和华；因他心里骄傲，所以忿怒要临到他和犹大并耶路撒冷。

Lakini moyo wa Hezekia ukajaa majivuno na hakuonyesha itikio kwa wema aliotendewa, kwa hiyo ghadhabu ya Bwana ikawa juu yake na juu ya Yuda na Yerusalemu.

26 但希西家和耶路撒冷的居民觉得心里骄傲，就一同自卑，以致耶和华的忿怒在希西家的日子没有临到他们。

Ndipo Hezekia akatubu kwa ajili ya kiburi cha moyo wake, kama walivyofanya watu wa Yerusalemu, kwa hiyo ghadhabu ya Bwana haikuja juu yao katika siku za Hezekia.

27 希西家大有尊荣资财，建造府库，收藏金银、宝石、香料、盾牌，和各样的宝器，

Hezekia alikuwa na utajiri mwingi sana na heshima, naye akajifanyia hazina kwa ajili ya fedha yake na dhahabu na kwa ajili ya vito vyake vya thamani, vikolezi, ngao na aina zote za vyombo vya thamani.

28 又建造仓房，收藏五谷、新酒，和油，又为各类牲畜盖棚立圈；

Akajenga pia maghala ya kuhifadhi mavuno ya nafaka, divai mpya na mafuta. Akatengeneza mabanda kwa ajili ya aina mbalimbali za mifugo, na mazizi kwa ajili ya kondoo na mbuzi.

29 并且建立城邑，还有许多的羊群牛群，因为 神赐他极多的财产。

Akajenga vijiji na kujipatia idadi kubwa ya kondoo na mbuzi, pamoja na ngʼombe kwa kuwa Mungu alikuwa amempa utajiri mwingi sana.

30 这希西家也塞住基训的上源，引水直下，流在大卫城的西边。希西家所行的事尽都亨通。

Ilikuwa ni Hezekia aliyeziba njia za kutolea maji za chemchemi za juu za Gihoni na kuyaelekeza maji kutiririkia upande wa magharibi wa Mji wa Daudi. Akafanikiwa katika kila kitu alichofanya.

31 惟有一件事，就是巴比伦王差遣使者来见希西家，访问国中所现的奇事；这件事 神离开他，要试验他，好知道他心内如何。

Lakini wakati wajumbe walipotumwa na watawala wa Babeli kumuuliza juu ya ishara ambayo ilitokea katika nchi, Mungu alimwacha ili kumjaribu na kujua kila kitu kilichokuwa moyoni mwake.

32 希西家其余的事和他的善行都写在亚摩斯的儿子先知以赛亚的默示书上和犹大、以色列的诸王记上。

Matukio mengine ya utawala wa Hezekia na matendo yake ya kujitoa kwa moyo yameandikwa katika maono ya nabii Isaya mwana wa Amozi kwenye kitabu cha wafalme wa Yuda na Israeli.

33 希西家与他列祖同睡，葬在大卫子孙的高陵上。他死的时候，犹大人和耶路撒冷的居民都尊敬他。他儿子玛拿西接续他作王。

Hezekia akalala na baba zake na akazikwa kwenye kilima mahali yalipo makaburi ya wazao wa Daudi. Yuda wote na watu wa Yerusalemu wakamheshimu alipofariki. Naye Manase mwanawe akawa mfalme baada yake.