< 箴言 30 >
1 瑪薩人雅刻之子阿古爾的格言,即他給依提耳、給依提耳和烏加耳的斷語:
Verba Congregantis filii Vomentis. Visio, quam locutus est vir, cum quo est Deus, et qui Deo secum morante confortatus, ait:
Stultissimus sum virorum, et sapientia hominum non est mecum.
Non didici sapientiam, et non novi scientiam sanctorum.
4 誰曾上升過天而又降下﹖誰能將風收集在手中﹖誰能將水聚集在大衣內﹖誰為這大地立定了邊界﹖他叫什麼名字﹖其子姓甚名誰﹖你知道嗎﹖
Quis ascendit in cælum atque descendit? quis continuit spiritum in manibus suis? quis colligavit aquas quasi in vestimento? quis suscitavit omnes terminos terræ? quod nomen est eius, et quod nomen filii eius, si nosti?
5 天主的每一句話,都是經火精煉的;凡托庇於他的人,他必要作其護盾。
Omnis sermo Dei ignitus, clypeus est sperantibus in se:
6 對他所說的話,不可加添什麼;免得他指責你,證明你在說謊。
ne addas quidquam verbis illius, et arguaris inveniarisque mendax.
Duo rogavi te, ne deneges mihi antequam moriar.
8 令虛偽和欺詐遠離我,貧乏或富裕勿賜與我,只供予我必需的食糧,
Vanitatem, et verba mendacia longe fac a me. Mendicitatem, et divitias ne dederis mihi: tribue tantum victui meo necessaria:
9 免得我吃飽了,背叛你說:「誰是上主﹖」或是過於貧乏,因而行竊,加辱我天主的名。
ne forte satiatus illiciar ad negandum, et dicam: Quis est Dominus? aut egestate compulsus furer, et periurem nomen Dei mei.
10 別在主人前,誹謗他的奴僕,怕他咒罵你,你就不免受罰。
Ne accuses servum ad Dominum suum, ne forte maledicat tibi, et corruas.
Generatio, quæ patri suo maledicit, et quæ matri suæ non benedicit.
Generatio, quæ sibi munda videtur, et tamen non est lota a sordibus suis.
Generatio, cuius excelsi sunt oculi, et palpebræ eius in alta surrectæ.
14 有一種人,牙如利劍,齒如快刀,地上弱小,人間貧民,吞食一空。
Generatio, quæ pro dentibus gladios habet, et commandit molaribus suis, ut comedat inopes de terra, et pauperes ex hominibus.
15 水蛭有兩個女兒,常說「給我! 給我! 」不知足的東西,共有三樣,總不說「夠了」的,共有四樣:
Sanguisugæ duæ sunt filiæ, dicentes: Affer, Affer. Tria sunt insaturabilia, et quartum, quod numquam dicit: Sufficit.
16 即陰府、荒胎、總飲不足水的地,和總不說「夠了」的火。 (Sheol )
Infernus, et os vulvæ, et terra, quæ non satiatur aqua: ignis vero numquam dicit: Sufficit. (Sheol )
17 誰嘲笑父親,或輕視年老的母親,願他的眼睛,被谷中的烏鴉啄去,為小鷹所食。
Oculum, qui subsannat patrem, et qui despicit partum matris suæ, effodiant eum corvi de torrentibus, et comedant eum filii aquilæ.
18 令我稱奇的事,共有三樣,連我不明瞭的,共有四樣:
Tria sunt difficilia mihi, et quartum penitus ignoro:
19 即鷹在天空飛翔的道,蛇在岩石爬行的道,船在海中航行的道,以及男女交合之道。
Viam aquilæ in cælo, viam colubri super petram, viam navis in medio mari, et viam viri in adolescentia.
20 淫婦的作風是這樣:她吃了後,抹抹口說:「我並沒有為非作歹。」
Talis est et via mulieris adulteræ, quæ comedit, et tergens os suum dicit: Non sum operata malum.
21 使地戰慄的事,共有三樣,連不可容忍的,共有四樣:
Per tria movetur terra, et quartum non potest sustinere:
Per servum cum regnaverit: per stultum cum saturatus fuerit cibo:
per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit assumpta: et per ancillam cum fuerit heres dominæ suæ.
Quatuor sunt minima terræ, et ipsa sunt sapientiora sapientibus.
Formicæ, populus infirmus, qui præparat in messe cibum sibi:
lepusculus, plebs invalida, qui collocat in petra cubile suum:
regem locusta non habet, et egreditur universa per turmas suas:
stellio manibus nititur, et moratur in ædibus regis.
29 舉止昂然之物,共有三樣,連威儀赫赫的,共有四樣:
Tria sunt, quæ bene gradiuntur, et quartum, quod incedit feliciter:
Leo fortissimus bestiarum, ad nullius pavebit occursum:
31 獨步雞群中的雄雞,開頭領隊的公山羊,和檢閱人民的君王。
gallus succinctus lumbos: et aries: nec est rex, qui resistat ei.
32 你一時糊塗,高舉了自己,當你反省時,應以手掩口;
Est qui stultus apparuit postquam elevatus est in sublime: si enim intellexisset, ori suo imposuisset manum.
33 因為攪動乳汁,可出奶油;用力扭鼻,可流鮮血;激起憤怒,必生爭端。
Qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac, exprimit butyrum: et qui vehementer emungit, elicit sanguinem: et qui provocat iras, producit discordias.