箴言 1
1 以色列王達味之子撒羅滿的箴言：
Mithali za Solomoni mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli:
2 是為教人學習智慧和規律，叫人明瞭哲言，
Kwa kupata hekima na nidhamu; kwa kufahamu maneno ya busara;
3 接受明智的教訓－－仁義、公平和正直，
kwa kujipatia nidhamu na busara, kufanya lililo sawa, haki na bila kupendelea;
4 使無知者獲得聰明，使年少者獲得知識和慎重，
huwapa busara wajinga, maarifa na akili kwa vijana;
5 使智慧者聽了，增加學識；使明達人聽了，汲取智謀，
wenye hekima na wasikilize nao waongeze elimu yao, wenye kupambanua na wapate mwongozo;
6 好能明瞭箴言和譬喻，明瞭智者的言論和他們的隱語。
kwa kufahamu mithali na mifano, misemo na vitendawili vya wenye hekima.
7 敬畏上主是智慧的肇基；只有愚昧人蔑視智慧和規律。
Kumcha Bwana ndicho chanzo cha maarifa, lakini wapumbavu hudharau hekima na adabu.
8 我兒，你應聽你父親的教訓，不要拒絕你母親的指教，
Mwanangu, sikiliza mwongozo wa baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
9 因為這就是你頭上的冠冕，你頸上的珠鏈。
Hayo yatakuwa taji la maua la neema kichwani pako, na mkufu wa kuipamba shingo yako.
10 我兒，如果惡人勾引你，你不要聽從；
Mwanangu, kama wenye dhambi wakikushawishi, usikubaliane nao.
11 如果他們說：「來跟我們去暗算某人，無故地陷害無辜。
Kama wakisema, “Twende tufuatane; tukamvizie mtu na kumwaga damu, njoo tukavizie nafsi isiyo na hatia;
tuwameze wakiwa hai kama kaburi, wakiwa wazima kama wale wanaotumbukia shimoni. (Sheol h7585)
13 這樣，我們必獲得各種珍寶，以贓物充滿我們的房屋。
Tutapata aina zote za vitu vya thamani na kujaza nyumba zetu kwa nyara.
14 你將與我們平分秋色，我們將共有同一錢囊。」
Njoo ushirikiane nasi, vitu vyote tutakavyopata tutagawana.”
15 我兒，你不要與他們同流合污，該使你的腳遠離他們的道路，
Mwanangu, usiandamane nao. Usiweke mguu wako katika njia zao,
16 因為他們雙腳趨向兇惡，急於傾流人血。
kwa kuwa miguu yao hukimbilia kwenye dhambi, ni wepesi kumwaga damu.
17 在一切飛鳥眼前，張設羅網，盡屬徒然。
Tazama ni jinsi gani ilivyo kazi bure kutandaza wavu wakati ndege wote wanakuona!
18 其實，他們不外是自流己血，自害己命。
Watu hawa huvizia kumwaga damu yao wenyewe; hujivizia tu wenyewe!
19 這就是謀財害命者的末路：他必要送掉自己的性命。
Huu ndio mwisho wa wote ambao wanajipatia mali kwa hila; huuondoa uhai wa wale wenye mali.
20 智慧在街上吶喊，在通衢發出呼聲；
Hekima huita kwa sauti kuu barabarani, hupaza sauti yake kwenye viwanja vikubwa;
21 在熱鬧的街頭呼喚，在城門和市區發表言論：「
kwenye makutano ya barabara za mji zenye makelele mengi hupaza sauti, kwenye malango ya mji hutoa hotuba yake:
22 無知的人，你們喜愛無知；輕狂的人，你們樂意輕狂；愚昧的人，你們憎恨知識，要到何時呢﹖
“Enyi wajinga, mtangʼangʼania ujinga wenu hadi lini? Mpaka lini wenye mizaha watafurahia mizaha, na wapumbavu kuchukia maarifa?
23 你們應回心聽我的勸告。看，我要向你們傾吐我的心意，使你們瞭解我的言詞。
Kama mngekuwa mmeitikia karipio langu, ningekuwa nimemimina roho yangu kwenu na kuwafahamisha maneno yangu.
24 但是，我呼喚了，你們竟予以拒絕；我伸出了手，誰也沒有理會。
Lakini kwa kuwa mlinikataa nilipowaita na hakuna yeyote aliyekubali niliponyoosha mkono wangu,
25 你們既蔑視了我的勸告，沒有接受我的忠言；
kwa kuwa mliyapuuza mashauri yangu yote na hamkukubali karipio langu,
26 因此，你們遭遇不幸時，我也付之一笑；災難臨到你們身上時，我也一笑置之。
mimi nami nitawacheka katika maafa yenu, nitawadhihaki wakati janga litawapata:
27 當災難如暴風似的襲擊你們，禍害如旋風似的捲去你們，困苦憂患來侵襲你們時，我也置之不顧。
wakati janga litawapata kama tufani, wakati maafa yatawazoa kama upepo wa kisulisuli, wakati dhiki na taabu zitawalemea.
28 那時，他們呼求我，我必不答應：他們尋找我，必尋不著我；
“Ndipo watakaponiita lakini sitawajibu; watanitafuta lakini hawatanipata.
29 因為他們憎恨知識，沒有揀選敬畏上主，
Kwa kuwa walichukia maarifa, wala hawakuchagua kumcha Bwana,
30 沒有接受我的勸告，且輕視了我的一切規諫。
kwa kuwa hawakukubali mashauri yangu, na kukataa maonyo yangu,
31 所以他們必要自食其果，飽嘗獨斷獨行的滋味。
watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa matunda ya hila zao.
32 的確，無知者的執迷不悟殺害了自己；愚昧人的漠不關心斷送了自己。
Kwa kuwa ukaidi wa wajinga utawaua, nako kuridhika kwa wajinga kutawaangamiza.
33 但是，那聽從我的，必得安居，不怕災禍，安享太平。
Lakini yeyote anisikilizaye ataishi kwa usalama, atatulia, bila kuwa na hofu ya madhara.”
