箴言 20
1 清酒令人輕狂，醇酒使人發瘋；凡沉溺於酒的，必不是明智人。
Waini tima nenea vahe'mofona azeri neginagi higeno, vahe'ma huhaviza hu kea nehigeno, aka timo'a vahe'mofona azeri negi nenkeno ke huhaviza nehuno hara hugahie. Waini ti neno neginagi hu vahe'mofona, agripina ama' antahi'zana omanegahie.
2 君王震怒，有如獅子的咆哮；觸怒他的，危害自己的性命。
Kinimofo arimpa akahe zamo'a, laionimo rankrafa hiankna hu'ne. Kini vahe'mofo azeri arimpa ahe'simofona, ahe frigahie.
3 平息爭端，是人的光榮；凡是愚人，都喜愛爭論。
Haframa hu'zanku'ma mani kore huno agatere'zamo'a, ra agi erigahie. Hianagi neginagi vahe'mo'za ame hu'za hafra nehaze.
4 懶惰人一寒冷，便不耕作；收獲之時，他必一無所獲。
Feru vahe'mo'ma hozama ante knare'ma mopama rekorino hozama ontesuno'a, hozama hamare knarera ne'zana ohamaregahie.
5 人心的謀略，有如深水，唯有聰明人，纔能汲取。
Vahe'mofo antahi'zamo'a tirukna huno me'neanagi, ama' antahi'zane vahe'mo'a ana tirupintira ana antahi'zana afi anaga netre.
6 自命為仁者，比比皆是；但有誰找到忠貞的人﹖
Rama'a vahe'mo'za, tavesi negantone hugahazanagi, mago mago vahe'mo'za tamage hu'za kavesigantegahaze.
7 正義的人，必然為人正直；他的後代子孫，必然有福。
Fatgo avu'ava'ene ne'mo'a, mani fatgo huno nemanie. Agri mofavre zagamo'za, asomu erigahaze.
8 君王高坐在判座上，所有邪惡一目了然。
Kini vahe'mo'ma keagama refako hunakura trate mani'neno, keaga refko huno havi avu'ava zana ke fore nehie.
9 有誰能說：「我保持了心靈的潔淨，我是純潔無罪的﹖」
Nagu'amo'a fatgo higena, nagra agru hu'noankino nagripina kumira omane'ne huno iza hugahie?
10 不同的衡量，不同的升斗：二者皆為上主同樣厭惡。
Havige hu'za maka'zama refko hu'za kna'ama ke'zane, havige hu'za avamente refkoma osu'zanena Ra Anumzamo'a avesra huno agote'nezmante.
11 孩童的行為，潔淨正執直與否，由他的舉動便可認出。
Mofavremofona avu'avate negenka, agri avu'avamo'a agru hu'neanki, fatgo mofavre mani'neanki hugahane.
12 能聽的耳朵，能看的眼睛：二者皆為上主所造。
Tagesama me'neana keaga antahi'zane, tavuragama me'neana tavuma ke'za me'neankino, tarega'zana Ra Anumzamo museza tami'ne.
13 不要貪睡眠，免得你受窮；兩眼睜開，纔能得飽食。
Kagrama kavu'ma masetenka manizankuma kavesi kavesima haniana, kamuntera omanegosie. Kavu'ma omasesanana ne'zama nesana zamo'a rama'a megahie.
14 顧客常說：「不好，不好! 」但一離去，讚不絕口。
Knare osu'ne! Knare osune! Huno mago'a zama mizama seku'ma himo'a nehie. Hianagi mizaseno kantegama nevuno'a, ana zankura knare'za erue huno rama'a musenke hume nevie.
15 雖有大批黃金寶石，但最寶貴的，還是明智的唇舌。
Antahi'zama ami kemo'a, goline zago'amo'ma marerisa havea agetere'ne.
16 誰為外方人作保，拿去他的衣服；誰為異邦人作保，以他本人作質。
Onke'nenana vahe'mo'ma nofi'ma nehinkeno magomo apasegahue hanigenka, anamofo anakreku'a huvame hunka eri'negeno, ana nofi'ma hu'neazana eme apaseno. Savri a'mo'ma nofi'ma hanigeno'ma mago'mo apasegahuema hanigenka, aza hu'na apasentegahue huno kaminia zana erio.
17 騙來的食物頗覺香甜，事後口中卻滿是砂礫。
Kumzafa kave'mo'a haganentake hugahianagi, refuzufupe havemo kagipi aviteno kagi traga hiankna henka'a hugahie.
18 運籌帷幄，必先要商討；進行戰事，必該憑智謀。
Antahi'zana vahepinti eritenka eri'zama eri antahi'zana retro huo. Hagi knare antahi'zama mago'mofompinti'ma e'orinesunka hatera ovuo.
19 遊蕩閒談的，必洩露秘密；張口饒舌的，別與他交結。
Vahe zamagenkema hu vahe'mokizmi oku'zana hu ama nehaze. E'ina hu'negu vahe zamagenkema hu vahe enena tragotenka omanio.
20 凡是辱罵自己父母的人，他的燈必在幽暗中熄滅。
Nerera nefama huhaviza huntesia vahe'mofona tavi'amo asu hanigeno kumazu hanimpi maniankna huno frigahie.
21 起初容易得來的財物，最後也不會得到祝福。
Arera afama ofri mani'nesigeno'ma erisinti haregahanema hu'nesia zama ame'ama huno erisia mofavremo'a, atuparega asimu'a omanegosie.
22 你切不可說：「我以惡報惡；」應信賴上主，他必拯救你。
Kefo avu'ava'ma hugante'sagenka anahukna hu'na nona huzamantegahue osuo. Hagi avega antenegeno Ra Anumzamo kaza huno ana knazana erino.
23 不同的衡量，為上主所惡；不同的天秤，實屬不道德。
Mago'azama mizaseku'ma hanigeno kna'ama refako huno kezama (skel) erinteno refako hu so'e osu avu'ava zana, Ra Anumzamo'a avesra huno agonete.
24 世人的腳步，由上主支配；人那能了解自己的道路﹖
Vahe'mo'ma mika zama hiazana, Ra Anumzamoke azeri ante fatgo nehie. Inankna huno mago'a vahe'mo'a agra'ma nehia zana keno antahino hugahie?
25 人若冒然說「聖，」許願後纔反省，這是自投羅網。
Kagesa antahi ankeretenka Anumzamofontera huvempa huo. Ame'ama hunka huvempama hutesunka, henka'a anama hu'nesana kegu kagesa antahintahi nehunka kagraka'a kazeri haviza hugahane.
26 智慧的君王簸揚惡人，且用車輪來壓軋他們。
Ama' antahi'zane kini ne'mo'a kefo zamavu'zamava nehaza vahera witi hona'a hareno eriherahe hianka huno rezaganeno ke ama huteno, henka knanentake havenu witi'a refuzafupeankna huno knazana zamigahie.
27 人的靈魂是天主的燈，探照肺腑的一切隱密。
Ra Anumzamofo lampe tavi'mo'a, vahe'mofo kantu agu'afi ufreno mika kefo agu'agesama me'neana hakeno eri ama nehie.
28 仁愛和忠誠，是君王的保障；他的寶座，是賴慈愛而支撐。
Kini ne'mo'ma vahe'mokizmima avesi nezamanteno knare avu'ava huzamantesiana, agra knare huno mani'neno, za'za kna kva eri'zantera manino vugahie.
29 少年人的光榮，在於他們的魄力；老年人的榮耀，在於他們的白髮。
Nehazave ramimofona hanave zamimo ra zamagia nezamie. Hianagi ranra vahera efe'zmazoka nege'za vahe'mo'za husga hunezmantaze.
30 見傷的鞭打能清除邪惡，杖擊能觸及肺腑的深處。
Hazenkema hania vahe'ma knokeve'ma ami'zamo, kefo avu'ava zana ahenati netreno, agu'a azeri agru hugahie.
