列王纪上 20
1 亚兰王便·哈达聚集他的全军，率领三十二个王，带着车马上来围攻撒马利亚；
Tokosra Benhadad lun Syria el orani un mwet mweun nukewa lal. Oasr kasreyal sin tokosra tolngoul luo ke mutunfacl saya, wi horse ac chariot natulos. Elos fahsryak kuhlusya acn Samaria ac mweuni.
2 又差遣使者进城见以色列王亚哈，对他说：“便·哈达如此说：
Tokosra Benhadad el supwala mwet utuk kas lal nu in siti uh nu yorol Tokosra Ahab lun Israel, in fahk, “Tokosra Benhadad el fahk ke sap ku lal
3 你的金银都要归我，你妻子儿女中最美的也要归我。”
mu kom in fuhleang silver ac gold lom nu sel, wi mutan kiom ac tulik nukewa nutum ma ku in mano.”
4 以色列王回答说：“我主我王啊，可以依着你的话，我与我所有的都归你。”
Ac Ahab el topuk ac fahk, “Folokot ac fahk nu sel Tokosra Benhadad, leum luk, lah nga ac oru oana ma el fahk. El ku in eisyu ac ma nukewa luk.”
5 使者又来说：“便·哈达如此说：我已差遣人去见你，要你将你的金银、妻子、儿女都给我。
Tok kutu, mwet utuk kas uh sifilpa foloko nu yorol Ahab ac us pac soko sap sel Benhadad su fahk ouinge: “Nga sapot tari nu sum kom in supwama silver, gold, mutan ac tulik.
6 但明日约在这时候，我还要差遣臣仆到你那里，搜查你的家和你仆人的家，将你眼中一切所喜爱的都拿了去。”
A inge, nga ac supwaot mwet kol fulat lun mwet mweun luk in iluhsya kewa koanon inkul sum, oayapa lohm sin mwet kol fulat lom, ac eis ma nukewa ma elos pangon mu ma saok. Elos ac sun acn ingan pacl se pacna inge lutu.”
7 以色列王召了国中的长老来，对他们说：“请你们看看，这人是怎样地谋害我，他先差遣人到我这里来，要我的妻子、儿女，和金银，我并没有推辞他。”
Tokosra Ahab el pangoneni mwet kol nukewa lun facl sac ac fahk, “Kowos liye ke mwet se inge sukna in kunauskutla uh? El supwama kas nu sik ac sap ngan supwala mutan kiuk, tulik nutik, silver ac gold, ac nga tuh wi na sap lal.”
8 长老和百姓对王说：“不要听从他，也不要应允他。”
Na mwet kol ac mwet uh topuk, “Nimet lohng ma el fahk ingan. Nimet kom munasla.”
9 故此，以色列王对便·哈达的使者说：“你们告诉我主我王说：王头一次差遣人向仆人所要的，仆人都依从；但这次所要的，我不能依从。”使者就去回复便·哈达。
Ouinge Ahab el fahk nu sin mwet utuk kas lal Benhadad, “Fahkang nu sel tokosra, leum luk, lah nga ac oru sap soko lal meet ah, tusruktu sap soko tok an nga tia ku in lela.” Mwet utuk kas inge som twe sifilpa foloko ke soko pac sap
10 便·哈达又差遣人去见亚哈说：“撒马利亚的尘土若够跟从我的人每人捧一捧的，愿神明重重地降罚与我！”
sel Benhadad, fahk mu, “Nga ac fahsrot ac us pisen mwet ma ac ku in kunausla siti sum an, ac usla nufon ipin eot mokutkuti inpaolos. Lela god uh in uniyuwi ngan misa, nga fin tia orala!”
11 以色列王说：“你告诉他说，才顶盔贯甲的，休要像摘盔卸甲的夸口。”
Tokosra Ahab el topuk, “Fahkang nu sel Tokosra Benhadad lah mwet mweun pwaye se oru konkin lal tukun mweun, tia meet liki.”
12 便·哈达和诸王正在帐幕里喝酒，听见这话，就对他臣仆说：“摆队吧！”他们就摆队攻城。
Benhadad el eis top lal Ahab ke pacl se ma el, ac tokosra saya ma welul ah, nimnim in lohm nuknuk selos. El sapkin nu sin mwet mweun lal in akola in mweuni siti sac, na elos fahsryang nu yen elos ac mweun we.
13 有一个先知来见以色列王亚哈，说：“耶和华如此说：‘这一大群人你看见了吗？今日我必将他们交在你手里，你就知道我是耶和华。’”
In pacl sac, mwet palu se som nu yorol Tokosra Ahab ac fahk, “LEUM GOD El fahk, ‘Nikmet sangeng sin un mwet mweun lulap se ingan. Nga ac sot kom in kutangulosla misenge, na kom fah etu lah nga pa LEUM GOD.’”
14 亚哈说：“借着谁呢？”他回答说：“耶和华说，借着跟从省长的少年人。”亚哈说：“要谁率领呢？”他说：“要你亲自率领。”
Ahab el siyuk, “Su ac us mweun uh?” Ac mwet palu sac fahk, “LEUM GOD El fahk mu mwet mweun fusr su kolyuk sin kais sie governor in acn Israel pa ac us mweun uh.” Na tokosra el siyuk, “Ac su ac sapsap nu sin mwet nukewa?” Mwet palu sac fahk, “Kom.”
15 于是亚哈数点跟从省长的少年人，共有二百三十二名，后又数点以色列的众兵，共有七千名。
Ouinge tokosra el pangoneni mwet mweun fusr nukewa su muta ye kolyuk lun governor lun kais sie acn in facl Israel, su pisalos mwet luofoko tolngoul luo nufon. Na el pangonak un mwet mweun lun Israel, su pisalos mwet itkosr tausin.
16 午间，他们就出城；便·哈达和帮助他的三十二个王正在帐幕里痛饮。
Mweun sac mutawauk ke infulwen len, ke Benhadad ac tokosra tolngoul luo su welul elos sruhila in lohm nuknuk selos.
17 跟从省长的少年人先出城；便·哈达差遣人去探望，他们回报说：“有人从撒马利亚出来了。”
Mwet mweun fusr Israel elos fahsr meet. Benhadad el tuh supwala mwet kalngeyuk lal in liye acn meeto, ac elos foloko ac fahk nu sel lah un mwet mweun se pa tuku Samaria me.
18 他说：“他们若为讲和出来，要活捉他们；若为打仗出来，也要活捉他们。”
Benhadad el sapkin, “Elos finne tuku in mweun ku in suk misla, sruokolosi a nimet onelosla.”
19 跟从省长的少年人出城，军兵跟随他们；
Mwet mweun fusr uh pa us mutun mweun uh, ac un mwet mweun lun Israel fahsr tokolos.
20 各人遇见敌人就杀。亚兰人逃跑，以色列人追赶他们；亚兰王便·哈达骑着马和马兵一同逃跑。
Kais sie sin mwet mweun lun Israel inge uniya mwet se ma el anwuk nu se. Mwet Syria elos kaing, ac mwet Israel ukwalos na. A Benhadad el kaingla fin horse natul, wi pac kutu mwet mweun lal su kasrusr fin horse.
21 以色列王出城攻打车马，大大击杀亚兰人。
Tokosra Ahab el som nu yen mweun uh orek we, ac sruokya horse ac chariot, ac orala kutangla na lulap se fin mwet Syria.
22 那先知来见以色列王，对他说：“你当自强，留心怎样防备；因为到明年这时候，亚兰王必上来攻击你。”
Na mwet palu sac som nu yorol Tokosra Ahab ac fahk, “Folokla ac musaeak un mwet mweun lom an, akola akwoye, mweyen tokosra lun Syria el ac sifil foloko mweuni kom meet liki infulwen yac fahsru.”
23 亚兰王的臣仆对亚兰王说：“以色列人的神是山神，所以他们胜过我们；但在平原与他们打仗，我们必定得胜。
Mwet kol fulat lal Tokosra Benhadad elos fahk nu sel, “God lun mwet Israel ingan elos god fineol, pa pwanang mwet Israel elos kutangkutla. Tuh kut lulalfongi na yohk lah kut ac kutangulosla kut fin mweunelos yen tupasrpasr.
24 王当这样行：把诸王革去，派军长代替他们，
Inge kom eisla tokosra tolngoul luo liki kunokon lalos, ac sang mwet kol ma pisrla ke mweun yen tupasrpasr in aolulos.
25 又照着王丧失军兵之数，再招募一军，马补马，车补车，我们在平原与他们打仗，必定得胜。”王便听臣仆的话去行。
Na kom pangoneni mwet mweun lom an in pus oana pisen mwet ma tuh kaingkinkomla, ac sokak horse ac chariot in oana pisen ma wanginla. Kut ac mweuni mwet Israel yen tupasrpasr, ac kut ac fah kutangulosla ke fwil se inge.” Tokosra Benhadad el insese ke kas in kasru lalos inge, ac el oru oana.
26 次年，便·哈达果然点齐亚兰人上亚弗去，要与以色列人打仗。
Meet liki infulwen yac se tok ah, el pangoneni mwet lal ac welulos som nwe ke siti Aphek in mweuni mwet Israel.
27 以色列人也点齐军兵，预备食物，迎着亚兰人出去，对着他们安营，好像两小群山羊羔；亚兰人却满了地面。
Mwet Israel uh pangonyukeni ac akola kufwen mwe mweun natulos, ac som nu nien aktuktuk lalos, ac orekelik nu ke u luo, ac tu forang nu sin mwet Syria. Mwet Israel inge elos oana u srisrik luo ke nani fin lumweyuk elos nu ke pisen mwet Syria, su fahsrelik ac nwakla in polo acn sac nufon.
28 有神人来见以色列王，说：“耶和华如此说：‘亚兰人既说我—耶和华是山神，不是平原的神，所以我必将这一大群人都交在你手中，你们就知道我是耶和华。’”
Sie mwet palu som nu yorol Tokosra Ahab ac fahk, “Pa inge ma LEUM GOD El fahk: ‘Mweyen mwet Syria elos fahk mu nga sie god fineol uh ac tia god nu yen tupasrpasr, nga ac sot kom in kutangla un mwet mweun lulap se inge, na kom ac mwet lom nukewa fah etu lah nga pa LEUM GOD.’”
29 以色列人与亚兰人相对安营七日，到第七日两军交战；那一日以色列人杀了亚兰人步兵十万，
Mwet Syria ac mwet Israel elos mutana in acn elos aktuktuk we ac ngetani nu sie ke len itkosr. Ke len se akitkosr elos mutawauk in mweun, ac mwet Israel elos uniya siofok tausin mwet mweun lun Syria.
30 其余的逃入亚弗城；城墙塌倒，压死剩下的二万七千人。 便·哈达也逃入城，藏在严密的屋子里。
Mwet Syria ma lula elos kaingla nu in siti Aphek, twe pot we ah topla ac toanya pac longoul itkosr tausin selos. Benhadad el kaingla pac nu in siti uh ac wikla in sie fukil oan etok ke sie lohm.
31 他的臣仆对他说：“我们听说以色列王都是仁慈的王，现在我们不如腰束麻布，头套绳索，出去投降以色列王，或者他存留王的性命。”
Mwet pwapa fulat lal ah som nu yorol ac fahk, “Kut lohng mu tokosra lun mwet Israel elos mwet na kulang. Filikutla kut in losya infulwasr ke nuknuk yohk eoa ac pwelah insifasr ke sucl, ac som nu yorol tokosra lun Israel. Na sahp el ac nunak munas nu sum ac tia unikomi.”
32 于是他们腰束麻布，头套绳索，去见以色列王，说：“王的仆人便·哈达说，求王存留我的性命。”亚哈说：“他还活着吗？他是我的兄弟。”
Ouinge elos losya infulwalos ke nuknuk yohk eoa, ac pwelah inkwawalos ke sucl, ac som nu yorol Ahab ac fahk, “Benhadad, mwet kulansap lom, el kwafe nu sum tuh kom in lela elan moul.” Ac Ahab el fahk, “Ku el srakna moul? Wona! El oana tamulel se nu sik!”
33 这些人留心探出他的口气来，便急忙就着他的话说：“便·哈达是王的兄弟！”王说：“你们去请他来。”便·哈达出来见王，王就请他上车。
Mwet pwapa fulat lal Benhadad elos tupan lah oasr akul wo elos ac liye, ac ke Ahab el fahk “tamulel” na elos sulaklak na fahk, “Pwaye sum, Benhadad el tamulel lom!” Na Ahab el sap, “Usalu nu yuruk.” Ke Benhadad el sun acn we, Ahab el solal elan fanyak welul fin chariot natul uh.
34 便·哈达对王说：“我父从你父那里所夺的城邑，我必归还。你可以在大马士革立街市，像我父在撒马利亚所立的一样。”亚哈说：“我照此立约，放你回去”，就与他立约，放他去了。
Benhadad el fahk nu sel, “Nga ac folokonot siti nukewa ma papa tumuk ah tuh eisla sin papa tomom ah, ac kom fah orala sie acn in kuka ah lom in acn Damascus, oana ke papa tumuk el tuh oru in acn Samaria.” Ahab el topuk, “Ke sripen ma kital aetuila kac inge, nga ac aksukosokyekomla.” Na el orala sie wulela ku inmasrloltal, ac aksukosokyalla.
35 有先知的一个门徒奉耶和华的命对他的同伴说：“你打我吧！”那人不肯打他。
Ke sap lun LEUM GOD, sie mwet palu inmasrlon un mwet palu el sap sie pac selos in puokilya. Tusruktu el srangesr oru.
36 他就对那人说：“你既不听从耶和华的话，你一离开我，必有狮子咬死你。”那人一离开他，果然遇见狮子，把他咬死了。
Na mwet se ma sapkin el fahk nu sel, “Mweyen kom tia akos ma LEUM GOD El sapkin, lion soko ac unikomi ke kom ac tufahna fahla likiyu.” Na ke el tufahna fahla lukel, lion soko fahsryak twe unilya.
37 先知的门徒又遇见一个人，对他说：“你打我吧！”那人就打他，将他打伤。
Na mwet palu sac sifilpa som nu yurin sie pac mwet ac fahk, “Puokyuwi!” Na el oru oana el fahk — el liksrenina puokilya na el kineta.
38 他就去了，用头巾蒙眼，改换面目，在路旁等候王。
Mwet palu sac pwela mutal ke nuknuk se tuh in tia akilenyuk el, ac el som tu inkanek ah, soano tokosra Israel elan tuku.
39 王从那里经过，他向王呼叫说：“仆人在阵上的时候，有人带了一个人来，对我说：‘你看守这人，若把他失了，你的性命必代替他的性命；不然，你必交出一他连得银子来。’
Ke pacl se tokosra el tuku, na mwet palu sac wola ac fahk, “Leum fulat, ke nga tuh muta ke mweun ah, sie sin mwet mweun ah use sie mwet lokoalok ma el tuh sruokya, ac fahk nu sik, ‘Taranul el uh. El fin kaingla, mwata ac oan fom: fin tia anwuki kom, kom ac moli ke tolu tausin ipin silver.’
40 仆人正在忙乱之间，那人就不见了。”以色列王对他说：“你自己定妥了，必照样判断你。”
Tusruk nga tuh kafofo ke kutepacna ma saya, na mwet sac kaingla.” Tokosra el fahk, “Kom sifacna pakiya mwe kalya nu sum uh, ac kom fah akkeokyeyuk fal nu kac.”
41 他急忙除掉蒙眼的头巾，以色列王就认出他是一个先知。
Mwet palu sac tulakunla ipin nuknuk sac liki mutal, na tokosra el akilenulak lah sie sin mwet palu ah pa el.
42 他对王说：“耶和华如此说：‘因你将我定要灭绝的人放去，你的命就必代替他的命，你的民也必代替他的民。’”
Na mwet palu sac fahk nu sel tokosra, “Pa inge kas sin LEUM GOD: ‘Mweyen kom tuh lela mwet se nga sap in anwuki in kaingla, kom ac fah moli ke moul lom, ac un mwet mweun lom ac fah kunausyukla mweyen elos lela un mwet mweun lal in kaingla.’”
43 于是以色列王闷闷不乐地回到撒马利亚，进了他的宫。
Tokosra el folokla nu in acn sel Samaria, ac el fosrnga ac inse toasr.
