< 箴言 20 >

1 清酒令人輕狂,醇酒使人發瘋;凡沉溺於酒的,必不是明智人。
Nowa da adini bagade nasea, e da feloale gegesu hou amola wadela: le sia: su hou bagade hamosa. Nowa dunu e adini bagadewane ba: sea, ea hou da gagaoui dunu agoai gala.
2 君王震怒,有如獅子的咆哮;觸怒他的,危害自己的性命。
Di da laione wa: me amo da gegesenebe ema beda: i amo defele ougi bagade hina bagadema beda: mu da defea. Di da hina bagade ougima: ne hamosea, amo hou da di gobele fane legesu hou defele.
3 平息爭端,是人的光榮;凡是愚人,都喜愛爭論。
Gagaoui dunu huluane da sia: ga gegesu hou musu dawa: Be sia: ga gegesu amo yolesimu da hou noga: idafa.
4 懶惰人一寒冷,便不耕作;收獲之時,他必一無所獲。
Bugili nasu dunu da hihi dabuli aligiba: le ea osobo gidinasu i amoga osobo hame gidinasea, e da fa: no ha: i manu dadamimu hame ba: mu.
5 人心的謀略,有如深水,唯有聰明人,纔能汲取。
Osobo bagade dunu ilia asigi dawa: su da hano nasu ulidou amo ganodini diala agoane gala. Be bagade dawa: su dunu da asigi dawa: su hiougili gadosu dawa:
6 自命為仁者,比比皆是;但有誰找到忠貞的人﹖
Dunu bagohame da ilia mae fisili fuligala: su hou fawane hamonana, ilia udigili sia: sa. Be moloidafa fuligala: su dunu amo di da hogoi helele, hame ba: mu.
7 正義的人,必然為人正直;他的後代子孫,必然有福。
Nowa mano ilia eda da moloidafa hou fawane hamosea, da hahawane esala.
8 君王高坐在判座上,所有邪惡一目了然。
Hina bagade e da dunu enoma fofada: sea, e da wadela: i hou ba: sea, amo ea bai hedolo dawa: sa.
9 有誰能說:「我保持了心靈的潔淨,我是純潔無罪的﹖」
Dunu afaega, “Na da wadela: i hou hamedafa hamosu,” amane sia: mu da hamedei.
10 不同的衡量,不同的升斗:二者皆為上主同樣厭惡。
Hina Gode da nowa dunu da dioi ba: su amola defei ba: su liligi amo ogogole hamosea, ilima higa: i hodosa.
11 孩童的行為,潔淨正執直與否,由他的舉動便可認出。
Dunu huluane amola mano ilia hamobe ba: sea, eno dunu da ilia houdafa dawa: mu. Ilia da moloidafa amola noga: iwane hamosea, dunu eno da ilia houdafa da noga: i hedolo dawa: mu.
12 能聽的耳朵,能看的眼睛:二者皆為上主所造。
Hina Gode e da ninima si amoga nini da ba: ma: ne amola ge amoga nini da nabima: ne, amo ninima i dagoi.
13 不要貪睡眠,免得你受窮;兩眼睜開,纔能得飽食。
Di da eso huluane golai dialea, di da hame gagui agoai esalumu. Di eso huluane hawa: hamosea, ha: i manu bagade ba: mu.
14 顧客常說:「不好,不好! 」但一離去,讚不絕口。
Liligi lala masu dunu da liligi ligisisu liligi amo muni bagade ba: sea, da: i dione egasa. Be amomane, ea asili, muni fonobahadi fawane amoga lai, e da hidale sia: sa.
15 雖有大批黃金寶石,但最寶貴的,還是明智的唇舌。
Nowa da hi sia: dasu amo ea bai noga: le dawa: sea, amo hou da moloidafa amola gouli amola silifa ea lasu defei baligisa.
16 誰為外方人作保,拿去他的衣服;誰為異邦人作保,以他本人作質。
Degabo ba: i dunu da liligi bidi lale, bidi mae iawane fa: no imunu sia: sea, be eno dunu da amo dunu ea fa: no imunu bidi, amo hi da wali imunu sia: sea, e da gagoule agoane hamosa. Amola degabo ba: i dunu da bidi bu hame iasea, bidi iasu dunu da gagaoui dunu amo ea soge lamu da defea.
17 騙來的食物頗覺香甜,事後口中卻滿是砂礫。
Ha: i manu wamolale lai da hedaidafa gala. Be fa: no wamolasu dunu ea lafi da sa: i boso amoga nabai defele ba: mu.
18 運籌帷幄,必先要商討;進行戰事,必該憑智謀。
Mae ilegele, udigili gegemusa: mae masa. Hidadea fada: i sia: ne iasu nabasea, didi ba: mu.
19 遊蕩閒談的,必洩露秘密;張口饒舌的,別與他交結。
Baligiduli sia: su dunu da sia: wamolegemu hame dawa: Sia: bagade sia: dabe dunu ilima mae gilisima.
20 凡是辱罵自己父母的人,他的燈必在幽暗中熄滅。
Dia ada amola ame ela aligima: ne gagabusia, di da gamali amo da gasia ea digagala: i haba: dosu defele bogomu.
21 起初容易得來的財物,最後也不會得到祝福。
Dia muni asabole lasea, amo muni da fa: no agoane dia esalusu bagade hame fidimu.
22 你切不可說:「我以惡報惡;」應信賴上主,他必拯救你。
Dunu da dima wadela: le hamosea, dia disu dabe mae ima. Di Hina Godema dafawaneyale dawa: sea, Hi fawane da amo hou hahamomu.
23 不同的衡量,為上主所惡;不同的天秤,實屬不道德。
Hina Gode da nowa dunu da dioi ba: su amola defei ba: su liligi amo ogogole hamosea, ilima higa: i hodosa.
24 世人的腳步,由上主支配;人那能了解自己的道路﹖
Nowa dunu da hina: esalusu logo ahoabe dawa: bela: ? E da hame dawa: Be Hina Gode Hifawane da ninia esalusu logo huluane ilegei dagoi.
25 人若冒然說「聖,」許願後纔反省,這是自投羅網。
Noga: le dadawa: lalu, Godema imunusa: ilegele sia: ma. Di da fa: no da: i diosa: besa: le, hedolo mae sia: ma.
26 智慧的君王簸揚惡人,且用車輪來壓軋他們。
Bagade dawa: su hina bagade dunu da wadela: i hamosu dunu hogole ba: mu. Amasea, e da ema mae asigili se imunu.
27 人的靈魂是天主的燈,探照肺腑的一切隱密。
Hina Gode da hadigi gamali agoane, ninia asigi dawa: su amola a: silibu ganodini, E da ninia hou hogosa.
28 仁愛和忠誠,是君王的保障;他的寶座,是賴慈愛而支撐。
Hina bagade dunu da moloiwane amola asigiwane ea hawa: hamosea, e da ode bagohame ea soge ganodini hinawane esalumu.
29 少年人的光榮,在於他們的魄力;老年人的榮耀,在於他們的白髮。
Ninia goi ayeligi ilia gasa amo heawini mageda. Amola asigilai gago aligi dunu ilima nodone nabawane hamosa.
30 見傷的鞭打能清除邪惡,杖擊能觸及肺腑的深處。
Ninia mogili eso enoga wadela: i hou hamosea, ninia hou afadenemu gasa bagade ba: sa. Be se nabasu bagade da ninima doaga: sea, ninia hou afadenemusa: dawa:

< 箴言 20 >